د پنجشیر ولایت د رسنیو دفتر نن (چارشنبه د کب لومړۍ) په یوه خبرپاڼه کې ویلي، چې له نوري فایبر سره د دې ولایت د نښلولو د ملي پروژې عملي کار به په راتلونکې میاشت کې پیل شي.

په دې خبرپاڼه کې راغلي، چې دا پروژه له ګلبهار څخه تر بازارک پورې ۳۶ کیلومټره لار پوښي؛  شتل، انابه او رخه ولسوالۍ به هم د نوري فایبر له خدماتو برخمنې کړي.

د خبرپاڼې له مخې؛ دا  پروژه د پنجشېر ولایتي ادارې د هڅو او د افغانستان اسلامي امارت د مخابراتو او معلوماتي ټکنالوژۍ وزارت د مشرتابه د ځانګړې پاملرنې له کبله د افغان بېسیم، افغان ټیلیکام او آی‌سي‌جي ICG شرکتونو لخوا پلي کیږي.

له هغې وروسته، چې د امریکا منتخب ولسمشر ډونالډ ټرمپ وویل، چې سپینې ماڼۍ ته له ستنېدو وروسته به ټیک‌ټاک اپلیکیشن ته لاسرسی بېرته خوندي کوي؛ نو ټیک‌ټاک د یکشنبې پر ورځ اعلان وکړ، چې په امریکا کې خپل خدمات بېرته د لاسرسي وړ ګرځوي.

ټیک‌ټاک خپلو کاروونکو ته په یوه پیغام کې ویلي: “د ټرمپ له هڅو څخه مننه، ټیک‌ټاک په امریکا کې بېرته فعالیږي.”

ټیک ټاک هم په یوه خبرپاڼه کې ویلي؛ امریکایي کاروونکي توانېدلي، چې د چینایي شرکت اوبپاڼې ته لاسرسی ومومي.

د شنبې پر شپه د امریکايي کاروونکو لپاره ټیک‌ټاک ته لاسرسی وځنډول شو.

امریکایي چارواکو خبرداری ورکړی و، چې د چینایي شرکت بایټ‌ډنس تر ملکیت لاندې د چین حکومت د امریکایانو له معلوماتو څخه د ناوړه ګټې اخیستنې احتمال شته.

د ټرمپ لخوا د ټیک‌ټاک بیارغونه د هغه د لومړۍ دورې پر پرتله د هغه په ​​دریځ کې یو بدلون ګڼل کیږي. په ۲۰۲۰ کال کې هغه د چین حکومت لخوا د امریکایانو شخصي معلوماتو ته د لاسرسي په اړه د اندېښنو له کبله د اپلیکیشن د بندولو هڅه وکړه.

په دې وروستیو کې، ټرمپ ویلي، چې “ټیک‌ټاک مې په زړه کې ځانګړی ځای لري” ځکه، چې د ۲۰۲۴ کال په ټاکنو کې یې د ځوانو رای ورکوونکو د جذبولو لپاره ترې ګټه پورته کړه.

د هغه قانون له مخې، چې تېر کال تصویب او د جمعې پر ورځ د امریکا سترې محکمې لخوا تائید شو؛ نو تر یکشنبې پورې ټیک‌ټاک وخت درلود، چې د چینایي شرکت بایټ‌ډنس سره اړیکې پرې کړي او په امریکایي پېرودونکو وپلورل شي.

امریکایی قانون جوړونکي اندېښمن دي، چې د چین حکومت کولی شي ټیک‌ټاک اړ کړي، چې د چینایي قانون پراساس د امریکایي وګړو په اړه معلومات وروسپاري.

د چین له ملاتړه برخمنو هیکرانو د امریکا د خزانې وزارت د کمپیوټر سیسټم مات کړی او هغه محرم اسناد یې غلا کړي، چې د خزانې وزارت د کانګرس غړیو ته په یوه لیک ” لویه پیښه” یاده کړې ده.

په لیک کې ویل شوي، چې هیکرانو د سایبر امنیتي خدماتو چمتوکوونکي سیسټم مات کړی او غیر محرم اسنادو ته یې لاسرسی موندلی ده.

بیاند‌ټراسټ په خپله اوبپاڼه کې ویلي، چې په دې وروستیو کې یې یوه “امنیتي پیښه” پیېندلې، چې د شرکت سافټویر پر یوې کیلۍ له لرې څخه اغېزمن شوی دی.

د رویټرز د څرګندونو له مخې؛ په واشنګټن کې د چین د سفارت ویاند هم د تبصرې غوښتنې ته ځواب ندی ویلی؛ ځکه، چې بیجینګ په منظم ډول د سایبر جاسوسۍ پیښو مسوولیت ردوي.

ویل کیږي، چې دا لویه پېښه د روان کال د ډسمبر په لومړیو کې رامنځته شوې ده.