د ایران ولسمشر مسعود پیزیکیان د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ د خپل هېواد پر ګواښلو تورن کړ او څرګندوي؛ له ټرمپ سره خبرو ته هیڅ لېوالتیا نلري او ټرمپ، چې هر څه کول وغواړي و دې کړي.

مخکې له دې د متشبثینو د فورم په غونډه کې د سپینې ماڼۍ په بیصوي دفتر کې د اوکراین د ولسمشر ولادیمیر زیلینسکي او ټرمپ ترمنځ د ناندرو په اړه، پزشکیان وویل: “هغه څه، چې ټرمپ له زیلینسکي سره وکړل په رښتیا هم سړی پرې شرمیږي… دا د دوی لپاره د منلو وړ نده، چې ووایی؛ مونږ تاسې ته امر کوو، چې دا کار وکړئ، که تاسې دا کار ونکړئ، مونږ به دا کار وکړو.'”

هغه ټرمپ ته په خطاب کې ویلي: “اوس، چې ته ګواښ کوې؛ زه له تا سره هیڅ خبرو اترو لېواله نه یم. هره تېروتنه، چې غواړې ویې کړه.”

پزشکیان تهران ته د ټرمپ د وروستي لیک موضوع ته نغوته(اشاره) کوي.

له فاکس بزنس شبکې سره په یوه مرکه کې د امریکا ولسمشر اویلي وکړ، چې خامنه یي ته یې یو لیک لیکلی او ورته مې ویلي؛ ټرمپ د ایران د اټومي پروګرام ننګونه د پوځي اقدام پرځای د خبرو اترو له لارې حل کولو ته لېواله دی. د ټرمپ د څرګندونو له مخې، دا لیک د فبرورۍ پر پېنځلسمه ایران ته لیږل شوی دی.

ټرمپ په خپله مرکه کې ټینګار کړی، چې هغه دا لیک خامنه ای ته لیږلی دی.

د ډونالډ ټرمپ د ولسمشرۍ د دوه‌یم پېر د پیغامونو د تبادلې په بهیرکې د ایران له ولسمشر څخه هیڅ یادونه نه‌کوي.

پزشکیان له دې مخکې په یو لړ حکومتي مراسمو کې ټرمپ ته ورته څرګندونې کړې وې.

هغه ویلي وه: “ټرمپ وايي؛ راځئ، چې خبرې وکړو؛خو په همدې شېبه کې هغه د ایران پر وړاندې ټولې ممکنه دسیسې لاسلیک کوي.” هغه وايي، چې مذاکرات غواړم؛ “که ته د مذاکرې اهل وای؛ نو ولې به دې دا تېروتنې کولې؟”

پزشکیان دا څرګندونې په داسې حال کې وکړې، چې د مرغومي پر پېنځه‌ویشتمه یې د ټرمپ د لوړې له رسمي مراسمو سره همهاله په یوه مرکه کې ټرمپ ته ویلي وه؛ چمتو دی، چې له هغه سره خبرې اترې وکړي.

تسنیم خبري سرچینې د نړیوالې ډلې د راپور او د رویټرز د څرګندونو له مخې څرګنده کړې، چې د اوکراین ولسمشر ولادیمیر زیلینسکي د اوکرایني او امریکایي چارواکو ترمنځ له خبرو اترو مخکې د سعودي ولیعهد محمد بن سلمان سره ولیدل. په داسې حال کې، چې واشنګټن له اوکراین سره د روسیې د جګړې د پای ته رسولو لپاره د پام وړ پرمختګ ته هیله من دی.

د سعودي عربستان دولتي خبري سرچینې SPA د سې‌شنبې پر ورځ سهار راپور ورکړ، چې د سعودي ولیعهد په جده کې د غونډې پرمهال د اوکراین د کړکېچ د حل او سولې ته د رسېدو لپاره د نړیوالو هڅو لپاره د پاچایۍ پر ملاتړ ټینګار وکړ.

امریکا، چې یو وخت د اوکراین اصلي متحد و؛ د جګړې د ژر پای ته رسولو په اعلان کې یې د شخړې په اړه خپله پالیسي بدله کړې، له مسکو سره یې نېغې اړیکې نیولی دی. په داسې حال کې، چې د اوکراین لپاره یې پوځي مرستې او د استخباراتو شریکول هم بند کړي دي.

اوکراین، چې په سپینه ماڼۍ کې له یوې نوې تګلارې سره مخ شوی او د زیلینسکي او د امریکا د ولسمشر ډونالډ ټرمپ ترمنځ له ویجاړونکو ناندرو وروسته د “عملي” اړیکو لپاره پرې فشار راوړی دی.

سعودي عربستان په ۲۰۲۲ کې پر اوکراین د روسیې له برید راپدېخوا د منځګړي رول لوبولی دی؛ د بندیانو د تبادلې په ګډون یې تېره میاشت د مسکو او واشنګټن ترمنځ د خبرو اترو کوربه توب هم کړی دی.

د سې‌شنبې ورځې خبرې اترې د امریکا او اوکراین د چارواکو ترمنځ په سپینه ماڼۍ د زیلینسکي له ناکامې ناستې وروسته لومړۍ رسمي غونډه ده. د منځني ختیځ لپاره د ټرمپ استازي سټیو ویټکوف ویلي، چې هغه پوره هیلې لري.

هغه له فاکس نیوز سره په یوه مرکه کې ویلي: “زه فکر کوم، چې زمونږ تګ هلته د پام وړ پرمختګ لپاره دی.”

له ویټکوف وپوښتل شول، چې آیا زیلینسکي به په روانه اوونۍ کې د کانونو د تړون لاسلیک کولو لپاره امریکا ته راستون شي؟ ویلي: “زه هیله من یم، چې ټولې نښې مثبتې دي.”

د امریکا بهرنیو چارو وزیر مارکو روبیو ډېر محتاط چلند غوره کړی او وایي، چې د کانونو د معاملې په اړه جزئیات اوس هم کار ته اړتیا لري.

هغه زیاته کړې، چې خبرې اترې د تړون له لاسلیک کولو پرته هم بریالۍ کیدی شي او ټینګار یې وکړ، چې د سولې د ترلاسه کولو او د امتیازاتو ورکولو لپاره باید د کیف د چمتووالی کچه معلومه شي.

د ټرمپ تر سخت فشار لاندې، زیلینسکي هڅه کړې چې وښيي چې کیف ژمن دی چې ژر تر ژره جګړه پای ته ورسوي؛ سره له دې، چې د امریکا د امنیتي تضمینونو په ترلاسه کولو کې پاتې راغلی[ ځکه، چې کیف یې د سولې د هرې معاملې لپاره اړین ګڼي.

زیلینسکي ویلي، چې هغه به د سې‌شنبې پر ورځ له امریکایي چارواکو سره په خبرو اترو کې برخه وانخلي او د اوکراین په پلاوي کې به د هغه د کارمندانو مشر د هغه د بهرنیو چارو او دفاع وزیران او د ولسمشرۍ په اداره کې یو لوړ پوړی پوځي چارواکی ګډون ولري.

زیلینسکي د ایکس په یوه پوسټ کې څرګنده کړې: “زمونږ له اړخه؛ مونږ په بشپړ ډول رغنده خبرو اترو ته ژمن یوو او هیله لرو، چې د اړینو پرېکړو او ګامونو په اړه بحث او هوکړه وکړو.”

حقیقي وړاندیزونه پر میز دي. ” چټک او ګټور حرکت ته اړتیا ده.”

امریکايي چارواکو ویلي؛ دا غونډه د دې لپاره ده، چې کیف د جګړې د پای ته رسولو لپاره روسیې ته د مادي امتیازاتو ورکولو ته لیواله دی او که نه.

یوه امریکایي چارواکي ویلي: “مونږ غواړو وګورو، چې آیا اوکراینیان نه یوازې په سولې کې، بلکې حقیقي سولې ته هم لېوالتیا لري.”

ټرمپ د یکشنبې پر ورځ ویلي، چې هغه له راتلونکو خبرو اترو څخه د ښو پایلو تمه لري او زیاته وي، چې واشنګټن “تقریبا” له کیف سره د استخباراتو شریکولو ځنډول پای ته رسولي دي.

روبیو ویلي، چې اوکراین له دې مخکې د امریکا ټول دفاعي معلومات ترلاسه کړي دي.

د خبرو اترو په درشل کې، روسیې د کیف او د اوکراین په نورو برخو هوايي بریدونه وکړل او د اوکراین هوايي ځواک اعلان وکړ، چې هېواد یې د توغندیو د برید له خطر سره مخ دی.

ویټکوف، چې خبرې اترې یې تنظیم کړي ویلي؛ نظر دا دی، چې “د سولې تړون او همدارنګه د لومړني اوربند لپاره چوکاټ ترلاسه شي.”

زیلینسکي په هوا او سمندر کې د اوربند او همدارنګه د بندیانو د تبادلې غوښتنه کړې، چې د هغه څرګندونو له مخې د جګړې د پای ته رسولو لپاره د روسیې د ژمنې ازموینه کیدی شي.

د رویټرز ویلي، مسکو د لنډمهاله اوربند نظر رد کړې؛ ځکه، چې د انګلستان او فرانسې لخوا هم وړاندیز شوې و.

دغه راز څرګنده شوې، چې دا د کیف لپاره د وخت اخیستلو او د هغه د پوځي سقوط د مخنیوي لپاره یو اقدام دی.

د امریکا د ملاتړ په اړه د پوښتنې په ځواب کې زیلینسکي پخپلو اروپایي متحدینو غږ کړی، چې خپل ملاتړ زیات کړي؛ ځکه، چې د کیف د جګړې د ډګر وضعیت خرابیږي او پر روسیې فشار زیاتیږي، چې له کرسک سیمې څخه ووځي.

په راپور کې ویل شوي، چې روسیې د اوکراین د خاورې شاوخوا پېنځمه برخه د کریمیا په ګډون کنتولوي، چې په ۲۰۱۴ کال کې یې له ځان سره یوځای کړه او ځواکونه یې هم په ختیځ دونیڅک سیمه کې تر فشار لاندې دي او د جګړې له ډګر څخه پر لرې پرتو ښارونو یې د ډرون او توغندیو بریدونه زیات کړي دي.

د زیلینسکي د څرګندونو له مخې؛ روسیې یوازې په تېره اوونۍ کې پر اوکراین ۱۲۰۰ هوايي لارښود بمونه، نږدې ۸۷۰ بریدګر ډرونونه او له ۸۰ څخه ډېر توغندي توغولي دي.

د کاناډا واکمن لیبرال ګوند د یکشنبې پر ورځ (د کب نولسمه) ناوخته پر پراخه اکثریت مارک کارني د هېواد د راتلونکي لومړي وزیر په توګه وټاکه.

کارني، چې پخوا یې د کاناډا د مرکزي بانک د مشر په توګه یې دنده ترسره کړې؛ نوموړی به د امریکا د ولسمشر ډونالډ ټرمپ د ګواښونو په اړه د زړور دریځ په نیولو کې هیڅ وخت ضایع نکړي.

د وروستۍ شمېرنې له مخې؛ ۵۹ کلن کارني د لېبرال ګوند د ۸۵.۹ سلنې رایو پر ګټلو بریالی شوی دی. کارني به په راتلونکو ورځو کې د لېبرال ګوند د مشر او د کاناډا د اوسني لومړي وزیر جسټین ټروډو ځای ناستی شي؛ خو ممکن د اوږدې مودې لپاره په دې مقام کې پاتې نشي.

کاناډا به سږ کال د اوکټوبر په میاشت کې ټاکنې وکړې؛ خو کارني کولی شي په څو اوونیو کې لومړنۍ ټاکنې ترسره کړي. اوسنۍ نظرپوښتنې د اپوزیسیون محافظه کار ګوند د ترټولو مشهور انتخاب په توګه ښیي.

کارني د خپلې بریا په وینا کې خبرداری ورکړ، چې د ټرمپ پر مشرۍ امریکا هڅه کوي، چې کاناډا تر خپل واک لاندې کړي؛ خو ټینګار یې وکړ، چې دا هڅه باید ناکامه شي.

د کاناډا په پلازمېنه اوټاوا کې د لېبرال ګوند د ټاکنو د پایلو له اعلان وروسته کارني ویلي: “امریکایان زمونږ سرچینې، زمونږ اوبه، زمونږ ځمکه او زمونږ هېواد غواړي … ټرمپ زمونږ پر کارګرانو، زمونږ پر کورنیو او زمونږ سوداګرۍ برید کوي. مونږ نشو کولی، چې د بریالیتوب اجازه وکړو.”

کارني، چې پخوا یې د کاناډا بانک او د انګلستان بانک مالي سرچینې مشري کوله؛ په اسانۍ سره خپل اصلي سیال د ټروډو مرستیال کریسټیا فریلینډ ته ماتې ورکړه. فريلینډ په ۲۰۱۵ کال کې د ټروډو د لومړي وزیر کېدو راپدېخوا د کاناډا په کابینه کې څو لوړ پوړي مقامونه لري.

د لېبرال مشرتابه سیالۍ ته د ننوتلو راپدېخوا، کارني ادعا کړې، چې هغه د ټرمپ له بریدونو څخه د کاناډا د دفاع لپاره غوره نوماند دی.

ولسمشر ټرمپ په وار وار کاناډا له امریکا سره د یوځای کېدو په اړه خبرې کړې دي. سربېره پردې، ټرمپ په دې وروستیو کې امریکا ته پر صادر شویو ځینو کاناډایي توکو باندې ۲۵٪ درندې تعرفې ولګولې.

ټروډو د خپل ځایناستې د اعلانولو مخکې په اوټاوا کې د لېبرال ملاتړو ته په یوه الوداعي وینا کې وویل: “کاناډایان زمونږ د ګاونډي لخوا له وجودي ننګونې سره مخ دي.”

د دې راپور د خپرېدو پورې امریکایي چارواکو د کارني او ټروډو د څرګندونو په اړه تبصره نده کړې.

کارني استدلال کړی، چې هغه د ټرمپ د سوداګرۍ پالیسیو لپاره یو مناسب بدیل دی. هغه رای ورکوونکو ته یادونه وکړه، چې هغه د کاناډا بانک د ۲۰۰۸ او ۲۰۰۹ کلونو مالي بحران له لارې رهبري کړ او بیا یې د انګلستان بانک بحران اداره کړ، چې په ۲۰۱۶ کال کې د بریګزیت وروسته رامنځته شو.

ټروډو د جنورۍ پر شپږمه اعلان وکړ، چې هغه به د کاناډا د لومړي وزیر په توګه استعفا ورکړي او د کاناډا خلکو ته یې ومنله، چې هغه په ​​راتلونکو ټاکنو کې “غوره انتخاب نشي کیدی”.

د ټروډو په مشرتابه مخ  پر زیاتېدونکي مخالفت او د کاناډا د مالیې وزیر ناڅاپي استعفا، د ټروډو پر مشرۍ حکومت کې سیاسي بحران رامنځته کړی دی.

ټروډو، چې اوس ۵۳ کلن دی؛ یوه لسیزه مخکې د کاناډا لومړی وزیر وټاکل شو او له دوه پرله‌پسې بریاوو سره د کاناډا په تاریخ کې د تر ټولو د اوږدې مودې د لومړي وزیرانو په توګه وټاکل شو.

په تېرو دوه کلونو کې د ټروډو شهرت مخ پر کمیدو شو؛ په ځانګړې توګه د انفلاسیون او د کورونو د کمښت په اړه یې د خلکو غصه راوپاروله.

نظرپوښتنې ښيي؛ د کاناډا لیبرال ګوند پرته له دې، چې څوک یې مشري کوي؛ په راتلونکو ټاکنو کې به له سیال محافظه کار ګوند څخه وروسته پاتې وي.