د هوا حالاتو بدلونونه
پاکستان، هند او بنګله دېش د تېر کال د هوا په درجه بندۍ کې ټیټ هېوادونه دي
د سې شنبې پر ورځ خپرې شوې څرګندونې ښیي؛ د روغتیا نړیوالې ټولنې له وړاندویېنې سره سم پاکستان په ۲۰۲۳ ز. کال کې د نړۍ له لوګیو ډکه یوه سیمه پاتې شوی، چې ککړتیایي شاوخوا ۱۵ چنده ډېره ده او بنګله دیش او هند د چاډ او ایران ځایناستي دي.
د روغتیا نړیوالې ټولنې د څرګندونو له مخې د هوا ککړتیا سږو ته زیان رسوي؛ دا ککړتیا پر ۲۰۲۳ ز. کال د بنګلهدیش په هر مکعب متر کې ۷۹ اعشاریه ۹ مایکرو ګرامه او د پاکستان ۷۳ اعشاریه ۷ مایکرو ګرامو ته ورسېده. په داسې حال کې د روغتیا نړیوالې ټولنې د ۵ مایکرو ګرامو څخه ډېر نه وړاندیز کوي.
د سویس په IQAir کې د هوا کیفیت علمي مدیرې کریسټی چیسټر شروډر ویلي؛ د اقلیمي شرایطو او جغرافیه (په سویلي آسیا کې) له کبله د ککړتیا کچه PM2.5 رسېدلې؛ ځکه، چې ککړتیا ټوله فضا نیولې او ترې د وتلو لار نلري.
هغې زیاته کړې: له دغې ککړتیا څخه کرنې، صنعت او نفوسو ته زیان رسیږي. له بده مرغه، په رښتیا هم داسې ښکاري، چې د ښه کېدا پر ځای نوره هم خرابیږي.
په ۲۰۲۲ز. کال کې بنګله دیش د ککړ تیا په درجه بندۍ کې پنځم نیولی و او هند اتم ځای درلود.
په ۲۰۲۳ ز. کال کې آسټرالیا، استونیا، فنلینډ، ګریناډا، آیسلینډ، موریس او نیوزیلینډ د روغتیا نړیوالې ټولنې معیارونه پوره کړي وه.
چاد، په ۲۰۲۲ ز. کال کې د نړۍ ترټولو ککړ هېواد و، چې د معلوماتي ستونزو له کبله د ۲۰۲۳ کال د درجه بندۍ یه نوملړه پاتې شو. ایران او سوډان هم د ۲۰۲۳ کال له نوملړه وایستل شو.
دغه راز افغانستان هم په دغه نوملړ کې له راتلو پاتې شو.
د هوا حالاتو بدلونونه
صنعتي هېوادونه باید له افغانستان سره مرسته وکړي
د بهرنیو چارو وزارت سیاسي مرستیال شېر محمد عباس ستانکزي په کابل کې د «له تجریده تر ادغام» نومې غونډې ته په داسې حال کې دا خبرې کړي، چې په آذربایجان کې د ملګرو ملتونو د اقلیم د بدلون نههویشتمه سرمشریزه روانه ده.
د بهرنیو چارو وزارت سیاسي مرستیال د امریکا په ګډون د نړۍ له صنعتي هېوادونو وغوښتل، چې د اقلیم د بدلون پر وړاندې په مبارزه کې له افغانستان سره مرسته او همکاري وکړي.
د بهرنیو چارو وزارت سیاسي مرستیال شېر محمد عباس ستانکزي په کابل کې د «له تجریده تر ادغام» نومې غونډې ته په داسې حال کې دا خبرې کړي، چې په آذربایجان کې د ملګرو ملتونو د اقلیم د بدلون نههویشتمه سرمشریزه روانه ده.
نوموړي دغه راز له ملګرو ملتونو وغوښتل؛ د اقلیم د بدلون په اړه دې په نړیوالو غونډو کې د افغانستان رسمي دریځ خوندي کړي، چې د دغو غونډو له لارې د افغانانو غږ نړۍ ته ورسوي.
عباس ستانکزي ويلي: له ملګرو ملتونو، سترو ځواکونو، بډايه هېوادونو او له هغو هېوادونو څخه، چې ګاز یې مونږ ته راځي؛ زمونږ غوښتنه دا ده، چې د چاپېريال په ښه کولو او خلکو ته په خدمت کولو کې له مونږ سره مرسته وکړي.
په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د پراختیايي پروګرام مشر سټیفن روډریګز هم په دې غونډه کې د وینا پر مهال ویلي، چې له درې کلونو وروسته افغانستان یو ځل بیا توانېدلی، چې د اقلیم له بدلون سره د مبارزې په برخه کې مالي میکانیزمونو ته لاسرسی ومومي او یو شمېر بنسټونه چمتو دي، چې پدې اړه خپلې پروژې بیا پیل کړي.
سټیفن روډریګز وایي: ما په تېرو دوه کلونو کې د افغانستان بېلابېلو سیمو ته سفرونه کړي او د اقلیم د بدلون پر ټولو زیانونو پوهیږم. د اقلیم بدلون د دې لامل شوی، چې یو شمېر افغانان تر خیمو لاندې ژوند وکړي او له بده مرغه په افغانستان کې په دوامداره توګه طبیعي پېښې رامنځته شوې؛ خو د خوښۍ ځای دی، چې له ۳ کلونو وروسته افغانستان د چاپېریال ساتنې په برخه کې مالي میکانیزمونو ته لاسرسی مومي او هغو بنسټونو، چې د چاپېریال په برخه کې یې خپلې پروژې بندې کړې وې اوس یې په افغانستان کې د خپلو پروژو د بیا پیلولو لپاره چمتووالی ښودلی دی.
د دې غونډې تنظیموونکیو ټینګار کړی، چې د هرې ورځې له تېرېدو سره د اقلیم د بدلون منفي اغېزې پر افغانستان نورې هم زیاتې اغېزې کوي او هغه وچکالۍ، چې په افغانستان کې هر دیرش کاله وروسته پېښېدې اوس ۱۰ کلونو ته رارسېدلې او دا ښيي، چې که نړۍ د افغانستان پر وړاندې همداسې بې توپیره پاتې شي؛ پایلې به یې بدبختانه وي.
ویل کیږي، چې د غونډې ګډونوالو په آذربایجان کې د اقلیم د بدلون د نړیوالې غونډې له ګډونوالو وغوښتل، چې په افغانستان کې د اقلیم له بدلون سره د مبارزې موضوع له سیاسي مسایلو لرې وساتي او په مالي او تخنیکي برخو کې د اقلیم د بدلون د منفي اغېزو د خپرېدو مخه ونیسي.
د هوا حالاتو بدلونونه
د آذربایجان د اقلیم د بدلون په غونډه کې د اسلامي امارت پلاوي ګډون کوي
دغه غونډه، چې سبا ( دوشنبه د لړم یوویشتمه ) په باکو کې جوړېږي؛ د بېلابېلو هېوادونو او نړیوالو ټولنو استازي به په کې ګډون وکړي.
د هېواد د چاپېريال ساتنې ملي ادارې مشر د ملګرو ملتونو د اقليمي بدلون په نههویشتم کنفرانس کې د ګډون په موخه نن سهار( د لړم شلمه ) د يوه پلاوي پر مشرۍ آذربايجان ته ولاړ.
دغه غونډه، چې سبا ( دوشنبه د لړم یوویشتمه ) په باکو کې جوړېږي؛ د بېلابېلو هېوادونو او نړیوالو ټولنو استازي به په کې ګډون وکړي.
د اسلامي امارت له واک ته رسېدو وروسته دا لومړی ځل دی، چې د اسلامي امارت پلاوي ته د ملګرو ملتونو د اقلیم د بدلون په غونډه کې د ګډون اجازه ورکول کېږي.
د چاپېریال ساتنې ملي ادارې مشر دغه ناسته په افغانستان کې د اقلیم د بدلون له کبله رامنځته شوې ستونزې د نړۍ د پام رااړولو لپاره یو ښه فرصت ګڼي.
د چاپېریال ساتنې د ملي ادارې مشر مطیع الحق خالص ويلي، چې په دې غونډه کې به د افغانستان د اقلیم د بدلون له کبله رامنځته شوې ټولې ستونزې له نړیوالو سره شریکې کړي.
د سلامی امارت د ویاند مرستیال حمدالله فطرت هیله من دی، چې افغانستان به د اقلیم له بدلون سره د مبارزې په برخه کې نړیوالو مالي میکانیزمونو ته لاسرسی ومومي.
د چاپېریال ساتنې هڅاند سید محمد سلیمانخېل ویلي، چې په دې نړیوالو غونډو کې د افغانستان ګډون د اقلیم د بدلون له منفي اغېزو سره د مبارزې په برخه کې د نړیوالې ټولنې د ملاتړ د ترلاسه کولو لپاره ښه فرصت کېدی شي.
که څه هم افغانستان د اقلیم د بدلون په برخه کې کوچنی رول لوبوي؛ خو د نړۍ یو له هغو هېوادونو څخه شمېرل کېږي، چې د اقلیم له بدلونه یې دير زیان لیدلی دی.
د ملګرو ملتونو د خوړو نړیوال پروګرام د وروستي راپور پر بنسټ افغانستان د نړۍ پر کچه د اقلیم د بدلون له کبله د نړۍ شپږم ترټولو زیان منونکی هېواد پر ګوته شوی دی.
ویل کيږي، چې دا کنفرانس د لړم پر یوویشتمه د ملګرو ملتونو پر کوربتوب د آذربایجان په باکو ښار کي پیل او د ییندۍ تر دوهیمې پوري دوام وکړي.
د هوا حالاتو بدلونونه
اسپانیا کې د سېلابونو له کبله د مړو شمېر ۲۱۴ کسانو ته رسېدلی
د رویټرز د راپور له مخې: نوږموړي زیاته کړې، چې تر دې دمه دوه نیم زره سرتېري د لټون او ژغورنې د عملیاتو لپاره پر هڅو ګومارل شوي؛ خو د دغه هېواد لومړي وزیر پیډرو سانچيز ژمنه کړې، چې پېنځه زره نور ځواکونه به هم وګوماري.
د اسپانیې لومړي وزیر پیډرو سانچیز د شنبې پر ورځ ( د لړم دولسمه / د نومبر دوهیمه) په یوه ټلوېزیوني وینا کې ویلي: د هېواد ځواکونو د والنسیا د ختیځې سیمې زرګونه ګراجونه، کورونه، سیندونه او سړکونه کتلي او ۲۱۴ مړي یې ترې را ایستلي دي.
د رویټرز د راپور له مخې: نوږموړي زیاته کړې، چې تر دې دمه دوه نیم زره سرتېري د لټون او ژغورنې د عملیاتو لپاره پر هڅو ګومارل شوي؛ خو د دغه هېواد لومړي وزیر پیډرو سانچيز ژمنه کړې، چې پېنځه زره نور ځواکونه به هم وګوماري.
د اسپانیا په لسګونه ښارونه په هغه هېواد کې د وروستیو ناڅاپه سېلابونو په پایله کې تر اوبو لاندې شوي د هسپانیا د هواپېژندنې ادارې په دغه هېواد کې، د باران اندازه بېسارې بللې ده.
سانچیز ویلي:حکومت به د اړتیا په صورت کې له ټولو اړینو سرچینو کار واخلي.
ویل کیږي، چې دا سېلابونه په اروپا کې له ۱۹۶۷ ز. کال راپدېخوا بېساري دي.
ساینس پوهانو ویلي، چې په اروپا او نورو ځایونو کې د اقلیم د بدلون له کبله د مډیټرانې تودوخه، چې د اوبو تبخیر زیاتوي؛ د سختو بارانونو په جوړولو کې مهم رول لوبوي.
-
لوبی4 days ago
آریانا تلویزیون د ابوظبي ۱۰ اوریز کرکټ لیګ سیالۍ خپروي
-
سوداگري5 days ago
په کابل کې د کمبل جوړولو کارخونه پرانیستل شوه
-
سیمه ییز خبرونه5 days ago
عباس عراقچي په م.م کې د ایران له سفیر سره د ایلان ماسک لیدل رد کړل
-
نړۍ3 days ago
د لبنان حزب الله له اسرائیلو سره د اوربند لپاره د امریکا وړاندیز ومانه
-
سیمه ییز خبرونه5 days ago
هند د سوپرسونیک توغندي بریالۍ ازموینه وکړه
-
تازه خبرونه4 days ago
په بُن او برلین کې د پخواني حکومت دوه ډیپلوماټان ګوښه شول
-
تازه خبرونه2 days ago
په پاکستان کې د یوې چاودنې له کبله ۱۵ پوځیانو ته مرګ او ژوبله اوښتې
-
نړۍ4 days ago
بایډن اوکراین ته پر روسیې د امریکایي توغندیو د توغولو اجازه ورکړه