د عدلیې وزارت ویاند د خپرې شوې خبرپاڼې له مخې؛ د وزارتونو او حکومتي ادارو د تدارکاتو او نورو قراردادونو د روڼتیا په اړه د اسلامي امارت د رهبر درې ماده‌ییز فرمان خپور کړی، چې حکومتي چارواکي د عامه شتمنیو په داوطلبۍ کې ګډون نشي کولی.

د عدلیې وزارت د ویاند برکت الله رسولي د څرګندونو له مخې په دې فرمان کې راغلي؛ لومړۍ ماده: د وزارتونو او حکومتي ادارو په تدارکاتو، کان کېندنې او نورو قراردادونو کې د روڼتیا د تأمینولو لپاره، چې موضوع یې عامه شتمنۍ وي، حکومتي مقامات او مامورین نشي کولی، په مستقیم یا غیر مستقیم ډول د اجناسو، خدمتونو او ودانیزو چارو د تدارک، کان کېندنې قراردادونو او نورو قراردادونو په داوطلبۍ کې د داوطلب په توګه، ګډون وکړي.

برکت الله رسولي دوه یمې مادې په اړه ویلي: هغه خصوصي شرکتونه، چې امارتي مقامات او مامورین په هغو کې ونډه‌وال او یا مسوول وي؛ هم د دې فرمان په لومړۍ ماده کې د درج شوي حکم تابع دي.

دغه راز په درېیمه ماده کې راغلي: دغه فرمان د توشېح له نېټې څخه نافذ او په رسمي جریده کې دې خپور شي.

پر اسرائیلو د ایران له توغندیزو بریدونو او د تل‌ابیب له لوري د ځوابي برید له احتمال وروسته له افغانستان څخه د نړیوالو الوتنو شمېر ډېر شوی دی.

د ۲۴ رادار‌فلایټ څرګندونې ښيي، چې د پنجشنبې پر ورځ (د تلې دولسمه) ۱۹۱ الوتنې د افغانستان له هسک تېرې شوې دي.

د هوايي چلند شرکتونو له هرې الوتنې څخه د افغانستان د ټرانسپورټ او هوايي چلند وزارت ته ۷۰۰ ډالره ورکړي، اسلامي امارت ته د عاید یوه مخ پر وده سرچینه ده.

د ۲۰۲۱ ز، کال په اګست میاشت کې د جمهوري رژیم له ړنګېدا او د اسلامي امارت له بیا واکمنېدو وروسته د امنیتي او سیاسي اندېښنو له کبله د افغانستان هوايي حریم د نړیوالو الوتنو پر مخ وتړل شو.

د اوکتوبر پر اوومه پر اسرائیلو د حماس له برید او په غزه کې د جګړې او د منځني ختیځ د کړکېچ له زیاتېدا وروسته د افغانستان له هسک څخه نړیوالې الوتنې مخ پر ډېرېدو دي.

د ۲۴ رادار‌فلایټ سایټ زیاته کړې، چې د اګست په دوه‌یمه اوونۍ کې د ۲۰۲۳ کال د اګست پر پرتله د افغانستان له فضا څخه د الوتنو شمېر اوه چنده ډېر شوی.

دغه بهیر وروسته له هغه زور واخیست، چې پر اسرائیلو د ایران له وروستیو توغدیزو بریدونو وروسته ډېري هوايي شرکتونه اړ شول، چې له اروپا څخه آسیا ته د ایران د هوايي حریم لاره پرېږدي.

یاد سایټ دا هم ویلي، چې د سپټمبر له ۱۹ څخه تر ۳۰ پورې هره ورځ په اوسط ډول ۱۴۷ الوتنې د افغانستان له هسک څخه تېریږي. په دې کې هغه الوتنې شمېرل شوې ندي، چې موخه یې افغانستان و. په دې حساب د افغانستان اسلامي امارت هر کال له خپل هوايي حریم څخه ۳۷ میلیون ډالره عاید ترلاسه کوي.

دا شمېر د ایران له توغندیزو بریدونو وروسته د سې شنبې پر ورځ په سلو کې ۱۷۱ الوتنو ته زیات شو او بیا د پنجشنبې پر ورځ (د تلې دولسمه) ۱۹۱ الوتنو ته ورسېد، چې دا د اسلامي امارت له واکمنۍ راپدېخوا په یوه ورځ کې د ټرانزیټي الوتنو تر ټولو لوړه کچه ده.

د سویس ایر، فین‌ایر، سنګاپور ایرلاینز، بریټش ایرویز او لوفت‌هانزا هغه هوايي شرکتونه دي، چې الوتنې یې افغانستان ته راګرځېدلې دي.

د ۲۴ رادار‌فلایټ سایټ ویاند انډیپنډنټ ورځپاڼې ته ویلي: مونږ شاهدان یوو؛ هغه الوتکې، چې معمولاً د ایران له فضا څخه تېرېدې اوس د افغانستان له هسکه کار اخلي. لکه څنګه، چې د منځني ختیځ پر هوایی ډګر ډېر محدودیتونه لګول شوي؛ نو هوایی شرکتونه اړ دي، چې د خطر ارزونې او ښه غوراوي تر منځ پرېکړه وکړي.

د افغانستان بهرنیو چارو وزارت چارسمبالي امیرخان متقي د افغانستان په اړه د مسکو د شپږمې ناستې په څنډه کې د روسیې د بهرنیو چارو له وزیر سرګي لاوروف سره وکتل.

د افغانستان اسلامي امارت بهرنیو چارو وزارت په خبرپاڼه کې، چې شنبې پر ورځ خپره شوې راغلي، چې په دې کتنه کې دواړو لورو د دوه اړخیزو سیاسي، اقتصادي اړیکو او سیمه‌ییزو مسایلو په اړه بحث او خبرې وکړې.

د بهرنیو چارو وزارت چارسمبالي دا فورم د افغان حکومت لپاره د ځانګړي ارزښت لرونکی وباله او غوښتنه یې وکړه، چې دا فارمټ دې د افغانستان او د سیمې د هېوادونو ترمنځ د همکاریو د پراختیا پر میکانیزم بدله شي.

امیرخان متقي د افغانستان او د سیمې د هېوادونو ترمنځ د سیاسي او اقتصادي پرمختګونو یادونه کړې او هیله څرګندوي، چې د روسیې او اسلامي امارت ترمنځ د ډیپلوماټیکو اړیکو کچه نوره هم زیاته شي.

هغه په ​​افغانستان کې امنیت او ثبات ته د نغوتې پر مهال ویلي، چې امنیت په افغانستان کې د پانګونې لپاره زمینه برابره کړې ده.

د بهرنیو چارو وزارت د خبرپاڼې پر بنسټ؛ سرګي لاوروف له افغانستان سره په سیاسي او اقتصادي برخو کې د خپل هېواد د اړیکو پر پراختیا ټینګار وکړ او وایي، چې روسي شرکتونه په افغانستان کې د کرنې، کانونو او ټرانسپورټ په برخو کې پانګونې ته لېواله دي.

سرګي لاوروف د سیمې او نړۍ وروستیو بدلونونو ته په کتو د افغانستان وضعیت ته هم نغوته وکړه او څرګندوي، چې افغانستان د سیمې په اقتصادي پیوستون کې مهم رول لوبولی شي.