ولسمشر محمد اشرف غني د پنجشنبې پر ورځ د(غویی ۱۳) په کابل کې د لومړنۍ برښنايي پېژندپاڼې په ترلاسه کولو د دغو تذکرو د وېش لړۍ په رسمي بڼه پیل کړه؛ خو د حکومت اجرائیه رییس عبدالله عبدالله یې پرېکړه نامشروع وګڼله.

د کورنیو چارو وزارت اړوند د تذکرو د وېش په یوه مرکز کې له ولسمشر سره د لومړۍ میرمنې په ګډون ګڼو لوړپوړیو دولتي چارواکو نن خپلې برښنايي پېژندپاڼې ترلاسه کړې.

ولسمشر غني د برښنايي پېژندپاڼې اخیستو پر مهال وویل،‌ په یوویشتمه پېړۍ کې حکومتولي، اقتصادي وده او خدمتونه وړاندې کول له معلوماتو پرته نه ترسره کېږي. په الکترونیکي تذکرو دغو آسانتیاوو ته رسیدای شو.

 هغه په بشپړ ډاډ څرګنده کړې: ډېر امکان شته، چې ځانمرګي بریدګر جعلي تذکره ولري. زما لپاره تر ټولو مهمه پرېکړه د وګړیو د امنیت خوندیتوب دی. باید پوه شو، چې څوک افغان دی.

ښاغلي غني دا هم وویل، د دې تذکرو پر مټ به افغانان د نړۍ له معیارونو سره خوا پخوا روان شي، دا به د جعلي تذکرو د ترلاسه کولو او په ډېرو مواردو کې د ناامنۍ مخه ونیسي.

ولسمشر غني په خپل فیسبوک کې په ډاګه کړې، چې: زه نن په ډېر ویاړ او په څو مهمو دلیلونو د افغان تابعیت تذکره اخلم:

 زه تذکره؛ ځکه اخلم، چې زه امنیت غواړم. په ګاونډ کې د خپل او پردي معلومول زمونږ د فرهنګ د شفافیت برخه ده. مهاجرت، د نفوسو زیاتوالي او جنګي ډلو دا شفافیت متضرر کړی. اوس بې مسوولیته وګړي په آسانه زمونږ او تاسې ټولنې ته نفوذ کوي او په مونږ کې ځان پټوي. تذکره به د معصومو افغانانو په منځ کې د مجرمانو د پټیدلو مخه ونیسي.

 زه تذکره؛ ځکه اخلم، چې زه اقتصادي رفاه غواړم. په اقتصاد کې پلانجوړونه د معلوماتو پر اساس کېږي، په یوه ملي ټولنه کې باید د هر وګړي عمر، جنسیت او موقعیت معلوم وي، چې هر وګړي ته د هغه د غوښتنو او ضرورتونو پر اساس، د هغه تر درشله پورې اقتصادي خدمات ورسېږي.

 زه تذکره؛ ځکه اخلم، چې زه عدالت او ټولنیز حقونه غواړم. زه به عدالت او ټولنیز حقوق هغه وخت ترلاسه کړای شم، چې په ټولنه کې زما شتون، هویت او موقعیت تشخیص وي او زه او ټولنه مې د هغو پر اساس د یوه او بل حقونه او وجایب وپېژنو.

زه د خپلې تذکرې په اخیستلو، د هېواد د ښې راتلونکي لپاره، دا لوی ملي پروګرام پیلوم او د افغانستان په ګوټ ګوټ کې له هر افغان وګړي غوښتنه کوم، چې تذکره واخلي او د دې مهمې ملي پروسې ملاتړ وکړي.

نوموړي د برښنايي تذکرې اخیستو پرمهال وویل، پخوانۍ کاغذي تذکرې به هم تر هغو د باور وړ او وېشل به یې روان وي، چې د الکترونیکي تذکرو لړۍ ټول هېواد ته غزول شوې نه وي.

ولسمشر غني لومړنی افغان شو، چې برښنايي پېژندپاڼه یې ترلاسه کړه.

نننیو مراسمو ته، چې عبدالله عبدالله نه و ورغلی، د ولسمشر دوه یم مرستیال سرور دانش، د ولسي جرګې مشر عبدالرؤف ابراهیمي، د مشرانو جرګې مشر فضل هادي مسلمیار او د پارلمان ګڼ نور غړي او چارواکي ورغلي وه او الکترونیکي تذکرې یې ترلاسه کړې.

درې میاشتې وړاندې کله، چې د پېژندپاڼو د اخیستو لپاره نوم لیکنې کیدې اجرائیه مشرداکتر عبدالله عبدالله له دې بهیر سره مخالفت ښودلی و او د پېژندپانو د وېش د بهیر د ځندیدو غوښتنه یې کړې وه. نوموړي ویلي وه، چې د پېژندپانو په وېش کې ملی اجماع ته اړتیا ده، چې ټول باید ورسره موافق او یوه خوله وي.

ښاغلي عبدالله عبدالله د ولسمشر د برښنایي تذکرو د اخیستو سره همهاله یوې خبري ناستې ته څرګند شو او د ولسمشر غني پرېکړه یې نامشروع وګڼله.

ښاغلي عبدالله یو ځل بیا ټینګار وکړ، چې په دې پرېکړه کې ملي ګټو ته درناوی نه دی شوی او د حکومت په کچه په دې اړه هم هوکړه نه ده رامنځته شوې؛ خو ، ځکه دا بې بنسټه پرېکړه یو( بحران ته بلنه) ده.

نوموړي دا هم زیاته کړې؛ هره پرېکړه، چې له حکومت سره پرې خبرې نه وي شوي مشروعیت نلري.

د حکومت د اجرائیه رییس په وینا؛ ولسمشر غني د ورځني سیاست یا کوم بل دلیل تر اغېز لاندې راغلی او دا پرېکړه یې د افغانستان له امنیت سره مرسته نشي کولی.

د افغانستان د وګړیو د احوال ثبتولو قانون په ۲۰۱۴ کال کې د ولسمشر محمد اشرف غني لخوا توشيح شو؛ خو دا، چې د دې قانون له مخې په پېژندپاڼه کې د ملت او قوم نومونه نه لیکل کیدل ځینې اعتراضونه یې راوپارول، نو د حکومت لخوا وروسته سترې محکمې ته د تفسیر لپاره وړاندې شو.