په باکو کې د “افغانستان: سیمه‌ییز اتصال، امنیت او پراختیا” تر سرلیک لاندې یو نړیوال کنفرانس ترسره شو.

دا کنفرانس د آذربایجان جمهوریت د دولتي امنیت خدماتو (SSS) راغوښتی و او د ۲۰ هېوادونو استخباراتي چارواکو په کې برخه اخیستې وه.

دا کنفرانس د آذربایجان د دولتي امنیتي خدماتو د مشر جنرال علي نقي یوف پر وینا پیل او په باکو کې یې د افغانستان په اړه د دې کنفرانس جوړېدا د پخوانیو ناستو تداوم وباله.

د Caliber.Az  خبري سرچینې د آذربایجان د دولتي امنیتي خدماتو د څرګندونو له مخې راپور ورکړی؛ هغه هیله ښودلې، چې دا نړیواله ناسته کولی شي د افغانستان د مرکزي حکومت په جوړولو کې اغېزمن رول ولوبوي او د نړیوالو قوانینو د اصولو او مقرراتو پر بنسټ عمل وکړي.

هغه د آذربایجان او افغانستان ترمنځ اوږدمهاله اړیکو ته په نغوته(اشاره ) کې ویلي؛ دا اړیکې پر متقابل باور ولاړې دي او همدارنګه یې د دواړو هېوادونو پر ژورو تاریخي او کلتوري اړیکو هم ټینګار وکړ او وایي، چې آذربایجان تل په افغانستان کې د داخلي سیاسي ثبات او امنیت د تامین لپاره له نړیوالو نوښتونو ملاتړ کړی او هیڅکله یې پدې اړه له هڅو کولو ډډه نده کړې.

جنرال علي نقي یوف له افغانستان څخه د نړیوالو ټولنو پر هراړخیز ملاتړ اړتیا ټینګار کړی، چې د جرمونو په ګډون له نړیوال تروریزم، د مخدره توکو قاچاق او غیرقانوني مهاجرت سره د مبارزې په برخه کې له افغانستان سره همکاري وکړي.

هغه د دې کنفرانس یو له اصلي اهدافو څخه د تخریبي ځواکونو او ترهګرو ډلو له ویجاړونکو هڅو سره د مقابلې لپاره د همغږۍ دریځ رامنځته کول وغوښتل، چې په افغانستان کې بحراني وضعیت وساتي. نوموړي زیاته کړې، چې په نړیوال نظام کې د افغانستان د دریځ ډاډمنول او په دې هېواد کې د سولې ټینګښت خورا اړین کار دی.

هغه باور څرګند کړ، چې د سیمې هېوادونه او نور حکومتونه به پر همغږۍ عمل وکړي او په دې برخه کې به ګډې هڅې ترسره کړي.

په دې کنفرانس کې د نورو هېوادونو استازو هم په افغانستان کې د امنیت او پرمختګ په اړه خبرې وکړې او څرګندوي، چې دا کنفرانس کولی شي په دې هېواد کې د سولې او امنیت د تامین لپاره د ډاډمنو ګامونو د پورته کولو لپاره اړین فرصتونه برابر او په دې هېواد کې د تلپاتې ثبات د رامنځته کولو لپاره د نړیوالې ټولنې ملاتړ هم ترلاسه کړي.

مجاهدينو ۳۳ کاله مخکې د پخواني شوروي تر ملاتړ لاندې حکومت راوپرځاوه؛ خو د اسلامي امارت د چارواکو د څرګندونو له مخې، په هېواد کې واک ته د ځينو مشرانو لېولتیا د کورنيو جګړو لامل شوه او اسلامي نظام رامنځته نشو.

که څه هم په دې مراسمو کې د مجاهدینو له لاسته راوړنو ستاینه وشوه؛ خو کورنۍ جګړې وغندل شوې.

د وسلوال پوځ لوی درستیز فصیح الدین فطرت وايي؛ د یو شمېر جهادي مشرانو واک او تسلط د دې لامل شو، چې هېواد په کورنۍ جګړه کې ښکېل او د اسلامي نظام د جوړېدو مخه ونیول شي.

 لوې درتسیز وايي، که څوک د افغانستان د بیا اشغال فکر وکړي؛ نو افغان ولس به زر کاله نور هم جګړه وکړي، چې د چا مستعمره نشي.

 فصیح الدین فطرت همدا راز زیاته کړې؛ که څوک له هېواده د تښتېدلو کسانو پر کارولو د افغانستان د اشغال په فکر کې وي؛ نو افغان ولس د نورو زر کلونو لپاره د استعمار پر وړاندې مبارزې ته چمتو دی.

د سرحدونو، قومونو او قبایلو وزارت چارسمبالي(سرپرست) نورالله نوری ويلي؛ افغانستان به ډېر ژر په سیاسي، اقتصادي او امنیتي برخو کې له نورو هېوادونو سره برابر شي.

دغه راز د اطلاعاتو او فرهنګ وزارت چارسمبالي خیرالله خیرخواه د اسلامي امارت له مسوولینو غوښتي، چې له واک‌غوښتنې تېر شي؛ ځکه د زیات نفوذ هڅه د خلکو ترمنځ د نفاق لامل کیږي.

ویل کیږي، چې د تېرو څلور لسيزو ناورین، چې له کبله يې ميليونونه خلک کډوال شوي او نن په هېوادونو او په ځانګړي توګه ایران او پاکستان کې له سختو شرايطو سره مخ دي. د وسلوال ځواک لوى درستيز د دغو کډوالو پر باعزته راستنېدو ټينګار کوي او وایي، چې د کډوالو سپکاوى ورته د زغم وړ ندى.

د قطر لومړي وزیر او د بهرنیو چارو وزیر شیخ محمد بن عبدالرحمن بن جاسم آل ثاني د افغانستان د بهرنیو چارو وزارت له چارسمبالي(سرپرست) امیر خان متقي سره، چې پرون (یکشنبه د غویی اوومه) د قطر پر بلنه یې دغه هېواد ته سفر کړی؛ وکتل او پر دوه اړخیزو همکاریو ټینګار وشو.

د خلیج ټایمز ورځپاڼې د راپور له مخې، د غونډې په جریان کې دواړو خواوو د افغانستان وروستي سیاسي او بشري بدلونونه وڅېړل او د افغانانو د ملاتړ لپاره د دوه اړخیزو همکاریو د زیاتوالي پر اړتیا یې ټینګار څرګند کړ.

په دې غونډه کې شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثاني د قطر حکومت د افغانانو د ټولو برخو لپاره پر دوامداره او هر اړخیز ملاتړ ټینګار وکړ، چې د افغانانو لپاره امنیت، ثبات، سوکالي او باعزته ژوند ډاډمن کړي.

د افغانستان بهرنیو چارو وزارت ویلي، چې امیر خان متقي د افغانستان او نړیوالې ټولنې ترمنځ د اړیکو په پراختیا کې د قطر رول د ستاینې وړ وباله او څرګندوي، چې د دواړو هېوادونو ترمنځ د دیپلوماټیکو اړیکو د کچې له لوړېدو سره به دوه اړخیزې اړیکې نورې هم پیاوړې شي.

ویل کیږي، چې د هېواد بهرنیو چارو وزارت چارسمبالي وړاندیز کړی، چې قطر په افغانستان کې په پراختیايي او سوداګریزو فرصتونو کې پانګونه وکړي او د دوه اړخیزې سوداګرۍ د کچې د لوړولو پر لارو چارو کار وکړي.