د شنبې پر ورځ په امریکا او څو نورو هېوادونو کې له ۱۲۰۰ څخه ډېر داسې لاریونونه ترسره شول، چې تنظیموونکي یې د ټرمپ د دوه‌یمې دورې له پیل راپدېخوا د ډونالډ ټرمپ او د هغه د میلیارډر ملګري ایلان ماسک پر وړاندې د یوې ورځې ترټولو پراخ لاریون ګڼي.

په واشنګټن کې، چې د آسمان ورېځ او باراني و؛ زرګونه خلک د ښار مرکز ته راغلل. تنظیموونکو رویټرز ته ویلي، چې تمه لري له ۲۰ زره څخه ډېر خلک به په ملي ډګر کې د لاریون برخوال وي.

دا لاریونونه د ټرمپ د اجرائیوي فرمانونو لړۍ ته یو ګډ غبرګون دی. په دې پروګرامونو کې له ۱۵۰ څخه زیاتو فعالو ډلو برخه اخیستې ده. لاریونونه د امریکا په ټولو ۵۰ ایالتونو همدارنګه په کاناډا او مکسیکو کې هم پلان شوي وه.

د واشنګټن ډي سي په کانټیکټ کې لاریونکوونکي د “مونږ په امریکا کې پاچا نلرو” او “ماسک تبعید کړئ” شعارونه پورته کړل او ښار ته د تللو لپاره بسونو ته ولاړ ول.

د نیو جرسي له پرنسټون څخه یو متقاعد ساینس پوه ټري کلاین ویلي، چې هغه واشنګټن ته د کډوالۍ، DOGE اصلاحاتو، تعرفو، تعلیم او نورو مسلو په اړه د ټرمپ پر پالیسیو د اعتراض لپاره راغلی دی. هغه ویلي: “زمونږ ټول هېواد تر برید لاندې دی او ټول هغه بنسټونه، چې امریکا یې جوړه کړې ده.”

ډیویډ مډن، چې ۷۵ کلن متقاعد پوځي او پخوانی وکیل د اوهایو له ډیټون څخه په لاریونونو کې د ګډون لپاره راغلی او وایي: “بې عدالتي، په عدلي نظام کې ګډوډي، او بنسټيزې نژادپرستي مونږ سړک ته د راوتلو لپاره اړ کړي یوو.”

له هغه وخته، چې ټرمپ سپینې ماڼۍ ته راستون شو؛ د ایلان ماسک پر مشرۍ د حکومت د اصلاحاتو ډلې له ۲۰۰ زره څخه ډېرې فدرالي دندې له منځه وړي دي. یوازې د جمعې پر ورځ د امریکا مالیاتو ادارې (IRS) له ۲۰ زره څخه ډېر کارمندان ګوښه کړل.

په سلګونو خلک د شنبې پر ورځ بالټیمور ته نږدې د ټولنیز امنیت ادارې ودانۍ مخې ته راټول شول، چې د تقاعد او معلولیت ګټو ورکولو مسوولیت لري. ځینو لاریون کوونکو شعارونه لکه “زما هېواد چیرته دی؟”، “ډاګی وشړئ”، “ماسک مریخ ته واستوئ” او “ټولنیز امنیت ته لاس مه وروړئ!” لېږدول

لینډا فالکاو هغه ښځه ده، چې په دوه راتلونکو میاشتو کې به ۶۵ کلنه شي؛ خلکو ته وویل: “زه له ۱۶ کلنۍ راپدېخوا ټولنیز امنیت ته پیسې ورکوم.” زه وېرېږم، غصه یم، حیرانه یم، چې دا په امریکا کې هم کېدای شي. زه له دې هېواد سره مینه لرم؛ خو زړه مې مات دی. زه خپلې پیسې غواړم او خپلې ګټې غواړم!”

د ټرمپ ډېری پلانونه د قانوني دعوو له کبله ننګول شوي دي؛ په دې کې د حکومتي کارمندانو د ګوښه کولو، د کډوالو د شړلو او د جنس بدلوونکو د حقونو د لغوه کولو هڅې شاملې دي.

په اروپايي ښارونو کې هم سلګونو کسانو د ټرمپ پر ضد لاریون وکړ.

د شنبې پر ورځ په سلګونو کسانو د اروپا په بېلابېلو ښارونو کې د امریکا د ولسمشر ډونالډ ټرمپ او د هغه د سلاکار ایلان ماسک پر ضد لاریونونه وکړل. دا لاریونونه د مالي بازارونو لپاره له یوې سختې اوونۍ وروسته وشول. کله، چې ټرمپ په نړیوالو بازارونو کې پراخې تعرفې اعلان کړې.

د جرمني په فرانکفورټ کې د ډیموکراټانو لاریونونو “لاسونه لنډ کړئ!” ، چې د امریکا د ډیموکرات ګوند د بهرمیشتو امریکایانو رسمي ټولنه ده.

په برلین کې لاریون کوونکو د ټسلا نندارتون مخې ته راټول شول او په لاسونو کې یې داسې شعارونه لرل، چې په جرمني کې میشتو نورو امریکایانو څخه یې په هېواد کې د “ګډوډۍ پای ته رسولو” لپاره د لاریون غوښتنې وکړي.

د فرانکفورت په اپرا چوک کې د ډیموکراټانو د بهرنیو ډلو غړو د امریکا د ولسمشر د استعفا غوښتنه وکړه. د دوی شعارونه دا ول: “ډیموکراسي بېرته راوړئ،” “زمونږ له شخصي معلوماتو لرې اوسئ،” او “نړۍ ستاسو له بې معنی خبرو ستړې شوې ده، ورک شه ډونالډ ټرمپه!”

د فرانسې په پلازمېنه پاریس کې شاوخوا ۲۰۰ کسان، چې ډېری یې امریکایان ول؛ په ریپوبلیک ډګر کې راټول شول او د ټرمپ پر ضد یې شعارونه ورکړل. ځینو یې ویناوې وکړې او بینرونه یې نیولي وه، چې “د ظلم پر وړاندې مقاومت وکړئ”، “د قانون حاکمیت”، “د آزادۍ لپاره فیمینستان، نه فاشیزم”، او “ډیموکراسي وژغورئ” شعارونه یې پورته کړل. له لاریون کوونکو څخه یو یې د باب ډیلن مشهوره سندره “جنګسالاران” سندره وویله او ترسره یې کړه.

د ټرمپ او ماسک پر ضد مظاهرې د لندن او لیسبون په ګډون په نورو اروپايي ښارونو کې هم وشوې.

د بریټانیا په پلازمېنه کې څو سوه خلک په ټرافالګار چوک کې راټول شوي وه، د “ویاړلی امریکایی، شرمیدلی” او ” له امریکا سره څه ستونزه ده؟” لیکل شوي بل بورډونه یې درلودل او لېږدول. خلکو شعارونه ورکول: ” له کاناډا لاس واخلئ،” “له ګرینلینډ لاس واخلئ” او ” له یوکراین لاس واخلئ،” په داسې حال کې، چې د ټرمپ د پالیسیو په اړه یې ویناوې اوریدلې.

جنوبي کوریا، چین او جاپان د یکشنبې پر ورځ له پېنځه کلن ځنډ وروسته خپلې لومړنۍ اقتصادي خبرې اترې ترسره کړې، چې ورسره سیمه‌ییزې سوداګرۍ ته اسانتیاوې برابره او درې اړخیزه سوداګریزه همکاري زیاته شي.

دا درې آسیايي صادراتي ځواکونه د امریکا د ولسمشر ډونالډ ټرمپ د تعرفو لپاره ځانونه چمتو کوي.

د رویټرز د څرګندونو له مخې؛ د دې درې هېوادونو د سوداګرۍ وزیرانو هوکړه وکړه، چې د “سیمه‌ییزې او نړیوالې سوداګرۍ” د ودې لپاره د سویلي کوریا، جاپان او چین د آزادې سوداګرۍ تړون په اړه د پراخې او لوړې کچې خبرو اترو لپاره له نږدې کار وکړي.

د سویلي کوریا د سوداګرۍ وزیر دیوک‌ګن آهن ویلي: “دا اړینه ده، چې د RCEP (سیمه‌ییز پراخې اقتصادي ملګرتیا) پلي کول پیاوړي شي او درې واړو هېوادونه په کې برخه واخلي او د کوریا، جاپان او چین د آزادې سوداګرۍ تړون په اړه د خبرو اترو له لارې د درې هېوادونو ترمنځ د سوداګرۍ همکارۍ پراخولو لپاره یو چوکاټ رامنځته شي.”

دغو وزیرانو د چارشنبې پر ورځ د اضافي تعرفو له اعلان څخه مخکې، چې ټرمپ یې د “آزادۍ ورځ” نوموي؛ سره ولیدل.

دا درې واړه هېوادونه د امریکا لوی سوداګریز شریکان دي. که څه هم دوی په بېلابېلو مسلو کې د سرحدي شخړو او له فوکوشیما اټومي بټۍ څخه د راډیو اکټیو فاضله موادو د خوشې کولو په ګډون له یو بل سره اختلاف لري.

دوی په ۲۰۱۲ ز. کال کې د خبرو اترو له پیل راپدېخوا د درې اړخیزې آزادې سوداګرۍ تړون په اړه د پام وړ پرمختګ ندی کړی.

RCEP، چې په ۲۰۲۲ ز. کال کې نافذ شو؛ د آسیا او اوقیانوسیه سیمې د ۱۵ هېوادونو ترمنځ د سوداګرۍ چوکاټ دی، چې موخه یې د سوداګرۍ خنډونه کمول دي.

ټرمپ تېره اوونۍ اعلان وکړ، چې هغه به د موټرو او د موټر پر پرزو ۲۵ سلنه وارداتي تعرفې ولګوي. دا یو داسې هڅه ده، چې کولی شي شرکتونو ته زیان ورسوي. په ځانګړي توګه د آسیا موټر جوړونکو ته، چې امریکا ته د موټرو ترټولو لوی صادرونکي دي.

له مکسیکو وروسته سویلي کوریا امریکا ته د موټرو ترټولو لوی صادرونکی هېواد دی او جاپان په دوه‌یم ځای کې راځي.

د یادونې ده، چې د دې ۳ هېوادونو وزیرانو هوکړه وکړه، چې خپله راتلونکې ناسته به په جاپان کې وکړي.

د اوکراین په شمال ختیځ کې د سومي ښار په یوه ګڼ مېشته سیمه کې د روسیې د راکټي برید له کبله ۸۸ کسان ټپیان شوي، چې ۱۷ ماشومان هم په کې دي.

اوکرایني چارواکو ویلي، چې د دوشنبې پر ورځ (د وري څلورمه) د روسیې راکټي برید د سومي ښار په یوه استوګنیزه سیمه کې لسګونه ملکي وګړي ټپیان کړل، چې ډېری یې ماشومان دي.

راپورونه ښيي، چې مرستندویه ډلې سمدلاسه د پېښې ځای ته ورسیدې او ټپیان یې روغتون ته ولیږدول.

دا برید په داسې حال کې شوی، چې د اوربند خبرې اترې روانې وي.

د اوکراین ولسمشر ولادیمیر زیلینسکي دا برید وغانده او دا یې د جګړې له کبله د رامنځته شوي “کړاو، ویجاړۍ او تلفاتو” یوه بله بېلګه یاده کړه.

هغه یو ځل بیا له نړیوالې ټولنې وغوښتل، چې د روسیې د بریدونو د مخنیوي لپاره نور اقدامات وکړي.