ساینس او ټیکنالوژي
اپل په آیفونونو کې امنیتي نیمګړتیا ومنله

اپل په آیفونونو کې د امنیتي نیمګړتیاوو شتون تائیدوي او وایي، چې آیفون ته د هکرانو نفوذ شونتیا ډېره ده.
اپل په ډاګه کړې، چې د دوی انجینرانو په آیفون ګرځند کې، آیپد تابلیتونو او ماک لپتاپونو کې جدي زیان په ګوته کړی. د کشف شوې نیمګړتیا د لوړ خطر له کبله اپل شرکت د ذکر شويو وسیلو ټولو کاروونکیو ته لارښوونه کړې، چې په خپل آیفون، ماک او آیپد کې کارول شوی سافتویر ژر تر ژره تازه کړي.
د موجوده امنیتي نیمګړتیاوو له امله د آی فون تلیفونونو د زیان د شدت په اړه لومړنۍ څیړنې ښیي چې هیکران کولی شي په اسانۍ سره په دې وسایلو کې د امنیتي خلا په کارولو سره د آی فون تلیفونونو بشپړ کنټرول ترلاسه کړي.
اپل ادعا کوي، چې په سافاري براوزر او iOS عملیاتي سیستم کې زیانمنونکي پېژندل شوي. د شرکت انجنیران هڅه کوي، چې دا امنیتي ستونزې حل کړي او د هکرانو مخه ونیسي، چې د آیفون، ماک او آی پد وسیلو ته خپل نفوذ خپور کړي.
د دې خبر له خپرېدو وروسته د معلوماتي تکنالوژۍ او د شبکې د امنیت په برخه کې ځینو کارپوهانو ویلي: اپل له ډېرې مودې راپدیخوا په خپلو تولیداتو کې د امنیتي تشو له شتون خبر و؛ خو د خپلو ګټو له کبله یې هیڅکله خپاره نکړل. په آیفون تیلیفونونو کې له دومره امنیتي نیمګړتیاو سره سره، د دې وسایلو کاروونکي په جدي خطر کې دي او هکران کولی شي په آسانۍ سره د میلیونونو کاروونکیو معلوماتو څخه ناوړه ګټه پورته کړي.
داسې ښکاري، چې د اپل کمپنۍ د کارپوهانو او مدیرانو د مشورې له مخې، د آی فون او آیپد او میک لپ تاپونو ته د هکرانو د نفوذ څخه د مخنیوي غوره لاره دا ده، چې په دې وسایلو کې کارول شوي سافتویر ژر تر ژره تازه شي.
ساینس او ټیکنالوژي
د ایلان ماسک پر X پراخ سایبري برید وشو
ماسک د دوشنبې پر ورځ د ایکس په یوه پوسټ کې وویل: ” پر مونږ هره ورځ برید کیږي؛ خو دا پر ډېرو سرچینو ترسره شوی. یا یوه لویه، همغږي ډله او یا یو هېواد پکې ښکېل دی”.

د ټولنیزو رسنیو پلیټ فارم ایکس د دوشنبې پر ورځ وقفهیي له کاره وغورځېد؛ خاوند یې ایلان ماسک پر یو غیر معمولي ځواکمن سایبري برید پړه واچوله.
ماسک د دوشنبې پر ورځ د ایکس په یوه پوسټ کې وویل: ” پر مونږ هره ورځ برید کیږي؛ خو دا پر ډېرو سرچینو ترسره شوی. یا یوه لویه، همغږي ډله او یا یو هېواد پکې ښکېل دی”.
هغه په سمه توګه روښانه نکړه، چې له “ډېرو سرچینو” څخه یې مطلب څه دی او د هغه نظرونو د سایبري امنیت د متخصصینو شکونه راوپارول. هغو نغوته( اشاره ) کړې، چې دا ډول بریدونه – له خدماتو ډډه کول بلل کیږي، چې په هروخت د کوچنیو ډلو یا اشخاصو لخوا ترسره شوي دي.
رویټرز راپور ورکړی، چې د ډاونډیټیکټر د څرګندونو له مخې، ایکس له وقفې وقفې سره مخ شو.
په همدې حال کې ډیجیټل ټرایډز Digital Trends د سېشنبې پر ورځ راپور ورکړ؛ داسې راپورونه شته، چې ایکس اوس هم ستونزې لري.
د انټرنیټ صنعت کارپوهانو ویلي، چې ایکس د دوشنبې پر ورځ له ‘خدماتو د ډډې’ څو څپو سره مخ شو.
ماسک د فاکس بزنس شبکې له لاري کوډلو سره په یوه مرکه کې ویلي، چې سایبري برید د اوکراین په سیمه کې د IP له پتو ترسره شوی دی.
د صنعت یوې سرچینې رویټرز ته ویلي، چې هغه د ماسک له ادعا سره مخالفت وکړ او وایي، چې د X د ناوړه ټرافیکو د بمبارډ لویه برخه په امریکا، ویټنام، برازیل او نورو هېوادونو کې د IP له پتو موندل کېدی شي. د ناوړه ټرافیکو کچه، چې نېغه له اوکراین څخه راځي “بې ارزښته” ده.
په هر حال رویټرز راپور ورکړی؛ له خدماتي بریدونو څخه ډډه کول د دوی لیکوالانو ته بېرته موندل خورا ګران دي او د IP له پتې پر کله کله د دې په اړه معنا لرونکی اند چمتو کوي، چې تر شا یې څوک و.
ماسک د امریکا له ولسمشر ډونالډ ټرمپ سره، چې د سلاکار په توګه دنده ترسره کوي؛ د روسیې له یرغل سره د مبارزې لپاره پ اوکراین د پرلهپسې هڅو له نیوکې سره یو ځای شو.
ماسک د یکشنبې پر ورځ ویلي، چې د اوکراین لومړۍ کرښه به د هغه د سټارلینک سپوږمکۍ له مخابراتي خدماتو پرته “ماته شي”. که څه هم هغه ویلي، چې هغه به د اوکراین لاسرسی پرې نکړي.
ساینس او ټیکنالوژي
پنجشیر ولایت به ډېر ژر د نوري فایبر له ملي شبکې سره ونښلول شي
په دې خبرپاڼه کې راغلي، چې دا پروژه له ګلبهار څخه تر بازارک پورې ۳۶ کیلومټره لار پوښي؛ شتل، انابه او رخه ولسوالۍ به هم د نوري فایبر له خدماتو برخمنې کړي.

د پنجشیر ولایت د رسنیو دفتر نن (چارشنبه د کب لومړۍ) په یوه خبرپاڼه کې ویلي، چې له نوري فایبر سره د دې ولایت د نښلولو د ملي پروژې عملي کار به په راتلونکې میاشت کې پیل شي.
په دې خبرپاڼه کې راغلي، چې دا پروژه له ګلبهار څخه تر بازارک پورې ۳۶ کیلومټره لار پوښي؛ شتل، انابه او رخه ولسوالۍ به هم د نوري فایبر له خدماتو برخمنې کړي.
د خبرپاڼې له مخې؛ دا پروژه د پنجشېر ولایتي ادارې د هڅو او د افغانستان اسلامي امارت د مخابراتو او معلوماتي ټکنالوژۍ وزارت د مشرتابه د ځانګړې پاملرنې له کبله د افغان بېسیم، افغان ټیلیکام او آیسيجي ICG شرکتونو لخوا پلي کیږي.
ساینس او ټیکنالوژي
د ډونالډ ټرمپ له ملاتړ وروسته ټیکټاک بېرته په امریکا کې د لاسرسي وړ شو
ټیکټاک خپلو کاروونکو ته په یوه پیغام کې ویلي: “د ټرمپ له هڅو څخه مننه، ټیکټاک په امریکا کې بېرته فعالیږي.”

له هغې وروسته، چې د امریکا منتخب ولسمشر ډونالډ ټرمپ وویل، چې سپینې ماڼۍ ته له ستنېدو وروسته به ټیکټاک اپلیکیشن ته لاسرسی بېرته خوندي کوي؛ نو ټیکټاک د یکشنبې پر ورځ اعلان وکړ، چې په امریکا کې خپل خدمات بېرته د لاسرسي وړ ګرځوي.
ټیکټاک خپلو کاروونکو ته په یوه پیغام کې ویلي: “د ټرمپ له هڅو څخه مننه، ټیکټاک په امریکا کې بېرته فعالیږي.”
ټیک ټاک هم په یوه خبرپاڼه کې ویلي؛ امریکایي کاروونکي توانېدلي، چې د چینایي شرکت اوبپاڼې ته لاسرسی ومومي.
د شنبې پر شپه د امریکايي کاروونکو لپاره ټیکټاک ته لاسرسی وځنډول شو.
امریکایي چارواکو خبرداری ورکړی و، چې د چینایي شرکت بایټډنس تر ملکیت لاندې د چین حکومت د امریکایانو له معلوماتو څخه د ناوړه ګټې اخیستنې احتمال شته.
د ټرمپ لخوا د ټیکټاک بیارغونه د هغه د لومړۍ دورې پر پرتله د هغه په دریځ کې یو بدلون ګڼل کیږي. په ۲۰۲۰ کال کې هغه د چین حکومت لخوا د امریکایانو شخصي معلوماتو ته د لاسرسي په اړه د اندېښنو له کبله د اپلیکیشن د بندولو هڅه وکړه.
په دې وروستیو کې، ټرمپ ویلي، چې “ټیکټاک مې په زړه کې ځانګړی ځای لري” ځکه، چې د ۲۰۲۴ کال په ټاکنو کې یې د ځوانو رای ورکوونکو د جذبولو لپاره ترې ګټه پورته کړه.
د هغه قانون له مخې، چې تېر کال تصویب او د جمعې پر ورځ د امریکا سترې محکمې لخوا تائید شو؛ نو تر یکشنبې پورې ټیکټاک وخت درلود، چې د چینایي شرکت بایټډنس سره اړیکې پرې کړي او په امریکایي پېرودونکو وپلورل شي.
امریکایی قانون جوړونکي اندېښمن دي، چې د چین حکومت کولی شي ټیکټاک اړ کړي، چې د چینایي قانون پراساس د امریکایي وګړو په اړه معلومات وروسپاري.
-
تازه خبرونه5 days ago
امریکا دې د افغانستان بانک کنګل شوې شتمني خوشې کړي- اقتصاد وزارت
-
سیمه ییز خبرونه4 days ago
د اټومي انرژۍ په اړه د خبرو ناکامېدا به له ایران سره جګړه شونې کړي – فرانسه
-
سوداگري4 days ago
په تورخم کې د سکینر د تخنیکي ستونزې له کبله پاکستان ته صادرات ودرول شول
-
تازه خبرونه4 days ago
پاکستان بنسټیزو اصلاحاتو ته اړتیا لري – خلیلزاد
-
تازه خبرونه4 days ago
د پاکستان کورنیو چارو وزیر د افغان کډوالو په اړه شهباز شریف ته راپور ورکړ
-
تازه خبرونه1 day ago
په کاپیسا کې د باغدرې برښنا بند د جوړولو چارې پیل شوې
-
تازه خبرونه5 days ago
کابل ته د پنجشېر د اوبو د لېږد پروژه به له تصویب او تمویل وروسته پیل شي – عابد
-
نړۍ1 day ago
په امریکا او اروپاکې کې د ټرمپ ضد لاریونونه وشول