نړۍ
د چورلکې په راغورځېدو کې د ایران د ولسمشر مړینې غبرګونونه راوپارول
رویټرز د دوشنبې پر ورځ د چارواکو او دولتي رسنیو له قوله ویلي: د ایران ولسمشر ابراهیم رییسي، چې له اوږدې مودې راپدیخوا د ستر مذهبي مشر ایتالله عليخامنهیي بالقوه ځای ناستی ګڼل کېده؛ د آذربایجان پولې ته څېرمه په غرنۍ سیمه کې د چورلکې د راغورځېدو په پېښه کې مړ شو.
د دې خبر په اړه لاندې غبرګونونه رامنځته شوي دي:
د فلسطين د ادارې مشر محمود عباس، د ترکيې ولسمشر رجب طيب اردوغان، د عراق د کردستان سيمې ولسمشر نيشروان بارزاني، د عرب ليګ، د ماليزيا لومړي وزير، د جاپان حکومت او د وینزویلا ولسمشر په دې اړه پیغامونه خپاره کړي دي.
د چين د بهرنيو چارو وزارت وياند هم په دې اړه خواشيني څرګنده کړې او څرګندوي، چې چينايانو يو ښه ملګری له لاسه ورکړ.
د اروپايي شورا رییس چارلس میشل هم ویلي: اروپایي ټولنه د ولسمشر رییسي او د بهرنیو چارو د وزیر امیر عبداللهیان او د دغه پلاوي له نورو غړیو او سپرلۍ د مړینې له کبله خپله ژوره خواشیني څرګندوي.
د مصر ولسمشر، د لبنان حزب الله، د سریلانکا ولسمشر او د اردن پاچا هم د خواخوږۍ پیغامونه خپاره کړي دي. د پاکستان حکومت یوه ورځنی ماتم او د سوریې حکومت درې ورځنی ماتم اعلان کړی دی.
حماس په یوه خبرپاڼه کې د ایران ستر رهبر علي خامنهيي، د ایران حکومت او د ایران خلکو ته پر دې لوی غم خپله ژوره خواخوږي او پیوستون وړاندې کړی دی.
دوی د ایران د مړ شویو مشرانو ستاینه وکړه او څرګندوي، چې دوی د فلسطینیانو ملاتړ او د اسرائیلو پر وړاندې یې ټینګار کړی او باور یې څرګند کړ، چې د ایران ژورې ریښې لرونکې ادارې د دې توان لري، چې د دې لوی غم پر زغم بریالي شي.
د یمن د حوثيانو د سترې انقلابي کمیټې مشر محمد علي الحوثي په ایکس پاڼه کې لیکلي: مونږ د ایران خلکو، د ایران مشرتابه او د ولسمشر رییسي او ورسره مل پلاوي کورنیو ته د هغوی د مړینې په اړه خپله ژوره خواخوږي او خواشیني وړاندې کوو. له الله پاکه د دوی کورنیو ته د زړه صبر او زغم غواړو. بیشکه مونږ د الله یوو او د هغه لوري ته ورګرځو. د ایران خلک به د پاک الله پر اراده د خپلو خلکو وفادار مشرانو ته وفادار پاتې شي.
د هند لومړي وزیر نرېندرا مودي په ایکس پاڼه کې لیکلي: د ایران اسلامي جمهوریت د ولسمشر ډاکټر سید ابراهیم رییسي پر غمجنه مړینه خواشینی او خواخوږی شوم. د هند - ایران دوه اړخیزو اړیکو په پیاوړتیا کې د هغه ونډه به تل یاده وي. د هغه کورنۍ او د ایران خلکو ته د زړه له کومې تسلیت وایم. هند د غم په دې وخت کې له ایران سره ولاړ دی.
اسلامي امارت هم د خواخوږۍ او خواشینۍ تر څنګ څرګنده کړې، چې په دې سختو شېبو کې د ایران له خلکو سره یوو او د دغې پېښې ټولو قربانیانو ته د مغفرت او د هغوی کورنیو ته د جمیل صبر غوښتنه کوو.
نړۍ
ټرمپ له پوتین سره خپلې لومړنۍ ټیلیفوني خبرې ترسره کړې
د راپورونو له مخې؛ واشنګټن د ۲۰۲۲ په فبرورۍ کې اوکراین ته د روسیې د پرمختګ پر وړاندې د لسګوه میلیارډ ډالرو پر ارزښت نظامي او اقتصادي مرستې چمتو کړي؛ ټرمپ او نورو جمهوري غوښتونکیو وکیلانو تل پرې کلکه نیوکه کړې او پروړاندې یې لاریونونه تر سره کړي دي.
د امریکا د ولسمشریزو ټاکنو ګټونکي ډونلډ ټرمپ د روسیې له ولسمشر ولادمیر پوتین سره په ټیلیفوني خبرو کې ویلي، چې د اوکراین جګړه باید نوره ونه غځیږي.
واشنګټن پوسټ د یکشنبې پر ورځ ( د لړم یوویشتمه) د ناڅرګندو سرچینو پر حواله راپور ورکړ، چې ټرمپ او پوتین دا خبرې د نومبر پر اوومه کړې وې.
ټرمپ د نومبر د پنېځمې په ټاکنو کې له بریا وروسته د اوکراین له ولسمشر ولادمیر زیلینسکي سره هم ټیلیفوني خبرې کړې دي.
د راپور له مخې؛ ټرمپ پوتین ته ویلي، چې غواړي له ده سره د اوکراین د جګړې د ژر پای ته رسولو په اړه نورې خبرې هم وکړي.
د رویټرز د څرګندونو له مخې؛ ټرمپ د کیف لپاره د امریکا د نظامي او مالي ملاتړ پر کچه نیوکه کړې او غواړي جګړه ژر پای ته ورسوي.
د اوکراین د بهرنیو چارو وزارت ویلي، چې د ټرمپ او پوتین تر منځ له ټیلیفوني خبرو مخکې نه و خبر شوی او نه یې تائیدوي او نه پرې اعتراض کولی شي.
هغه وایي: مونږ د ولسمشر ټرمپ او د نړۍ د نورو مشرانو تر منځ پر شخصي ټیلیفونونو تبصره نهکوو.
په واشنګټن کې د روسیې سفارت هم په دې اړه له څه ویلو ډډه کړې ده..
جمهوري غوښتونکی ټرمپ، چې د ولسمشرۍ په ټاکنو کې د بایډن له مرستیالې کامالا هریس څخه د نومبر د پېنځمې ټاکنې وګټلې؛ د جنورۍ پر شلمه نېټه به واک ته ورسیږي.
د امریکا د ملي امنیت سلاکار جیک سالیوان د یکشنبې پر ورځ ویلي؛ د بایډن لوړ پیغام به د هغه ژمنتیا وي، چې د واک سولهییز لیږد شونی کړي او هغه به له ټرمپ سره د اروپا، آسیا او منځني ختیځ په اړه هم خبرې وکړي.
سالیوان CBS ته ویلي: ولسمشر بایډن به په راتلونکیو ۷۰ ورځو کې فرصت ولري، چې کانګرس او راتلونکي ادارې ته اړوند نړیوال مسایل وړاندې او له اوکراین څخه پر نه وتلو ټینګار وکړي؛ ځکه، چې له اوکراین څخه وتل به په اروپا کې د زیاتې بې ثباتۍ معنی ولري.
د سالیوان دا څرګندونې په داسې حال کې راپورته کیږي، چې اوکراین تېره ورځ پر مسکو د لږ تر لږه ۳۴ بې پیلوټه الوتکو بریدونه وکړل، چې د جګړې له پیل راپدېخوا د روسیې پر پلازمېنې د بې پیلوټه الوتکو تر ټولو لوی برید دی.
د راپورونو له مخې؛ واشنګټن د ۲۰۲۲ په فبرورۍ کې اوکراین ته د روسیې د پرمختګ پر وړاندې د لسګوه میلیارډ ډالرو پر ارزښت نظامي او اقتصادي مرستې چمتو کړي؛ ټرمپ او نورو جمهوري غوښتونکیو وکیلانو تل پرې کلکه نیوکه کړې او پروړاندې یې لاریونونه تر سره کړي دي.
ټرمپ تېر کال ټینګار کړی و، چې پوتین به هېيکله پر اوکراین برید نه وای کړی که هغه مهال په سپینه ماڼۍ کې وای.
هغه رویټرز ته ویلي، چې اوکراین ممکن د سولې هوکړې ته د رسیدو لپاره خاوره پریږدي. که څه هم، چې اوکراینیان یې ردوي او بایډن هم هیڅکله دا وړاندیز ندی کړی.
دا په داسې حال کې ده، چې د اوکراین ولسمشر زیلینسکي د پنجشنبې پر ورځ ویلي وه، چې هغه د اوکراین د جګړې د ژر پای ته رسولو لپاره د ټرمپ د پلان په اړه هیڅ معلومات نلري او هغه باوري دی، چې ګړندۍ پای به د کیف لپاره ستر امتیازات ولري.
د امریکا جمهوري غوښتونکی سناتور بیل هیګرټي، چې د ټرمپ متحد دی او بهرنیو چارو وزارت ته نوماند ګڼل کیږي، له CBS سره په مرکه کې د اوکراین لپاره د امریکا پر تمویل نیوکه کړې ده.
هیګرټي ویلي: د امریکا خلک غواړي، چې دلته په امریکا کې حاکمیت خوندي شي او د بل هېواد د حاکمیت په ساتنه کې خپلې پیسې او سرچینې ونهلګوو.
د مسکو ځواکونو د اوکراین شاوخوا پېنځمه برخه لاندې کړې ده.
روسیه وايي، چې ټولې لاندې شوې ځمکې باید د جګړې د پای ته رسېدو لپاره پر رسمیت وپېژندل شي. کیف د خپلې ټولې خاورې د بېرته ورکولو غوښتنه کوي او لویدیځ متحدین ترې ملاتړ هم کوي.
نړۍ
ډونالډ ټرمپ د امریکا ټاکنې وګټلې
د امریکا د ولسمشرۍ په ټاکنو کې د ټاکنیزو رایو له وروستۍ شمېرنې سره ډونالډ ټرمپ وتوانید، چې د ۲۷۷ رایو پر ترلاسه کولو د ۲۰۲۴ کال د امریکا د ولسمشرۍ ټاکنې وګټي. په داسې حال کې، چې ډیموکراټې نوماندې کامالا هریس ۲۲۴ رایې ګټلې دي.
د جمهوري غوښتونکیو نوماند ډونالډ ټرمپ به د امریکا د ۲۰۲۴ کال په ولسمشریزو ټاکنو کې د ډیموکراټ ګوند نوماندې ته له ماتې ورکولو وروسته یو ځل بیا سپینې ماڼۍ ته لار وموندله.
د امریکا د ولسمشرۍ په ټاکنو کې د ټاکنیزو رایو له وروستۍ شمېرنې سره ډونالډ ټرمپ وتوانید، چې د ۲۷۷ رایو پر ترلاسه کولو د ۲۰۲۴ کال د امریکا د ولسمشرۍ ټاکنې وګټي. په داسې حال کې، چې ډیموکراټې نوماندې کامالا هریس ۲۲۴ رایې ګټلې دي.
د امریکا ولسمشریزې ټاکنې د سې شنبې پر ورځ (د لړم پېنځلسمه) ترسره شوې او د امریکا جمهوري غوښتونکی نوماند ډونالډ ټرمپ وتوانید، چې د کامالا هریس پر وړاندې بریا خپله کړي.
ډونلډ ټرمپ توانېدلی، چې د ولسمشرۍ لپاره د ٢٧٠ ټاکنیزو رایو نصاب پوره او په دې سیالۍ کې د امریکا اوسنۍ مرستیالې او د ډیموکراټې نوماندې کامالا هریس ته ماتې ورکړي.
له دې سره د ټرمپ د دوهیمې ولسمشرۍ پطر پیلیږي.
هغه د ۲۰۲۰ په وروستیو ټاکنو کې د امریکا د اوسني ډیموکراټ ولسمشر جو بایډن پر وړاندې ماتې وخوړه.
د یادونې ده، چې ۷۸ کلن ټرمپ به د خپلې ولسمشرۍ په پای کې ۸۲ کلن شي.
۳دا وسو
نړۍ
اسرائیل او اوکراین ډونلډ ټرمپ ته د بري مبارکي ورکړه
ټرمپ دا بریا یو “له ویاړه ډک بریالیتوب” او د “امریکا د زرین پېر” پیل وباله.
له هغې وروسته، چې ډونالډ ټرمپ د ۲۰۲۴ ز. کال په ولسمشریزو ټاکنو کې د بریا اعلان وکړ،؛ د نړۍ مشرانو د چارشنبې پر سهار (د اوکټوبر پر شپاړلسمه ) هغه ته د مبارکۍ پیغامونه واستول.
ټرمپ دا بریا یو "له ویاړه ډک بریالیتوب" او د "امریکا د زرین پېر" پیل وباله.
د اسټرالیا لومړي وزیر انټوني البانی هم د امریکا او اسټرالیا ترمنځ دوستي او قوي اتحاد ته په نغوته کې د مبارکۍ پیغام وراستولی دی.
په هر حال د اوکراین ولسمشر ولادیمیر زیلینسکي یو له لومړنیو مشرانو څخه دی، چې ډونالډ ټرمپ ته یې د مبارکۍ پیغام واستاوه.
د فرانسې ولسمشر ایمانویل مکرون هم د مبارکۍ پیغام استولی او همکارۍ ته یې خپل چمتووالی اعلان کړ.
د پاکستان لومړي وزیر شهباز شریف هم د ټرمپ بریا "تاریخي" یاده کړې او هیله شوی، چې په نوې اداره کې به د پاکستان او امریکا تر منځ همکاري پیاوړې او پراخه شي.
ویکتور اوربان، د هنګري لومړي وزیر او د ټرمپ یو ملاتړي دا بریا "د امریکا په سیاسي تاریخ کې ترټولو ستره بریا بولي او دا یې "د نړۍ لپاره خورا اړینه بریا" یاده کړه.
د اسرائیلو لومړي وزیر بنیامین نتنیاهو هم ټرمپ ته مبارکي ورکړې. نتانیاهو په خپل پیغام کې د ټرمپ بریا "د امریکا لپاره یو نوی پیل" او "د اسرائیل او امریکا تر منځ له لوی اتحاد سره د ځواکمن تړون نوي کول" بللي دي.
زلمي خلیلزاد په ایکس پاڼه کې د امریکا ټاکنې سایلي او وایي، چېاوس د یووالي او همغږۍ وخت راغی.
د امریکا د ۲۰۲۴ کال په ولسمشریزو ټاکنو کې ټرمپ د ډیموکراټ ګوند نوماندې ته له ماتې ورکولو وروسته د جمهوري غوښتونکیو نوماند ولسمشر شو او یو ځل بیا سپینې ماڼۍ ته ځي.
ټرمپ د الکټررل کالج د اړینو رایو پر ګټلو د دوهیم ځل لپاره سپینې ماڼۍ ته ننوځي او کامالا هریس ته له ماتې ورکولو سره د امریکا د ۴۷ ولسمشر په توګه وټاکل شو.
-
تازه خبرونه4 days ago
مخابراتو وزارت د ټیلیفوني مکالمو او انټرنیټي کڅوړو د لګښت نوي نرخونه اعلان کړل
-
تازه خبرونه4 days ago
له افغانستان څخه مخاړول تېروتنه ده ـ زلمی خلیلزاد
-
لوبی3 days ago
افغانستان سبا په درې اړخیز کرکټ کې له پاکستان سره لوبیږي
-
تحول4 days ago
تحول: د روسیې او شمالي کوریا له نږدې کېدو د ناټو اندېښنه
-
لوبی2 days ago
د افغانستان ۱۹ کلنو په درې ملتیزه سیالۍ کې پاکستان ته ماتې ورکړه
-
تازه خبرونه4 days ago
د افغانستان لپاره د روسیې ځانګړی استازی پاکستان ته سفر کوي
-
تازه خبرونه4 days ago
ایران ۱۰۰۰ افغان بندیان افغانستان ته سپاري
-
تازه خبرونه4 days ago
اسلامي امارت د اسلامي اصولو په چوکاټ کې د رسنیو ازادۍ او فعالیت ته ژمن دی