د افغانستان په بیا رغاونه کې د امریکا پر مرستو د څار ځانګړې ادارې سیګار ویلي، له افغانستان سره د میلیاردونو ډالرو له مرستې وروسته اوس هم دا هېواد بېوزلی او فاسد  پاتې دی.

د افغانستان بیا رغاونې لپاره د امریکا سرپلټوونکي جان سپکو ویلي؛ افغانستان به  تر ۲۰۲۴ کال پورې هر کال له څلور اعشاریه شپږ څخه تر اته اعشاریه دوه میلیارد ډالرو ته اړتیا ولري.

د نوموړي د څرګندونو له مخې؛ په دې هېواد کې ۱۳۷ میلیارد ډالر لګېدلي، خو دا لګښت د امریکا د بیا رغاونې په تاریخ کې تر ټولو ډېر لګښت دی.

سیګار که څه هم د سولې له هوکړې وروسته د افغانستان اقتصاد اندېښمن کړی؛ خو یو ځل بیا له افغانستان سره د امریکا میلیارد ډالري مرسته افغان حکومت ته وریادوي او وایي: افغانستان د ۱۳۷ میلیارد ډالرو پر لګولو د امریکا د بیا رغاونې په تاریخ کې تر ټولو ستره پروژه وه. زمونږ د کړنو پر بنسټ افغان حکومت  د نړیوالو سازمانونو او نړیوالې ټولنې له مرستو پرته ژوندی پاتې کیدی نشي.

مخکې له دې سیګار په افغان حکومت کې د میلیاردونو ډالرو د بې ځایه لګېدو خبره کړې وه، چې افغان حکومت رد کړې ده.

ولسي جرګې له کرونا ویروس سره د مبارزې لپاره د بودجې رد شوی سند له تازه تعدیلاتو وروسه د رایو په اکثریت تصویب کړ.

د ولسي جرګې د مالي چارو او بودجې کمیسیون غړی عبدالرووف انعامي وایي، چې ملي بودجه څلور سوه اته ویشت میلیارد و درې سوه اتیا میلیون افغانۍ وه؛ خو حکومت یو ویشت میلیارد افغانۍ پرې له کرونا سره د مبارزې لپاره ورزیاتې کړې دي.

د ولسي جرګې ګډو کمیسیونونو د اوپراتیفي پیسو د زیاتولو او له نورو پراختیایي پروژو څخه د پیسو د لیږد طرحه رد کړه.

د مالي چارو او بودجې کمیسیون مشر میرافغان ساپي ویلي؛ په هغو برخو کې، چې اضافي پیسې وړاندیز شوې وې مونږ هغه رد کړې. د بېلګې په توګه یو اعشاریه اووه میلیارد افغانۍ د عملیاتي واحدونو لپاره، ولایتونو ته د درې سوه پنځوس میلیون افغانانیو لیږد، څارنه هم ترې ستونزمنه وه او ټولو کمیسیونونو د جرګې تعدیل منلی او هوکړه پرې شوې ده.

په پای کې ولسي جرګې له کرونا سره د مبارزې د بودجې سند له یو لړ تعدیلاتو وروسته رایو ته وړاندې کړ.

د ولسي جرګې مشر میررحمان رحماني وایي، چې له کرونا ویروس سره د مبارزې لپاره د حکومت د تعدیلاتو دوه یمه مسوده او د کمیسیون اتفاقي تعدیلات رای اچونې ته وړاندې کیږي؛ موافق به شنه او مخالف به سره کارتونه پورته کوي. په دې توګه د ۵ مخالفو رایو په لرلو د حکومت دوه یمه مسوده د رایو په اکثریت تصویب شوه.

په همدې حال کې د ولسي جرګې غړي ټینګار کوي، چې د جرګې غړي له کرونا سره د مبارزې لپاره د بودجې د لګولو پر څرنګوالي باید جدي څارنه وکړي.

ولسمشرغني په لوګر ولایت کې د وینا پر مهال ویلي؛ وسلوال طالبان سولې ته ژمن ندي او د هېواد په بېلابېلو ولایتونو کې يې بریدونه ډېر کړي دي.

افغان ولسمشر اشرف غني د چارشنبې پر ورځ لوګر ولایت ته د یوه لوړ پوړي دولتي پلاوي په مشرۍ د امنیتي حالاتو د ارزوانې په موخه سفر وکړ او په یو جوړه شوې غونډه کې یې طالبانو ته په وینا کې وویل ، چې دوی اوس هم سولې ته ژمن ندي او خپلو بریدونو ته یې زور ورکړی دی.

ولسمشر غني زیاته کړې، چې د سولې پر وړاندې ځینې خنډونه شته؛ خو مخنیوی یې نشي کولی او دوی به د سولې لپاره هر ډول قرباني ورکړي.

 نوموړی په ډاګه کړې؛ افغان دولت ژمن دی، چې په هېواد کې د وینې تویول ودرېږي او دایمي سوله راشي.

ولسمشر همدارز لوګر ولایت ته په خپل سفر کې د دې ولایت د امنیتي وضعیت د ښه والي ډاډ ورکړ او  ترڅنګ یې له خلکو سره ژمنه وکړه، چې په بېلابېلو برخو کې به ورته پام وکړي.

ولسمشرغني وايي؛ د لوګر اوسنی امنیتي وضعیت ورته د منلو ندی او ډېر ژر به د کابل ـ ګردېز لویې لارې ترڅنګ  ازرې ولسوالۍ ته غزېدلې لویه لار، چې له کلونو راپدیخوا ناامنه ده؛ له امنیت برخمنه شي.

د لوګر ولایتي شورا وکیلانو ويلي، چې د امنیت، بیارغونې، پوهنې او روغتیا په برخه کې تر ډېره دې ولایت ته پام ندی شوی.

دوی له ولسمشره وغوښتل، چې دغو برخو ته باید پاملرنه وکړي.

ولسمشر بیا د نورو ژمنو ترڅنګ دا ژمنه هم وکړه، چې د سویل ختیځ زون د کرومایټو پر کانونو به پانګونه وکړي او دا به د دې ولایتونو په اقتصادي وده کې مهم رول ولوبوي.