اسرائیلو د لبنان په جنوبي لوی ښار کې پر حکومتي ودانۍ د بېساري هوايي برید له کبله د ښاروال په ګډون ۱۶ کسان وژلي دي.

د رویټرز د څرګندونو له مخې؛ په دې پېښه کې، چې د نبطیې ښاروالي پر نښه شوې؛ له ۵۰ ډېر کسان ټپیان شوي هم دي.

لبناني چارواکو دغه برید غندلی دی او وایي، چې اسرائیلو اوس د لبنان حکومت پر نښه کول پیل کړي دي.

د لبنان چارسمبالي لومړي وزیر نجیب میقاتي ویلي؛ اسرائیلو پر لوی لاس د ښاروالۍ د شورا غونډه پر نښه کړې، چې بې ځایه شویو ته د خدماتو او مرستو د حالت په اړه په کې بحث روان.

اسرائیل په لبنان کې د حزب الله د له منځه وړلو لپاره خپل ځمکني او هوايي عملیات پر اسرائیلو د ایران د پلوۍ ډلې حماس له برید یو کال وروسته پیل.

هغه مهال، چې اسرائیلو د اوکټوبر پر لومړۍ د ایران د راکټي برید د غچ اخیستو ژمنه وکړه؛ نو د سیمه‌ییزې جګړې وېره هم ورسره زیاته شوه.

امریکا د چارشنبې پر ورځ اعلان وکړ، چې د یمن د حوثي یاغیانو په تر څار لاندې سیمو کې یې د ځمکې لاندې د وسلو پېنځه زېرمې پر نښه کړې دي.

په یمن کې د ایران له ملاتړه برخمن حوثيان، چې ويل کیږي په غزه کې یې د اسرائیلو پر وړاندې له فلسطینیانو سره ګډه جګړه کوي؛ د نومبر له میاشتې راپدېخوا یې د سرې بحیرې له لارې پر تېرېدونکیو کښتیو شاوخوا ۱۰۰ بریدونه کړي دي.

سپینې ماڼۍ د کیف د ادعاوو له مخې د اوکراین په جګړه کې د روسیې پوځ ته د شمالي کوریا د پوځیانو د استولو په اړه د غبرګون ترڅنګ اندېښنه هم څرګنده کړې ده.

د رویټرز د څرګندونو له مخې؛ د سپینې ماڼۍ د ملي امنیت شورا ویاند شان ساوټ د سې‌شنبې پر ورځ ( د تلې څلیریشتمه ) ویلي، چې په دې اړه د راپورونو خپرېدو امریکا اندېښمنه کړې او که دا ادعاوې رښتیا هم وي؛ د روسیې او کوریا ترمنځ په دفاعي همکارۍ کې د پام وړ زیاتوالی ښیي.

ساوټ زیاته کړې: دا ډول کړنې د روسیې د ناهیلۍ نوې کچه ښیي؛ ځکه، چې د اوکراین پر وړاندې په وحشیانه جګړه کې یې درانده زیانونه لیدلي دي.

د اوکراین ولسمشر ولادیمیر زیلینسکي د یکشنبې پر شپه ادعا وکړه، چې شمالي کوریا د مسکو د پوځ د ملاتړ لپاره روسیې ته پوځیان استولي دي.

زیلینسکي وایي: مونږ د روسیې او شمالي کوریا د رژیمونو ترمنځ د یووالي د زیاتوالي شاهدان یوو. دا یووالی اوس نه یوازې د وسلو لیږلو په اړه دی، بلکې له شمالي کوریا څخه نیواکګرو ته سرتېري هم  لیږدول شوي دي.

هغه زیاته کړې؛ د اوکراین استخباراتي ادارو هغه ته په جګړه کې د شمالي کوریا د ګډون په اړه راپورونه ورکړي دي.

روسیې دغه څرګندونې رد کړي او دا یې "جعلي خبرونه" یاد کړي دي.

له دې مخکې اوکرایني رسنیو ویلي وه، چې د اوکټوبر پر درېیمه دونیڅک ته څېرمه د روسیې پر پوستو د اوکراین د راکټي بریدونو د لګېدو له کبله د شمالي کوریا د پوځ شپږ افسران وژل شوي وه.

د جنوبي کوریا دفاع وزیر کیم یونګ هیون تېره سې‌شنبه د دغه هېواد پارلمان ته ویلي وه، چې د اوکراین د رسنیو راپورونه رښتیا دي.

زیلینسکي د ملګرو ملتونو نهه‌اویایمې غونډې ته د وینا پر مهال شمالي کوریا او ایران تورن کړل، چې روسیې ته د وسلو پر استولو د اوکراین له جګړې ملاتړ کوي. دا داسې تورونه دي، چې دواړو هېوادونو رد کړي دي.

د شمالي کوریا د مشر خور او د دغه هېواد د کارګر ګوند د تبلیغاتو او اطلاعاتو د څانګې مرستیالې کیم یو جونګ دا خبرې د اوکراین د ولسمشر د هغې ادعا په ځواب کې کړي، چې پیونګ یانګ یې د روسیې ملګری بللی. هغې ویلي؛ دا ادعاوې بې بنسټه سیاسي تورونه دي.

هغې زیاته کړې: نړۍ د زیلینسکي له چلونو او اپلتو ستړې شوې ده او دا به غوره وي، چې په نړۍ کې د سولې د ساتلو لپاره له ځواکه ځان ګوښه کړي.

په داسې حال کې، چې پر ایران د اسرائیلو د غچ اخیستنې په اړه ګنګوسې اورېدل کیږي؛ د امریکا دفاع وزارت د یکشنبې پر ورځ ( د تلې دوه‌ویشتمه) څرګنده کړې، چې د دفاع وزیر لویډ آسټن پر سپارښتنه اسرائیلو ته نه یوازې د دفاع لپاره توغندي ضد دفاعي سیسټم لېږي، بلکې دا ملګري له خپل نظامي پرسونل څخه هم برخمن کوي.

دې خبرپاڼې د اسرائیلو پر ضد د ایران د حکومت د وري د پېنځه‌ویشتمې او د تلې لسمې بې‌سارو بریدونو ته په نغوته کې زیاته کړې، چې «تاد» به د اسرائیلو هوایي دفاعي سیسټم پیاوړی کړي.

د امریکا دفاع وزارت دغه کړنه د ایران د بالسټیک توغندیو او نورو بریدونو پر وړاندې د اسرائیلو او په اسرائیلو کې د میشتو امریکایانو د دفاع لپاره د امریکې د اوسپنیز دریځ ښکارندویي یاده کړې او زیاتوي، چې دغه اقدام په وروستیو میاشتو کې د ایران د حکومت او ورسره د تړلیو ملېشو د بریدونو پروړانړې د امریکا د پوځ د جوړښت د  بدلون یوه برخه ده.

د دفاع وزارت په خبرپاڼه کې یادونه شوې، چې تېر کال د اوکټوبر له اوومې تروریستي برید وروسته د امریکا د ولسمشر جوبایډن په امر منځني ختیځ ته د تاد یوه قطعه واستول شوه.

د وري پر پېنځه‌ویشتمه ایران په یوه بې‌ساري برید کې د اسرائیلو پر لور څه د پاسه ۳۲۰ توغندي وتوغول، چې زیاتره یې د امریکا، انګلستان، فرانسې، اردن او اسرائیلو د ائتلافيانو لخوا اسرائیلو ته له رسیدو مخکې شنډ او له منځه یوړل شول.

دغه راز د تلې پر لسمه هم  د ایران حکومت د حماس او حزب الله د مشرانو او د سپاه پاسداران د لوړ پوړي قومندان د وژلو په غچ کې پر اسرائیلو له ۱۸۰ ډېر بالسټیک توغندي وتوغول.

د اسرائیلو لوړ پوړیو چارواکو ویلي، چې د ایران دغه برید به بې ځوابه پرې نږدي.