په افغانستان کې د ملګرو ملتونو استازې له ټولو افغان ګوندونو غوښتي، چې د خپلو خلکو د هوساینې لپاره په سوله ییزه توګه د اختلافونو د حل لپاره ګډ کار وکړي.

د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو ځانګړې استازې او د یوناما مشره انجریډ هیډن، چې د مارچ پر ۳۱ یې د امنیت شورا غړیو ته وینا وکړه. خپله وینا یې د افغانستان په تاریخ کې د یوې مهمې شیبې په اړه داسې پیل کړه: داسې بریښي، چې افغانستان یوې حساسې ېیبې ته رسيدلی هغه هم د نړیوال ائتلاف په ګډون  نږدې دوه لسیزې جګړه یې تر شا پریښې.

اوس پوښتنه دا ده، چې آیا افغان مشران کولی شي د تلپاتې سولې د ترلاسه کولو لپاره له طالبانو سره په ډاډمنو خبرو کې برخه واخلي؟ او افغانان ډاډمنې سولې ته ورسیږي؟

هغې دغه راز د افغانستان د ولسمشیزو ټاکنو په اړه څرګنده وکړې او د اشرف غني او عبدالله عبدالله د اختلافونو په اړه یې اندېښنه وښوده او په بېلابېلو دګرونو کې یې د ستونزو د رامنځته کوونکیو پر سترګه یې ورته وکتل.

هیډن زیاته کړې: دا کړکیچ اوس هم دوام لري؛ سره له دې، چې سترو څېرو په کې مینځګړیتوب کړی. په ځانګړي توګه امریکا او نورو افغان سیاسي مشرانو هم ورودانګل؛ خو هڅې بریالۍ نشوې او له دغه سیاسي کړکیچ وروسته، امریکا په ۲۰۲۰ کال کې له افغانستان څخه د یو میلیارد ډالرو د مرستې کمولو پریکړه وکړه او په راتلونکي کال کې د شخړو د روانو ساتلو په صورت کې د نورو مرستو کمولو ته هم  چمتووالي څرګند کړ.

آغلې هیډن دا ټینګار هم وکړ، چې افغانستان په پراخه کچه د مرستندویانو پر تمویل تکیه لري او د امریکا د بودیجې کموالی کیدای شي د "افغانستان مالي ثبات" ولړزوي.

هغې دا هم په ډاګه کړې: یوناما له ټولو افغاني خواوو څخه غواړي، چې د خپلو خلکو د هوساینې لپاره په سوله ییزه توګه د اختلافونو د حل لپاره په ګډه کار وکړي؛ ځکه اوس د ناندرو او شخړو وخت ندی. اوس د دولت پالنې، اوسیدنې او یووالي وخت دی. د ټولو افغانانو د ښځو ، اقلیتونو او ځوانانو حقونه او ګټې باید خوندي شي.

د میرمن هیډن د څرګندونو له دمخې؛ د شخړې حل د ټولو افغان سیاسي مشرانو ژور مسوولیت دی.

هغې د سیاسي کړکیچ په بهیر کې د خبرو اترو لپاره پر ګډ پلاوي هوکړه وستایله او هغه یې د افغانانو لپاره زړه راکښونکی یاده کړه.

هغې دا هم ویلي، چې له ټولو خواو څخه غوښتل شوي چې د افغانستان د خبرو اترو د واقعیت د عملي کیدو لپاره کوټلي ګامونه واخلي.

دغه راز یوناما طالبان هم هڅولي، چې خپل پلاوی هم په اساسي ډول اصلاح کړی دی.

 و د خپلو اتباعو د حقونو خوندي کولو او لا پرمختګ لپاره اړین اصول په سمبال کړي.

آغلې هیډن د بندیانو د خوشې کیدو د وروستيو پرمختګونو په اړه هم ویلي: که دا بهیر سم مدیریت شي؛ نو د سولې بیر د پیل کولو لپاره به د اعتماد جوړونې اړین پړاو رامینځته کړي.

یوناما همدارنګه د طالبانو او افغان حکومت ترمینځ له درې ویدیوي کنفرانسونو څخه هرکلی کړی او له ښکېلو خواو یې غوښتي، چې د بندیانو د خوشې کیدو موضوع ژر تر ژره له نړیوال قانون سره سم حل کړي.

د یادونې ده، چې نوموړې د کرونا ویروس په اړه هو افغانستان تهپر دوامداره پانګوونې او نړیوالې تمویل ټینګار وړاندې کړ.