د پاکستان د لومړي وزیر سیاسي سلاکار رانا ثناءالله ویلي، چې پاکستان د تحریک طالبان پاکستان پر ضد په افغانستان کې د عملیاتو حق لري.

د پاکستان د لومړي وزیر سیاسي سلاکار رانا ثناءالله ویلي؛ پاکستان حق لري، چې په افغان خاوره کې د پاکستانيو طالبانو یا TTP پر ضد عملیات وکړي.

دغه پاکستاني چارواکي له سما ټلویزیون سره په مرکه کې ویلي، چې د ډیورنډ فرضي کرښې دواړو غاړو ته د ترهګرو ډلو پر ضد پوځي عملیات دوام لري.

نوموړی وایي: ‎« د پاکستان په خاوره کې د پوځي عملیاتو په اړه شک نشته؛ خو د نړیوالو قوانینو له مخې که له یوه هېواده د بل هېواد خاورې ته د برید ګواښ وي او یا د برید پلان جوړېږي، نو لومړی هېواد د ځان د ساتنې لپاره هلته د عملیاتو حق لري. مونږ حق لرو دښمن  او ترهګر په هر ځای کې، چې وي پر نښه کړو.»

د پاکستان د پلان وزیر احسان اقبال ويلي، هېواد یې د ترهګرۍ پر وړاندې له نوې جګړې سره مخ دی او له افغانانو سره د قربانۍ بیه پرې کوي.

احسان اقبال وایي: " د پاکستان حکومت تل افغان حکومت ته د خبرو له لارې ویلي، چې د پاکستان پر ضد د ترهګرو لخوا د افغانستان له خاورې د استفادې مخه ونیسي، زمونږ د هېواد خلکو د افغانستان د خلکو لپاره ډېرې قربانۍ ورکړي، چې اوس یې له پایلو سره مخ یوو.  مونږ هیله من یوو، چې طالبان دې ته پام وکړي."

د روانې میاشتې په لومړیو کې پاکستانيو پوځیانو د پکتیکا ولایت د برمل ولسوالۍ پر څلورو سیمو هوايي بریدونه وکړل، چې د ملي دفاع وزارت د څرګندونو له مخې د ماشومانو او ښځو په ګډون په کې له ۵۰ ډېر کسان ووژل شول. په ځواب کې اسلامي امارت د ډیورنډ فرضي کرښې هغې غاړې بریدونه هم وکړل.

اسلامي امارت په افغانستان کې د TTP شتوالی رودوي او پاکستان ته یې خبرداری ورکړی، چې د افغانستان ځمکنۍ بشپړتیا ته درناوی وکړي.

د افغانستان بهرنیو چارو وزارت سیاسي مرستیال تېره ورځ پاکستان ته خبرداری ورکړ، چې د افغانستان په ځمکنۍ بشپړتیا کې له لاسوهنې او حملو ډډه وکړي. که نه؛ نو د افغانستان له لوري به له سخت غبرګون سره مخ شي. ستانکزي د سرحدونو دفاع خپله دنده وګڼله او ټینګار یې وکړ، چې د اسلامي امارت ځواکونه به د یرغلګرو سترګې وباسي.

د کانونو او پټرولیم وزارت چارسمبالي هدایت الله بدري د شنبې پر ورځ( د مرغومي پېنځلسمه ) د ټاپي پروژې له اجرائیوي رییس محمد مراد امانوف سره وکتل.

دواړو لوریو په دې لیدنه کې د ټاپي پروژې د وروستیو پرمختګونو، د پاتې کارونو د چټکتیا، د افغانانو لپاره د کاري فرصتونو پر زیاتوالي او د افغان انجنیرانو د ظرفیتونو پر لوړولو او نورو اړوند مسایلو خبرې کړې دي.

په افغانستان کې له څه باندې دوه میاشتو راپدېخوا د ټاپي پروژې کار روان دی.

د اقتصادي چارو کارپوهان ټاپي پروژه د هېواد د اقتصادي ودې په برخه کې یو مهم ګام بولي او ټینګار کوي، چې د دې پروژې پلي کېدا به افغانستان د سیمې پر یوه مهم اقتصادي مرکز بدل کړي.

د خصوصي سکټور غړي هم په دې باور دي، چې د ټاپي پروژې د عملي کېدا په صورت کې به د څلورو هېوادونو په ځانګړي توګه د ترکمنستان، افغانستان، پاکستان او هند ترمنځ سیاسي او اقتصادي تعاملات او سیمه‌ییزې همکارۍ زیاتې شي.

د نړیوالو اړیکو کارپوهانو ويلي، له ډيلي سره د اسلام‌آباد سیاسي ستونزو د ترکمنستان، افغانستان، پاکستان او هند ترمنځ د ګازو د نللیکې د پروژې د پیل مخه ډپ کړې ده. دوی ټینګار کوي، چې که چارسمبالی حکومت د کاسا ۱۰۰۰ پروژه د پاکستان پر وړاندې د فشار د وسیلې په توګه وکاروي؛ اسلام‌آباد به د ټاپي پروژې ستونزه اواره کړي.

په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د خوړو نړیوال پروګرام ویلي، چې جنوبي کوریا په دې هېواد کې له اړمنو کورنیو سره ۵ میلیون ډالر مرسته کړې ده.

دا مرسته به د  نړیوال پروګرام ته دا وس ورکړي، چې زیانمنونکیو کورنیو ته بېړنۍ خوراکي مرستې چمتو کړي؛ د میندو له تغذیې ملاتړ وکړي، په ښوونځیو کې ماشومانو ته ورځني اړین خواړه ووېشي او په کلیوالو ټولنو کې د معیشت او انعطاف رامنځته کولو فعالیتونه پیاوړي کړي.

د دغه راپور له مخې؛ دا مرستې په داسې وخت کې کېږي، چې په افغانستان کې د نفوسو یو پر درېیمه برخه یا شاوخوا ۱۵ میلیون وګړي، چې د خوړو د خوندیتوب له سخت بحران سره مخ دي.

په راپور کې راغلي: « په افغانستان کې ژمی وحشیانه دی. د کار او خواړو پرته، کورنۍ د یو ناممکن انتخاب سره مخ دي،چې کورونه تاوده کړي که ماشومان له لوږې وژغوري."

د افغانستان لپاره د سویلي کوریا د سفارت چارسمبالی مون سونګ‌هوان ویلي: " اوسمهال د افغانستان د نفوس یو پر درېیمه برخه - نږدې ۱۵ ملیون وګړي - وږي دي او د ژوندي پاتې کیدو لپاره خوراکي توکو ته اړتیا لري. جنوبي کوریا د افغانستان له خلکو سره ولاړه او له اړمنو کورنیو سره مرستې ته ژمنه ده."

باید وویل شي، چې جنوبي کوریا په تېرو ۵ کلونو کې افغانستان ته د خوړو له نړیوال پروګرام سره ۳۶ میلیون ډالره مرسته کړې ده.