د هوا حالاتو بدلونونه
یوناما په اقلیمي خبرو کې د افغانستان پر حضور ټینګار څرګند کړ
![](https://www.ariananews.af/wp-content/uploads/2023/12/cop28.jpg)
په داسې حال کې، چې د ملګرو ملتونو د اقلیمي بدلون اتهویشتم کنفرانس په دوبۍ کې پیل شوی؛ یوناما ویلي؛ ناشونې ده، چې افغانستان راتلونکی کال هم له دې خبرو بې برخې پاتې شي.
په افغانستان کې د ملګرو ملتونو استازولۍ یا یوناما د جمعې پر ورځ په یوه اعلامیه کې څرګنده کړې: اوس هغه وخت رارسېدلی، چې خلاقانه فکر وکړو او دا ډاډ ترلاسه کړو، چې د اقلیمي بدلون راتلونکي نههویشتم کنفرانس لپاره د افغانستان د نهشتون او غیابت په اړه بله اعلامیه وړاندې نهکړو.
یوناما ټینګار کړی، چې اوس د اقلیمي بدلون په اړه د عملي کړنو وخت دی؛ ځکه، چې اقلیمي فشارونو د میلیونونو افغانانو ژوند اغېزمن کړی دی.
د یوناما د راپور له مخې؛ افغانستان د نړۍ یو له هغو لس هېوادونو څخه دی، چې د اقلیمي بدلون له کبله زیانمنونکي دي. نږدې ۲۰ میلیون افغانان د خوراکي توکو د خوندیتوب له بېړني حالت یا کړکیچ سره مخ دي، چې د پرلهپسې درېیم کال وچکالۍ، اقتصادي فشارونو او نورو طبیعي خطرونو په ګډون په تېرو دوه کلونو کې له دوه ویجاړوونکیو زلزلو سره مخ شوي دي.
یوناما یادونه کړې، چې بشري مرستې مخ پر کمېدو دي او له اقلیمي بدلون سره د مبارزې لپاره تمویل په ټپه ولاړ دی. د دې ادارې د څرګندونو له مخې؛ اسلامي امارت تر اوسه نهدی توانیدلی، چې د حکومتولۍ د یوه منظم سیستم له مخې مناسبه پالیسي، کاري چاپېریال او نړیوالو مالي منابعو ته د لاسرسي ملاتړ رامنځته کړي.
د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو د عمومي منشي ځانګړې استازې او د یوناما مشرې روزا اوتونبایوا ویلي؛ دا وضعیت بې ثباته دی. یوناما پر ځلونو پرلهپسې په ګوته کړې، چې د اقلیمي بدلون کمېدا او جوړجاړی په دې هېواد کې اقلیمي انعطاف او ځنډ رامنځته کولی نهشي. ټولې اړوند خواوې دې د افغان ولس د ګټو لپاره پر غیر سیاسي او رغنده توګه دې مسئلې ته رادننه شي.
ویل کیږي، چې اوس د عمل وخت رارسیدلی او له سیمهییزو اقلیمي خطرونو سره د مقابلې لپاره د متقابل عمل او مالي سرچینو چمتو کولو لپاره زړورتیا، ډلهییزه هڅه او د پام وړ عمل ته اړتیا ده.
د هوا حالاتو بدلونونه
د آسټرالیا په شمال ختیځ کې سیلابونو یو کس مړ کړی او زرګونه نور بې ځایه شول
د کوینزلینډ چارواکي وایي، چې هینچین په بروک شایر نومې ساحلي سیمه کې لوی سیلاب روان دی، چې د ایالت د پلازمېنې بریزبن څخه شاوخوا ۵۰۰ کیلومټره شمال ته د ۱۱ زره خلکو ټولنه ده.
![Australia Floods](https://www.ariananews.af/wp-content/uploads/2025/02/MixCollage-02-Feb-2025-08-22-AM-9835.jpg)
چارواکو ویلي، چې د یکشنبې پر ورځ د شمالي آسټرالیا په کوینزلینډ ایالت کې د سختو سیلابونو له کبله یو کس مړ شوی او زرګونه نور بې ځایه شوي دي.
د کوینزلینډ چارواکي وایي، چې هینچین په بروک شایر نومې ساحلي سیمه کې لوی سیلاب روان دی، چې د ایالت د پلازمېنې بریزبن څخه شاوخوا ۵۰۰ کیلومټره شمال ته د ۱۱ زره خلکو ټولنه ده.
د چارواکو د څرګندونو له مخې، د ټاونسویل څو ښارګوټي هم د اغېزمن شوي دي.
شمالي کوینزلینډ د جستو زیرمې او همدارنګه د سپینو زرو، سرب، مسو او اوسپنې لویې زیرمې لري. ټاونسویل د سیمې لپاره د اساسی فلزاتو د پروسس یو لوی مرکز دی.
د رویټرز په وینا، دا سیمه په ۲۰۱۹ کال کې سختو سیلابونو د سرب او جست غلظت د ریلګاډي لېږد ګډوډ کړ او په زرګونه ملکیتونو ته یې زیان ورساوه.
د سیمهییزو بېړني مدیریت چارواکو د یکشنبې پر سهار وویل؛ “په ټیټو سیمو کې اوسیدونکي باید خپل د ژغورنې کټونه راټول کړي او په لوړو لوړو سیمو کې خوندي ځای ته ولاړ شي. دا وضعیت ممکن د ژوند او ملکیت لپاره ګواښ وي.”
د آسټرالیا د هوا پېژندنې ادارې په خپله اوبپاڼه کې لیکلي، چې سیلاب د ټیټ فشار سیسټم له کبله رامنځته شوی، چې د استوایی رطوبت څخه بډای دی او زیاتوي، چې د ۲۴ ساعتونو د باران ټولټال احتمال تر ۳۰ سانتي مټرو پورې رسیږي.
په بیان کې ویل شوي، “د فشار د قوت او موقعیت او ټیټوالي په پام کې نیولو سره، په سیمه ایزه کچه د درنو څخه تر ډیرو درنو بارانونو او زیان رسونکو بادونو احتمال ممکن د راتلونکې اوونۍ تر پیل پورې دوام وکړي.”
په وروستیو کلونو کې د آسټرالیا ختیځ ته پرلپسې سیلابونه راغلي، چې د جنورۍ په ۲۰۲۳ کې یې ګاونډ شمالي سیمې ډوب کړې.
د هوا حالاتو بدلونونه
صنعتي هېوادونه باید له افغانستان سره مرسته وکړي
د بهرنیو چارو وزارت سیاسي مرستیال شېر محمد عباس ستانکزي په کابل کې د «له تجریده تر ادغام» نومې غونډې ته په داسې حال کې دا خبرې کړي، چې په آذربایجان کې د ملګرو ملتونو د اقلیم د بدلون نههویشتمه سرمشریزه روانه ده.
![](https://www.ariananews.af/wp-content/uploads/2024/11/Stanikzai.jpg)
د بهرنیو چارو وزارت سیاسي مرستیال د امریکا په ګډون د نړۍ له صنعتي هېوادونو وغوښتل، چې د اقلیم د بدلون پر وړاندې په مبارزه کې له افغانستان سره مرسته او همکاري وکړي.
د بهرنیو چارو وزارت سیاسي مرستیال شېر محمد عباس ستانکزي په کابل کې د «له تجریده تر ادغام» نومې غونډې ته په داسې حال کې دا خبرې کړي، چې په آذربایجان کې د ملګرو ملتونو د اقلیم د بدلون نههویشتمه سرمشریزه روانه ده.
نوموړي دغه راز له ملګرو ملتونو وغوښتل؛ د اقلیم د بدلون په اړه دې په نړیوالو غونډو کې د افغانستان رسمي دریځ خوندي کړي، چې د دغو غونډو له لارې د افغانانو غږ نړۍ ته ورسوي.
عباس ستانکزي ويلي: له ملګرو ملتونو، سترو ځواکونو، بډايه هېوادونو او له هغو هېوادونو څخه، چې ګاز یې مونږ ته راځي؛ زمونږ غوښتنه دا ده، چې د چاپېريال په ښه کولو او خلکو ته په خدمت کولو کې له مونږ سره مرسته وکړي.
په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د پراختیايي پروګرام مشر سټیفن روډریګز هم په دې غونډه کې د وینا پر مهال ویلي، چې له درې کلونو وروسته افغانستان یو ځل بیا توانېدلی، چې د اقلیم له بدلون سره د مبارزې په برخه کې مالي میکانیزمونو ته لاسرسی ومومي او یو شمېر بنسټونه چمتو دي، چې پدې اړه خپلې پروژې بیا پیل کړي.
سټیفن روډریګز وایي: ما په تېرو دوه کلونو کې د افغانستان بېلابېلو سیمو ته سفرونه کړي او د اقلیم د بدلون پر ټولو زیانونو پوهیږم. د اقلیم بدلون د دې لامل شوی، چې یو شمېر افغانان تر خیمو لاندې ژوند وکړي او له بده مرغه په افغانستان کې په دوامداره توګه طبیعي پېښې رامنځته شوې؛ خو د خوښۍ ځای دی، چې له ۳ کلونو وروسته افغانستان د چاپېریال ساتنې په برخه کې مالي میکانیزمونو ته لاسرسی مومي او هغو بنسټونو، چې د چاپېریال په برخه کې یې خپلې پروژې بندې کړې وې اوس یې په افغانستان کې د خپلو پروژو د بیا پیلولو لپاره چمتووالی ښودلی دی.
د دې غونډې تنظیموونکیو ټینګار کړی، چې د هرې ورځې له تېرېدو سره د اقلیم د بدلون منفي اغېزې پر افغانستان نورې هم زیاتې اغېزې کوي او هغه وچکالۍ، چې په افغانستان کې هر دیرش کاله وروسته پېښېدې اوس ۱۰ کلونو ته رارسېدلې او دا ښيي، چې که نړۍ د افغانستان پر وړاندې همداسې بې توپیره پاتې شي؛ پایلې به یې بدبختانه وي.
ویل کیږي، چې د غونډې ګډونوالو په آذربایجان کې د اقلیم د بدلون د نړیوالې غونډې له ګډونوالو وغوښتل، چې په افغانستان کې د اقلیم له بدلون سره د مبارزې موضوع له سیاسي مسایلو لرې وساتي او په مالي او تخنیکي برخو کې د اقلیم د بدلون د منفي اغېزو د خپرېدو مخه ونیسي.
د هوا حالاتو بدلونونه
د آذربایجان د اقلیم د بدلون په غونډه کې د اسلامي امارت پلاوي ګډون کوي
دغه غونډه، چې سبا ( دوشنبه د لړم یوویشتمه ) په باکو کې جوړېږي؛ د بېلابېلو هېوادونو او نړیوالو ټولنو استازي به په کې ګډون وکړي.
![](https://www.ariananews.af/wp-content/uploads/2024/11/MixCollage-10-Nov-2024-10-40-AM-7770.jpg)
د هېواد د چاپېريال ساتنې ملي ادارې مشر د ملګرو ملتونو د اقليمي بدلون په نههویشتم کنفرانس کې د ګډون په موخه نن سهار( د لړم شلمه ) د يوه پلاوي پر مشرۍ آذربايجان ته ولاړ.
دغه غونډه، چې سبا ( دوشنبه د لړم یوویشتمه ) په باکو کې جوړېږي؛ د بېلابېلو هېوادونو او نړیوالو ټولنو استازي به په کې ګډون وکړي.
د اسلامي امارت له واک ته رسېدو وروسته دا لومړی ځل دی، چې د اسلامي امارت پلاوي ته د ملګرو ملتونو د اقلیم د بدلون په غونډه کې د ګډون اجازه ورکول کېږي.
د چاپېریال ساتنې ملي ادارې مشر دغه ناسته په افغانستان کې د اقلیم د بدلون له کبله رامنځته شوې ستونزې د نړۍ د پام رااړولو لپاره یو ښه فرصت ګڼي.
د چاپېریال ساتنې د ملي ادارې مشر مطیع الحق خالص ويلي، چې په دې غونډه کې به د افغانستان د اقلیم د بدلون له کبله رامنځته شوې ټولې ستونزې له نړیوالو سره شریکې کړي.
د سلامی امارت د ویاند مرستیال حمدالله فطرت هیله من دی، چې افغانستان به د اقلیم له بدلون سره د مبارزې په برخه کې نړیوالو مالي میکانیزمونو ته لاسرسی ومومي.
د چاپېریال ساتنې هڅاند سید محمد سلیمانخېل ویلي، چې په دې نړیوالو غونډو کې د افغانستان ګډون د اقلیم د بدلون له منفي اغېزو سره د مبارزې په برخه کې د نړیوالې ټولنې د ملاتړ د ترلاسه کولو لپاره ښه فرصت کېدی شي.
که څه هم افغانستان د اقلیم د بدلون په برخه کې کوچنی رول لوبوي؛ خو د نړۍ یو له هغو هېوادونو څخه شمېرل کېږي، چې د اقلیم له بدلونه یې دير زیان لیدلی دی.
د ملګرو ملتونو د خوړو نړیوال پروګرام د وروستي راپور پر بنسټ افغانستان د نړۍ پر کچه د اقلیم د بدلون له کبله د نړۍ شپږم ترټولو زیان منونکی هېواد پر ګوته شوی دی.
ویل کيږي، چې دا کنفرانس د لړم پر یوویشتمه د ملګرو ملتونو پر کوربتوب د آذربایجان په باکو ښار کي پیل او د ییندۍ تر دوهیمې پوري دوام وکړي.
-
تازه خبرونه2 days ago
امریکا او روسیه د اوکراین د جګړې په اړه په سعودي عربستان کې د خبرو پیلول غواړي
-
تازه خبرونه2 days ago
د کډوالو چارو وزارت په بلوچستان کې له کورونو څخه د افغان کډوالو شړل وغندل
-
تازه خبرونه2 days ago
پاکستان د سرحدي قبیلوي ډیپلوماسۍ لپاره افغانستان ته دوه پلاوي لیږي
-
سیمه ییز خبرونه2 days ago
د نوي ډیلي د اورګاډي په تمځای کې د ګڼې ګوڼې له کبله ۱۵ کسان مړه شول
-
تازه خبرونه5 days ago
ملا برادر د قطر له لومړي وزیر سره وکتل
-
تحول3 days ago
تحول: د امنیتي اندېښنو په اړه د کورنیو چارو وزارت ډاډ
-
څار3 days ago
څار: د کور او ښار جوړونې وزارت ستونزې او لاسته راوړنې
-
لوبی2 days ago
مجيب الرحمان د ممبئی انډينز لوبډلې سره يو ځای شو