روغتيا
د روغتیا نړیوالې ټولنې له بیزوګانو څخه انسانانو ته پر رالېږدېدلي چیچک غور پیل کړ
له بیزوګانو څخه انسانانو ته د رالېږدېدلي چیچک یا مونکي پوکس نښې نښانې تر دې دمه په بلجیم، فرانسې، جرمني، ایټالیا، پرتګال، اسپانیه، سویډن، انګلستان، امریکا، کاناډا او آسترالیا هېوادونو کې لیدل شوې دي.
په اسپانیه کې پرون (جمعه د غویی ۳۰) د دغې ناروغۍ څلیریشت نوې پېښې؛ په ځانګړي توګه د مادرید په اړوند سیمه کې ثبت شوې دي.
سیمه ییزو چارواکو رویټرز ته ویلي، چې د ناروغۍ ډېرې پېښې د بخار یا سونا په یوه دمځي کې پېژندل شوي، چې اوس تړل شوی دی.
د رویټرز د څرګندونو له مخې؛ مونکي پوکس یا د بیزو تڼاکه انساني تڼاکې ته ورته ده. دا ناروغي د کلونو راپدیخوا د نړۍ په ډېرو برخو کې له منځه تللې او کومه نوې پېښه یې ثبت شوې نه وه؛ خو په وروستیو کلونو کې په تېره بیا د کرونا ویروس له خپرېدو وروسته د دغه ویروس د خپرېدو په اړه اندېښنې زیاتې شوې دي.
لابراتوار څېړنې ښیي، چې د چیچک دغه ویروس پر انسانانو سربېره موږکانو او سویو یا خرګوشانو ته خپرېدی شي. د چیچک د دغې نومول شوې ناروغۍ انساني بڼه په لومړي ځل په ۱۹۷۰ کلونو کې لیدل شوې وه. په۲۰۰۳ کال کې د امریکا روغتیایي چارواکو په د دې ویروس یوه پېښه ثبت کړې ده.
د مونکي پوکس یاد د بیزو ګانو د تڼاکې لومړنۍ نښې نښانې تبه، سر درد، د عضلاتو درد، د ملا درد، د لنفاوي غدو پړسوب، رېږدېدنه او ستړیا احساسول دي.
د پوستکي التهاب او پړسوب هم رامنځته کیدی شي. شونې ده، چې لومړی په مخ کې مخکې له دې، چې د بدن نورو برخو ته خپور شي؛ پیلیږي او په پای کې دا یو پوټکی جوړوي او غورزیږي.
روغتيا
په افغانستان کې باید سنتي طب معیاري شي – نورجلال جلالي
دې وزارت نن (چارشنبه د لیندۍ څوارلسمه) لیکلي، چې جلالي وایي؛ د سنتي طب د لېوالو کسانو لپاره باید یو معیاري درسي نصاب جوړ شي.
د عامې روغتیا وزارت چارسمبالي نورجلال جلالي چین ته د خپل سفر پر مهال د سنتي طب په نړیوال کنفرانس کې د سیمې لپاره د سنتي طب په اړه د روغتیا نړیوالې ټولنې او شانګهای همکاریو ټولنې همکاري اړینه یاده کړه او څرګندوي، چې په افغانستان کې باید سنتي طب معیاري او د عصري طبابت یوه برخه شي.
دې وزارت نن (چارشنبه د لیندۍ څوارلسمه) لیکلي، چې جلالي وایي؛ د سنتي طب د لېوالو کسانو لپاره باید یو معیاري درسي نصاب جوړ شي.
هغه دغه راز د سنتي طب په برخه کې د چين او افغانستان پر دوه اړخيزو همکاريو ټينګار وکړ اووایيو چې په دې برخه کې باید د ظرفيتونو لوړولو، تجربو شريکولو او څېړنو زمینه برابره شي.
د يادونې ده، چې دا مهال په عامې روغتيا وزارت کې د سنتي طب رياست جوړ شوى، چې د ډاکټرانو د کار پر سمون، تګلارو او لارښوونو کار کوي.
روغتيا
په افغانستان او پاکستان کې د ګوزڼ پېښې مخ پر زیاتېدو دي – د روغتیا نړیواله ټولنه
دې ټولنې د خپلې بېړنۍ کمیټې په څلوېښتمه غونډه کې د افغانستان د کور پر کور ګوزڼ واکسین د کمپاین د ځنډېدو په اړه اندېښنه څرګنده کړې ده.
د روغتیا نړیوالې ټولنې د څرګندونو له مخې؛ په افغانستان کې د ګوزڼ یا پولیو په پېښو کې ۲۸۳ سلنه او په پاکستان کې د ۲۰۲۳ ز. کال پر پرتله ۵۵۰ سلنه زیاتوالی راغلی دی.
دې ټولنې د خپلې بېړنۍ کمیټې په څلوېښتمه غونډه کې د افغانستان د کور پر کور ګوزڼ واکسین د کمپاین د ځنډېدو په اړه اندېښنه څرګنده کړې ده.
د روغتیا نړیوالې ټولنې په خبرپاڼه کې راغلي: د بېړنۍ کمیټې له وروستۍ غونډې راپدېخوا د پولیو ۵۱ نوې پېښې ثبت شوي، چې ۱۷ یې په افغانستان او ۳۴ په پاکستان کې دي، چې له دې سره په ۲۰۲۴ کال کې د ټولو پېښو شمېر ۶۲ ته ورسېد. دا په افغانستان کې د پولیو ۲۸۳ سلنه زیاتوالی ښيي. دا د ټول ۲۰۲۳ کال په پرتله په پاکستان کې د چاپېریال د نمونو په شمېر کې ۵۵۰ سلنه زیاتوالی دی. په پاکستان کې د پولیو د مثبتو پېښو شمېر په ۲۰۲۴ کال کې ۲۰۴ ته لوړ شوی.
د عامې روغتیا وزارت په دې اړه څه ندي ویلي.
افغانستان او پاکستان د نړۍ یوازیني دوه هېوادونه دي، چې د پولیو او فلج ناروغي په کې نده ختمه شوې.
د پولیو نښې د هر ناروغ ماشوم لپاره توپیر لري؛ تبه، زړه بدوالی، کانګې، د اشتها کموالی، کمزوری، د معدې درد او د ستوني درد د پولیو تر ټولو عامې نښې دي.
د ډاکټرانو په وینا کمزوري روغتیايي خدمتونه، د پوهاوي نشتوالی، بې سوادي، د نفوسو تراکم، د اسهال ډېر خپرېدل او د ګوزڼ واکسین کم پوښښ هغه عوامل دي، چې د پولیو ویروس د خپرېدو لامل ګرځي.
روغتيا
د افغانستان په یو شمېر ولایتونو کې د ګوزڼ واکسین کمپاین پیلېږي
له “ګوزڼ څخه پاک افغانستان” ایکس پاڼې د اړوند ولایتونو د نومونو په اړه، چې څو ورځنی به وي؛ بشپړ جزئیات ندي ورکړي.
د ګوزڼ واکسین کمپاين دفتر ويلي، چې سبا (دوشنبه د لیندۍ پېنځمه) په يو شمېر سيمو کې د پوليو واکسين کمپاين پيلېږي.
له "ګوزڼ څخه پاک افغانستان" ایکس پاڼې د اړوند ولایتونو د نومونو په اړه، چې څو ورځنی به وي؛ بشپړ جزئیات ندي ورکړي.
د ګوزڼ ډېرې مثبتې پېښې په جنوبي او سویل ختیځو ولایتونو کې ثبت شوې دي.
د روغتیا نړیوال ټولنې د تازه راپور له مخې؛ سږ کال په افغانستان کې د پولیو ۲۳ مثبتې پېښې ثبت شوې دي. په داسې حال کې، چې تېر کال یوازې په ننګرهار ولایت کې شپږ مثبتې پېښې ثبت شوې وې.
د سرچينې د معلوماتو له مخې، په ٢٠۲٤ کال کې يوازې په کندهار کې د پوليو د ناروغۍ ١٢ مثبتې پېښې ثبت شوې دي.
-
لوبی3 days ago
آریانا ټلویزیون د ۲۰۲۵ کال د کرکټ اتلانو جام خپروي
-
تازه خبرونه2 days ago
اروپايي ټولنې په افغانستان کې د اقتصادي ودې لپاره نږدې ۲۰ میلیون یورو ځانګړي کړل
-
نړۍ2 days ago
د سوریې په یوه ډلهییز قبر کې لږ تر لږه ۱۰۰ زره جسدونه براته دي – راپور
-
نړۍ3 days ago
ټرمپ او نتانیاهو پر غزه او سوریه خبرې وکړې
-
لوبی2 days ago
آریانا زاډیو ټلویزیون د IPL سیالیو د خپرولو تړون لاسلیک کړ
-
سیمه ییز خبرونه2 days ago
په مسکو کې د روسیې د اټومي دفاعي ځواکونو قومندان د یوې چاودنې له کبله ووژل شو
-
تازه خبرونه2 days ago
د کابل په دارالامان سیمه کې د ډیپلوماټیک ښارګوټي توپوګرافیکه سروې بشپړه شوه
-
تازه خبرونه3 days ago
اسلامآباد اوس له کابل سره خبرو ته چمتو شو