د افغانستان د کلتوري میراث او اقتصادي پراختیا د ملاتړ لپاره د آذربایجان نړیوالې پراختیا ادارې (AIDA) د دوشنبې پر ورځ د دې هېواد د سفارت له لارې په دې اړه رسمي تړون لاسلیک کړ، چې په کابل کې د اسلامي همکاریو ټولنې (OIC) استازي دفتر ته بودجه ولیږدوي، چې د غالۍ اوبدلو لپاره د تخنیکي او مسلکي روزنې مرکز جوړ کړي.

دا نوښت، چې “د دودیزو افغان لاسي صنایعو د ودې لپاره د غالۍ اوبدلو د تخنیکي او مسلکي روزنې مرکز جوړول” تر سرلیک لاندې په پام کې نیول شوی دی، چې موخه ترې د افغانستان د غالۍ اوبدلو بډایه میراث ساتل او د مسلکي روزنې له لارې د ځایي هنرمندانو پیاوړتیا ده.

دا پروژه، چې د AIDA لخوا تمویل کیږي؛ د دودیزو او عصري غالیو اوبدلو تخنیکونو، سوداګرۍ پراختیا، بازار موندنې او کورنیو او نړیوالو بازارونو ته لاسرسي ډاډمن کړي.

تمه ده، چې دا پروګرام به د افغان غالیو اوبدونکو ژوند ته د پام وړ وده ورکړي او سیمه‌ییزو خلکو ته به دوامداره اقتصادي فرصتونه برابر کړي.

چارواکو ویلي، چې دا روزنیز مرکز به د مهارتونو د پراختیا او کلتوري ساتنې لپاره د یوه اړین مرکز په توګه د باکیفیته لاسي غالیو د تولید لپاره د نړیوالو مرکزونو په توګه د افغانستان د موقعیت په رامنځته کولو کې مهم رول ولوبوي.

دا همکاري په افغانستان کې د بشري او پرمختیایي هڅو د ملاتړ لپاره په ځانګړي توګه د تخنیکي زدکړو او کلتوري صنایعو د ودې په برخو کې د آذربایجان ژمنه روښانه کوي.

د صنایعو او سوداګرۍ وزارت ویاند عبدالسلام جواد ویلي، چې په ۱۴۰۳ کال کې له هند سره د افغانستان سوداګري ۸۹۰ میلیون ډالرو ته رسېده، چې ډېره برخه یې د افغانستان صادرات دي.

د دې وزارت ویاند عبدالسلام جواد ویلي، چې په دې موده کې هند ته د افغانستان صادرات ۶۲۷ میلیون ډالرو ته رسېدلي په داسې حال کې، چې ۲۶۳ میلیون ډالر یې واردات ول.

د عبدالسلام  جواد د څرګندونو له مخې؛ هند ته د افغانستان ډېری صادراتي توکي وچ انځر، هنجه، د هنجې تخمونه، زعفران، ممیز، زیره او بادام دي، چې په هندي بازارونو کې ځانګړی ځای لري.

افغانستان له هند څخه بوره، کتان، ماشین الات، اومه توکي او نور کالي واردوي.   

هند د افغانستان لپاره یو مهم سیمه‌ییز سوداګریز شریک پاتې شوی؛ خو د دواړو هېوادونو ترمنځ د سوداګرۍ کچه د ژیوپولیټیک او لوژستیکي ننګونو سره  مخ ده.

د نړیوالو اړیکو کارپوهان په دې باور دي، چې د چابهار بندر پراختیا د هېواد اقتصاد ته ګټوره ده او د سیمې له هېوادونو سره به د اقتصادي تعاملاتو پراختیا ته لار اواره کړي.

د پنجشیر ولایتي ادارې ویاند سیف الدین لټون ويلي؛ یو افغان سوداګر چمتو دی، چې د ولایت د اوسپنې کانونه په معیاري او تخنیکي ډول له ۳ څخه تر ۱۲ میلیون ډالرو پر پانګونه استخراج کړي.

د سیف الدین لټون د څرګندونو له مخې؛ دا سوداګر به د پریان ولسوالۍ په ۲۲ مربع کیلومټره ساحه کې د اوسپنې پر کان‌کېندنه پانګونه وکړي.

نوموړي زیاته کړې؛ د دې پروژې تړون د افغانستان اسلامي امارت د ریاست الوزراء د اقتصادي مرستیالۍ لخوا منظور شوی دی.

د کانونو پر استخراج سربېره دا سوداګر په همدې ولایت د اوسپنې د پروسس چارې ترسره کوي، چې ورسره نور اضافي ارزښت هم رامنځته کړي.

لټون روښانه کړه، چې په لومړي پړاو کې به شرکت د شپږ میاشتو په اوږدو کې د زیرمو د اکتشاف پروګرام پیل کړي، چې ورسره به شاوخوا ۵۰۰ کسانو ته د کار زمینه برابره شي. کله، چې دا پړاو بشپړه شي ورسره سم د استخراج رسمي بهیر پیل کیږي.