روغتيا
د روغتیا نړیوالې ټولنې په افغانستان کې د دینګي ناروغۍ له ډېرېدو اندېښنه څرګنده کړه
د روغتیا نړیوالې ټولنې خبرداری ورکړی، چې د بارانونو له پیلېدو سره به په افغانستان کې د دینګي ناروغۍ پېښې زیاتې شي.
د دې ټولنې د افغانستان څانګې تویت کړی، چې دوی داسې روغتیایي کارکوونکي روزلي، چې د دینګي پېښې مدیریت کړي.
د روغتیا نړیوالې ټولنې په دې وروستیو کې د کونړ، لغمان، نورستان او ننګرهار له ۱۸ روغتونونو او ۲۵۰ روغتیايي مرکزونو څخه ۳۰۰ داکتران، نرسان او لابراتوار تخنیکران روزلي دي.
دغې ټولنې دا هم ویلي، چې د دینګي د پېښو د مدیریت درې ورځنی کورس په ۱۲ برخو کې ترسره شوی، چې په کې ۶۵ ښځینه روغتیایي کارمندانو برخه واخیسته.
دغه راز ویل کیږي: لکه څنګه، چې مونږ روغتیایې اړتیاوې چمتو کوو؛ خلکو ته وایو، چې خپل ځان او کورنۍ د غوماشو له چیچلو خوندي کړي او د دینګي تبې مخه ونیسي.
د دینګي تبې پر مهال لاندې نښې د پاملرنې وړ دي: د عضلاتو درد، خواګرځول او د پوستکي خارښت دي؛ خو دا ډېر شدید او کله ناکله د عفونت له زیاتېدو سره وژونکې وي، چې د اوږدې مودې اندېښنه رامنځته کوي.
دا ناروغي له یوه کس څخه بل ته د همدغو میاسو پر چیچلو لېږدول کیږي، چې په کورني چاپېریال کې وده کوي؛ د کورونو دننه او شاوخوا د اوبو په حوضونو کې هګۍ اچوي، له روانو اوبو بې برخې سیمې ډېرې زیانمنوي.
د روغتیا پوهانو د څرګندونو له مخې د دينګي ناروغۍ ۸۰ سلنه درملنه په کور کې ترسره کیدلی شي او روغتون ته د تلو اړتیا نه پېښیږي. دا هغه مهال، چې لومړنۍ نښې نښانې یې ژر وپېژندل شي.
د دینګي ناروغۍ د درملنې لپاره ځانګړي درمل نهشته؛ خو په لومړي سر کې باید د دردونو ګولۍ وخوړل شي، دمه دې وشي او اوبلن توکي دې وکارول شي.
هغه مهال، چې ناروغي ډېره شي او نورې نښې ورسره هم راڅرګندې شي؛ نو بیا باید داکتر ته مراجعه وشي.
دینګي غوماشې سهار وختي له رڼا کېدو مخکې او له لمر پریوتو دوه ساعته مخکې مستیږي او الوت پیلوي. دا د اګست میاشتې له پېل څخه تر اکتوبر وروستۍ ورځو پورې بوره وده کوي او د خپریدو خطر یې هم ډېر وي؛ خو په سړه هوا کې د دینګي نسلي وده بندیږي.
د دې غوماشې نوم ایدیس ایجپتي دی، چې او دا ناروغي له یوه کس څخه بل ته لیږدوي.
د دې ناروغۍ داکترانو څرګنده کړې، چې د دینګي غوماشو له چیچلو وروسته په ناروغ کې له درې ورځو یا دوه اوونیو وروسته اړوند نښې نښانې راڅرګندیږي.
روغتيا
په افغانستان کې باید سنتي طب معیاري شي – نورجلال جلالي
دې وزارت نن (چارشنبه د لیندۍ څوارلسمه) لیکلي، چې جلالي وایي؛ د سنتي طب د لېوالو کسانو لپاره باید یو معیاري درسي نصاب جوړ شي.
د عامې روغتیا وزارت چارسمبالي نورجلال جلالي چین ته د خپل سفر پر مهال د سنتي طب په نړیوال کنفرانس کې د سیمې لپاره د سنتي طب په اړه د روغتیا نړیوالې ټولنې او شانګهای همکاریو ټولنې همکاري اړینه یاده کړه او څرګندوي، چې په افغانستان کې باید سنتي طب معیاري او د عصري طبابت یوه برخه شي.
دې وزارت نن (چارشنبه د لیندۍ څوارلسمه) لیکلي، چې جلالي وایي؛ د سنتي طب د لېوالو کسانو لپاره باید یو معیاري درسي نصاب جوړ شي.
هغه دغه راز د سنتي طب په برخه کې د چين او افغانستان پر دوه اړخيزو همکاريو ټينګار وکړ اووایيو چې په دې برخه کې باید د ظرفيتونو لوړولو، تجربو شريکولو او څېړنو زمینه برابره شي.
د يادونې ده، چې دا مهال په عامې روغتيا وزارت کې د سنتي طب رياست جوړ شوى، چې د ډاکټرانو د کار پر سمون، تګلارو او لارښوونو کار کوي.
روغتيا
په افغانستان او پاکستان کې د ګوزڼ پېښې مخ پر زیاتېدو دي – د روغتیا نړیواله ټولنه
دې ټولنې د خپلې بېړنۍ کمیټې په څلوېښتمه غونډه کې د افغانستان د کور پر کور ګوزڼ واکسین د کمپاین د ځنډېدو په اړه اندېښنه څرګنده کړې ده.
د روغتیا نړیوالې ټولنې د څرګندونو له مخې؛ په افغانستان کې د ګوزڼ یا پولیو په پېښو کې ۲۸۳ سلنه او په پاکستان کې د ۲۰۲۳ ز. کال پر پرتله ۵۵۰ سلنه زیاتوالی راغلی دی.
دې ټولنې د خپلې بېړنۍ کمیټې په څلوېښتمه غونډه کې د افغانستان د کور پر کور ګوزڼ واکسین د کمپاین د ځنډېدو په اړه اندېښنه څرګنده کړې ده.
د روغتیا نړیوالې ټولنې په خبرپاڼه کې راغلي: د بېړنۍ کمیټې له وروستۍ غونډې راپدېخوا د پولیو ۵۱ نوې پېښې ثبت شوي، چې ۱۷ یې په افغانستان او ۳۴ په پاکستان کې دي، چې له دې سره په ۲۰۲۴ کال کې د ټولو پېښو شمېر ۶۲ ته ورسېد. دا په افغانستان کې د پولیو ۲۸۳ سلنه زیاتوالی ښيي. دا د ټول ۲۰۲۳ کال په پرتله په پاکستان کې د چاپېریال د نمونو په شمېر کې ۵۵۰ سلنه زیاتوالی دی. په پاکستان کې د پولیو د مثبتو پېښو شمېر په ۲۰۲۴ کال کې ۲۰۴ ته لوړ شوی.
د عامې روغتیا وزارت په دې اړه څه ندي ویلي.
افغانستان او پاکستان د نړۍ یوازیني دوه هېوادونه دي، چې د پولیو او فلج ناروغي په کې نده ختمه شوې.
د پولیو نښې د هر ناروغ ماشوم لپاره توپیر لري؛ تبه، زړه بدوالی، کانګې، د اشتها کموالی، کمزوری، د معدې درد او د ستوني درد د پولیو تر ټولو عامې نښې دي.
د ډاکټرانو په وینا کمزوري روغتیايي خدمتونه، د پوهاوي نشتوالی، بې سوادي، د نفوسو تراکم، د اسهال ډېر خپرېدل او د ګوزڼ واکسین کم پوښښ هغه عوامل دي، چې د پولیو ویروس د خپرېدو لامل ګرځي.
روغتيا
د افغانستان په یو شمېر ولایتونو کې د ګوزڼ واکسین کمپاین پیلېږي
له “ګوزڼ څخه پاک افغانستان” ایکس پاڼې د اړوند ولایتونو د نومونو په اړه، چې څو ورځنی به وي؛ بشپړ جزئیات ندي ورکړي.
د ګوزڼ واکسین کمپاين دفتر ويلي، چې سبا (دوشنبه د لیندۍ پېنځمه) په يو شمېر سيمو کې د پوليو واکسين کمپاين پيلېږي.
له "ګوزڼ څخه پاک افغانستان" ایکس پاڼې د اړوند ولایتونو د نومونو په اړه، چې څو ورځنی به وي؛ بشپړ جزئیات ندي ورکړي.
د ګوزڼ ډېرې مثبتې پېښې په جنوبي او سویل ختیځو ولایتونو کې ثبت شوې دي.
د روغتیا نړیوال ټولنې د تازه راپور له مخې؛ سږ کال په افغانستان کې د پولیو ۲۳ مثبتې پېښې ثبت شوې دي. په داسې حال کې، چې تېر کال یوازې په ننګرهار ولایت کې شپږ مثبتې پېښې ثبت شوې وې.
د سرچينې د معلوماتو له مخې، په ٢٠۲٤ کال کې يوازې په کندهار کې د پوليو د ناروغۍ ١٢ مثبتې پېښې ثبت شوې دي.
-
لوبی3 days ago
آریانا ټلویزیون د ۲۰۲۵ کال د کرکټ اتلانو جام خپروي
-
تازه خبرونه2 days ago
اروپايي ټولنې په افغانستان کې د اقتصادي ودې لپاره نږدې ۲۰ میلیون یورو ځانګړي کړل
-
نړۍ2 days ago
د سوریې په یوه ډلهییز قبر کې لږ تر لږه ۱۰۰ زره جسدونه براته دي – راپور
-
نړۍ3 days ago
ټرمپ او نتانیاهو پر غزه او سوریه خبرې وکړې
-
تازه خبرونه2 days ago
د کابل په دارالامان سیمه کې د ډیپلوماټیک ښارګوټي توپوګرافیکه سروې بشپړه شوه
-
سیمه ییز خبرونه2 days ago
په مسکو کې د روسیې د اټومي دفاعي ځواکونو قومندان د یوې چاودنې له کبله ووژل شو
-
لوبی1 day ago
آریانا زاډیو ټلویزیون د IPL سیالیو د خپرولو تړون لاسلیک کړ
-
تازه خبرونه3 days ago
اسلامآباد اوس له کابل سره خبرو ته چمتو شو