Connect with us

روغتيا

سوانت پابو په روغتیایي برخه کې د نوبل سږنۍ جایزه خپله کړه

خپور شوی

د

۶۷ کلن سویدني بیالوژیست سوانت پابو د ۲۰۲۲ ز. کال په روغتیایي برخه د نوبل جایزه د لومړنیو انسانانو او د انساني تکامل د بهیر په اړه ترلاسه کړه.

نوموړي، چې د نیندرتال جنتیکي کودونه ځانګړي کړل او د لرغونو انسانانو داسې فرعي ډولونه یې وموندل، چې له ده مخکې چا پېژندلي نه ول او د دغې څېړنې پر بنسټ د نوبل سږنۍ طبي جایزه ورکړ شوه.

په سویدن کې د نوبل کمیتې دا یوه نوی علمي لاسته راوړنه نومولې او څرګندوي، چې پابو زمونږ د تکامل د تاریخ په اړه نوی پوهنه وړاندې کړه.

په دې نوې څېړنه کې د جنیتکي تفاوتونو پر راڅرګندولو سربېره په ډاګه کوي، چې ټول ژوندي انسانان له لرغونو انسانانو بېلوي او هغه څه ښیي، چې مونږ انسان کوي او یا له مونږ انسان جوړوي.

د تکاملي انتروپولوژي د جنیتکي څېړنو د څانګې بنسټ ایښودونکی او رییس پابو وموندل، چې جین شاوخوا ۷۰۰۰۰ کاله دمخه د آفریقا له مهاجرته وروسته له ورکو شويو لومړنیو لرغونو انسانانو څخه اوسنیو عاقلو موجوداتو ته انتقال شوی.

پابو په ستاکهولم کې د رسمي مراسمو په ترڅ کې د پاچا کارل ګوستاف له لوري د نوبل دا جایزه ترلاسه کړه. دا جایزه ۱۰ میلیون سویدني کرونر او نږدې یو میلیون دالر ارزښت لري.

دا جایزه د سویدني صنعتګر بډای الفرنوبل له مړنې وروسته د هغه له سپارښتنې سره سم له ۱۹۰۵کال راپدیخوا هر کال د طب، فزیک، کیمیا، ادبیاتو او سولې په برخو کې ګټونکيو پوهانو ته ورکول کیږي. کېږي.

د یادونې ده، چې د پابو پلار سونه برګسترون هم په ۱۹۸۲ ز. کال کې د پروستات غده کشف او د طب د نوبل جایزه یې وګټله.

روغتيا

په افغانستان کې باید سنتي طب معیاري شي – نورجلال جلالي

دې وزارت نن (چارشنبه د لیندۍ څوارلسمه) لیکلي، چې جلالي وایي؛ د سنتي طب د لېوالو کسانو لپاره باید یو معیاري درسي نصاب جوړ شي.

Published

on

د عامې روغتیا وزارت چارسمبالي نورجلال جلالي چین ته د خپل سفر پر مهال د سنتي طب په نړیوال کنفرانس کې د سیمې لپاره د سنتي طب په اړه د روغتیا نړیوالې ټولنې او شانګهای همکاریو ټولنې همکاري اړینه یاده کړه او څرګندوي، چې په افغانستان کې باید سنتي طب معیاري او د عصري طبابت یوه برخه شي.

دې وزارت نن (چارشنبه د لیندۍ څوارلسمه) لیکلي، چې جلالي وایي؛ د سنتي طب د لېوالو کسانو لپاره باید یو معیاري درسي نصاب جوړ شي.

هغه دغه راز د سنتي طب په برخه کې د چين او افغانستان پر دوه اړخيزو همکاريو ټينګار وکړ اووایيو چې په دې برخه کې باید د ظرفيتونو لوړولو، تجربو شريکولو او  څېړنو زمینه برابره شي.

د يادونې ده، چې دا مهال په عامې روغتيا وزارت کې د سنتي طب رياست جوړ شوى، چې د ډاکټرانو د کار پر سمون، تګلارو او لارښوونو کار کوي.

Continue Reading

روغتيا

په افغانستان او پاکستان کې د ګوزڼ پېښې مخ پر زیاتېدو دي – د روغتیا نړیواله ټولنه

دې ټولنې د خپلې بېړنۍ کمیټې په څلوېښتمه غونډه کې د افغانستان د کور پر کور ګوزڼ واکسین د کمپاین د ځنډېدو په اړه اندېښنه څرګنده کړې ده.

Published

on

د روغتیا نړیوالې ټولنې د څرګندونو له مخې؛ په افغانستان کې د ګوزڼ یا پولیو په پېښو کې ۲۸۳ سلنه او په پاکستان کې د ۲۰۲۳ ز. کال پر پرتله ۵۵۰ سلنه زیاتوالی راغلی دی.

دې ټولنې د خپلې بېړنۍ کمیټې په څلوېښتمه غونډه کې د افغانستان د کور پر کور ګوزڼ واکسین د کمپاین د ځنډېدو په اړه اندېښنه څرګنده کړې ده.

د روغتیا نړیوالې ټولنې په خبرپاڼه کې راغلي: د بېړنۍ کمیټې له وروستۍ غونډې راپدېخوا د پولیو ۵۱ نوې پېښې ثبت شوي، چې ۱۷ یې په افغانستان او ۳۴ په پاکستان کې دي، چې له دې سره په ۲۰۲۴ کال کې د ټولو پېښو شمېر ۶۲ ته ورسېد. دا په افغانستان کې د پولیو ۲۸۳ سلنه زیاتوالی ښيي. دا د ټول ۲۰۲۳ کال په پرتله په پاکستان کې د چاپېریال د نمونو په شمېر کې ۵۵۰ سلنه زیاتوالی دی. په پاکستان کې د پولیو د مثبتو پېښو شمېر په ۲۰۲۴ کال کې ۲۰۴ ته لوړ شوی.

د عامې روغتیا وزارت په دې اړه څه ندي ویلي.

افغانستان او پاکستان د نړۍ یوازیني دوه هېوادونه دي، چې د پولیو او فلج ناروغي په کې نده ختمه شوې.

د پولیو نښې د هر ناروغ ماشوم لپاره توپیر لري؛ تبه، زړه بدوالی، کانګې، د اشتها کموالی، کمزوری، د معدې درد او د ستوني درد د پولیو تر ټولو عامې نښې دي.

د ډاکټرانو په وینا کمزوري روغتیايي خدمتونه، د پوهاوي نشتوالی، بې سوادي، د نفوسو تراکم،  د اسهال ډېر خپرېدل او د ګوزڼ واکسین کم پوښښ هغه عوامل دي، چې د پولیو ویروس د خپرېدو لامل ګرځي.

Continue Reading

روغتيا

د افغانستان په یو شمېر ولایتونو کې د ګوزڼ واکسین کمپاین پیلېږي

له “ګوزڼ څخه پاک افغانستان” ایکس پاڼې د اړوند ولایتونو د نومونو په اړه، چې څو ورځنی به وي؛ بشپړ   جزئیات ندي ورکړي.

Published

on

د ګوزڼ واکسین کمپاين دفتر ويلي، چې سبا (دوشنبه د لیندۍ پېنځمه) په يو شمېر سيمو کې د پوليو واکسين کمپاين پيلېږي.

له "ګوزڼ څخه پاک افغانستان" ایکس پاڼې د اړوند ولایتونو د نومونو په اړه، چې څو ورځنی به وي؛ بشپړ   جزئیات ندي ورکړي.

د ګوزڼ ډېرې مثبتې پېښې په جنوبي او سویل ختیځو ولایتونو کې ثبت شوې دي.

د روغتیا نړیوال ټولنې د تازه راپور له مخې؛ سږ کال په افغانستان کې د پولیو ۲۳ مثبتې پېښې ثبت شوې دي. په داسې حال کې، چې تېر کال یوازې په ننګرهار ولایت کې شپږ مثبتې پېښې ثبت شوې وې.

د سرچينې د معلوماتو له مخې، په ٢٠۲٤ کال کې يوازې په کندهار کې د پوليو د ناروغۍ ١٢ مثبتې پېښې ثبت شوې دي.

Continue Reading
Advertisement

Trending

Copyright © 2024 Ariana News. All rights reserved!