د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو مرستندویه پلاوي (یوناما) د قطر په دوحه کې د ځانګړو استازو د درېیمې ناستې پسې نن پر انلاین بڼه د نشه‌یي توکو پر وړاندې د مبارزې په اړه د کاري ډلې افتتاحیه غونډه پرانیسته.

د کاري ډلې د جوړولو طرحه امنیت شورا ته د وړاندې شوې (S/2023/856) خپلواکې ارزونې د وړاندیزونو پر بنسټ وه، چې د افغانستان له حاکمو چارواکو سره د دې هېواد د خلکو په ګټه د ښکېلتیا یو نور هم منسجم او همغږی بهیر رامنځته کړي.

د ملګرو ملتونو د عمومي منشي ځانګړې استازې او د یوناما مشرې روزا اوتنبایوا له دغې آنلاین غونډې وروسته ویلي: د نشه‌یي توکو پر وړاندې مبارزه د افغانستان لپاره یوه مهمه موضوع ده، چې هم پر کلیوالي سیمو او هم د سمې پر سوله او ثبات اغېز کوي.

دا په داسې حال کې ده، چې تېره ورځ ملګرو ملتونو یو راپور خپور کړ، چې په افغانستان کې د نشه‌یي توکو تولید د تېر کال پر پرتله سږ کال ۳۰ سلنه زیات شوی دی.

د افغانستان بهرنیو چارو وزارت خبر ورکړی، چې د دې وزارت د ستراتیژیکو څېړنو مرکز پر نوښت «کابل ته د روسیې د ملي امنیت سلاکار له سفر وروسته د کابل - مسکو اړیکو مسیر» پر موضوع  علمي بحث وشو.

د بهرنیو چارو وزارت د څرګندونو له مخې؛ په دې غونډه کې د ستراتیژیکو څېړنو مرکز رییس ولي الله شاهین د روسیې او افغانستان د اړیکو پر اهمیت خبرې وکړې او د بحث لپاره یې یو شمېر اساسي پوښتنې وړاندې کړې.

د بهرنیو چارو وزارت د څرګندونو له مخې؛ په دې ناسته کې د دې وزارت درېیم سیاسي رییس ذاکر جلالي له اسلامي امارت سره د روسیې اړیکې په درې پړاوونو؛ د اسلامي امارت لومړۍ دوره، د شل کلن اشغال دوره او تېرو درې کلونو کې وارزولې او د دغې مخینې په رڼا کې یې د دغو اړیکو پر راتلونکي بحث وکړ.

ذاکر جلالي ویلي: که څه هم د روسیې او اسلامي امارت اړیکې په بېلابېلو پړاوونو کې له لوړو-ژورو تېرې شوي، خو په ټوله کې له ۲۰۱۷ز کال راپدېخوا، چې کله د مسکو فارمټ غونډې پیل شوې او د اسلامي امارت لپاره د دريځ څرګندولو یو نړيوال سټیج جوړ شو؛ نو ورسره دغو اړیکو وده پیل کړه او له دې وروسته هم تمه دا ده، چې په اړیکو کې ډېر نور مثبت پرمختګونه رامنځته شي.

جلالي زیاته کړې؛ په وروستیو ورځو کې کابل ته د لوړپوړي روسي پلاوي راتګ له شک پرته د افغانستان او روسیې د اړیکو پر مسیر خپلې مثبتې اغېزې ښندي او یو مهم سیاسي پرمختګ دی.

د نوموړي د څرګندونو له مخې؛ د وروستي پلاوي له راتګ سره به روسيه د اسلامي امارت نوم له تور نوملړه پر لرې کولو د امارت او روسیې ترمنځ د سیاسي اړیکو د نورې پراختيا زمينه برابره کړي.

هغه هيله څرګنده کړې، چې د روسيې لخوا د ځينو سياسي ګامونو له پورته کولو سره به د افغانستان او روسيې ترمنځ په اقتصادي برخه کې لویو پرمختګونو ته لار اواره شي.

ذاکر جلالي ویلي؛ د نظام جوړونې په برخه کې اقدامات او له روسيې سره د اسلامي امارت له پرله‌پسې اړيکو سره روسیه دې پایلې ته رسېدلې، چې د افغانستان اسلامي امارت د یوه باثباته او مستحکم نظام په توګه کولی شي په سیمه کې د روسیې یو ښه سیاسي او اقتصادي شريک شي.

ښاغلي جلالي د افغانستان اسلامي امارت بهرنی سياست متوازن وباله او له روسيې سره يې په اړيکو کې پرمختګ د دوه اړخيزو اړيکو د عادي کېدو پر لوري گامونه وبلل چې هیڅ لوري ته ښايي د اندېښنې وړ نه‌وي.

د یادولو ده، چې په دغه بحث کې د بهرنیو چارو وزارت د بېلابېلو څانګو کارکوونکیو- ډیپلوماټانو ګډون کړی و او د موضوع په اړه یې خپل نظرونه وړاندې کړل او پر بېلابېلو اړخونو بحثونه وشو.

د متحده عربي اماراتو حکومت اعلان کړی، چې د دولت رییس شیخ محمد بن زاید آل نهیان په ابوظبي کې د اسلامي امارت د سفیر بدرالدین حقاني باورلیک منلی دی.

بدرالدین حقاني په ابوظبۍ کې د نویو ټاکل شویو سفیرانو په ډله کې و، چې د چارشنبې پر ورځ یې د متحده عربي اماراتو ولسمشر ته خپل باورلیک وړاندې کړ.

په دې مراسمو کې، شیخ محمد بن زاید آل نهیان د متحده عربي اماراتو او د دوی د اړوند هېوادونو ترمنځ د اړیکو په پیاوړتیا کې نوي سفیرانو ته د بریالیتوب هیله وکړه.

د متحده عربي اماراتو حکومت په یوه بیان کې ویلي، چې په دې مراسمو کې شیخ محمد بن زاید له افغانستان سره د اړیکو پر پیاوړتیا ټینګار وکړ او څرګندوي، چې دا اړیکې د متقابل احترام پر بنسټ ولاړې دي.