نړۍ
جاپان د شمالي کوریا بالاستیک توغندي توغول وغندل
شمالي کوریا د یکشنبې پر ورځ له هغې وروسته، چې د جنوبي کوریا او امریکا ګډ پوځي تمرینونه پای ته ورسېدل؛ له خپل ختیځ ساحل څخه د بحر پر لوري اته لنډ واټن ویشتونکي بالاستیک توغندي وتوغول.
ویل کیږي، چې په دې دوه اړخیزو روزنیزو هڅو کې له څلور کلن ځنډ وروسته یوې امریکايي الوتکې وړونکې بېړۍ هم ګډون کړی و
د جنوبي کوریا د ګډو ځواکونو لوی درستیز وايي، د شمالي کوریا د پلازمېنې پیونګ یانګ له سنان سیمې څخه لږ تر لږه اته توغندي توغول شوي دي.
د جاپان دفاع وزیر نوبو کیشي هم ویلي، چې شمالي کوریا څو توغندي توغولي او دا عمل یې د زغملو وړ ندی.
هغه په یوه لنډه وینا کې وویل؛ لږ تر لږه یو توغندی یو متغیر ټیکری لري او دا په ګوته کوي، چې د توغندیو د دفاع د مخنیوي پر وړتیاوو سمبال هم دي.
د متحده ایالاتو د هند - پاسیفیک قومندانۍ په ډاګه کړې، چې د شمالي کوریا د څو بالاستیک توغندیو ازمایښت بې ثباتې پر ګوته کوي؛ خو دا پېښه سمدستي ګواښ نکوي.
شمالي کوریا تر اوسه د دې توغندي د توغولو په اړه څه ندي ویلي؛ خو مایکل ډیوټسمن ویلي؛ داسې بریښي، چې دا د شمالي کوریا لخوا د پوځي روزنې یوه برخه وي.
تېره اوونۍ امريکا پر شمالي کوريا د بالاستيک توغنديو د آزموينې له کبله د ملګرو ملتونو لخوا د نورو بنديزونو غوښتنه وکړه؛ خو چين او روسيې دا وړانديز ويټو او د لومړي ځل لپاره يې د شمالي کوريا په اړه د ملګرو ملتونو امنيت شورا ووېشله. کله، چې په ۲۰۰۶ کال کې دغه هېواد ته سزا ورکول پيل شول؛ شمالي کوریا خپله لومړنۍ اټومي آزموینه وکړه.
په دې وروستیو اوونیو کې شمالي کوریا د خپلو تر ټولو د لوی بین البراعظمي بالاستیک توغنديو (ICBM) په ګډون یو لړ توغندي آزمویلي دي.
شمالي کوریا خپله وروستۍ آزموینه د مې پر پېنځه ویشتمې هغه مهال تر سره کړه، چې د امریکا ولسمشر جو بایډن د آسیا سفر پای ته رسولی و.
د سویلي کوریا د ګډو ځواکونو لوی درستیز ویلي؛ د سې شنبې پر ورځ د جنوبي کوریا او امریکا کښتیو د جاپان د اوکیناوا ټاپو ته نږدې په نړیوالو اوبو کې درې ورځنۍ پوځي روزنه پای ته ورسوله، چې د هوايي دفاع، د کښتۍ ضد، د اوبتل ضد او د سمندري خنډونو عملیات په کې نندارې ته وړاندې شول.
په دې روزنه کې د یو ایس ایس رونالډ ریګن د۱۰۰۰۰۰ ټنه اټومي ځواک وړ الوتکه وړونکې بېړۍ، له نورو لویو جنګي بېړیو په ګډون ښکاره شوې دي.
د سویلي کوریا ولسمشر یون سوک یول، چې د می پر ۱۰ نېټه یې دنده پیل کړه، له بایډن سره هوکړه وکړه، چې د شمالي کوریا د مخنیوي لپاره دوه اړخیزه پوځي زوزنه زیاته کړي.
شمالي کوریا د ډیپلوماسۍ په اړه پر خبرو سربیره د پیونګ یانګ په وړاندې د واشنګټن پرلپسې دښمني او روزنیزې هڅې د نیوکې وړ بولي، چې مخه یې باید نیول شوې وای.
نړۍ
ټرمپ له پوتین سره خپلې لومړنۍ ټیلیفوني خبرې ترسره کړې
د راپورونو له مخې؛ واشنګټن د ۲۰۲۲ په فبرورۍ کې اوکراین ته د روسیې د پرمختګ پر وړاندې د لسګوه میلیارډ ډالرو پر ارزښت نظامي او اقتصادي مرستې چمتو کړي؛ ټرمپ او نورو جمهوري غوښتونکیو وکیلانو تل پرې کلکه نیوکه کړې او پروړاندې یې لاریونونه تر سره کړي دي.
د امریکا د ولسمشریزو ټاکنو ګټونکي ډونلډ ټرمپ د روسیې له ولسمشر ولادمیر پوتین سره په ټیلیفوني خبرو کې ویلي، چې د اوکراین جګړه باید نوره ونه غځیږي.
واشنګټن پوسټ د یکشنبې پر ورځ ( د لړم یوویشتمه) د ناڅرګندو سرچینو پر حواله راپور ورکړ، چې ټرمپ او پوتین دا خبرې د نومبر پر اوومه کړې وې.
ټرمپ د نومبر د پنېځمې په ټاکنو کې له بریا وروسته د اوکراین له ولسمشر ولادمیر زیلینسکي سره هم ټیلیفوني خبرې کړې دي.
د راپور له مخې؛ ټرمپ پوتین ته ویلي، چې غواړي له ده سره د اوکراین د جګړې د ژر پای ته رسولو په اړه نورې خبرې هم وکړي.
د رویټرز د څرګندونو له مخې؛ ټرمپ د کیف لپاره د امریکا د نظامي او مالي ملاتړ پر کچه نیوکه کړې او غواړي جګړه ژر پای ته ورسوي.
د اوکراین د بهرنیو چارو وزارت ویلي، چې د ټرمپ او پوتین تر منځ له ټیلیفوني خبرو مخکې نه و خبر شوی او نه یې تائیدوي او نه پرې اعتراض کولی شي.
هغه وایي: مونږ د ولسمشر ټرمپ او د نړۍ د نورو مشرانو تر منځ پر شخصي ټیلیفونونو تبصره نهکوو.
په واشنګټن کې د روسیې سفارت هم په دې اړه له څه ویلو ډډه کړې ده..
جمهوري غوښتونکی ټرمپ، چې د ولسمشرۍ په ټاکنو کې د بایډن له مرستیالې کامالا هریس څخه د نومبر د پېنځمې ټاکنې وګټلې؛ د جنورۍ پر شلمه نېټه به واک ته ورسیږي.
د امریکا د ملي امنیت سلاکار جیک سالیوان د یکشنبې پر ورځ ویلي؛ د بایډن لوړ پیغام به د هغه ژمنتیا وي، چې د واک سولهییز لیږد شونی کړي او هغه به له ټرمپ سره د اروپا، آسیا او منځني ختیځ په اړه هم خبرې وکړي.
سالیوان CBS ته ویلي: ولسمشر بایډن به په راتلونکیو ۷۰ ورځو کې فرصت ولري، چې کانګرس او راتلونکي ادارې ته اړوند نړیوال مسایل وړاندې او له اوکراین څخه پر نه وتلو ټینګار وکړي؛ ځکه، چې له اوکراین څخه وتل به په اروپا کې د زیاتې بې ثباتۍ معنی ولري.
د سالیوان دا څرګندونې په داسې حال کې راپورته کیږي، چې اوکراین تېره ورځ پر مسکو د لږ تر لږه ۳۴ بې پیلوټه الوتکو بریدونه وکړل، چې د جګړې له پیل راپدېخوا د روسیې پر پلازمېنې د بې پیلوټه الوتکو تر ټولو لوی برید دی.
د راپورونو له مخې؛ واشنګټن د ۲۰۲۲ په فبرورۍ کې اوکراین ته د روسیې د پرمختګ پر وړاندې د لسګوه میلیارډ ډالرو پر ارزښت نظامي او اقتصادي مرستې چمتو کړي؛ ټرمپ او نورو جمهوري غوښتونکیو وکیلانو تل پرې کلکه نیوکه کړې او پروړاندې یې لاریونونه تر سره کړي دي.
ټرمپ تېر کال ټینګار کړی و، چې پوتین به هېيکله پر اوکراین برید نه وای کړی که هغه مهال په سپینه ماڼۍ کې وای.
هغه رویټرز ته ویلي، چې اوکراین ممکن د سولې هوکړې ته د رسیدو لپاره خاوره پریږدي. که څه هم، چې اوکراینیان یې ردوي او بایډن هم هیڅکله دا وړاندیز ندی کړی.
دا په داسې حال کې ده، چې د اوکراین ولسمشر زیلینسکي د پنجشنبې پر ورځ ویلي وه، چې هغه د اوکراین د جګړې د ژر پای ته رسولو لپاره د ټرمپ د پلان په اړه هیڅ معلومات نلري او هغه باوري دی، چې ګړندۍ پای به د کیف لپاره ستر امتیازات ولري.
د امریکا جمهوري غوښتونکی سناتور بیل هیګرټي، چې د ټرمپ متحد دی او بهرنیو چارو وزارت ته نوماند ګڼل کیږي، له CBS سره په مرکه کې د اوکراین لپاره د امریکا پر تمویل نیوکه کړې ده.
هیګرټي ویلي: د امریکا خلک غواړي، چې دلته په امریکا کې حاکمیت خوندي شي او د بل هېواد د حاکمیت په ساتنه کې خپلې پیسې او سرچینې ونهلګوو.
د مسکو ځواکونو د اوکراین شاوخوا پېنځمه برخه لاندې کړې ده.
روسیه وايي، چې ټولې لاندې شوې ځمکې باید د جګړې د پای ته رسېدو لپاره پر رسمیت وپېژندل شي. کیف د خپلې ټولې خاورې د بېرته ورکولو غوښتنه کوي او لویدیځ متحدین ترې ملاتړ هم کوي.
نړۍ
ډونالډ ټرمپ د امریکا ټاکنې وګټلې
د امریکا د ولسمشرۍ په ټاکنو کې د ټاکنیزو رایو له وروستۍ شمېرنې سره ډونالډ ټرمپ وتوانید، چې د ۲۷۷ رایو پر ترلاسه کولو د ۲۰۲۴ کال د امریکا د ولسمشرۍ ټاکنې وګټي. په داسې حال کې، چې ډیموکراټې نوماندې کامالا هریس ۲۲۴ رایې ګټلې دي.
د جمهوري غوښتونکیو نوماند ډونالډ ټرمپ به د امریکا د ۲۰۲۴ کال په ولسمشریزو ټاکنو کې د ډیموکراټ ګوند نوماندې ته له ماتې ورکولو وروسته یو ځل بیا سپینې ماڼۍ ته لار وموندله.
د امریکا د ولسمشرۍ په ټاکنو کې د ټاکنیزو رایو له وروستۍ شمېرنې سره ډونالډ ټرمپ وتوانید، چې د ۲۷۷ رایو پر ترلاسه کولو د ۲۰۲۴ کال د امریکا د ولسمشرۍ ټاکنې وګټي. په داسې حال کې، چې ډیموکراټې نوماندې کامالا هریس ۲۲۴ رایې ګټلې دي.
د امریکا ولسمشریزې ټاکنې د سې شنبې پر ورځ (د لړم پېنځلسمه) ترسره شوې او د امریکا جمهوري غوښتونکی نوماند ډونالډ ټرمپ وتوانید، چې د کامالا هریس پر وړاندې بریا خپله کړي.
ډونلډ ټرمپ توانېدلی، چې د ولسمشرۍ لپاره د ٢٧٠ ټاکنیزو رایو نصاب پوره او په دې سیالۍ کې د امریکا اوسنۍ مرستیالې او د ډیموکراټې نوماندې کامالا هریس ته ماتې ورکړي.
له دې سره د ټرمپ د دوهیمې ولسمشرۍ پطر پیلیږي.
هغه د ۲۰۲۰ په وروستیو ټاکنو کې د امریکا د اوسني ډیموکراټ ولسمشر جو بایډن پر وړاندې ماتې وخوړه.
د یادونې ده، چې ۷۸ کلن ټرمپ به د خپلې ولسمشرۍ په پای کې ۸۲ کلن شي.
۳دا وسو
نړۍ
اسرائیل او اوکراین ډونلډ ټرمپ ته د بري مبارکي ورکړه
ټرمپ دا بریا یو “له ویاړه ډک بریالیتوب” او د “امریکا د زرین پېر” پیل وباله.
له هغې وروسته، چې ډونالډ ټرمپ د ۲۰۲۴ ز. کال په ولسمشریزو ټاکنو کې د بریا اعلان وکړ،؛ د نړۍ مشرانو د چارشنبې پر سهار (د اوکټوبر پر شپاړلسمه ) هغه ته د مبارکۍ پیغامونه واستول.
ټرمپ دا بریا یو "له ویاړه ډک بریالیتوب" او د "امریکا د زرین پېر" پیل وباله.
د اسټرالیا لومړي وزیر انټوني البانی هم د امریکا او اسټرالیا ترمنځ دوستي او قوي اتحاد ته په نغوته کې د مبارکۍ پیغام وراستولی دی.
په هر حال د اوکراین ولسمشر ولادیمیر زیلینسکي یو له لومړنیو مشرانو څخه دی، چې ډونالډ ټرمپ ته یې د مبارکۍ پیغام واستاوه.
د فرانسې ولسمشر ایمانویل مکرون هم د مبارکۍ پیغام استولی او همکارۍ ته یې خپل چمتووالی اعلان کړ.
د پاکستان لومړي وزیر شهباز شریف هم د ټرمپ بریا "تاریخي" یاده کړې او هیله شوی، چې په نوې اداره کې به د پاکستان او امریکا تر منځ همکاري پیاوړې او پراخه شي.
ویکتور اوربان، د هنګري لومړي وزیر او د ټرمپ یو ملاتړي دا بریا "د امریکا په سیاسي تاریخ کې ترټولو ستره بریا بولي او دا یې "د نړۍ لپاره خورا اړینه بریا" یاده کړه.
د اسرائیلو لومړي وزیر بنیامین نتنیاهو هم ټرمپ ته مبارکي ورکړې. نتانیاهو په خپل پیغام کې د ټرمپ بریا "د امریکا لپاره یو نوی پیل" او "د اسرائیل او امریکا تر منځ له لوی اتحاد سره د ځواکمن تړون نوي کول" بللي دي.
زلمي خلیلزاد په ایکس پاڼه کې د امریکا ټاکنې سایلي او وایي، چېاوس د یووالي او همغږۍ وخت راغی.
د امریکا د ۲۰۲۴ کال په ولسمشریزو ټاکنو کې ټرمپ د ډیموکراټ ګوند نوماندې ته له ماتې ورکولو وروسته د جمهوري غوښتونکیو نوماند ولسمشر شو او یو ځل بیا سپینې ماڼۍ ته ځي.
ټرمپ د الکټررل کالج د اړینو رایو پر ګټلو د دوهیم ځل لپاره سپینې ماڼۍ ته ننوځي او کامالا هریس ته له ماتې ورکولو سره د امریکا د ۴۷ ولسمشر په توګه وټاکل شو.
-
تازه خبرونه5 days ago
مخابراتو وزارت د ټیلیفوني مکالمو او انټرنیټي کڅوړو د لګښت نوي نرخونه اعلان کړل
-
تازه خبرونه4 days ago
له افغانستان څخه مخاړول تېروتنه ده ـ زلمی خلیلزاد
-
لوبی3 days ago
افغانستان سبا په درې اړخیز کرکټ کې له پاکستان سره لوبیږي
-
تحول4 days ago
تحول: د روسیې او شمالي کوریا له نږدې کېدو د ناټو اندېښنه
-
لوبی3 days ago
د افغانستان ۱۹ کلنو په درې ملتیزه سیالۍ کې پاکستان ته ماتې ورکړه
-
تازه خبرونه4 days ago
د افغانستان لپاره د روسیې ځانګړی استازی پاکستان ته سفر کوي
-
لوبی2 days ago
۱۸ افغان کرکټ لوبغاړي د هند غوره لیګ په لوملړ کې ونیول شول
-
تازه خبرونه4 days ago
ایران ۱۰۰۰ افغان بندیان افغانستان ته سپاري