د اسلامي امارت ویاند ذبیح الله مجاهد آریانا نیوز ته ویلي، چې د یو شمېر لویو او ځواکمنو هېوادونو استخباراتي کړۍ هڅه کوي، چې د اسلامي امارت مثبت کارونه منفي او وضعیت د خلکو لپاره مایوسه کوونکی وښيي.

ذبیح الله مجاهد د اسلامي امارت د مشرتابه ترمنځ هر راز اختلافات ردوي او دا یې د نظام د دښمنانو تبلیغات وبلل. نوموړي زیاته کړې؛ افغانستان د یو شمېر ځواکمنو هېوادونو له تبلیغاتي جګړې سره مخ دی او استخباراتي کړۍ هڅه کوي، چې له بېلابېلو لارو چارو سره د افغانستان پرمختګ له پامه وغورځوي او د اسلامي امارت مثبت کارونه خلکو ته منفي ښکاره کړي.

هغه د ښځو او نجونو پر وړاندې د محدودیتونو د زیاتوالي په اړه د نړیوالو اندېښنو په ځواب کې ویلي، چې په افغانستان کې د ښځو حقونه د پخوا پر پرتله ډېر خوندي دي او په ځینو مواردو کې د اسلامي شریعت پر بنسټ محدودیتونه لګول شوي دي.

ذبیح الله مجاهد وايي، چې اوس هم افغانستان ته د امریکا مالي مرسته راروانې دي؛ خو اوس یې په کچه کې توپیز راغلی.

هغه وايي، چې دا پیسې د افغانستان حکومت ته نه‌ورکول کیږي، بلکې دا د نړیوالو موسسو لخوا پر بشري مرستو لګول کیږي.

مجاهد همدارنګه پاکستان د داعش پر ملاتړ تورن کړی او په دې اړه وایي، چې د پاکستان په مستونګ سیمه کې یې داعش ته پټنځای ورکړی او دا ډله له همدې سیمې څخه د نورو هېوادونو په ځانګړي توګه افغانستان پر وړاندې خپل بریدونه تنظیموي.

د کډوالو او راستنېدونکو چارو وزارت چارسمبالي(سرپرست ) ویلي، چې په دې وروستیو کې د پاکستان او ایران له افغان کډوالو سره ناوړه چلند زیات شوی او دا هېوادونه باید په دې برخه کې له نړیوالو قوانینو سره سم عمل وکړي.

د کډوالو او بېرته راستنېدونکو چارو وزارت چارسمبالي مولوي عبدالکبیر په بېلابېلو ناستو کې د ایران له سفیر علیرضا بېګدلي او د پاکستان له سفیر عبيدالرحمن نظاماني سره د افغان کډوالو په اړه بحث او خبرې وکړې.

مولوي عبدالکبیر ویلي: «پاکستان او ایران له افغان کډوالو سره ناسم چلند ډېر کړی؛ مونږ له کوربه هېوادونو غواړو، چې د کډوالو نړیوال اصول مراعت کړي او له افغانانو سره انساني او اسلامي چلند وکړي.»

د کډوالو چارو وزارت څرګنده کړې؛ ایران او پاکستان له کلونو راپدېخوا « د میلیونونو افغان کډوالو کوربتوب کړی؛ اسلامي امارت یې منندوی دی او له کوربه هېوادونو هیله لري، چې د کډوالو په اړه له زغم او حوصلې څخه کار واخلي.»

نوموړی وایي: «اسلامي امارت د خپل اقتصاد محوره سیاست له مخې د سیمې ثبات، اقتصادي همکاریو او ګډو فرصتونو ته ژمن دی او هیچا ته د ستونزو جوړولو نیت نلري او د سیمې له هېوادونو سره د همکاریو پیاوړتیا غواړي.»

هغه دا یادونه هم کړې، چې «اسلامي امارت افغان کډوال راستنېدو ته هڅوي؛ خو په کور دننه د شرایطو د نه برابرېدو له کبله باید کوربه هېوادونه د جبري ایستلو پر ځای د یو منظم او تدریجي میکانیزم له مخې عمل وکړي.»

دغه راز ټینګار کوي، چې د جون تر پایه له پاکستان څخه د ټولو افغان کډوالو ایستل ستونزمن دي؛ ځکه هغوی نشي کولی خپل ټول ژوند او شتمنۍ په دومره لنډ وخت کې راټولې کړي.

مولوي عبدالکبیر له کوربه هېوادونو وغوښتل، چې « د ګډو میکانیزمونو پر بنسټ دې افغان کډوالو ته وخت ورکړ شي؛ ځکه په دې اړه دوه اړخیزې او درې اړخیزې ناستې اړینې دي.»

هغه هیله څرګنده کړه، چې د دواړو هېوادونو تر منځ دې د خبرو لار غوره شي؛ د تورخم بندول، جګړه او تاوتریخوالی یې حل لاره نده، په تورخم کې دې له تخریبي عمل ډډه وشي، د تورخم دواړو غاړو ته زرګونه مسافر، ناروغان، جنازې او د سوداګرو مالونه بند پاتې دي. پدې اړه دې جدي اقدام وشي، چې دواړو لورو ته ډېر زیان ونه‌رسېږي.

ویل کیږي، چې په کابل کې د پاکستان سفیر مولوي عبدالکبیر ته ډاډ ورکړ، چې د اسلامي امارت غوښتنې به په رسمي ډول د پاکستان له چارواکو سره شریکې کړي؛ ځکه د پاکستان راتلونکی له افغانستان سره تړلی او غواړي، چې ستونزې د تفاهم له لارې حل شي.

همدارنګه په  کابل کې د ایران سفیر ښاغلي علیرضا بیګدلي وویل، چې د ایران اسلامي جمهوریت له قانوني کډوالو سره د همکارۍ هڅې کوي، خو د ناقانونه کډوالو ستونزې ته باید دایمي حللارې پیدا شي. نوموړي زیاته کړه چې د افغانستان او ایران ښو اړیکو ته په کتو، اړینه ده چې دواړه هېوادونه په ګډه د افغان کډوالو د ستونزو د حل لپاره لازم اقدامات وکړي. موږ غواړو چې په ایران کې مېشتو ناقانونه کډوالو ته د اړتیا وړ قانوني اسناد ورکړل شي.

ښاغلي بیګدلي د انساني قاچاق د مخنیوي په برخه کې د اسلامي امارت د زعیم، عالیقدر امیرالمؤمنین د فرمان ستاینه وکړه او ویې ویل، چې دا اقدام به د دواړو هېوادونو د همکارۍ د پیاوړتیا لامل شي.

په دې ناسته کې د افغان کډوالو د ستونزو د حل لپاره د یو شمېر اقداماتو د پیل ژمنې وشوې، او دواړو خواوو ټینګار وکړ، چې د کډوالو مسئله باید د سیاسي مسایلو څخه جلا وساتل شي او د حل لپاره دې عملي ګامونه واخیستل شي.

رویټرز راپور ورکړی؛ شونې ده، چې راتلونکې اوونۍ د امنیتي دلایلو له کبله امریکا ته پر افغانانو او پاکستانیانو د سفر بندیز پلی شي.  

دا نوی بندیز هغه لسګونه زره افغانان، چې په امریکا کې یې د بیا میشتېدنې لپاره کارونه خلاص شوي او یا د مهاجرت ځانګړې ویزې (SIV) لرې؛ اغېزمن کړي.

د جنوري پر شلمه ټرمپ له واکمنېدو سره سم یو اجرائیوي فرمان صادر کړ، چې له مخې یې؛ د هر بهرني وګړي د امنیتي څارنې کچه لوړه شوه، چې غواړي امریکا ته سفر وکړي.

د امریکا د کابینې غړو ته وویل شول؛ د مارچ تر دولسمې پورې دې د هغو هېوادونو نوملړ وروسپاري، چې سفر ترې جزئي یا په کامل ډول ځنډېدلی دی.

د رویټرز د څرګندونو له مخې؛ افغانستان به د هغو هېوادونو پر وړاندیز شوي نوملړ کې وي، چې سفر ورته په بشپړ ډول ځنډول شوی دی.

که څه هم د امریکا د بهرنیو چارو وزارت پر بیا میشتېدنې د څارنې دفتر هڅه کوي، چې د SIV لرونکي کسان د نوي سفر له بندیز څخه معاف کړي؛ خو یوې سرچینې رویټرز ته ویلي، چې تمه نه‌کیږي، چې دا وړاندیز به ومنل شي.