په افغانستان، عراق او پاکستان کې له جګړو لږ تر لږه ۵۰۰ زره کسان وژل شوي – راپور

په هغو ۷۶ هېوادونو کې، چې امریکا له ترهګرۍ سره مبارزه کوي؛ لږ تر لږه د درې هېوادونو (عراق، افغانستان او پاکستان) خلک ډېر وژل شوي دي.

سره له دې، چې له افغانستان څخه د امریکا پر مشرۍ د نړۍ د یو شمېر هېوادونو د ځواکونه له وتلو یو کال پوره کیږي؛ د براون پوهنتون د جګړې پروژې د لګښتونو راپور ښیي، چې څومره وژونکي وه.

دا راپور په ډاګه کوي، چې د سپتمبر له نهمې وروسته د امریکا په مشرۍ په جګړه کې د دغو درې هېوادونو څومره خلک وژل شوي دي.

دغه راپور په افغانستان او پاکستان کې د ۲۰۰۱  له اکتوبر څخه  ۲۰۱۸ تر اکتوبر پورې او په عراق کې د ۲۰۰۳ کال له مارچه د ۲۰۲۱ کال تر سپتمبر پورې د مرګ و ژوبلې په اړه معلومات وړاندې کوي.

د ۲۰۰۱ کال په اکتوبر میاشت کې امریکا د القاعدې او طالبانو د ماتولو په موخه پر افغانستان یرغل وکړ او ۲۰ کاله وروسته د ۲۰۲۱ کال د اګست پر ۳۰ نېټه یې د شپې په تورتم کې له افغانستان څخه د خپلو ځواکونو او همکارانو د ایستلو یوه ګډوډي بشپړه کړه او د افغانستان اسلامي امارت بېرته په بشپړ ډول په کابل کې واکمن شو.

د ۲۰۰۳ کال په مارچ میاشت کې امریکا پر عراق برید وکړ او د صدام حسین رژیم یې په دې پلمه ړنګ کړ، چې دغه رژیم د ډله ییزې ویجاړۍ په ځانګړي توګه اټومي وسلې لري.

د امریکا ځواکونو راپور ورکړ، چې امریکا په ۲۰۱۱ کې ووتل او په دې هېواد کې یې د داعش د ودې او د امریکایي سرتېرو د بیا ځای پرځای کولو لپاره لار اواره کړه.

پاکستان لږ څه مبهم دی. د سپتمبر له یوولسمې راپدیخوا امریکا په پاکستان کې د بې پیلوته الوتکې سلګونه بریدونه کړي او دغه هېواد یې د پوځي اډې په توګه کارولی؛ خو اسلام آباد ترهګرو ته پر پټنځایو ورکولو هم تورن شوی دی.

د جګړې په ډګرونو کې د لګښتونو راپور ښیي، چې د مړینې حقیقي شمېر د جګړې په سیمو کې د مړینې د مستندولو د محدودیتونو کچه ټېټه ده.

په راپور کې راغلي: د بېلګې په توګه ښايي لسګونه زره ملکي وګړي له داعش څخه د موصل او نورو ښارونو په بېرته نیولو کې وژل شوي وي؛ خو احتمالاً د هغوی جسدونه موندل شوي ندي.

دوی د دې یادونه هم کوي، چې د مړینې شمېر یوازې مستقیمې مړینې دي، نه نامستقیمې مړینې. لکه خوراکي توکو، اوبو، روغتیایي تاسیساتو، برښنا یا د نورو زیربناوو له لاسه ورکول.

لاندې هغه څه دي، چې دوی موندلي دي:

۶۹۵۱ امریکايي پوځیان وژل شوي دي.

په عراق کې: ۴۵۵۰ کسان وژل شوي دي.

په افغانستان کې: ۲۴۰۱ کسان وژل شوي دي.

په پاکستان کې: ۰ وژل شوي دي.

د جګړې لګښت راپور یادونه کوي، چې د دفاع وزارت ۲۱ ملکي تلفات هم درلودل، چې شپږ یې په افغانستان او ۱۵ یې په عراق کې دي.

د امریکا ۷۹۲۰ قراردادیان وژل شوي دي.

په عراق کې : ۳۷۹۳ کسان وژل شوي.

په افغانستان کې: ۳۹۳۷ کسان وژل شوي.

په پاکستان کې: ۹۰ کسان وژل شوي.

۱۰۹۱۵۴ د ملي اردو او پولیس وژل شوي.

په عراق کې: ۴۱۷۲۶ کسان وژل شوي.

په افغانستان کې: ۵۸۵۹۶ کسان وژل شوي.

په پاکستان کې: ۸۸۳۲ کسان وژل شوي.

د امریکا د متحدینو ۱۴۶۴ سرتېري وژل شوي.

په عراق کې: ۳۲۳ کسان وژل شوي.

په افغانستان کې: ۱۱۴۱ کسان وژل شوي.

په پاکستان کې: ۰ وژل شوي.

۲۴۴۱۲۴ – ۲۶۶۴۲۷ ملکيان وژل شوي.

په عراق کې: ۱۸۲۲۷۲ – ۲۰۴۵۷۵ وژل شوي.

په افغانستان کې: ۳۸۴۸۰ کسان وژل شوي.

پاکستان: ۲۳۳۷۲ کسان وژل شوي.

۱۰۹۳۹۶- ۱۱۴۴۷۱مخالف جنګیالي وژل شوي.

په عراق کې: ۳۴۸۰۶ – ۳۹۸۸۱ کسان وژل شوي.

په افغانستان کې: ۴۲۱۰۰ کسان وژل شوي.

په پاکستان کې: ۳۲۴۹۰ کسان وژل شوي شوي.

۳۶۲ خبریالان او د رسنیو کارکوونکي وژل شوي.

په عراق کې: ۲۴۵ کسان وژل شوي.

په افغانستان کې: ۵۴ خبریالان وژل شوي.

په پاکستان کې: ۶۳ خبریالان وژل شوي.

۵۶۶ د بشردوستانه او نادولتي موسسو کارکونکي وژل شوي.

په عراق کې: ۶۲ د نادولتي بنسټونو کارکوونکي وژل شوي.

په افغانستان کې: ۴۰۹ د نادولتي بنسټونو کارکوونکي وژل شوي.

په پاکستان کې: ۹۵ د نادولتي بنسټونو کارکوونکي وژل شوي.

۴۷۹۹۵۸ ـ ۵۰۷۲۳۶ ټول وژل شوي کسان.

په عراق کې: ۲۶۷۷۹۲- ۲۹۵۱۷۰ کسان وژل شوي.

په افغانستان کې: ۱۴۷۱۲۴ کسان وژل شوي.

په پاکستان کې: ۶۴۹۴۲ کسان وژل شوي.

۵۶۶  بشردوستانه او د نادولتي بنسټونو کارکوونکي وژل شوي.

په عراق کې: ۶۲ کسان وژل شوي.

په افغانستان کې: ۴۰۹ کسان وژل شوي دي.

په پاکستان کې: ۹۵ وژل شوي.