تازه خبرونه
خلیلزاد بریالی شو، چې د افغانانو د خپلمنځي خبرو شین څراغ ولګوي

د افغانستان د سولې لپاره د امریکا ځانګړي استازي زلمي خلیلزاد د افغانانو تر منځ د خبرو د پیل له اعلان نه یوازې تود هرکلی کړی، بلکې دا یو تاریخي فرصت بولي، چې ور سره به د افغانستان روانه ۴۰ کلنه جګړه پای ته رسیږي، ځکه ډېر شمېر افغانان په کې وژل شوي دي.
1/3 I welcome the announcements by Qatar, the Afghan Palace, and the Taliban to start Afghanistan Peace Negotiations on Sep 12. This is a historic opportunity to end a forty-year war that has no military solution and kills too many Afghans.
— U.S. Special Representative Zalmay Khalilzad (@US4AfghanPeace) September 11, 2020
خلیلزاد زیاته کړې: تر دې ځایه د رسیدلو لار اوږده وه او ستونزې به په راتلونکې کې هم وي. مهمه لاسته راوړنه هیڅکله آسانه نه وي. اوس د افغان مشرانو مسوولیت دی، چې لدې شېبې ګټه واخلي او دې ظالمې او بېمفهومې جګړې ته د پاې ټکی کیدي.
هغه څرګندوي؛ هیڅ سیاسي جوړجاړی له مصلحت پرته نه ترلاسه کیږي. د افغانستان معاصر تاریخ ښيي، چې د واک د انحصار هڅې او په زوره پر نورو خپله ایډیالوژي تپل، شخړې رامنځته کوي او هېواد د نورو لاسوهنو ته ټیل وهي.
ټاکل شوې د افغانستان د سولې د خبرو اترو د پرانستې مراسم سبا د قطر په پلازمېنه دوحه کې ترسره شي.
ښاغلی خلیل زاد له ۲۰۱۸ کال راپدیخوا نه ستړې کیدونکې هڅې کوي، چې د افغانستان حکومت او طالبان د خبرو میز ته نږدې کړي. د هغه هڅو هغه مهال پایله ورکړه، چې د روان کال د فبرورۍ په میاشت کې د امریکا او طالبانو تر منځ افغانستان ته د سولې راوستو هوکړه لاسلیک شوه.
د دغې هوکړې له مخې؛ افغان حکومت له ۵۰۰۰ ډېر طالب بندیان خوشې کړي، چې په بدل کې یې له ۱۰۰۰ ډېر حکومتي بندیان خوشې کړل او امریکا هم په افغانستان کې خپل سرتېري راکم او پېنځه اډې یې افغان ځواکونو ته وسپارلې.
د خپلمنځي خبرو د پیل او پرانستي لپآره قطر ته د شپږ طالب بندیانو له لیږد وروسته، د دې تړون ټولې مادې پلې شوې دي.
د امریکا بهرنیو چارو وزیر مایک پمپیو هم د افغانانو تر منځ د خبرو په پرانستونکې ناسته کې د ګډون لپاره قطر ته رسیدلی دی.
دغه راز د قطر پلازمېنې دوحې ته د حکومت مرکچي پلاوی هم نن دوحې ته تلی دی.
ولسمشر غني په یوه څرګندونه کې دغه پلاوي ته د بریا هیله کړې او وایي؛ د دوی دنده په هېواد کې د تلپاتې سولې راوستل دي، چې د افغانانو تپاتې هیله ده.
همدارنګه د ملي پخلاینې عالي شورا څرګنده کړې، چې د عبدالله عبدالله په مشرۍ هم یو پلاوی نن قطر ته تللی دی.
د یادې شورا ویاند خوځون ویلي: مونږ هیله من یو، چې له اوږده ځنډ وروسته به دا خبرې د تلپاتې سولې لامل شي او جګړه به پای ته ورسیږي.
دغه راز د ناتو عمومي منشي ینس ستولتنبرګ هم ویلي: “ټول بهیرونه باید له دې تاریخي فرصته د پرمختګ او د لاسته راوړنو د خوندي کولو لپاره ګټه پورته کړي، چې په پوره سرښندنه ترلاسه شوي دي. دغه راز ناتو به افغانستان امنیت ته تر اوږدې مودې ژمنه پاتې وي.
تېره ورځ ماښام مهال پاتې شپږ طالب بندیان د قطر پلازمېنې دوحې ته واستول شول.
د طالب له ۵۰۰۰ کسیزه نوملړه پاتې دغه شپږ وروستي سخت دریځي بندیان د بهرنيو اتباعو پر وژلو او د نشه يي توکو د قاچاق په تور بندیان شوي او اوس به په قطر کې تر څارنې لاندې وي.
د یادونې ده، چې د دغو بندیانو په خوشې کولو کې ځنډ د افغانانو د خپلمنځي خبرو پیل هم ځنډولې و. اوس ټاکل شوې، چې خپلمنځي خبرې به د شنبې پر ورځ د محرم الحرام پر ۲۴، د وږي پر ۲۲ او د سپتمبر پر ۱۲ د قطر په دوحه کې پیل او پرانستل شي.
تازه خبرونه
د څه باندې شل میلیارډ افغانيو پر ارزښت د برښنا ۱۰ پروژې لاسليک شوې
د ریاست الوزرا اقتصادي مرستیال په دې مراسمو کې له یادو قراردادي شرکتونو څخه غوښتنه کړې، چې د دې پروژو چارې منظمې ترسره کړي.

نن( پنجشنبه د وري پر اوومه) د هېواد د رسنیو په مرکز کې د شل میلیارډ افغانیو پر ارزښت د دوه سوه اتهویشت میګاواټه برښنا د تولید تړونونه لاسلیک شول.
د ریاست الوزرا اقتصادي مرستیال په دې مراسمو کې له یادو قراردادي شرکتونو څخه غوښتنه کړې، چې د دې پروژو چارې منظمې ترسره کړي.
د برښنا شرکت مسوولینو ويلي، چې له دې سره به د افغانستان برښنا تولیدي کچه لوړه او همدارنګه سلګونه کسانو ته کاري زمینه برابره شي.
په دې قردادونو کې د برښنا تولید په بېلا بېلو ولایتونو کې ترسره کیږي.
نوموړي زياته کړې؛ دا پروژې، چې له کورنیو او بهرنیو شرکتونو سره لاسلیک شوي؛ په کې د ۲۲۸.۴۵ مېګاواټه بادي، حرارتي (ګازي) او لمریزې برښنا تولید لپاره د سب سټېشنونو جوړول او مزو غځول شامل دي.
د برښنا شرکت مسوولینو ویلي؛ دا پروژې په لاندې ډول دي:
۱- د بلخ ولایت په دهدادي ولسوالي کې د ۴۰ مېګاواټه لمریزې برښنا تولید
۲- په هرات ولایت کې د ۵ مېګاواټه لمریزې برښنا تولید
۳- په لغمان ولایت کې د ۱۰ مېګاواټه لمرېزې برښنا تولید
۴- په هرات ولایت کې د ۴۲ مېګاواټه بادي برښنا تولید
۵- د لوګر ولایت په محمداغه ولسوالۍ کې د سب سټېشن جوړول
۶- د ننګرهار په شیخ مصري کې د ۴۰ مېګاواټه لمریزې برښنا تولید
۷- د جوزجان ولایت په شبرغان کې د ۵۰ مېګاواټه حرارتي (ګازي) برښنا تولید
۸- د لوګر ولایت په محمداغه ولسوالۍ کې د ۴۰ مېګاواټه لمریزې برښنا تولید
۹- له زابل څخه تر کندهار پورې د غځېدونکې پروژې د پاتې چارو بشپړول او په سب سټېشنونو کې یې د SVC سسټمونو نصبول
۱۰- له کجکي څخه تر کندهار پورې د ۱۱۰ کیلو ولټ برښنامزې د غځولو پاتې چارې بشپړول.
د اقتصاد وزارت چارسمبالي( سرپرست) دین محمد حنیف د څرګندونو له مخې؛ افغانستان باید د برښنا د تولید په برخو کې پانګونه ډېره کړي، چې پر ځانبسیاینې ته ورسیږي.
افغانستان هرکال میلیونونه افغانۍ بهرنيو هېوادونو ته د برښنا لګښت ورکوي .
د یادونې ده، چې بیاتپاور شرکت لومړنی افغان شرکت دی، چې له ګاز څخه برښنا تولیدوي او په تېرو پېنځه کلونو کې یې د یو میلیارډ کیلو ولټ ساعت برښنا تولید کړې او د خلکو له تود هرکلي سره مخ شوی دی.
تازه خبرونه
د اسلامي امارت رهبر د کوچني اختر د رارسېدو په مناسبت افغانانو ته مبارکي وړاندې کړه
د شیخ هبةالله آخوندزاده د مبارکۍ په دې پیغام کې، چې نن (پنجشنبه د وري اوومه/ د رمضان المبارک اووهویشتمه) خپور شوی راغلي: “مسلمانانو وروڼو! راځئ له الله تعالی سره خپله ژمنه تازه او پیاوړې کړو، چې د الله تعالی نافرماني او د شیطان پیروي به نهکوو.”

د اسلامي امارت رهبر شیخ هبةالله اخوندزاده د کوچني اختر د رارسېدو په مناسبت پخپل خپاره شوي پیغام کې “ ټولو مسلمانانو ته د زړه له کومې مبارکي” ویلې او له هغوی یې وغوښتل، چې “د شیطان پیروي ونکړي.”
د شیخ هبةالله آخوندزاده د مبارکۍ په دې پیغام کې، چې نن (پنجشنبه د وري اوومه/ د رمضان المبارک اووهویشتمه) خپور شوی راغلي: “مسلمانانو وروڼو! راځئ له الله تعالی سره خپله ژمنه تازه او پیاوړې کړو، چې د الله تعالی نافرماني او د شیطان پیروي به نهکوو.”
په دې پيغام کې له هېوادوالو غوښتل شوي، چې له خپلو امنیتي ځواکونو ملاتړ وکړي؛ ځکه په وينا يې د مجاهدینو او امنیتي ارګانونو د شپو او ورځو زحمتونو نتیجه ده چې نن په ټول افغانستان کې امن دی.
دغه راز څرګندوي؛ هېوادوال مو باید د مغرضو کړیو او استخباراتي ټولنو پر هغو تبلیغاتو باور ونکړي، چې د خلکو د مایوسه کولو کوښښ کوي یا د فقر او اقتصادي مشکلاتو اندېښنې خپروي.
همدارنګه له نړيوالو او ټولو خواوو غوښتنه شوې، چې د افغانستان د خلکو معتقداتو او ارزښتونو ته درناوی وکړي او د افغانستان په کورنیو چارو کې له لاسوهنې ډډه وکړي او په هېواد کې د ثبات، امنیت او پرمختګ مخنیوی ونکړي.
هغه زياته کړې؛ اسلامي امارت کوښښ کوي، چې ستاسو ژوند ښه او پیاوړی شي.
د اسلامي امارت رهبر له افغانانو وغوښتل، چې د اسلامي امارت له لاسته راوړنو او په افغانستان کې د هر اړخیز امنیت شکر ادا کړي.
د شیخ هبةالله د څرګندونو له مخې؛ “مونږ دا ورځ( کوچنی اختر) په یوه امن او خوشحاله فضا کې نمانځو. یو وخت په دې ورځ له کورونو څخه د افغانانو جسدونه راویستل کېدل، په دې ورځ مونږ بمبارډ کېدو، په دې ورځ زمونږ کورونه تلاشي کېل او زندانونو ته اچول کېدو؛ خو اوس د الله پاک شکر دی دا ورځ د امن او سوکالۍ ورځ ګرځېدلې ده.”
د اسلامي امارت رهبر یو ځل بیا د شرعي حدودو او احکامو پر پلي کولو ټینګار کړی او تر خپلې قومندې لاندې محکمو ته یې امر کړی، چې “له شریعت سره سم” شرعي حدود پلي کړي؛ ځکه، چې”همدا مو د جهاد او قربانیو لوی هدف و.”
شیخ هبةالله خپلو محتسبانو او د اسلامي امارت تعلیمي ادارو ته یې هم د خلکو د اصلاح امر کړی، چې په ټولو تعلیمي برخو کې د عقایدو او کړنو اصلاح ته جدي پاملرنه وکړي او نصابونه له شریعت سره سم تنظیم کړي؛ خو د اختر په دې پیغام کې د ښځو او نجونو د زدکړې په اړه کومه یادونه نده شوې.
په دې پیغام کې د اسلامي امارت رهبر د فلسطین پر خلکو د اسرائیلو د بریدونو غندنه وکړه.
د اسلامي امارت رهبر ویلي دي: “مونږ د فلسطین پر مظلومو خلکو د صهیونیسټ رژیم وحشیانه بریدونه او بمبارډ غندو او دا یو لوی ظلم او وحشت ګڼو. مونږ د فلسطین د خلکو د مشروع غوښتنو ملاتړ کوو.”
د اسلامي امارت رهبر د اسلامي نړۍ له نورو هېوادونو هم وغوښتل، چې د خپل وس له مخې د فلسطین د خلکو ملاتړ وکړي، چې خپل غصب شوي حقونه بېرته ترلاسه کړي.
د پیغام په پای کې د اسلامي امارت مشر یو ځل بیا مسلمانانو وروڼو ته د کوچني اختر مبارکي وړاندې کړې او له هغوی یې غوښتي، چې د هغه لپاره دعا وکړي؛ ځکه، چې د امیر لپاره دعا کول واجب دي.
تازه خبرونه
اروپايي ټولنې له خپلو وګړو د خوراکي توکو زیرمه کول وغوښتل
اروپايي چارواکي غواړي یوه “سټراټیژیک زیرمه” جوړه کړي، چې طبي تجهیزات، انرژي، ټرانسپورټ او د اور وژنې الوتکې په کې وي.

اروپايي ټولنې له خپلو خلکو وغوښتل، چې لږ تر لږه د ۷۲ ساعتونو لپاره خوراکي توکي، اوبه او نور د ادتیا وړ توکي زیرمه کړي.
دا پرېکړه د جګړې، سایبري بریدونو او د اقلیمي بدلونونو د مخ پر زیاتېدونکو ګواښونو له کبله رامنځته شوې ده.
اروپايي ټولنې د چارشنبې پر ورځ(د وري شپږمه ) څرګنده کړې؛ د امنیتي خطرونړ د زیاتېدو له کبله غړي هېوادونه باید له احتمالي ناورینونو سره د مقابلې لپاره ښه چمتووالی ولري.
دې ټولنې ټینګار کړی، چې یوازې پر بېړنيو غبرګونونو تکیه کول بسنه نهکوي؛ خلک باید ځانونه بېړني حالت ته چمتو کړي.
د اروپايي ټولنې د ناورین د مدیریت کمیسیون غړې هدجه لحبیب ویلي، چې د اروپا امنیتي ګواښونه ډېر پېچلي شوي او وګړي باید چمتو وي.
نوموړې د خوړو، درملو، د اسنادو او لنډو راډیوګانو څپو د پېژندنې د زیرمه کولو پر اړتیا ټینګار وکړ.
دا خبرداری په داسې حال کې ورکول کېږي، چې ناټو تر ۲۰۳۰ کال پورې د روسیې د نوي برید د احتمال پر اړه خبرداری ورکړی دی.
اروپايي ټولنه د مسکو له وروستیو ګواښونو وروسته پخپلې امنیتي پالیسۍ بیاکتنه کوي.
اروپايي چارواکي غواړي یوه “سټراټیژیک زیرمه” جوړه کړي، چې طبي تجهیزات، انرژي، ټرانسپورټ او د اور وژنې الوتکې په کې وي.
اروپايي ټولنې له غړو هېوادونو غوښتي، چې د ناورین په مدیریت کې نوره ډېره همغږي ولري.
لحبيب ويلي، چې نور بېړني غبرګونونه بسنه نکوي او بايد ډېر چمتووالی ونيول شي.
لحبیب زیاته کړې، چې د ناورین په وخت کې د ژوندي پاتې کېدو او له ۷۲ ساعتونو څخه د تېریدو لپاره اړین خوراکي توکي، د څښاک اوبه، څراغونه، پاوربانک، راډیوګانې، نغدې پیسې او درمل وي.