تازه خبرونه
د ښځو له بشپړې ونډې پرته افغانان موخې ته رسېدلی نشي – کاناډا
ټاکل شوې د دې غونډې په درېیمه ورځ د ملګرو ملتونو، مدني ټولنې او د ښځو د حقونو د فعالانو د استازو ترمنځ غونډه جوړه شي؛ خو د ښځو غوښتنه دا ده، چې باید په اساسي غونډو کې یې ګډون کړی وای.
د کاناډا د بهرنیو چارو وزارت د افغانستان په اړه د دوحې په درېیمه ناسته کې د اسلامي امارت له غړیو پرته نورو افغانانو ته د بلنې په نه ورکولو خواشیني څرګنده کړې ده.
د کاناډا د بهرنیو چارو وزارت په خبرپاڼه کې راغلي، د دوحې په بهیر کې د افغان ښځو بشپړ، مساوي او معنا لرونکي ګډون نه یوازې یوه کلیدي اجنډا ده، بلکې د یوه سولهییز، باثباته او ټولګډونه افغانستان د ترلاسه کولو لپاره هم بنسټیز اړخ لري.
د دوی په باور د دوحې په درېیمه ناسته کې د مدني ټولنو او میرمنو نه ګډون بېلا بېل غبرګونونه درلودلي دي.
د کاناډا بهرنیو چارو وزارت وايي، چې له اسلامي امارت څخه پرته د نورو افغانانو نه بلنه د خواشینۍ وړ ده.
د دوی په خبرپاڼه کې راغلي: کاناډا په ژوره توګه خواشینې ده، چې ملګرو ملتونو د دوحې په مهمو غونډو کې د ښځو د مدافعینو، مذهبي او توکمیزو لږکیو او د بشري حقونو د ډلو په ګډون غیر طالب افغانان له ګډون څخه ایستلي دي. غونډه نه یوازې دا، چې سوله او امنیت د ښځو د اجنډا لپاره یو بنسټیز اصل دی، بلکې دا د یوه سولهییز، باثباته او ټولګډونه افغانستان د لاسته راوړلو لپاره هم حیاتي ده، چې د ښځو له ګډون پرته هیڅ یو هدف ته رسیدل ممکن ندي.
ټاکل شوې د دې غونډې په درېیمه ورځ د ملګرو ملتونو، مدني ټولنې او د ښځو د حقونو د فعالانو د استازو ترمنځ غونډه جوړه شي؛ خو د ښځو غوښتنه دا ده، چې باید په اساسي غونډو کې یې ګډون کړی وای.
د دوحې د دریمې غونډې په پرانستونکې ناسته کې یو شمېر ګډونوالو هم د ښځو د بشري حقونو په اړه خپلې اندېښنې څرګندې کړې، چې د اسلامي امارت د مذاکره کوونکي پلاوي مشر یې په ځواب کې ویلي، د دوی اندېښنې د درک وړ دی؛ خو دا موضوع په کور دننه د حل وړ ده.
د دوحې غونډې ته د اسلامي امارت د پلاوي مشر ذبیح الله مجاهد ويلي، دوی د هېوادونو اندېښنې درک کوي او د حل په لټه کې يې دی؛ خو د اختلافاتو په بيه نه.
ملګري ملتونه وايي، د دوحې خبرې په نړیواله ټولنه کې د افغانستان د ادغام یوه پروسه ده. دا به معلومه شي، چې آیا په راتلونکې غونډه کې به ښځې د پام وړ شتون ولري او که نه؟
اړوند خبرونه:
د دوحې د غونډې استازي دې د ننګونو په حل کې مرسته وکړي – ذبیح الله مجاهد
ملګري ملتونه په افغانستان کې د ښځو له بشري حقونو څخه سرغړونه ارزوي
تازه خبرونه
د افغانستان روغتیايي سیسټم د اندېښنې وړ دی – اوچا
اوچا، چې د ۲۰۲۱ کال له اګست څخه تر ۲۰۲۴ کال پورې بشري وضعیت او اقتصادي بحران څېړلی څرګندوي: سره له دې، چې افغانستان د اسلامي امارت د واکمنۍ په درې کلونو کې شاوخوا ۶ اعشاریه ۷ میلیارډ ډالر مالي مرسته ترلاسه کړې؛ خو په دغه هېواد کې بشري او اقتصادي بحران اوس هم پخپل حال پاتې دی.
په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د بشري مرستو همغږۍ دفتر (OCHA) وايي، د هېواد روغتیايي سیسټم د سقوط په حال کې دی او په دې اړه اندېښنې زیاتې شوې دي.
اوچا، چې د ۲۰۲۱ کال له اګست څخه تر ۲۰۲۴ کال پورې بشري وضعیت او اقتصادي بحران څېړلی څرګندوي: سره له دې، چې افغانستان د اسلامي امارت د واکمنۍ په درې کلونو کې شاوخوا ۶ اعشاریه ۷ میلیارډ ډالر مالي مرسته ترلاسه کړې؛ خو په دغه هېواد کې بشري او اقتصادي بحران اوس هم پخپل حال پاتې دی.
دغه بنسټ د ښځو او نجونو پر بنسټیزو حقونو د بندیزونو او خنډونو زیاتوالی یو له هغو عواملو ګڼي، چې په تېرو درېو کلونو کې یې دغه کړکېچ نور هم پیاوړی کړی دی.
د دې ټولنې د معلوماتو له مخې، افغانستان یوازې په ۲۰۲۲ ز. کال کې شاوخوا ۳ اعشاریه ۳ میلیارډ ډالر مالي مرسته ترلاسه کړې ده.
اوچا د بانکدارۍ په سکټور کې د ګډوډۍ او د دوه اړخیزو پراختیایي همکاریو د ناڅاپه ځنډ له کبله رامنځته شوی سخت اقتصادي زوال، د خوراکي توکو د نه خوندیتوب د کچې لوړوالی، بېېوزلي او وچکالي په هېواد کې د اوسني بحران د نورو عواملو په توګه یاد کړل.
په دې شننه کې راغلي، چې له ۲۰۲۱ کال څخه تر اوسه پورې اسلامي امارت له ۳۹۲ اوامرو څخه ۷۱ یې په بشردوستانه چارو کې د افغان ښځو ګډون په مستقیمه توګه پر نښه کړی دی.
اوچا وايي، چې د اسلامي امارت دغو لارښوونو په افغانستان کې د بشري فعالیتونو پر وړاندې د پام وړ ننګونې رامنځته کړې دي.
په دې شننه کې راغلي، چې د مرسته کوونکیو هېوادونو لخوا د بودجې کمېدا به په افغانستان کې د ملګرو ملتونو ټولنې د اوسنيو بشري فعاليتونو ساتل ناشوني کړي.
دا په تاسې حال کې ده، چې د اسلامي امارت عامې روغتیا وزارت چارسمبالي د ملګرو ملتونو د وګړو صندوق له حوزوي مشر سره په لیدنه کې د افغانستان د روغتايي سیسټم د پیاوړتیا لپاره د نړیوالو روغتیايي ادارو مرسته اړینه یاده کړې ده.
تازه خبرونه
دا ځل پر اسرائیلو پېچلی، ویجاړوونکی او خونړی برید کوو – ایران
د دغه راپور له مخې، چې د لړم د میاشتې پر دیارلسمه خپور شوی؛ د ایران او عرب چارواکو لخوا، چې د ایران له دې پلانونو خبر دي، څرګنده شوی دی.
وال سټریټ ژورنال په خپل یوه ځانګړي راپور کې لیکلي؛ تهران په پام کې لري، چې دا ځل له پیاوړو اسلحو څخه پر ګټې اخیستنې د اسرائیلو پر وړاندې خورا پیچلی، ويجاړوونکی او خونړی برید وکړي.
د دغه راپور له مخې، چې د لړم د میاشتې پر دیارلسمه خپور شوی؛ د ایران او عرب چارواکو لخوا، چې د ایران له دې پلانونو خبر دي، څرګنده شوی دی.
وال سټریټ ژورنال لیکي؛ دا اوس هم څرګنده نده، چې د ایران نوي ګواښونه یوازې لفظي دي او که رښتیني دي.
د ایران مذهبي مشر علي خامنهای په دې وروستیو کې ویلي، چې اسرائیل او امریکا ته به غاښ ماتوونکی ځواب ورکړي.
د یادونې ده، چې له دې مخکې ایران پر اسرائیلي رژیم دوه ځلې بریدونه کړي، چې په دغو بریدونو کې بالستیک توغندي کارول شوي دي.
تازه خبرونه
ایران په روان کال کې ۴۹ افغانان اعدام کړل
د IHR د راپور له مخې؛ په تېرو درې کلونو کې د افغانانو د اعدامونو شمېر ډېر شوی دی.
د ایران د بشري حقونو ادارې د روانې اوونۍ په پای کې راپور ورکړ، چې ایران د ۲۰۲۴ ز. کال په لومړیو ۱۰ میاشتو کې ۴۹ افغانان اعدام کړي، چې ۱۳ یې یوازې په روانه اکتوبر میاشت کې اعدام شوي دي.
د IHR د راپور له مخې؛ په تېرو درې کلونو کې د افغانانو د اعدامونو شمېر ډېر شوی دی.
په ۲۰۲۲ ز. کال کې ۱۶ افغانان اعدام شوي، چې په کې یو تنکي مجرم او یوه ښځه هم ول.
په ۲۰۲۳ کې دا شمېر ۲۵ ته لوړ شو.
سږکال دې دا بهیر ګړندی شوی.
د ایران بشري حقونو ټولنې خبرداری ورکړی، چې ایران ښايي په راتلونکیو میاشتو کې د ایران او اسرائیلو تر منځ له زیاتېدونکي شخړې کبله د اعدامونو شمېر ډېر کړي.
ایران یوازې په تېر اوکټوبر کې لږ تر لږه ۱۶۶ اعدامونه ترسره کړل، چې له دې سره د ۲۰۲۴ کال په لومړیو ۱۰ میاشتو کې د اعدامونو شمېر لږ تر لږه ۶۵۱ ته ورسېد.
دا په یوه میاشت کې د اعدامونو تر ټولو لوړ شمېر دی، چې د ایران بشري حقونو ټولنې له ۲۰۰۷ کال راپدېخوا د اعدامونو مستندول پیل کړل.
په اعدام شویو کسانو کې ۱۳ افغانان، ۶ ښځې او یو ایرانی الاصله جرمنی و.
دې ټولنې پر نړیوالې ټولنې، رسنیو او مدني ټولنو غږ کړی؛ د اعدامونو کچه دې له نږدې وڅاري او هغه څه ته ځواب ووایي، چې په کې د اندېښنې وړ زیاتوالی راغلی.
دغه راز د بشري حقونو ټولنې اعلان کړی، چې د ولسمشریزو ټاکنو او په ایران او اسرائیلو کې د تاو تریخوالي له وروستیو زیاتېدو راپدېخوا د اعدامونو شمېر ډېر شوی او لږ تر لږه ۳۵۳ کسان د اګسټ او اکټوبر ترمنځ - د ولسمشر مسعود پزشکیان د پرانستلو راپدېخوا اعدام شوي دي.
د افغانستان اسلامي امارت تر اوسه د اعدام شویو افغانانو د شمېر په اړه څه ندي ویلي.
د ایران حکومت د افغانانو د اعدام لامل نه په ډاګه کوی.
ټولیز باور دا دی، چې د دې اعدامونو یوه مهمه برخه د مخدره توکو پر تورونو پورې تړاو لري.
د بشري حقونو ټولنو د ایران پر حکومت د دغه ډول اعدامونو په ترسره کولو نیوکه کړې او استدلال کوي، چې دا کړنې له نړیوالو قوانینو او د ژوند له حقه سرغړونه ده.
د بخښنې نړیواله ټولنه وايي، د مرګ سزا له استثنا پرته د ژوند له حق څخه سرغړونه ده، چې د بشري حقونو په نړیواله اعلامیه کې پرې ټینګار شوی.
-
ساینس او ټیکنالوژي5 days ago
روسیې ګوګل د نړۍ له ټولو پیسو څخه ډېر جریمه کړ
-
تازه خبرونه2 days ago
تېر کال په افغانستان کې د اوبو لګولو سلګونه ډندونه جوړ شول
-
تازه خبرونه2 days ago
په پغمان کې د اور لګېدنې له کبله دوه کسان مړه شوي او سلګونه خلکو ته مالي زیانونه اوښتي
-
د هوا حالاتو بدلونونه2 days ago
اسپانیا کې د سېلابونو له کبله د مړو شمېر ۲۱۴ کسانو ته رسېدلی
-
سوداگري1 day ago
افغانستان ته د ایران غیرنفتي صادرات ۳۱ سلنه ډېر شول
-
سوداگري5 days ago
د چین او افغانستان ترمنځ د ریلګاډي سوداګري بیا پیل شوه
-
نړۍ23 hours ago
پر غزې د اسرائیلو په هوايي بریدونو کې لږ تر لږه ۳۱ کسان ووژل شول
-
تازه خبرونه5 days ago
د ملګرو ملتونو د ښځو راپور کره نه، پروپاګند دی – مجاهد