Connect with us

تازه خبرونه

حکومت او طالبانو ته امریکا د انتقالي حکومت طرحه سپارلې

خپور شوی

د

طالبانو منلې، چې د افغانستان د سولې لپاره د امریکا ځانګړي استازي زلمي خلیلزاد ورته د سولې انتقالي  حکومت د رامنځته کېدو طرحه سپارلې ده.

په قطر کې د طالبانو د سیاسي دفتر ویاند محمد نعیم آریانا نیوز ته څرګنده کړې، چې دغه طرحه د طالب مشرتابه تر څېړنې لاندې ده او پدې اړه کومه وروستۍ پرېکړه نده شوې.

محمد نعیم دا هم منلې، چې طالبانو ته په ورسپارل شوې طرحه کې د انتقالي حکومت طرحه، د انقرې ناسته او اوربند شامل دي؛ خو هغه ویلي، چې طالبانو تر دې دمه دې طرحې څرګند دریځ ندی نیولی.

دغه راز د افغانستان حکومت هم له طالبانو سره د ټولګډونه حکومت طرحه او د امریکا لخوا د یوې پراخې نړیوالې غونډې د جوړېدو وړاندیز ترلاسه کړی دی.

د افغانستان د جمهوریت پلوي مرکچي پلاوي غړی نادر نادري وايي؛ د افغان سولې لپاره د جوبایډن د ادارې په کړنلاره کې داسې ټکي ځای پر ځای شوي، چې جدي څېړنو ته اړتیا لري.

نادري وايي، چې د افغان سولې خبرې د سیمې د هېوادونو د سیاسي لوبو له کبله بې پایلې شوې دي.

د افغانستان د جګړې د پای ته رسولو لپاره د امریکا  نوې کړنلار په درې برخو کې جوړه شوې، چې د افغانستان د راتلونکي لپاره د اصولو لارښود، انتقالي حکومت او دایمي اوربند دی.

د کړنلارې ځينې برخې، چې رسنیو خپرې کړي په کې راغلي؛ د انتقالي حکومت له پای ته رسېدو سره سم به د افغانستان راتلونکی زعیم یا رهبر د ټاکنو له لارې ټاکل کیږي. په کړنلاره کې د افغانستان رسمي دین اسلام لیکل شوی او د افغانستان ټول وګړي مصوون بللي او افغانستان یې د ټولو قومونو او مذهبونو ګډ کور یاد کړی دی.

د کړنلارې له مخې د افغانستان انتقالي حکومت به درې برخې ولري:

۱- اجرائیه: په رهبرۍ کې به یې د دولت مشر وي، کابینه او خپلواک ریاستونه به لري.

۲- ملي شوری: ولسي جرګه او مشرانو جرګه د ملي شورا برخې بلل شوي. په ملي شوری کې د طالبانو استازیو ته هم ځای ورکول کیږي.

۳- قضائیه قوه: د اسلامي فقهې خپلواکه عالي شوری او د نوي اساسي قانون د جوړولو کمیسیون د قضائيه قوې برخې دي. دا عالی شوری به پېنځلس غړي ولري، اووه غړي به یې طالبان ټاکي، اووه به د افغانستان حکومت او یو به د دولت د مشر لخوا ټاکل کیږي.

دغه شورا دنده لري، چې په ټولنیزو ، کلتوري او نورو برخو کې اسلامي لارښوونې وکړي.

د ملي امنیت شورا سلاکار حمدالله محب وایي: هغه طرحه، چې امریکایانو ټولو ته ورکړی ویل شوي؛ دا د حکومت رسمي طرحه نده  او مونږ د دې په اړه فکر وکړ، چې د سولې بهیر ګړندۍ  او پر دې راوڅرخو، چې څنګه مونږ وکولی شو شته امنیتي ستونزې حل او واک شریک کړو. مونږ ګورو، چې که طالبان هم پدې فکر وي بیا؛ نو افغان حکومت تل سولې ته چمتووالی درلود او زمونږ هڅه هم داده، چې تل پاتې سوله رامنځته شي.

د افغانستان د ملي امنیت شوری سلاکار وايي، چې دوی د واک له وېش سره مخالفت نلري؛ خو ځينې نور مسایل لکه د طالبانو امارتي نظام  او له پاکستان سره د طالبانو اړیکې جدي بحث ته اړتیا لري.

"مونږ فکر کوو، چې پایلې ته د رسېدو لپاره نورې مسلې هم شته؛ یوازې د حکومت جوړښت ندی، مونږ د جمهوري ریاست په کچه د نورو پالیسیو په اړه هم نظرونه لرو، طالبان له پاکستان سره اړیکې لري او تاوتریخوالی روان دی.

په افغانستان کې د سولې لپاره د امریکا ځانګړي استازي په ترکیه کې د افغان سیاستوالو او طالبانو تر منځ هم د یوې پراخې غونډې غوښتنه کړې، چې د راتلونکي حکومت په اړه بحث وکړي.

د طرحې له مخې؛ روان تاوتریخوالی باید تر ۹۰ ورځو کم شي.

د افغانستان دفاع او کورنیو چارو وزارتونو چارواکي وايي، چې طالبان جګړې ته چمتووالی نیسي او افغان اردو هم جګړې ته چمتو ده.

د کورنیو چارو وزیر مسعود اندرابي ویلي: د تر لاسه شویو معلوماتو له مخې؛ طالبان د برید پلان لري او هڅه کوي، چې ګومارنې او اکمالات تر سره او جګړه پیل کړي.

دفاع وزارت مرستیال شاه محمود میاخېل څرګنده کړې؛ زمونږ امنیتي او دفاعي ځواکونه جګړې او سولې دواړو ته چمتو دي. که طالبان ناسمه محاسبه وکړي؛ لکه تېر کال یې، چې لاسته راوړنه نه درلوده  سږکال به یې هم ونلري.

د یادونې ده، چې د زلمي خلیلزاد لخوا د وړاندې شوې طرحې له مخې به ملګري ملتونه د افغانستان د سولې په بهیر کې د پام وړ منځګړیتوب تر سره کړي.

تازه خبرونه

د افغانستان روغتیايي سیسټم د اندېښنې وړ دی – اوچا

اوچا، چې د ۲۰۲۱ کال له اګست څخه تر ۲۰۲۴ کال پورې بشري وضعیت او اقتصادي بحران څېړلی څرګندوي: سره له دې، چې افغانستان د اسلامي امارت د واکمنۍ په درې کلونو کې شاوخوا ۶ اعشاریه ۷ میلیارډ ډالر مالي مرسته ترلاسه کړې؛ خو په دغه هېواد کې بشري او اقتصادي بحران اوس هم پخپل حال پاتې دی.

Published

on

په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د بشري مرستو همغږۍ دفتر (OCHA) وايي، د هېواد روغتیايي سیسټم د سقوط په حال کې دی او په دې اړه اندېښنې زیاتې شوې دي.

اوچا، چې د ۲۰۲۱ کال له اګست څخه تر ۲۰۲۴ کال پورې بشري وضعیت او اقتصادي بحران څېړلی څرګندوي: سره له دې، چې افغانستان د اسلامي امارت د واکمنۍ په درې کلونو کې شاوخوا ۶ اعشاریه ۷ میلیارډ ډالر مالي مرسته ترلاسه کړې؛ خو په دغه هېواد کې بشري او اقتصادي بحران اوس هم پخپل حال پاتې دی.

دغه بنسټ د ښځو او نجونو پر بنسټیزو حقونو د بندیزونو او خنډونو زیاتوالی یو له هغو عواملو ګڼي، چې په تېرو درېو کلونو کې یې دغه کړکېچ نور هم پیاوړی کړی دی.

د دې ټولنې د معلوماتو له مخې، افغانستان یوازې په ۲۰۲۲ ز. کال کې شاوخوا ۳ اعشاریه ۳ میلیارډ ډالر مالي مرسته ترلاسه کړې ده.

اوچا د بانکدارۍ په سکټور کې د ګډوډۍ او د دوه اړخیزو پراختیایي همکاریو د ناڅاپه ځنډ له کبله رامنځته شوی سخت اقتصادي زوال، د خوراکي توکو د نه خوندیتوب د کچې لوړوالی، بېېوزلي او وچکالي په هېواد کې د اوسني بحران د نورو عواملو په توګه یاد کړل.

په دې شننه کې راغلي، چې له ۲۰۲۱ کال څخه تر اوسه پورې اسلامي امارت له ۳۹۲ اوامرو څخه ۷۱ یې په بشردوستانه چارو کې د افغان ښځو ګډون په مستقیمه توګه پر نښه کړی دی.

اوچا وايي، چې د اسلامي امارت دغو لارښوونو په افغانستان کې د بشري فعالیتونو پر وړاندې د پام وړ ننګونې رامنځته کړې دي.

په دې شننه کې راغلي، چې د مرسته کوونکیو هېوادونو لخوا د بودجې کمېدا به په افغانستان کې د ملګرو ملتونو ټولنې د اوسنيو بشري فعاليتونو ساتل ناشوني کړي.

دا په تاسې حال کې ده، چې د اسلامي امارت عامې روغتیا وزارت چارسمبالي د ملګرو ملتونو د وګړو صندوق له حوزوي مشر سره په لیدنه کې د افغانستان د روغتايي سیسټم د پیاوړتیا لپاره د نړیوالو روغتیايي ادارو مرسته اړینه یاده کړې ده.

Continue Reading

تازه خبرونه

دا ځل پر اسرائیلو پېچلی، ویجاړوونکی او خونړی برید کوو – ایران

د دغه راپور له مخې، چې د لړم د میاشتې پر دیارلسمه خپور شوی؛ د ایران او عرب چارواکو لخوا، چې د ایران له دې پلانونو خبر دي، څرګنده شوی دی.

Published

on

وال سټریټ ژورنال په خپل یوه ځانګړي راپور کې لیکلي؛ تهران په پام کې لري، چې دا ځل له پیاوړو اسلحو څخه پر ګټې اخیستنې د اسرائیلو پر وړاندې خورا پیچلی، ويجاړوونکی او خونړی برید وکړي.

د دغه راپور له مخې، چې د لړم د میاشتې پر دیارلسمه خپور شوی؛ د ایران او عرب چارواکو لخوا، چې د ایران له دې پلانونو خبر دي، څرګنده شوی دی.

وال سټریټ ژورنال لیکي؛ دا اوس هم څرګنده نده، چې د ایران نوي ګواښونه یوازې لفظي دي او که رښتیني دي.

د ایران مذهبي مشر علي خامنه‌ای په دې وروستیو کې ویلي، چې اسرائیل او امریکا ته به غاښ ماتوونکی ځواب ورکړي.

د یادونې ده، چې له دې مخکې ایران پر اسرائیلي رژیم دوه ځلې بریدونه کړي، چې په دغو بریدونو کې بالستیک توغندي کارول شوي دي.

Continue Reading

تازه خبرونه

ایران په روان کال کې ۴۹ افغانان اعدام کړل

د IHR د راپور له مخې؛ په تېرو درې کلونو کې د افغانانو د اعدامونو شمېر ډېر شوی دی.

Published

on

د ایران د بشري حقونو ادارې د روانې اوونۍ په پای کې راپور ورکړ، چې ایران د ۲۰۲۴ ز. کال په لومړیو ۱۰ میاشتو کې ۴۹ افغانان اعدام کړي، چې ۱۳ یې یوازې په روانه اکتوبر میاشت کې اعدام شوي دي.

د IHR د راپور له مخې؛ په تېرو درې کلونو کې د افغانانو د اعدامونو شمېر ډېر شوی دی.

په ۲۰۲۲ ز. کال کې ۱۶ افغانان اعدام شوي، چې په کې یو تنکي مجرم او یوه ښځه هم ول.

په ۲۰۲۳ کې دا شمېر ۲۵ ته لوړ شو.

سږکال دې دا بهیر ګړندی شوی.

د ایران بشري حقونو ټولنې خبرداری ورکړی، چې ایران ښايي په راتلونکیو میاشتو کې د ایران او اسرائیلو تر منځ له زیاتېدونکي شخړې کبله د اعدامونو شمېر ډېر کړي.

ایران یوازې په تېر اوکټوبر کې لږ تر لږه ۱۶۶ اعدامونه ترسره کړل، چې له دې سره د ۲۰۲۴ کال په لومړیو ۱۰ میاشتو کې د اعدامونو شمېر لږ تر لږه ۶۵۱ ته ورسېد.

دا په یوه میاشت کې د اعدامونو تر ټولو لوړ شمېر دی، چې د ایران بشري حقونو ټولنې له ۲۰۰۷ کال راپدېخوا د اعدامونو مستندول پیل کړل.

په اعدام شویو کسانو کې ۱۳ افغانان، ۶ ښځې او یو ایرانی الاصله جرمنی و.

دې ټولنې پر نړیوالې ټولنې، رسنیو او مدني ټولنو غږ کړی؛ د اعدامونو کچه دې له نږدې وڅاري او هغه څه ته ځواب ووایي، چې په کې د اندېښنې وړ زیاتوالی راغلی.

دغه راز د بشري حقونو ټولنې اعلان کړی، چې د ولسمشریزو ټاکنو او په ایران او اسرائیلو کې د تاو تریخوالي له وروستیو زیاتېدو راپدېخوا د اعدامونو شمېر ډېر شوی او لږ تر لږه ۳۵۳ کسان د اګسټ او اکټوبر ترمنځ - د ولسمشر مسعود پزشکیان د پرانستلو راپدېخوا اعدام شوي دي.

د افغانستان اسلامي امارت تر اوسه د اعدام شویو افغانانو د شمېر په اړه څه ندي ویلي.

د ایران حکومت د افغانانو د اعدام لامل نه په ډاګه کوی.

ټولیز باور دا دی، چې د دې اعدامونو یوه مهمه برخه د مخدره توکو پر تورونو پورې تړاو لري.

د بشري حقونو ټولنو د ایران پر حکومت د دغه ډول اعدامونو په ترسره کولو نیوکه کړې او استدلال کوي، چې دا کړنې له نړیوالو قوانینو او د ژوند له حقه سرغړونه ده.

د بخښنې نړیواله ټولنه وايي، د مرګ سزا له استثنا پرته د ژوند له حق څخه سرغړونه ده، چې د بشري حقونو په نړیواله اعلامیه کې پرې ټینګار شوی.

Continue Reading

Trending

Copyright © 2024 Ariana News. All rights reserved!