ولسمشرۍ په ډاګه کړې، چې ولسمشر اشرف غني تېره ورځ په ارګ کې د امریکایي ځواکونو د مرکزي قومندانۍ له قومندان جنرال مک کینزي سره  وکتل.

د ارګ د اعلامیې له مخې؛ په دغه کتنه کې دواړو لوریو د افغانستان د سولې بهیر، امنیتي حالاتو، د افغان امنیتي او دفاعي ځواکونو د ملاتړ او د ګډ امنیتي مشارکت د نورې پیاوړتیا په اړه بحث او خبرې وکړې.

جنرال مک کینزي ولسمشر غني ته ډاد ورکړی، چې د افغانستان د سولې، پرمختګ او د امنیت د ټینګښت لپاره د امریکا ملاتړ او همکاري پخپل ځای ده.

نوموړي زیاته کړې، چې مونږ به ستاسو ترڅنګ وو، چې افغانستان بیا د ترهګرۍ لپاره پر خوندي ځای بدل نشي.

ولسمشر غني جنرال مک کینزي ته د ګډ امنیتي مشارکت ډاډ او همکارۍ د پیاوړتیا له کبله ویلي؛ سوله د افغانستان د خلکو له اساسي غوښتنو او د حکومت له مهمو لومړیتوبونو څخه ده او طالبان باید له جنګ او تاوتریخوالي لاس واخلي.

دا په داسې حال کې ده، چې جنرال مک کینزي د روان کال د جون په میاشت کې څرګنده کړې وه، چې له طالبانو سره د هوکړې له مخې د دوی د سرتېره شمېر دلته ۸۶۰۰ ته رسیدلی دی.

هغه دغه راز هغه مهال په ډاګه کړې وه، چې مونږ همدارنګه هوکړه کړې که حالات سم ول؛ مونږ به په ۲۰۲۱ کال کې د خپلو سرتېرو شمېر صفر ته راټیت کړو.

هغه دا هم په پوره تینګار څرګنده کړې؛ دا کار له هغه ډاډ سره تړلی دی، چې د افغانستان خاوره د امریکا او ملګرو پر ضد یې  ونه کارول شي.

د عامې روغتیا وزارت مسوولینو ویلي، چې په وروستیو څلیریشت ګړیو کې ۱۳۵ کسان پر کرونا ویروس اخته شوي، چې ۵۱ یې په کابل کې مثبت پېژندل شوي دي.

د عامې روغتیا وزارت مسوولینو ډاډ څرګند کړی، چې په افغانستان کې پر کرونا ویروس د اخته وېره اوس مخ پر کمیدو ده او د  په تېرو ۲۴ ګړیو کې یو سل و پېنځه دېرش کسان پرې اخته شوي، ۱۵ یې په کابل، ۳۷ په هرات، ۱۶ په غور، ۹ په لوګر، ۹ په بلخ، ۴ په کندوز، ۳ په بغلان، ۳ په لغمان، ۲ په تخار او ۱ کس په کونړ کې اخته شوي دي.

د یاد وزارت د څرګندونو له مخې؛ په همدومره وخت ۲۴ ناروغان مړه شوي، چې د ټولو مړو شویو ناروغانو شمېر۱۰۶۲ ته لوړ شوی دی.

د عامې روغتیا وزارت ویلي؛ په تېرو څلیریشت ګړیو کې د کرونا ویروس دوه سوه نهه اویا کسان بېرته روغ شوي، چې له دې سره د ټولو روغو شویو کسانو شمېر یوویشت زره څلور سوه څلور پنځوسو ته رسیدلې دی.

د بشري حقونو خپلواک کمیسیون په خپل شپږ میاشتني راپور کې څرګنده کړې، چې د روان میلادي کال په ۶ میاشتو کې له ۸۸۰ جګړه ییزو پېښو څخه ۱۲۱۳ ولسي وګړي وژل شوي او ۱۷۴۴ ټپیان دي.

د افغانستان د بشري حقونو خپلواک کمیسیون په افغانستان کې د ملکي مرګ و ژوبلې په اړه  د دوه زره شلم میلادي کال د لومړیو شپږ میاشتو راپور وړاندې او خپور کړ، چې په کې راغلي؛ په دغه موده کې په اته سوه اتیا پېښو کې یو زر و دوه سوه دیارلس ولسي وګړي وژل شوي او یو زر و اووه سوه څلور څلوېښت ټپیان شوي دي.

د یاد بنسټ د څرګندونو له مخې؛  یو دېرش په سلو کې تلفات په هدفي بریدونو کې رامنځته شوي، ۳۶ دېرش په سلو کې په ماینونو او موټر بم بریدونو کې وژل شوي، ۱۱،۷ سلنه په ځانمرګو بریدونو او ۱۱،۵ سلنه په نورو نښتو، هوايي بریدونو او شپنیو عملیاتو کې وژل شوي دي. په ټولیزه توګه ۵۳۳ ولسي وګړي په هدفي بریدونو کې وژل شوي او ۴۱۲  ټپیان دي. ۲۵۹ کسان د ماین په چاودنو او موټر بم بریدونو کې وژل شوي او ۵۰۷ نور ټپیان شوي دي. د تېر کال د همدې مودې په پرتله د ولسي وګړیو ځاني زیان ۱۹ په سلو کې ډېر شوي او د ښځو تلفات بیا د همدې مودې په پرتله پنځوس په سلو کې کم شوي دي.

د بشري حقونو د راپور له مخې؛ د تېر کال د همدې مودې په پرتله په روان کال کې ولسي تلفات نولس په سلو کې لوړ شوي دي. اته څلوېښت په سلو کې وسلوال طالبان، پېنځلس په سلو کې افغان ځواکونه او او شپږ ویشت په سلو کې نامعلوم وسلوال او د پاتې نورې مرګ و ژوبلې مسوول داعشیان او بهرني سرتېري نومول شوي دي.

 د بشري حقونو خپلواک کمیسیون مرستیال نعیم نظري ویلي؛ پر ۲۰۲۰ کال په توغندیزو بریدونو کې ۳۷۸ عام وګړي ځاني زیانمن شوی، چې ۱۱۷ یې وژل شوي ۲۶۱ یې ټپیان دي.

دوی دا هم په ډاګه کړې، چې د ټولې مرګ و ژوبلې ۴۸،۵ په سلو کې وسلوال طالبان او ۲۶،۷ په سلو کې نا معلوم وسلوال بلل شوي. د ۱۵،۵ په سلو کې د مرګ و ژوبلې عاملان دولتي ځواکونه ۶،۳ په سلو کې داعشیان او ۲،۳ په سلو کې نړیوال سرتېري په دې مرګ و ژوبله کې ګرم پېژندل شوي. پاتې نور پر کونړ، کندهار، پکتیا او خوست د پاکستان پر توعندیزو بریدونو یا وژل شوي او یاهم ټپیان دي.

د کورنیو چارو وزارت امنیتي مرستیال  عبدالبصیر قانع هم مني، چې په ځينو مواردو کې د دوی لخوا ملکیانو ته مرګ و ژوبله اوښتې؛ خو ټينګار کوي، چې په جګړه کې تر خپل توان پورې د ملکیانو ژوند ته پام کوي.

د افغانستان د بشري حقونو خپلواک کمیسیون د جګړې پر ښکېلو غاړیو غږ کوي، چې د بشري حقونو نړیوال میثاقونه په پام کې ونیسي او د جګړې پر وخت د ملکیانو ژوند ته درناوی وکړي.