د هېواد بهرنیو چارو وزارت ویلي، چې د ټاپ – ۵۰۰ پروژې د عملي کار د پیل لپاره لومړۍ درې اړخیزه ناسته د انرژۍ او اوبو وزارت، برښنا شرکت، د ترکمنستان د انرژۍ وزارت او د ترکیې شرکت چاک هولډینګ د استازو پر ګډون ترسره شوه.

دغه راز بهرنیو چارو وزارت زیاته کړې، چې په دې ناسته کې د تخنیکي کمیټې ترمنځ د منظمو ناستو او د ټاپ-۵۰۰ پروژې د پلي کولو لپاره د عملي پلان پر جوړولو هوکړه وشوه.

د وزارت په خبرپاڼه کې راغلي، چې د ټاپ-۵۰۰ پروژه له ترکمنستان څخه د هرات، فراه، هلمند او کندهار ولایتونو له لارې پاکستان ته د لوړ ولټاژ برښنا لېږدوي او پر کورنیو اړتیاوو پوره کولو سربېره به افغانستان د دې برښنا له لېږد څخه کلني عاید هم ترلاسه کوي.

اسلامي امارت په تېرو درې کلونو کې هڅه کړې؛ پر هغو لویو سیمه‌ییزو پروژو کار پیل کړي، چې خلک یې له کلونو راپدېخوا د پیلېدو پر تمه ول.

د سوداګرۍ او پانګونې خونه وايي، چې په تېرو ۱۰  میاشتو کې افغانستان بېلابېلو هېوادونو ته د ۵۱۸ میلیون ډالرو پر ارزښت وچې میوې صادرې کړې دي.

د دې صادارتو ډېره برخه  جلغوزي دي،  چې په روان کال کې پنېځه زره ټنه چین ته صادر شوي او د صادراتو د پرا ختیا  لپاره يي هم هڅې رواني دي.

دوی وايي؛ د چین ترڅنګ خلیج، پاکستان، ترکیې او په نورو هغه هېوادونو کې د هېواد د کرنیزو محصولاتو لپاره ښه مارکیټونه شته.دي

د دړې خونې د څرګندونو له مخې؛ د وچې میوې د صادارتو د پراختیا لپاره خصوصي سکټور پراخ  تدابیر نیو لي او د تېر پر پرتله د زیاتېدو په حال کې دي.

د سوداګرۍ او پانګونې خونې  غړي خان جان الکوزي ویلي: )) د روان کال په لومړیو ۱۰ میاشتو کې یوازي د وچې میوي د صادراتو حجم  ۵۱۸  میلیون امریکايي ډالرو  ته رسیدلي، چي ډېره برخه یې جلغوزي جوړوي او هڅه کوو، چي د روان کال تر پایه د صادراتو لړۍ نوره هم پراخه کړو.))

د صنعت اوسوداګرۍ وزارت ویاند ویلي؛ په تېر میلا دي کال کې د جلغوزویو صادارتو حجم ۹۷۰ ټن ته رسیږي، چې مالي ارزښت يي ۱۲ میلیون ډالر بولي.

دوۍ وايي، چې د جلغوزیو ډېری صادرات يې د سیمي او کاونډ هېوادونو ته تر سره کیږي.

د صنعت او سوداګرۍ وزارت ویاند عبد السلام جواد اخوندزاده وایي: (( تېر میلا دي کال مو جلغوزیو صادرات ۱۲ میلیون ډالرو پر ارزښت ول او د ډېر ی صادارت مو چین، ایران، پاکستان،عربستان او د نړۍ بېلابېلو هېوادونو ته تر سره شوي دي)) .

د اقتصادي وزارت مسلکي مرستیال عبدالطیف نظري ويلي؛ هڅه کوي، چې  په هېواد کې د صادارتو د پراختیا لپاره نوې پالیسۍ جوړې او ورځ  تر بلي د صادارتو لپاره نوي مارکیټونه پیدا کړي، چې په دې برخه کې تر یوه بریده کار هم شوی دی.

د اقتصادي چارو کار پوهانو  ويلي، چي افغانستان د وچې او تازه میوې د تولید لوړ ظرفیت لري. باید په دې برخه کې د هېواد خصوصي سکټور پانګونه زیاته کړي او  د سیمې او نړۍ مارکیټونو ته پر معیاري بڼه صادرات تر سره کړي.

اقتصادي شنونکی محمدنبي افغان وایي: (( زمونږ هېواد په وچه او تازه میوي کې لوړ ظرفیت لري؛ خو مونږ اوس هم د صادراتو په برخو کې له ستونزو سره مخ یوو . هیله منم یم، چې خصوصي سکټور د معیاري بسته بندۍ په برخو کې پانګونه زیاته کړي، چې په نړیوالو مارکیټونو کې د رقابت لپاره افغان صادارتو کې هم ظرفیت را منځته شي.))

د خصوصي سکټور غړي وايي، چې د افغانستان ډېری صادراتي اقلام منرالونه، پنبه، اينجه اوطبي نباتاب، وچه او تازه مېوه، غالۍ، زعفران او جلغوزي  دي، چې ډېر پاکستان، ایران، ترکيې او چین ته صادر یږي.

د ریاست الوزاراء اقتصادي مرستیال وايي؛ ټولو کورنيو او بهرني پانګوالو ته، چې غواړي په افغانستان کې پانګونه وکړي ځمکې، امتیازات او اسانتیاوې په پام کې نیولي دي.

په افغانستان کې د پانګونې د جذبولو په نوم جوړ شوي کنفرانس کې د اسلامي امارت د سکټوري وزارتونو لخوا میلیارډونه ډالرو پر ارزښت د پانګونې هغه فرصتونه خصوصي سکټور ته معرفي شول، چې د پانګونې وړتیا په کې شته.

د صنعت او سوداګرۍ وزارت ويلي، چې د صنعت او سوداګرۍ وزارت نوی قانون جوړ او په هېواد کې صنعتکارانو لپاره د ځمکو وېش هم پیل شوی دی.

د ریاست الوزراء اقتصادي مرستیال د پانګي د جذب په اړه جوړې شوې غونډه ته ویلي؛ ټولو امارتي ادارو ته سپارښتنه شوی، چې له کورنیو تولیداتو او محصولاتو څخه ملاتړ وکړي.

ملا عبدالغني برادر زیاته کړې؛ د هغه کورني او بهرني پانګوال، چې په هېواد کې پانګونه کوې او یايي خپله پانګه له نورو هېوادونو راوړې ځانکړې ملا تړ کوي.

د ریاست الوزراء اقتصادي مرستیال ملاعبدالغني برادر وایي: ((د دې قانون اصلي موخه په هېواد کې پانګوالو ته اسانتیاوې برابرول او د پانګونې جذب دی. له دې څخه و هدف دادی، چي په کور دننه او بهر افغان پانګوال په هېواد کې د پانګونې د پراختیا لپاره زمینه برابره کړي او له خصوصي سکټور سره به د اړتیا پرمهال همکارۍ کوي.))

ملا عبدالغني برادر ویلي؛ پانګوال د ماشينونو او وسايلو پر واردولو د ماليې له معافيت برخمن دی، د پانګوال شرکت کارکوونکو ته د پېنځه کلنې ماليې معافيت او بهرني فني کار کوونکو ته د دوه کلنۍ ویزې ورکړه په پام کې نیول شوي دي.

د صنعت او سوداګرۍ وزارت ويلي؛ په هېواد کې به صنعتکارانو ته د ۱۶۰ زره جریبه ځمکې وېش پیل شي، چې ۱۲۰۰ پانګوال به په بېلابېلو سکټورونو کې ۵۰۰ میلیون ډالرو پانګونه تر سره کړي.

د صنعت او سوداګرۍ وزارت چارسمبالی نورالدین عزیزي وایي:(( په هېواد کې د راستېدونکو پانګوالو د پانګي انتقال، طرز العمل، د صنعتي ځمکو د وېش له قانون سره به ۱۲۰۰ صنعتکارانو ته د ځمکو وېش پیل شي او نږ دې ۶۰ زره هئوادوالو ته به د کار زمینه برابره شي.))

د انرژۍ او اوبو وزارت چارسمبالي ويلي، که افغانستان له خپلو سرچینو کار واخلي؛ نو کولی شي ۳۰ زره میګاواټه برښنا تولید کړي، چې ۱۰ زره میګاواټه به یې په کور دننه مصرف شي او ۲۰ زره میګاواټه به یې ګاونډ هېوادونو ته صادره شي. عبداللطیف منصور نن (پنجشنبه) د صنعت او سوداګرۍ وزارت لخوا په افغانستان کې د پانګونې د غوښتنې په مراسمو کې زیاته کړې، چې افغانستان اوسمهال ۱۰۰۰ میګاواټه برښنا لري.

د اقتصادي وزارت ويلي؛ که له هېواد څخه وتلي پانګوال خپله پانګه بېرته  راوړي افغانستان اقتصادي ځان بسیاینې ته رسدیلي شي.

د اقتصاد وزارت چارسمبالی دین محمد حنیف ویلي: "سره له دې، چې مونږ هر څه لرو، لاس مو بهرنۍ نړۍ ته غځول شوی دی. راځئ، چې هڅه وکړو او له هغو فرصتونو، چې الله پاک مونږ ته راکړي؛ ډېره ګټه پورته کړو. افغانستان به د خپلو خلکو پر واک او ځواک سرلوړی او پرمختللی شي."

د خصوصي سکټور غړي وايي، چې له اسلامي امارت سره ولاړ دي او د خپل هېواد په اقتصادي پراختیا کې به د خپل توان پر کچه پانګونه کوي؛ خو له حکومته غواړي، چې د برښنا د کمي او د ځمکې ستونزې حل کړي.

د یادونې ده، چې د دې کنفرانس په لړ کې د اوبو اونرژي، صنعت اوسوداګرۍ، ټرانسپورټ او هوايي چلند، د افغانستان برښنا شرکت، د کانونو او پټرو لیم وزارتونو لخوا پر منظم ډول د پانګونې هغه فرصتونه کورنیو او بهرنیو پانګوالو ته معرفي شول، چې په دې ناسته کې یې ګډون درلود.