روغتيا
کیمیاوي ککړتیاوو د نرینه وو د سپرم شمېر کم کړی – څېړنه
د یورونیوز د څرګندونو له مخې؛ ساینس پوهانو په ډاګه کړې؛ د نرینه وو د ادرار په اړه څېړنې ښیي، چې د کیمیاوي ککړتیاوو په کچه کې د پام وړ ډېروالي په نرینه وو کې د سپرم شمېر کم کړی دی.
په هغه څېړنه کې، چې اینوایرومنت نړیوالې مجلې د نرینه وو د سپرم د کمېدو د اغېزو په اړه خپره کړې؛ ښیي، چې د نږدې ۱۰۰ رضاکارو د ادرار له نمونو څېړلو موندلې، چې د نرینه وو انډروکرین غدې خطرناکې کچې ته رسیدلي او په انسانانو کې یې د زیږون کچه راټیټه کړې ده.
له دې کتنې او څېړنې څرګنده شوې، چې د کیمیاوي موادو ککړونکي لکه بیسفینول او ډای اکسین د سپرم کیفیت او څرنګوالی اغېزمنوي او له ۱۰۰ ډېر ښيي. د دې مقالې لیکوالانو ويلي، چې د دې کیمیاوي کوکتلونو شتون د نرینه وو پر سپرم د پام وړ منفي اغېزه لري.
دا څېړنه د ۱۸ او ۳۰ کلونو ترمنځ د ۹۸ ډنمارکي نرینه وو د متیازو یا ادارار پر بېلګو ترسره شوې ده.
د دې مقالې لیکوالان، چې مشري یې په لندن کې د برونل پوهنتون پروفیسور اندریاس کورټینکمپ کوي وايي، چې دوی په کتل شویو بېلګو کې د دغو کیمیاوي مرکباتو د پام وړ کچې حیران کړي دي.
دغه راز په آزمول شویو بېلګو کې د بیسفینول له کچې هم حیران شوي، چې د سپرم د روغتیا لپاره خورا جدي خطر رامنځته کوي.
څېړونکيو منلې، چې د دوی څېړنې یو لړ محدودیتونه هم لري؛ د بېلګې په توګه، هغه معلومات، چې د اروپا د خواړو د سټنډرډ ادارې لخوا کارول شوي د ۲۰۰۹ او ۲۰۱۰ کلونو دي او د کیمیاوي موادو کچه کېدی شي په نویو بېلګو کې زیاته شوې وي. یو بل ابهام هم دا دی، چې آیا د زیږون د عمر میرمنې هم د نرینه وو په څېر د کیمیاوي توکو له له زیانونو سره مخ دي او کنه؟
په وروستیو لسیزو کې د لویدیځوالو د سپرم کچه او کیفیت بېساری کم شوی دی. څېړنې ښيي، چې په تېرو څلویښت کلونو کې د نرینه د سپرمونو شمېر سم نیمایي شوی دی. سربېره پر دې د تناسلي روغتیا نور اختلالات لکه د بیضو نابرابر حال او سرطان مخ پر ډېریدو دی.
په ټوله نړۍ کې ساینس پوهانو د سپرم د شمېر د کمیدو یو شمېر نور احتمالي لاملونه هم پر ګوته کړي؛ لکه د ژوندانه طرزالعملونه، سګرټ څکول او د هوا ککړتیا.
که څه هم دا څېړنه د سپرم روغتیایي اندېښنې راپورته کوي، چې په بېلابېلو ټولنو کې به د نورو څېړنو لامل شي او سپرم ته د پېښو ګواښونو د مخنیوي هڅې پراخه کړي.
روغتيا
په ۱۱ ولایتونو کې د ګوزڼ واکسین د کمپاین نوی پړاو پیل شو
د عامې روغتیا وزارت د څرګندونو له مخې؛ د کمپاین په دې پړاو کې به د افغانستان شاوخوا ۴ اعشاریه ۸ میلیون له پېنځه کلونو ټیټ عمره ماشومان واکسین شي.
نن دوشنبه( د مرغومي درېیمه ) په ۱۱ ولايتونو کې د ګوزڼ یا پوليو واکسين کمپاين نوی پړاو پيل شو.
د عامې روغتیا وزارت د څرګندونو له مخې؛ د کمپاین په دې پړاو کې به د افغانستان شاوخوا ۴ اعشاریه ۸ میلیون له پېنځه کلونو ټیټ عمره ماشومان واکسین شي.
دغه کمپاين په کابل، کندهار، هلمند، روزګان، زابل، ننګرهار، کونړ، لغمان، نورستان، هرات او کندوز ولايتونو کې پيل شوى دى.
افغانستان او پاکستان اوس هم د ګوزڼ یا پولیو له ناروغۍ سره مخ سیمې دي.
د روغتیا نړیوالې ټولنې د څرګندونو پر بنسټ سږ کال په ټوله نړۍ کې د پولیو ۷۱ پېښې ثبت شوي، چې ۲۳ یې په افغانستان او ۵۰ یې په پاکستان کې دي.
روغتيا
د هرات حوزوي روغتون د اسانتیاوو د نشتوالي ستونزه لري
د هرات حوزوي روغتون ۶۵۰ بستره لري، چې هره ورځ له ۱۰۰۰ د ډېرو ناروغانو خدمت کیږي. د دې روغتون په بېلابېلو څانګو کې پر هر بستر دوه ناروغان تر درملنې لاندې دي.
د هرات په حوزوي روغتون کې که څه هم هره ورځ له ۱۰۰۰ ډېر ناروغان تر درملنې لاندې نیول کېږي؛ خو د دغه روغتون مسوولانو ويلي، چې د اسانتیاوو پر پرتله د ناروغانو شمېر دوه چنده دى، چې لامل يې د ځاى او د اسانتياوو د نشتوالي ستونزه ده.
د هرات حوزوي روغتون ۶۵۰ بستره لري، چې هره ورځ له ۱۰۰۰ د ډېرو ناروغانو خدمت کیږي. د دې روغتون په بېلابېلو څانګو کې پر هر بستر دوه ناروغان تر درملنې لاندې دي.
د دې روغتون ډاکټران وايي، چې یوازې د ځانګړې پاملرنې په څانګه کې ۶۵ بسترونو ته اړتیا ده. په داسې حال کې، چې شاوخوا لس بسترونه دي او د هیموډالیز په څانګه کې له ۱۷ وسایلو څخه ۸ یې فعال دي.
د دغه روغتون مسوولینو ويلي، که څه هم په ټولو څانګو کې هره ورځ روغتیايي خدمات وړاندې کېږي؛ خو د ناروغانو د ډېروالي له کبله کافي اسانتیاوې نلري.
د هرات یو شمېر اوسېدونکي وايي، چې د دې روغتون ډېرې څانګې په ځانګړي توګه د هیموډالیز او د ماشومانو د درملنې څانګې کافي اسانتیاوو او ځای ته اړتیا لري.
روغتيا
په افغانستان کې باید سنتي طب معیاري شي – نورجلال جلالي
دې وزارت نن (چارشنبه د لیندۍ څوارلسمه) لیکلي، چې جلالي وایي؛ د سنتي طب د لېوالو کسانو لپاره باید یو معیاري درسي نصاب جوړ شي.
د عامې روغتیا وزارت چارسمبالي نورجلال جلالي چین ته د خپل سفر پر مهال د سنتي طب په نړیوال کنفرانس کې د سیمې لپاره د سنتي طب په اړه د روغتیا نړیوالې ټولنې او شانګهای همکاریو ټولنې همکاري اړینه یاده کړه او څرګندوي، چې په افغانستان کې باید سنتي طب معیاري او د عصري طبابت یوه برخه شي.
دې وزارت نن (چارشنبه د لیندۍ څوارلسمه) لیکلي، چې جلالي وایي؛ د سنتي طب د لېوالو کسانو لپاره باید یو معیاري درسي نصاب جوړ شي.
هغه دغه راز د سنتي طب په برخه کې د چين او افغانستان پر دوه اړخيزو همکاريو ټينګار وکړ اووایيو چې په دې برخه کې باید د ظرفيتونو لوړولو، تجربو شريکولو او څېړنو زمینه برابره شي.
د يادونې ده، چې دا مهال په عامې روغتيا وزارت کې د سنتي طب رياست جوړ شوى، چې د ډاکټرانو د کار پر سمون، تګلارو او لارښوونو کار کوي.
-
تازه خبرونه2 days ago
آریانا ټلویزیون د کرکټ ۲۰ اوریز نړیوال لیګ د درېیم پړاو سیالۍ خپروي
-
تازه خبرونه4 days ago
مونږ په افغانستان کې د عملیاتو حق لرو – پاکستان
-
سیمه ییز خبرونه3 days ago
د سوریې د نوي حکومت چارواکو قطر ته په سفر کې د امریکا د بندیزونو د لغو کولو غوښتنه وکړه
-
تازه خبرونه3 days ago
د کاناډا لومړی وزیر ښايي استعفا وکړي
-
نړۍ4 days ago
د غزې په تړانګه کې د اسرائیلو د بریدونو له کبله ۷۰ کسان وژل شوي
-
تازه خبرونه1 day ago
روسیې له افغانستان څخه د امریکا د وتلو له کبله پر اوکراین برید وکړ- ټرمپ
-
تازه خبرونه2 days ago
داعش په افغانستان کې احیا شوی- مایکل مککال
-
تازه خبرونه3 days ago
له افغانستان څخه د وتلو بښنه نهغواړم؛ ځکه امریکایان له مونږ څخه جګړه نهغواړي – بلینکن