نړۍ
په امریکا او اروپاکې کې د ټرمپ ضد لاریونونه وشول
همچنان صدها نفر روز شنبه در شهرهای مختلف اروپا علیه رئیسجمهور ایالات متحده، دونالد ترمپ، و مشاورش ایلان ماسک تظاهرات کردند؛ تظاهراتی که در پی یک هفته پرتنش برای بازارهای مالی پس از اعلام تعرفههای جهانی گسترده توسط ترمپ برگزار شد.

د شنبې پر ورځ په امریکا او څو نورو هېوادونو کې له ۱۲۰۰ څخه ډېر داسې لاریونونه ترسره شول، چې تنظیموونکي یې د ټرمپ د دوهیمې دورې له پیل راپدېخوا د ډونالډ ټرمپ او د هغه د میلیارډر ملګري ایلان ماسک پر وړاندې د یوې ورځې ترټولو پراخ لاریون ګڼي.
په واشنګټن کې، چې د آسمان ورېځ او باراني و؛ زرګونه خلک د ښار مرکز ته راغلل. تنظیموونکو رویټرز ته ویلي، چې تمه لري له ۲۰ زره څخه ډېر خلک به په ملي ډګر کې د لاریون برخوال وي.
دا لاریونونه د ټرمپ د اجرائیوي فرمانونو لړۍ ته یو ګډ غبرګون دی. په دې پروګرامونو کې له ۱۵۰ څخه زیاتو فعالو ډلو برخه اخیستې ده. لاریونونه د امریکا په ټولو ۵۰ ایالتونو همدارنګه په کاناډا او مکسیکو کې هم پلان شوي وه.
د واشنګټن ډي سي په کانټیکټ کې لاریونکوونکي د “مونږ په امریکا کې پاچا نلرو” او “ماسک تبعید کړئ” شعارونه پورته کړل او ښار ته د تللو لپاره بسونو ته ولاړ ول.
د نیو جرسي له پرنسټون څخه یو متقاعد ساینس پوه ټري کلاین ویلي، چې هغه واشنګټن ته د کډوالۍ، DOGE اصلاحاتو، تعرفو، تعلیم او نورو مسلو په اړه د ټرمپ پر پالیسیو د اعتراض لپاره راغلی دی. هغه ویلي: “زمونږ ټول هېواد تر برید لاندې دی او ټول هغه بنسټونه، چې امریکا یې جوړه کړې ده.”
ډیویډ مډن، چې ۷۵ کلن متقاعد پوځي او پخوانی وکیل د اوهایو له ډیټون څخه په لاریونونو کې د ګډون لپاره راغلی او وایي: “بې عدالتي، په عدلي نظام کې ګډوډي، او بنسټيزې نژادپرستي مونږ سړک ته د راوتلو لپاره اړ کړي یوو.”
له هغه وخته، چې ټرمپ سپینې ماڼۍ ته راستون شو؛ د ایلان ماسک پر مشرۍ د حکومت د اصلاحاتو ډلې له ۲۰۰ زره څخه ډېرې فدرالي دندې له منځه وړي دي. یوازې د جمعې پر ورځ د امریکا مالیاتو ادارې (IRS) له ۲۰ زره څخه ډېر کارمندان ګوښه کړل.
په سلګونو خلک د شنبې پر ورځ بالټیمور ته نږدې د ټولنیز امنیت ادارې ودانۍ مخې ته راټول شول، چې د تقاعد او معلولیت ګټو ورکولو مسوولیت لري. ځینو لاریون کوونکو شعارونه لکه “زما هېواد چیرته دی؟”، “ډاګی وشړئ”، “ماسک مریخ ته واستوئ” او “ټولنیز امنیت ته لاس مه وروړئ!” لېږدول
لینډا فالکاو هغه ښځه ده، چې په دوه راتلونکو میاشتو کې به ۶۵ کلنه شي؛ خلکو ته وویل: “زه له ۱۶ کلنۍ راپدېخوا ټولنیز امنیت ته پیسې ورکوم.” زه وېرېږم، غصه یم، حیرانه یم، چې دا په امریکا کې هم کېدای شي. زه له دې هېواد سره مینه لرم؛ خو زړه مې مات دی. زه خپلې پیسې غواړم او خپلې ګټې غواړم!”
د ټرمپ ډېری پلانونه د قانوني دعوو له کبله ننګول شوي دي؛ په دې کې د حکومتي کارمندانو د ګوښه کولو، د کډوالو د شړلو او د جنس بدلوونکو د حقونو د لغوه کولو هڅې شاملې دي.
په اروپايي ښارونو کې هم سلګونو کسانو د ټرمپ پر ضد لاریون وکړ.
د شنبې پر ورځ په سلګونو کسانو د اروپا په بېلابېلو ښارونو کې د امریکا د ولسمشر ډونالډ ټرمپ او د هغه د سلاکار ایلان ماسک پر ضد لاریونونه وکړل. دا لاریونونه د مالي بازارونو لپاره له یوې سختې اوونۍ وروسته وشول. کله، چې ټرمپ په نړیوالو بازارونو کې پراخې تعرفې اعلان کړې.
د جرمني په فرانکفورټ کې د ډیموکراټانو لاریونونو “لاسونه لنډ کړئ!” ، چې د امریکا د ډیموکرات ګوند د بهرمیشتو امریکایانو رسمي ټولنه ده.
په برلین کې لاریون کوونکو د ټسلا نندارتون مخې ته راټول شول او په لاسونو کې یې داسې شعارونه لرل، چې په جرمني کې میشتو نورو امریکایانو څخه یې په هېواد کې د “ګډوډۍ پای ته رسولو” لپاره د لاریون غوښتنې وکړي.
د فرانکفورت په اپرا چوک کې د ډیموکراټانو د بهرنیو ډلو غړو د امریکا د ولسمشر د استعفا غوښتنه وکړه. د دوی شعارونه دا ول: “ډیموکراسي بېرته راوړئ،” “زمونږ له شخصي معلوماتو لرې اوسئ،” او “نړۍ ستاسو له بې معنی خبرو ستړې شوې ده، ورک شه ډونالډ ټرمپه!”
د فرانسې په پلازمېنه پاریس کې شاوخوا ۲۰۰ کسان، چې ډېری یې امریکایان ول؛ په ریپوبلیک ډګر کې راټول شول او د ټرمپ پر ضد یې شعارونه ورکړل. ځینو یې ویناوې وکړې او بینرونه یې نیولي وه، چې “د ظلم پر وړاندې مقاومت وکړئ”، “د قانون حاکمیت”، “د آزادۍ لپاره فیمینستان، نه فاشیزم”، او “ډیموکراسي وژغورئ” شعارونه یې پورته کړل. له لاریون کوونکو څخه یو یې د باب ډیلن مشهوره سندره “جنګسالاران” سندره وویله او ترسره یې کړه.
د ټرمپ او ماسک پر ضد مظاهرې د لندن او لیسبون په ګډون په نورو اروپايي ښارونو کې هم وشوې.
د بریټانیا په پلازمېنه کې څو سوه خلک په ټرافالګار چوک کې راټول شوي وه، د “ویاړلی امریکایی، شرمیدلی” او ” له امریکا سره څه ستونزه ده؟” لیکل شوي بل بورډونه یې درلودل او لېږدول. خلکو شعارونه ورکول: ” له کاناډا لاس واخلئ،” “له ګرینلینډ لاس واخلئ” او ” له یوکراین لاس واخلئ،” په داسې حال کې، چې د ټرمپ د پالیسیو په اړه یې ویناوې اوریدلې.
نړۍ
اوکراین او روسیه به له اوربند وروسته خبرې وکړي – زیلینسکي
د اوکراین ولسمشر په یوه لنډه وینا کې خبریالانو ته دا هم ویلي، چې د چارشنبې پر ورځ به اوکرایني پلاوی په لندن کې د لویدیځو هېوادونو له چارواکو سره پر بشپړ یا جزوي اوربند بحث او خبرې وکړي.

د رویټرز د راپور له مخې: د اوکراین ولسمشر ولادمیر زیلینسکي د سېشنبې پر ورځ ویلي؛ هېواد یې له روسیې سره د هرې بڼې خبرو ته چمتووالی لري، خو که د اوربند تړون لاسلیک او جګړه ودرول شي.
د اوکراین ولسمشر په یوه لنډه وینا کې خبریالانو ته دا هم ویلي، چې د چارشنبې پر ورځ به اوکرایني پلاوی په لندن کې د لویدیځو هېوادونو له چارواکو سره پر بشپړ یا جزوي اوربند بحث او خبرې وکړي.
زیلینسکي د ولسمشرۍ په دفتر کې دا هم ویلي: “مونږ چمتو یووثبت کړو، چې له اوربند وروسته په هره بڼه خلرو کې کښینو؛ خو، چې نهوي.”
هغه ګواښ وکړ؛ “دا به ناشونې وي، چې په هرڅه ژر هوکړه وشي.” هغه د سیمې، امنیتي تضمینونو او د ناټو په پوځي اتحاد کې د اوکراین غړیتوب ته ورته نورو پیچلو مسلو ته نغوته( اشاره) وکړه.
هغه ویلي، چې اوکراین به پر کریمیه ټاپووزمې د مسکو قانوني کنټرول د کومې معاملې د یوې برخې په توګه ونهپېژني؛ ځکه، چې دا ډول اقدام به د اوکراین د اساسي قانون خلاف وي.
روسیې په ۲۰۱۴ کال کې کریمیه ونیوله او وروسته یې له ځان سره یوځای کړه.
هغه زیاته کړې: اوکراین به د روسیې تر اشغال لاندې د زاپوریزیا پراخې اټومي بټۍ لپاره له امریکا سره ملګرتیا کوي.
هغه زیاته کړې، چې د واشنګټن لخوا پدې اړه کوم رسمي وړاندیز ندی شوی.
په دې راپور کې راغلي: ټاکل شوې، چې په لندن کې به د امریکا، انګلستان، فرانسې، جرمني او اوکراین چارواکي د امریکا پر مشرۍ د ډیپلوماټیکو هڅو په بهیر کې ترسره کیږي، چې له اوکراین سره د روسیې د جګړې پای ته رسولو لپاره لار ومومي.
د بهرنیو چارو وزارت ویاند د سېشنبې پر ورځ ویلي؛ د امریکا بهرنیو چارو وزیر مارکو روبیو به په لندن کې د دې خبرو اترو ګډونوال نهوي او اوکراین ته د واشنګټن استازی جنرال کیټ کلوګ به د ناستې برخوال وي.
زیلینسکي ویلي؛ اوکراین به په روانه اوونۍ کې خپل ډیپلوماټیکې اړیکې زیات کړي او هغه به د سویلي افریقا له ولسمشر سیریل رامافوسا او همدارنګه د اسپانیا، پولینډ او چک جمهوریت له مشرانو سره وګوري.
نړۍ
له اوکراین سره د سولې مستقیمو خبرو اترو ته چمتو یم – ولادمیر پوتین
زیلینسکي ویلي؛ اوکراین به د چارشنبې پر ورځ په لندن کې د امریکا او اروپایي هېوادونو سره په خبرو اترو کې برخه واخلي. په دې راپور کې راغلي، چې دا بحثونه د تېرې اوونۍ د پاریس د غونډې یوه برخه ده، چې امریکا او اروپایي هېوادونو د درې کلنې جګړې د پای ته رسولو لپاره تر ارزونې لاندې نیولې ده.

د رویټرز د راپور له مخې؛ د روسیې ولسمشر ولادیمیر پوتین د دوشنبې پر ورځ د جګړې له لومړیو ورځو راپدېخوا د لومړي ځل لپاره له اوکراین سره د دوه اړخیزو خبرو اترو وړاندیز وکړ او د هغه اوکرایني سیال ولادیمیر زیلینسکي ویلي؛ کیف لیواله دی، چې پر ملکي اهدافو د بریدونو د بندولو په اړه بحث وکړي.
زیلینسکي ویلي؛ اوکراین به د چارشنبې پر ورځ په لندن کې د امریکا او اروپایي هېوادونو سره په خبرو اترو کې برخه واخلي. په دې راپور کې راغلي، چې دا بحثونه د تېرې اوونۍ د پاریس د غونډې یوه برخه ده، چې امریکا او اروپایي هېوادونو د درې کلنې جګړې د پای ته رسولو لپاره تر ارزونې لاندې نیولې ده.
پوتین د روسیې د دولتي ټلویزیون له خبریال سره په خبرو کې ویلي، چې د سپېڅلي اختر لپاره له اوربند وروسته جګړه بیا پیل شوه، چې هغه د شنبې پر ورځ په یو اړخیزه توګه اعلان کړ. هغه وویل مسکو د سولې هر راز نوښت مني او له کیف څخه ورته تمه لري.
پوتین د دولتي ټلویزیون خبریال پاول زروبین ته ویلي: ” مونږ تل د دې په اړه خبرې کړې، چې د سولې هر راز نوښتونو ته به مثبت چلند ولرو. هیله لرو، چې د کیف رژیم استازي به ورته احساس وکړي.”
د کریملین ویاند دمیتري پیسکوف، چې وروسته د انټرفیکس له خبري سرچینې لخوا نقل شو خبریالانو ته وویل: “کله، چې ولسمشر ویلي؛ دا ممکنه ده، چې پر ملکي اهدافو د نه برید کولو په اړه به بحث وشي او له اوکرایني لوري سره یې خبرې اترې او بحثونه په پام کې درلودل.”
رویټرز راپور ورکړی، چې د ۲۰۲۲ کال د روسیې د فبرورۍ له برید وروسته د دواړو خواوو ترمنځ مستقیمې خبرې اترې ندي شوي.
زیلینسکي په خپله شپنۍ ویډیويي وینا کې ویلي، چې اوکراین د ملکي اهدافو پر وړاندې د بریدونو د پای ته رسولو لپاره له خپل وړاندیز ملاتړ کوي او د ترلاسه کولو لپاره هر ډول خبرو اترو ته چمتو دي. مخکې له دې امریکا او اوکراین دا د ۳۰ ورځني اوربند په توګه طرحه کړې وه.
هغه ویلي: “اوکراین خپل وړاندیز ته ژمن دی، چې لږ تر لږه پر ملکي اهدافو برید ونکړي او له مسکو څخه هم د روښانه ځواب تمه لرو.مونږ یې د ترلاسه کولو په اړه د هر ډول خبرو اترو لپاره چمتو یوو.”
هغه وایي، چې د لندن خبرې اترې “بنسټیزه دنده لري: د غیر مشروط اوربند لپاره فشار راوړل. دا باید د پیل ټکی وي.”
زیلینسکي د دوشنبې پر ورځ ویلي، چې یو غیر مشروط اوربند به “د رښتینې او تلپاتې سولې له رامنځته کیدو وروسته” وي.
واشنګټن ویلي، چې دوی به د وروستۍ اوونۍ له اوربند غځولو هرکلی وکړي.
زیلینسکي ویلي، چې د سپیڅلي اختر اوربند پرمهال د روسیې دوامداره بریدونه ښیي، چې مسکو د جګړې د اوږدولو اراده لري.
زیلینسکي دا هم ویلي، چې د اوکراین ځواکونو ته لارښوونه شوې، چې د روسیې د پوځ د کړنو عکس العمل ته دوام ورکړي.
هغه په ایکس پاڼه کې لیکلي: “د اوکراین د اقداماتو ماهیت به متوازي پاتې شي؛ اوربند به له اوربند سره مخ شي او د روسیې بریدونه به له بریدونو سره مخ شي. اقدامات تل د کلمو پر پرتله لوړ غږ کوي”.
د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ او د بهرنیو چارو وزیر مارکو روبیو دواړو د جمعې پر ورځ ویلي، چې واشنګټن کولی شي د څو ورځو په اوږدو کې له پرمختګ پرته د سولې خبرې ودروي.
ټرمپ د یکشنبې پر ورځ یوه ډېره خوشبینانه یادونه وکړه، چې “هیله ده” دواړه خواوې به “په روانه اوونۍ کې” یوه معامله وکړي.
د روسیې غوښتنه اوکراین ټولې هغه ځمکې دي، چې پوتین یې د نیولو ادعا لري؛ رانغاړي او اوکراین باید دایمي بې طرفي ومني.
اوکراین وايي، چې دا به د تسلیمیدو معنا ولري او که مسکو بیا برید وکړي؛ نو بې دفاع به پاتې وي.
د پیسکوف د څرګندونو له مخې: “ولسمشر پوتین او روسیه د سولهییز حل په لټه کې دي. مونږ له امریکایي اړخ سره کار ته دوام ورکوو او البته هیله من یوو، چې دا کار به پایلې ولري”.
نړۍ
په ټوله امریکا کې زرګونو لاریون کوونکو د ټرمپ پر ضد لاریون وکړ
د رویټرز رسنیز انځورونه شيي، چې له سپینې ماڼۍ بهر لاریون کوونکيو داسې شعارونه لېږدول، چې لیکلي یې ول: “پادشاهي نه!”، “اسرائیل ته د وسلو لېږدول ودروئ” او “عادلانه قانون غواړو”.

په زرګونو لاریون کوونکو د شنبې پر ورځ په واشنګټن او د امریکا په نورو ښارونو کې لاریونونه پیل کړي، چې د امریکا د ولسمشر ډونالډ ټرمپ د مهاجرینو د جبري دیستلو، حکومتي کارمندانو د ایستلو او په غزه او اوکراین کې د جګړو په اړه د نوموړي له پالیسیو سره خپل مخالفت څرګند کړي.
د رویټرز رسنیز انځورونه شيي، چې له سپینې ماڼۍ بهر لاریون کوونکيو داسې شعارونه لېږدول، چې لیکلي یې ول: “پادشاهي نه!”، “اسرائیل ته د وسلو لېږدول ودروئ” او “عادلانه قانون غواړو”.
ځینو لاریون کوونکو د هغو کډوالو پر ملاتړ غږ پورته کړ، چې د ټرمپ ادارې شړلي یا یې د شړلو هڅه کوي.
دغه راز هغو د فډرالي حکومت لخوا د کارکوونکو د ایستلو او هغو پوهنتونونو، چې بودیجه یې د ټرمپ د ګواښونو له کبله له خطر سره مخ شوي هم د پیوستون اعلان وکړ.
سپینې ماڼۍ ته نږدې لاریون کوونکيو په داسې حال کې، چې حجابونه یې اغوستي وه؛ د فلسطین بیرق یې په لاسونو او پر غاړو یې فلسطیني دستمالونه ول؛ د ازاد فلسطین شعارونه پورته کړل او له هغو فلسطینیانو سره یې خپل پیوستون اعلان کړ ، چې په غزه کې د اسرتائیلو پر بریدونو وژل کیږي.
ځینو لاریون کوونکو داسې نښې لېږدولې، چې د اوکراین ملاتړ یې کاوه او له واشنګټن څخه یې وغوښتل، چې په اوکراین کې د روسیې د ولسمشر ولادیمیر پوتین د جګړې په مخالفت کې ډېر قاطع عمل وکړي.
ټرمپ او د هغه میلیارډر ملګري، ایلان ماسک، د جنوري په میاشت کې د واک له ترلاسه کولو راپدېخوا فدرالي حکومت ړنګ کړ؛ له ۲۰۰ زره څخه ډېر کارګران یې له دندو ګوښه او د مختلفو ادارو د ړنګولو هڅه یې کړې ده.
حکومت په لویه کچه بهرني زدهکونکي هم توقیف کړي او ګواښ یې کړی، چې د تنوع، مساوات او شمولیت پروګرامونو، د اقلیم نوښتونو او د فلسطین پلوه لاریونونو له کبله به پوهنتونونو ته فدرالي تمویل بند کړي. د بشري حقونو ډلو دا پالیسۍ غندلې دي.
د واشنګټن یادګار ته نږدې، لاریون کوونکو بینرونه نیولي وو چې پرې لیکل شوي وو: “کرکه هیڅکله کوم ملت لوی نه کړ” او “د ټولو لپاره مساوي حقونه ستاسو لپاره د کمو حقونو معنی نلري.”
مظاهرې په نیویارک ښار او شیکاګو او لسګونو نورو ځایونو کې هم ترسره شوې.
-
تازه خبرونه5 days ago
د افغانستان لپاره د امریکا نوې استازې یوه افغانيالاصله میرمن غوره شوه
-
لوبی4 days ago
د افغانستان الف کرکټ لوبډلې د سریلانکا پر وړاندې ماتې وخوړه
-
سیمه ییز خبرونه4 days ago
په هندي کشمیر کې وسلوالو له ۲۰ ډېر سیلانیان ووژل
-
سوداگري3 days ago
د پاکستان او ازبکستان استازو پر افغان – ټرانس پروژې خبرې وکړې
-
تازه خبرونه5 days ago
په روسیه کې د افغانستان محصولات نندارې ته وړاندې کېږي
-
د هوا حالاتو بدلونونه4 days ago
یوې ۶.۲ درجې زلزلې استانبول ولړزاوه
-
تازه خبرونه3 days ago
طارق علي بخیت د افغانستان په اړه له جاپاني چارواکو سره وکتل
-
تازه خبرونه5 days ago
چین غواړي د افغانستان په کرنیز سکټور کې پانګونه وکړي- کرنې وزارت