د کانونو او پټرولیم وزارت مسوولینو په دې روستیو کې د ترکمنستان هېواد له مسوولینو سره په افغانستان کې د ټاپي پروژې د پیل پر عملي بهیر خبرې کړې دي.

د کانونو او پټرولیم وزارت چارسمبالي د ټاپي اړینې پروژې د چارو د پیل په اړه د ترکمنستان له سفیر سره خبرې وکړې. په دې  کتنه  کې  دواړه لوریو ویلي، چې دواړه هېوادونه د ټاپي پروژې د کار بهیر پیلول غواړي.

د اسلامي امارت مسوولینو د دې  پروژې د عملي  کار د پیل لپاره  چمتووالی ښود لی.

د خصوصي سکتور غړي هم  د دې  پروژې د کار د عملي  چارو پیل د افغانستان اقتصاد لپاره مهم بولي او څرګندوي؛ که د پروژې د پلي کولو پر وړاندې مالي ستونزې نه وي؛ نو اوس د دې و خت رارسیدلی،  چې دا پروژه پلې شي.

د سوداګرۍ او پانګونې خونې غړی خان جان الکوزی وایي؛ د ټاپي پروژه، چې د افغانستان لپاره خورا اړین اقتصادي ارزښت لري. که مالي ملاتړي همکاري وکړي؛ نو د دې پروژې د عملي کیدو لپاره ترټولو مناسب وخت رامنځته شوی، چې له اقتصادي پلوه د سیمي په هېوادونو کې ژور بدلونونه رامنځته کولی شي.

دا پروژه، چې  له  ترکمنستان پیل او بیا تر هندوستان پورې غزیږي؛ ۱۸۱۴ کیلومټره اوږد والي لري  چې ۸۱۶ کیلومټره د افغانستان له خاوري تېریږي.

د دې  پروژې د پلي کېدو لګښت ۲۲ اعشاریه ۵ میلیارډ ډالر کیږي.

له دې نللیکي په کلني توګه ۳۳ میلیارډ مټرمکعب ګاز لېږدول کیږي.

په دې پروژه کې به په زرګونه هېوادوالو ته د کار زمینه برابره شي او افغانستان ته به د کال ۴۰۰ میلیون ډالر عواید ترلاسه کیږي.

په دې  پروژه کې افغانستان په لومړیو لس کلونو کې ۵۰۰ میلیون مټره، په دوه یمه لسیزه کې یومیلیارډ او په درېیمه لسیزه کې یو نیم میلیارډ مټرمکعب ګاز ترلاسه کړي.

د اقتصادي  چارو کارپوهانو هم د ټاپي  پروژې عملي کیدل د افغانستان او د دې  پروژې د شریکانو لپاره له اقتصادي پلوه خورا مهمه بولي.

دوی  زیاتوي، چې د ټاپي پروژه کولی شي هېواد له اقتصادي ستونزو وژغوري.

اقتصادي کارپوه تاج محمد تلاش وایي: په عملي کیدو سره به په میلیونونه ډالر د هېواد په عوایدو کې زیات شي او په زرګونه هېوادوال به مو کار پیدا کړې. د هېواد په صنعتي کیدو کې مو هم اړین رول ولري.

د هېواد اوسیدونکي هم له اسلامي امارته غوښتنه کوي، چې په هېواد کې د پروژو د پلي کولو بهیر پراخ کړي، چې خلک له بی کارۍ وژغورل شي.

د کابل ښار اوسیدونکی صنیع الله رامین وایي: مونږ له اسلامي مارته غوښتنه کوو، چې هېوادوالو ته د کار د برابرولو په برخه کې نه ستړې کېدونکې هڅې وکړي، چې د شته اقتصادي ستونزو د پراخېد مخه پرې ونیول شي.

د ټاپي پروژه، چې د کار عملي چاري يي په ۲۰۱۶ زېږدیز کال کې د افغانستان، پاکستان، ترکمنستان او هندوستان د مشرانو له خوا پرانستل شوې او ټا کل شوې وه،  چې په ۲۰۱۹ کال کې ګټی اخستني ته سپارل شوې وه؛ خو د بېلا بېلو ستونزه له کبله دا پروژه په افغانستان کې له خنډ او ځنډ سره مخ وه. اوس، چې اسلامي امارت له واک و ځواک لرخمن شوی؛ وخت به یې د عملي چارو بهیر په ډاګه کړي.

ویل کیږي، چې د دې سترې سیمه ییزې اقتصادي پروژې د عملي پیل لپاره به دروانې میاشتې په اوږ دو کې د ترکمنستان یو پلاوی هم افغانستان ته راشي.

د کرنې او مالدارۍ وزارت وایي، چې تر راتلونکیو ۵ کلونو پورې به په هېواد کې پر۳۲۵۰ هکتار ځمکه د انځرو باغونه جوړ شي.

د دغه وزارت مسوولینو ويلي، چې د انځر د باغونو د پراختیا ملي طرحه د ولسمشر له خوا منظور شوې او تر راتلونکیو ۵ کلونو به د هېواد په کچه د انځرو د باغونو د جوړولو په برخه کې ۶۰ میلیون ډالر پانګونه وشي او لسګونه کسانو ته به کاري زمینه هم برابره شي.

مسوولینو دا هم ویلي، چې له دې سره به په هېواد کې د انځرو د پروسس لسګونه مرکزونه هم جوړ شي.

اکبر رستمي د کرنې او مالدارۍ وزارت ویاند وایي، چې ډېري دغه باغو نه به په هرات، بلخ او کندهار کې جوړ شي. افغانستان د انځرو د تولید په برخه کې لوړ ظرفیت لري؛ نو، څکه مو ورته سوداګریزه طرحه جوړه کړې ده.

د اقتصادي چارو کارپوهان هم د کرنې وزارت له دې هڅې هرکلی کوي او زیاتوي، چې د کرني وزارت باید پر هغو کرنیزو برخو پانګونه وکړي، چې ښه سوداګریز مارکیټونه لري.

د اقتصادي چارو کارپوه حکیم الله صدیقي وایي، د کرنې وزارت باید ټول هغه کرنیز اقلام، چې په سیمه اونړۍ کې ښه مارکیټونه لري؛ پر هغو هم لکه د انځرو، پانګونه وکړي.

د کرنې او مالدارۍ وزارت مسوولین ويلي؛ افغانستان دمګړۍ د کال ۲۵ زره متریک ټن صادرات لري، چې د نويو باغونو له جوړیدو سره به د تولید کچه ۴۰ زره متریک ټن ته لوړه شي.

د آریانا افغان هوايي شرکت ویلي، د فعالیتونو د معیاري کولو لپاره به په نږدې را تلونکي کی ۶ نورې الوتکې هم د خپلو هڅو دوران ته ورزیاتې کړو.

د آریانا افغان هوايي شرکت مسوولینو زیاته کړې؛ دمګړۍ په دې هوايي  شرکت کې څلور الوتکي هڅې لري، چې په نږ دې راتلونکي کې به  شپږ نورې  مسافر وړونکې نوي الوتکي هم  ورزیاتې شي.

د اریانا افغان هوايي شرکت رییس عالم شاه ابراهیمي څرګنده کړې، چې له دې شپږ الوتکو څخه څلور به د افغان حکومت له خوا پېریدل کیږي او دوه هغه الوتکې، چې د چین هېواد لخوا افغان ولسمشر ته ډالۍ شوې وې؛ هغه به هم د باختر هوايي شرکت او آریانا هوايي شرکت تر چتر لاندې خپلې هڅې پیل کړي.

د اقتصادي چارو کار پوهان وايي، د آریانا افغان هوايي شرکت په تېر کې ډېرې لوړې ژورې لیدلي او له نوې رهبرۍ  هم هیله څرګندوي، چې باید دا ملي تصدي له مالي ستونزو وژغوري او له نړیوالو معیارونو یې برخمنه کړي.

د اقتصادي چارو کارپوه سلیم توپان وایي؛ مونږ له نوې رهبرې هیله لرو، چې دا ملي تصدي ته له شته ستونزونه راوباسې. مونږ منو، چې اوس تر یوه بریده ستونزو ته لاسرس روان دی؛ خو باید باید چاري نوري هم پراخې شي.

د آریانا افغان هوايي شرکت مسوولین وايي، ډېر ژر به دا شرکت له نړیوالو معیارونو او ریفورم برخمن شي او د یوې بهرنۍ کمپنۍ له خوا به په دې ملي تصدۍ کې کارونه پیل شي.

دوی دا ډاډ هم څرګند کړی، چې له مالي پلوه د دې شرکت پخوانۍ  ستونزې حل شوي او اوس د ځان بسیایني پر لور ډاډمن ګامونه پورته کوي.

خبریال: اسلم حجاب