Connect with us

سیمه ییز خبرونه

د هېواد د خپلواكۍ دوه نوييمه كليزه ونمانځل شوه

خپور شوی

د

(Last Updated On: لړم ۳, ۱۴۰۱)

زمري اته ويشتمه  افغانانو ته هغه  سرښندنې ور په يادوي، چې د خپلواكۍ د ترلاسه كولو په نيت يې د وخت له امپراطورۍ  جگړه مړې او خپلواكي يې ترلاسه كړې ده.

دغه ورځ د ولسمشرۍ په ماڼۍ كې په ځانگړيو مراسيمو ونمانځل شوه.

له نن څخه ۹۲  كاله مخكې  زړه ورو افغانانو په ملي يووالي سره تصميم ونيو او اعلام يې وكړ، چې د ظالم او ير غلگر په وړاندې  د راپورته كيدو او خپلې ازادۍ د ترلاسه كولو وخت رارسيدلى دى.

يو شمېر دې سرښندونكيو د اميرحبيب الله خان په سلطنت كې د مشروطه غوښتونكيو غورځنگ بنسټ كيښود، چې وروسته د شاه امان الله خان په مشرۍ د افغان ځوانانو د نهضت جوړيدو لامل شو.

د افغان ځوانانو د نهضت جوړيدل د خپلواكۍ د ترلاسه كولو لامل شو او شهزاده امان الله خان، چې د شاه امان الله غازي لقب وركړ شوى و، د دې هېواد د لومړنۍ خپلواك مشرپه توگه سلطنت اعلام كړ:

(( زه ځان او خپل هېواد د ټولو كورنيو او بهرنيو چارو له اړخه خپلواك او نا پييلى اعلاموم.

زما هېواد به له دې وروسته د ازادۍ له هغه نعمت څخه برخمن وي، چې د نړۍ نور هېوادونه او ملتونه ترې برخمن دي.

هيڅ بهرنى قدرت ته به اجازه ورنه كړشي، چې د يوه ويښته په اندازه هم زمونږ په  حقونو او د افغانستان په كورنيو چارو او بهرني سياست كې لاسوهنه وكړي او كه څوك كوم وخت داسې يرغل وكړي،  زه حاضر يم چې په دې توره يې سرپرې كړم.))

د افغانستان د سيمه ييزو مطالعاتو د مركز رييس عبدالغفور ليوال وايي:

شاه امان الله خان په ډېره مېړانه ازادي ترلاسه كړه او په افغانستان كې د ټولو پرمختيايي پروژو بنسټونه كيښودل شول.

د ليوال په وينا:

د غازي امان الله خان له دې مبارزې څخه په سيمه كې هند هم الهام واخست او پوره دوه لسيزي وروسته يې له انگليس څخه خپله ازادي ترلاسه كړه .

همداراز د افغانستان د ژورنالستانو د ملي اتحاد يي رييس عبدالحميد مبارز هم وايي،

چې:

شاه امان لله خان د افغا نستان د راتلونكي لپاره ډېره گټوره مفكوره درلوده، خو د وخت د نه مساعد والي او د خارجي لاسوهنو له لامله يي د نوموړي ادارې ته ددې مفكورې د پلي كولو موقيع ورنكړه.

نوموړى وايي، چې:

كله، چې اعليحضرت امان الله اروپا ته سفروكړ نو له سفر وروسته نوموړي په اروپاكي له ليدليو پرمختگونو څخه ډېرمتاثرشو او هيله يې درلو ده، چې دا مفكوره په افغا نستان كي هم پلي كړي.

د زمري د اته ويشتمې په وياړافغان ولسمشر او كابينې د يو شمېر وزيرانو په يو لړ ځانگړيو مراسمو كې د خپلواكۍ د څلي ترڅنگ د گلو گيډۍ كيښوده او د خپلواكۍ د لارې سرښندونكيو شهيدانو او غازيانو ته يې دعاوې وكړې.

Advertisement
Click to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

سیمه ییز خبرونه

امریکا دې د بشري حقونو په اړه دوه ګوني سیاست ودروي – ترکیه

Published

on

(Last Updated On: غویی ۶, ۱۴۰۳)

د رویټرز خبري آژانس د راپور له مخې؛ ترکیې د چارشنبې پر ورځ امریکا تورنه کړې، چې د بشري حقونو په اړه دوه ګونی سیاست پالي او وایي، چې واشنګټن د بشري حقونو کلنی راپور په غزه کې د اسرائیلو د بریدونو په غندلو کې پاتې راغلی دی.

د ترکیې د بهرنیو چارو وزارت په خبرپاڼه کې راغلي، چې د امریکا دې کلني راپور په غزه کې روان غیر انساني بریدونه په سمه توګه راځلولي ندي. دا راپور پر سیاسي انګیزو له بې طرفۍ او معقولیت څخه لرې چمتو شوی دی.

ترکیې له واشنګټن وغوښتل، چې د بشري حقونو په اړه دوه ګونی سیاست ودروي.

دغه راز په دې راپور کې د سوریې له کردي ملیشې سره د امریکا اړیکو ته هم ګوته نیول شوې، چې انقره یې یوه ترهګر ډله ګڼي.

په غزه کې د روغتیايي چارواکو د څرګندونو له مخې؛ اسرائیلي ځواکونو له ۳۴ زره ډېر فلسطینیان وژلي، چې ډېر یې ملکيان او ماشومان دي. دا سیمه پر کنډواله بدله شوې او د خوراکي توکو سخت کمښت د قحطۍ وېره راپارولې ده.

اسرائیلو د اکټوبر پر اوومه د حماس د وسله‌والې ډلې د هغه برید په ځواب کې خپل هوایي او ځمکني بریدونه پیل کړل، چې د اسرائیلي ځواکونو د څرګندونو له مخې په کې ۱۲۰۰ کسان ووژل شول.

ترکیې په غزه کې د جګړې له کبله اسرائیل غندلی او د اوربند غوښتنه یې کړې ده.

ترکیې پر لویديځو هېوادونو هم نيوکه کړې، چې له اسرائيلو يې بشپړ ملاتړ کړی دی.

Continue Reading

سیمه ییز خبرونه

د غزې په شمال کې د قحطۍ خطر ډېر دی

Published

on

(Last Updated On: غویی ۵, ۱۴۰۳)

د بشري چارو لپاره د امریکا ځانګړي استازي د سې شنبې پر ورځ ویلي، چې اسرائیلو په وروستیو اوونیو کې غزې ته د مرستو رسولو لپاره د پام وړ ګامونه پورته کړي؛ خو د پام وړ کار پاتې دی، ځکه په دې سیمه کې د قحطۍ خطر ډېر دی.

د بشري چارو لپاره د امریکا ځانګړي استازي ډېوېډ سټېټرفیلډ خبریالانو ته ویلي، اسرائیلو په دې وروستیو دوه نیمو اوونیو کې د پام وړ ګامونه پورته کړي دي.

ډېوېډ سټېټرفیلډ څرګنده کړې: اوس هم د پام وړ کار پاتې دی، چې باید ترسره شي؛ خو پرمختګ شوی دی.

هغه ویلي، چې په ټوله غزه کې په جګړي توګه شمالي سیمې د قحطۍ له ډېر خطر سره مخ دي.

نوموړي ویلي، چې د فلسطین په کوچنۍ ګڼ میشته سیمه کې له اړو خلکو سره مرستې ته اوس ډېره اړتیا ده.

ملګرو ملتونو له اوږده وخت راپدیخوا په غزه کې د مرستې رسولو او د هغې د وېشلو په لار کې له خنډونو څخه اندېښنه ښودلې او څرګنده شوې، چې له تېرو شپږ میاشتو راپدیخوا د اسرائیلو لخوا د غزې د واکمنې اسلامي وسله‌والې ډلې حماس پر ضد هوايي او ځمکني بریدونه ترسره تر سره کیږي.

د اسرائیلو پوځي کمپاین د اکتوبر له میاشتې راپدیخوا، چې حماس د اسرائیلو په سویل کې جګړه پیل کړه، چې له کبله یې د بشري ناورین ترڅنګ د ۲ اعشاریه ۳ میلیون خلکو کورونه له ځمکې سره اوار شوي دي.

د ملګرو ملتونو د فلسطیني کډوالو ادارې (UNRWA) مشر فیلیپ لازاریني د سې شنبې پر ورځ ویلي، چې د اپریل پرپرتله غزې ته د تلونکو لاریو منځنی شمېر د ورځې ۳۱۶ ته لوړ شوی دی.

ویل کیږي، چې اوس کثافاتو راټولولو ته پاملرنه ډېره شوې او هڅه کیږي، چې په سویلي غزه کې د ناروغیو د خپریدو مخه ونیول شي.

Continue Reading

سیمه ییز خبرونه

د ایران ولسمشر پر درې ورځني سفر پاکستان ته ولاړ

Published

on

(Last Updated On: غویی ۳, ۱۴۰۳)

د ایران ولسمشر ابراهیم رییسي نن سهار ( دوشنبه د غویی درېیمه) د یوه لوړ پوړي سیاسي او اقتصادي پلاوي پر مشرۍ د پاکستان پلازمېنې اسلام‌آباد ته ورسېد.

د ایران اړوند رسنیو خبر ورکړی، چې دغه درې ورځنی سفر به د پاکستان له لوړ پوړو چارواکو سره د اقتصادي او سوداګریزو اړیکو پر پراختیا او پیاوړتیا، د دوه اړخیزو خبرو اترو او سیمه‌ییزو سلا‌مشورو په پام کې نیولو سره ترسره شي.

ټاکل شوې، چې د ایران ولسمشر به په دې سفر کې د دغه هېواد له ولسمشر اصف علي زرداري سره هم وګوري.

دغه راز د ایراني رسنیو د څرګندونو له مخې؛ پاکستان ته د ایران د ولسمشر د سفر پر مهال د دواړو هېوادونو ترمنځ د دواړو هېوادونو د مشرانو په حضور کې د سوداګرۍ، روغتیا، اقتصاد، امنیت او عدالت په برخو کې د اړدوند وزیرانو له‌خوا د همکاریو یو شمېر سندونه لاسلیک شي.

دا سفر د پاکستان په بلوچستان ایالت کې د ایران له برید او د ایران په سیستان او بلوچستان ایالت کې د پاکستان له ځوابي بریدونو یوازې درې میاشتې وروسته رامنځته شوی دی.

Continue Reading

Trending

Copyright © 2022 Ariana News. All rights reserved!