تازه خبرونه
ولسمشر غني ترمپ ته د لګښتونو او امریکایي ځواکونو د کمولو په اړه وړاندیزکړی
ولسمشر غني خپل امریکایي سیال ته یو لیک لیږلی، چې په کې یې د سولې، لګښتونو او امریکایي ځواکونو د کمولو په تړاو هغه ته وړاندیزونه کړي دي.
د نیویارک تایمز ورځپاڼې د راپور له مخې؛ ولسمشر غني په دې لیک کې د سولې په تړاو د امریکا د بیړنۍ پرېکړې په اړه ټولې اندېښنې له دونالد ترمپ سره شریکې کړې دي.
په ښکاره کابل او واشنګتن طالبانو ته د بیې په پرې کولو کې اختلاف ښیي؛ خو ولسمشر غني د احتمالي سولې په تړاو خبرداری ورکړی او ویلي یې دي، چې هیڅوک نشي کولی پرې د ګندمک په څېر بله معاهده لاسلیک کړي.
ولسمشر محمد اشرف غني وایي؛ نه شاشجاع غواړو او نه هم امیر دوست محمد خان، چې د ګندمک هوکړه یې لاسلیک کړې. مونږ غازي امان الله خان، احمد شاه ابدالي، میرویس خان نیکه او سلطان محمود غزنوي غواړو. دا هڅې دې څوک نکوي، چې پر اشرف غني بیا ځلې د ګندمک شرمیدلې هوکړه لاسلیک کړي. سر ورکوم؛ خو هیڅکله دا له شرمه ډک کار نکوم!
نیویارک تایمز ورځپاڼې خبر ورکړی؛ ولسمشر غني دونالد ترمپ ته یو لیک استولی، چې په کې د سولې، لګښتونو او امریکایي سرتېرو د کمولو په تړاو هغه ته وړاندیزونه شوي دي.
دا لیک درې امریکایي چارواکو تائید کړی؛ یوه چارواکي، چې د لیک منڅپانګه لیدلې ویلي، غني د سولې په اړه د ترمپ د بیړنۍ پرېکړې په تړاو خپلې اندېښنې پټې ندي ساتلي.
ولسمشر خبرداری ورکړی، چې که امریکایي ځواکونه ووځي؛ ممکن افغانستان د ترهګرو پر خوندي پټنځی بیا بدل شي.
د نړیوالو اړیکو کارپوه انتظار خادم وایي، چې د افغانستان قضیه دومره هم پېچلې نده لکه څومره وېره یې، چې رامنځته کړې ده. په داسې حال کې، چې ډېره ساده ده؛ خو قرباني، بښل او هیرول غواړي. ولسمشرۍ ماڼۍ تر دې دمه په دې اړه رسمي غبرګون ندی ښکاره کړی.
د دې راپور په بله برخه کې راغلي، چې دا لیک په افغانستان کې د نړیوالو ځواکونو له پخواني قومندان جنرال جان نیکلسون سره په مشوره کې لیکل شوی او د سویلي آسیا په چارو کې د امریکا د استازې الیس ویلز په مرسته ترمپ ته لیږل شوی دی.
نیویارک تایمز څرګنده کړې، چې په دې لیک کې د غني د وړاندیزونو له مخې به په افغانستان کې د امریکایي ځواکونو کلنی لګښت دوه میلیارد دالر کم شي او شمېر به یې هم درې زره ځواکونو ته را ټیټ شي.
د حزب اسلامي جګپوړی غړی همایون جریر وایي؛ فکر نکوم، چې ولسمشر غني به د قطر په ناستو کې د رامنځته شویو خبرو مخالف وي؛ خو دا ولسمشر دی او د خپلو دغو او هغو خبرو پر بنسټ غواړي تلپاتې سوله رامنځته شي.
ویل کیږي؛ واشنګتن او طالبانو د هغه څه په اړه، چې د احتمالي سولې بنسټ ګڼل کیږي د افغان حکومت په غیاب کې د تړلو دروازو ترشا هوکړه کړېده. په دې اړه په راتلوونکیو ولسمشریزو ټاکنو کې د ولسمشر غني شریک له بي بي سي سره په خبرو اترو کې ویلي، چې هیڅکله به نابرابره هوکړه لاسلیک نشي.
په راتلوونکیو ولسمشریزو ټاکنو کې د ولسمشر غني لومړی مرستیال امرالله صالح وایي، چې مونږ هیڅکله نشو ویلی، چې افغانستان نشي کولي له غرب پرته اووسي؛ دا نړۍ سره تړلې ده او تاریخ هم په ډاګه کړې، چې غرب هم له مونږ پرته ژوند نشي کولي. افغانستان د نړیوال امنیت د خوندي کولو شریک دی او مونږ به هیڅکله نابرابره هوکړه لاسلیک نکړو.
دا په داسې حال کې ده، چې د افغانستان د سولې لپاره د امریکا ځانګړي استازي ویلي؛ په افغان حکومت کې سولې ته د رسیدو لپاره د قربانۍ ورکولو ملي اجماع نده را منځته شوې. ولسمشر غني ویلي، چې نه غواړي د سولې په تړاو د نړیوالو بنسټونو ناورین جوړونکې تېروتنې بیا تکرار شي.
تازه خبرونه
تېر ۲۰۲۳ کال د افغانستان د خلکو لپاره د سترو ننګونو کال و -راپور
په ۲۰۲۴ کال کې به د افغانستان شاوخوا ۱۵ اعشاریه ۸ میلیون خلک د خوړو د خوندیتوب له بحران او بېړنۍ کچې سره مخ شي.
په افغانستان کې د ملګرو ملتونو ټولنې د ۲۰۲۳ کال د پایلو په کلني راپور کې ویلي، چې په افغانستان کې میلیونونه وګړي له لوږې او خوارځواکۍ سره مخ دي، چې ډېري یې خپلې لومړنۍ اړتیاوې پوره کولی نشي.
ملګرو ملتونو څرګنده کړې، چې بشري ناورین په ۲۰۲۳ کال کې هم دوام درلود او دغه هېواد یوه لسیزه شاه تګ کړی او دا مهال د افغانستان نیمايي وګړي په بې وزلۍ کې ژوند کوي.
د اقتصاد وزارت مسلکي مرستیال عبداللطیف نظري له افغانانو سره د بشري مرستو پر اړتیا ټینګار کوي او زیاتوي، چې دغه وزارت په هېواد کې د فقر او لوږې د ختمولو لپاره مناسب پلانونه لري.
ملګرو ملتونو په راپور کې راغلي، چې له ۲۰۲۱ کال راپدیخوا د اقتصادي تولیداتو کچه یو پر څلورمه راټیټه شوې او د نړیوال بانک د راپور له مخې دا مهال د افغانستان نیمايي نفوس په بېوزلۍ کې ژوند کوي.
دا په داسې حال کې ده، چې ملګرو ملتونو اندېښنه ښودلې او څرګندوي؛ دوی له افغانستان سره د مرستو د دوام لپاره د بودجې له کمښت سره مخ دي.
تازه خبرونه
ملګرو ملتونو تېر کال په افغانستان کې د اوبو ۴۷۰ کیلومټره کانالونه جوړ کړل
د خوړو نړيوال پروګرام ویلي، چې تېر کال يې په افغانستان کې د سيمهييزو ټولنو پر همکارۍ د شاوخوا ٤٧٠ کيلومټرو پر اوږدوالي د اوبو کانالونه جوړ کړي دي.
د دې پروګرام د افغانستان برخې د چارشنبې پر ورځ (د وري نههویشتمه ) په ایکس پاڼه کې لیکلي؛ په افغانستان کې کروندګر اوبو ته له لاسرسي پرته خپل ژوند روان ساتلی نشي.
دغه راز څرګنده شوې؛ د اوبو کانالونو له کروندګرو سره مرسته کړې، چې خپلو کورنیو ته خواړه برابر کړي او خپل اضافي تولیدات او محصولات وپلوري.
د خصوصي سکتورغړي هم وايي؛ د خوړو نړیوال پروګرام لهخوا په هېواد کې د اوبو د مدیریت لپاره د کانالونو له جوړولو هرکلی کوي او څرګندوي، چې د هېواد د اوبو مدیریت کولی شي افغانستان له فقر او اقتصادي بحران څخه وژغوري.
دا په داسې حال کې ده، چې له څو کلونو وچکالۍ وروسته؛ وروستیو اورښتونو د افغانستان کروندګر هیله من کړي، چې راتلونکی کال به ښه حاصلات ولري.
تازه خبرونه
په بیجینګ کې د چین او افغانستان درېیمه اقتصادي ناسته تر سره شوه
په بیجينګ کې د افغانستان اسلامي امارت او د چين ولسي جمهوريت د بهرنيو چارو وزارتونو د اړوند سياسي څانګو پر مشرۍ د بشري مرستو او اقتصادي بيارغونې پر ميکانيزمونو درېيمه ناسته ترسره شوه.
د افغانستان بهرنیو چارو وزارت ویاند عبدالقهار بلخي په ایکس پاڼه کې لیکلي، چې په دې ناسته کې د افغانستان د بهرنيو چارو وزارت پر استازیو سربېره د صنعت او سوداګرۍ، کانونو او پټروليم، د کډوالو او بېرته راستنېدونکیو چارو او د طبيعي پېښو پر وړاندې د امارت وزارت استازو ګډون کړی و.
دغه راز په دې ناسته کې د چين د سوداګرۍ، طبيعي سرچينو، د چين نړيوالې پراختيايي ادارې او نړيوالې همکارۍ ادارو استازو هم برخه اخیستې وه.
د بهرنیو چارو وزارت د څرګندونو له مخې؛ په دې ناسته کې له تېرو دوه نيمو کلونو راپدیخوا د طبيعي پېښو، جبري راستانه شویو کډوالو او روغتيا په برخه کې د مرستو پر میکانیزمونو بیا کتنه وشوه.
افغان پلاوي د چين د مرستو د ګټورتوب لپاره خپل وړانديزونه او سلا مشورې چينايي اړوند لوري ته وړاندې کړل.
چينايي لوري ژمنه کړې، چې له افغانستان سره به د چين بشري مرستې د افغان لوري د اړتياوو او لومړيتوبونو له پام کې نيولو سره تنظيم کړي. دغه راز به له افغانستان سره د جبري راستانه شویو کډوالو د مېشتېدو په برخه کې د چين د سل میلیون يوانو په مرستو کې د افغان لوري وړانديزونه هم په پام کې ونيول شي.
د چين سره صليب ټولنې ژمنه کړې، چې په چين کې به د افغان ماشومانو د زړه ناروغيو د درملنې د بيا پيل زمينه هم برابره کړي.
د عبدالقهار بلخي د څرګندونو له مخې؛ د افغانستان د اقتصادي بيارغونې ميکانيزم په چوکاټ کې د دواړو هېوادونو ترمنځ د سوداګرۍ پر زياتوالي په ځانګړي توګه چين ته د زیاتو افغان توکو د صادرولو د زمينې برابرولو، وړتیا لوړونې او په افغانستان کې د کانونو او معاصرې سوداګرۍ په برخه کې د چين د پانګونې د فرصتونو په اړه هر اړخیزې خبرې وشوې.
دواړو لوريو چين ته د افغانستان د جلغوزو له صادراتو وروسته د انارو د صادراتو زمينې د برابرولو د هرکلی ترڅنګ په افغانستان کې د نفتو د استخراج کچې لوړولو او د لوګر مس عینک کان د استخراج د پيلولو په برخه کې د وروستيو پرمختګونو په اړه خبرې وکړې او ټينګار وشو، چې د چارو د چټکتيا پر طرحو به غور وشي.
افغان لوري د چين پر ملاتړ د افغانستان د حکومت په ګڼو وزارتونو او ادارو کې د ملکي مامورينو د وړتیا لوړونې لپاره له روزنيزو پروګرامونو او افغانانو ته د سکالرشپونو د لړۍ له پراخولو هرکلی وکړ.
ویل کیږي، چې په دې ناسته کې د واخان اقتصادي دهلیز د اهميت او احتمالي ګټو او د دې کوريډور د پرانيستو پر امکاناتو هم بحثونه شوي دي.
-
لوبی4 days ago
د افغانستان اتلانو ليګ د درېيم پړاو سیالیو پچهاچونه پای ته ورسېده
-
ساینس او ټیکنالوژي4 days ago
اپل شرکت د نړۍ د تر ټولو د لوی ګرځند پلورونکي دریځ له لاسه ورکړ
-
نړۍ3 days ago
امريکا او متحدین یې پر ايران د نورو بنديزونو لګولو هڅې کوي
-
تازه خبرونه4 days ago
د کابل په هوايي ډګر کې د ۲۰۲۱ ز. کال ځانمرګی بریدګر عبدالرحمن لوګری و- امریکا
-
تازه خبرونه4 days ago
ازبکستان، سعودي عربستان او قطر پر افغانستان او افغان – ټرانس پټلۍ خبرې وکړې
-
نړۍ5 days ago
امریکا به پر ایران د اسرائیلو په ځوابي برید کې برخه وانخلي
-
لوبی3 days ago
آریانا ټلویزیون د ۲۰۲۴ پاریس المپیک سیالیو د خپراوي حق ترلاسه کړ
-
سیمه ییز خبرونه3 days ago
سعودي عربستان به په پاکستان کې پر بېلابېلو پروژو پانګونه وکړي