Connect with us

تازه خبرونه

په افغانستان کې دې ځورونې بندې او د بندیانو حقونه ژر تر ژره خوندي شي – یوناما

خپور شوی

د

په افغانستان کې د ملګرو ملتونو مرستندویه پلاوي یا یوناما په خپل یوه تازه راپور کې، چې نن د وږي ۲۹ / د سپتمبر ۲۰ خپور شوی؛ د بشري حقونو د سرغړونو څه باندې ۱۶ سوه قضیې ثبت کړي، چې د افغانستان د واکمنو چارواکو لخوا د افرادو د نیولو او د بند پرمهال ترسره شوې دي.

د یوناما د بشري حقونو څانګې دغه راپور د ۲۰۲۲ ز. کال د جنورۍ له لومړۍ څخه د ۲۰۲۳ کال د جولای تر ۳۱ نېټې پورې د افغانستان له ۳۴ ولایتونو څخه په ۲۹ هغو کې له بشري حقونو څخه د سرغړونو قضیې ثبت کړې دي.

دغه راز څرګنده شوې، چې نږدې پنځوس سلنه تاوتریخوالی یوازې د ځورونې او نورو ظالمانه، ناانساني یا سپکاوي وړ چلند یا سزا اړوند کړنې دي.

دغه پېښې په ټولیزه توګه؛ د کورنیو چارو وزارت او د دوی د استخباراتو دعمومي ریاست تر واک لاندې ساتن‌ځایونو کې د نیولو او د بند په بهیر کې په پراخه کچه ترسره شوې دي.

دغه راز تر واک لاندې زندانونو کې هم ورته پېښې مستندې شوې دي. د اعترافاتو یا نورو معلوماتو د ترلاسه کولو لپاره ساتل شوي کسان د فزیکي وهلو، برښنا ورکولو، ساه بندولو، فشار او په جبري ډول د اوبو د څښلو، سترګو تړلو او ګواښلو له سخت درد او کړاو سره مخ شوي دي.

همدارنګه څرګنده شوې، چې وکیلانو ته د لاسرسي د نه‌شتوالي په ګډون د قانوني بهیر نه‌شتون هم یوه معمولي چاره ده .

د یوناما د دغه راپور له مخې؛ دغه سرغړونې د زندانیانو د بشري حقونو د ښې ساتنې او د امنیتي منسوبینو د چلند د تنظیم لپاره د حکومتي لارښودونو او سپارښتنو سره - سره رامنځته شوې دي.

راپور موندلي، چې د ۲۰۲۲ ز. کال په جنورۍ کې د واکمنو چارواکو د مشر لخوا د چلند د خپاره شوي کود په ګډون د یو لړ ورته نورو لارښودونو سره - سره، په عملیاتي کچه دغه لارښوونې څارل شوې نه‌دي .

دې راپور په یوشمېر برخو کې د څېړنو د ترسره کولو د وړتیا په ګډون د چارواکو د امنیتي برخې او زندانونو د چارواکو د مسلکیتوب بېړنۍ اړتیا ته هم نغوته کړې ده.

د ملګرو ملتونو د بشري حقونو عالي کمیشنر ولکر تورک ویلي: د وهلوـ ټکولو، برښنا ورکولو، د اوبو اړوند ځورونې او د ا فرادو او د هغوی د کورنیو پر وړاندې د ګواښونو ترڅنګ د ډېرو نورو ظالمانه او سپک چلند شخصي راپورونه ځوروونکي او په هر ډول حالت کې منع شوي دي.

د نوموړي د څرګندونو له مخې؛ دغه راپور ښیي، چې ځورونې د اغېزمنو څېړنو پرځای د یوې وسیلې په توګه کارول شوې دي.

هغه ویلي: زه له ټولو اړوند چارواکو غواړم، چې د دې ناوړه چلند د مخنیوي لپاره کوټلي او ډاډمن ګامونه پورته او له عاملینو سره یې حساب وکړي. د ځورونې د ترویج مسله او په بند کې د خوندیتوب له کړنلارو څخه د سیستماتیکو سرغړونو، لکه وکیلانو ته د لاسرسي د نشتوالي مسلې باید د واکمنو چارواکو لخوا هر اړخیز حل شي.

د راپور د څرګندونو له مخې؛ اوسني واکمن چارواکي باید په دې اړه ګامونه پورته کړي؛ د پیاوړو حقوقي مرستو چوکاټ رامنځته او د جرمي قضیو د عدالت په بهیر کې داسې خنډونو ته لاسرسی ومومي، چې له اغېزمن قضایي څار پرته د خپل‌سرو نیونو د لوړې کچې له کبله رامنځته شوې دي. خپل‌سرې نیونې او د نیول شویو کسانو د څېړنو د بشپړېدو پر تمه د وخت اوږیدو، له بندي شويو کسانو سره د ناوړه استفادې خطررامنځته کړی دي .

په راپور کې راغلي، چې د واکمنو له‌خوا پر ساتن‌ځایونو د ځواکمنې څارنې د ډاډمنولو لپاره اخیستل شوي ګامونه تائیدوي؛ له هغې ډلې د کورنیو چارو وزارت او استخباراتو عمومي ریاست  د بشري حقونو د ریاستونو او د زندانونو د څارنې کمیتې، د سترې محکمې د کمیتو، فرمانونو او احکامو د څارنې د نوي عمومي عالي ادارې د کار دوام، چې دنده یې له ساتن‌ځایونو څارنه او د ناوړه ګټه اخیستنې د تورونو څېړنه ده.

د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو د عمومي منشي ځانګړې استازې او د یوناما مشرې روزا اوتنبایوا ویلي: که څه هم د مشرتابه لخوا د لارښوونو په برخه کې ځینې هڅونکې نښې شته او همدارنګه له یوناما سره د رغنده ښکېلتیا لپاره د ډېرو واکمنو چارواکو لیوالتیا ترسترګو کیږي او له زندانونو د لیدنې اجازه ورکړ شوې؛ خو دغه مستند شوې قضیې د ټولو له‌خوا د بېړنیو او ګړندیو کړنو اړتیا پر ګوته کوي.

نوموړې وایي؛ له واکمنو چارواکو سره د نورې ښکېلتیا لپاره جدي اړتیا لیدل کیږي، چې دغه اعمال پای ته ورسیږي. زه هیله لرم، چې دغه راپور او سپارښتنو ته به لومړیتوب ورکړ شي. مونږ خپلو هڅو او د افغانستان خلکوته ژمن یوو، چې له دو ی سره په بې پرې بڼه او ښه نیت رغنده ښکېلتیا ولرو.

ویل کیږي، چې افغانستان د ملګرو ملتونود یوه غړي هېواد په توګه د بشری حقونو او بنسټیزو آزادیو په اړه د ګڼو نړیوالو تړونونو پر درناوي مکلف دی.

تازه خبرونه

نړیواله ټولنه دې د پاکستان د بې عدالتۍ او ظلم مخه ونیسي ـ د هوایي برید ټپیان

هر ټپي د برید دردوونکې کیسې لري او وايي پاکستانيو الوتکو هغه سیمې پر نښه کړې، چې کډوال په کې شپې سبا کوي.

Published

on

په پکتیکا کې د پاکستان په هوايي بریدونو کې یو شمېر ټپیان له نړیوالې ټولنې غواړي، چې د پاکستان د "بې عدالتۍ"  او ظلم مخه ونیسي.

د پکتيکا ولايت په برمل ولسوالۍ کې د پاکستان د هوايي بريدونو له کبله د ماشومانو، لويانو او میرمنو  په ګډون يو شمېر ټپيان کابل ته لېږدول شوي دي.

هر ټپي د برید دردوونکې کیسې لري او وايي پاکستانيو الوتکو هغه سیمې پر نښه کړې، چې کډوال په کې شپې سبا کوي.

دوی وايي؛ د پاکستان پوځ له کډوالو سره غیر انساني چلند کوي؛ ماشومان او ښځې پر نښه کوي.

له آریانا نیوز سره داسې ټپیانو هم خبرې کړي، چې د پاکستان په هوايي بریدونو کې یې د خپلو کورنیو ډېر غړي له لاسه ورکړي دي.

په هغو ټپیانو کې، چې کابل ته راوړل شوي دي؛ داسې ټپیان هم په کې ديؤ چې د خپلې کورنۍ ټول غړي یې له لاسه ورکړي دي.

په پکتیکا کې د پاکستان د هوايي برید له کبله ټپي شوی یحیی نومی ماشوم د خپلې کورنۍ د ټولو غړیو د له لاسه ورکولو په غم کې ژاړي.

له دې بریدونو څخه ان دوه میاشتنی ماشوم هم ندی خلاص شوی، دغه ماشوم اوس د خپلې مور د ګرمې غېږې پر ځای د کابل په یوه روغتون کې بستر دی.

د هوایي برید ټپیان وايي، چې د پاکستاني پوځ د بريدونو له وېرې له وزيرستانه افغانستان ته را کډه شول؛ خو دلته پرې هم بريدونه کیږي.

په پکتیکا کې د پاکستان د هوايي برید یو بل ټپي سهیل نومي ویلي؛ له همدې کبله له نړیوالې ټولنې غواړي، چې د پاکستان د «بې عدالتۍ»  او ظلم مخه ونیسي.

د کارپوهانو د څرګندونو له مخې؛ د پاکستان پوځ، چې د نړیوالو قوانینو خلاف په ګاونډ هېوادونو کې خپل وګړي پر نښه کوي؛ غواړي، چې کابل له اسلام‌آباد سره د کړکېچ نوي پړاو ته وردننه شي. هغه تاوتریخوالی، چې کیدی شي د سرحدي نښتو او د پاکستان پر خاوره د بریدونو د زیاتوالي لامل شي.

ویل کیږي، چې پاکستان پخپله غواړي د خپل پوځ او ټي ټي پي تر منځ جګړې ته زور ورکړي.

Continue Reading

تازه خبرونه

پاکستان په افغانستان کې خپل هوايي بریدونه تائید کړل

د یاد حکومت د بهرنیو چارو وزارت ویاندې ویلي، چې پاکستان د خپلو خلکو لپاره یو موټی دی.

Published

on

د پاکستان بهرنیو چارو وزارت د پنجشنبې پر ورځ ( د مرغومي شپږمه ) تائید کړه، چې د سې‌شنبې پر شپه یې هوایي ځواکونو په افغانستان کې بریدونه کړي دي.

د یاد حکومت د بهرنیو چارو وزارت ویاندې ویلي، چې پاکستان د خپلو خلکو لپاره یو موټی دی.

د پاکستان ډان نیوز ورځپاڼې د دغه هېواد د بهرنیو چارو وزارت د ویاندې ممتاز زهرا بلوچ له خولې ویلي، چې پاکستان د افغانستان په سرحدي سیمو کې عملیات کړي دي.

ممتاز بلوچ څرګنده کړې، چې دغه عملیات د پاکستان لخوا د افغانستان په سرحدي سیمو کې د استخباراتي معلوماتو پر بنسټ ترسره شوي.

هغې زیاته کړې: دا عملیات د پاکستان امنیت ته د ګواښونو پر بنسټ ترسره شوي دي.

دې چارواکې ټینګار کړی، چې پاکستان " تل له افغانستان سره د اړیکو په اړه خبرو اترو ته لومړیتوب ورکړی دی."

ممتاز بلوچ ویلي: مونږ د افغانستان بشپړتیا او حاکمیت ته درناوی لرو.

بلوچ یادونه کړې، چې د پاکستان امنیتي ځواکونه او د قانون پلي کوونکي ادارې په منظم ډول "په سرحدي سیمو کې د ترهګرو ډلو پر ضد" عملیات ترسره کوي.

هغې ټینګار کړی: د دغو عملیاتو پیل په ډېر دقت سره ترسره کیږي.

نوموړې ویلي، چې د خپلو اتباعو ساتنه د پاکستان لومړیتوب دی، " د ترهګرو لخوا پاکستان او خلکو ته ګواښونه موجود ول".

بلوچ ویلي: "پاکستان د خپلو خلکو امنیت ته ژمن دی."

د اسلامي امارت اړوند چارواکو له برید وروسته سخت غبرګون ښودلی دی:

د افغانستان اسلامي امارت بهرنیو چارو وزارت د دغو بریدونو په غبرګون کې د پاکستان شارژدافیر احضار کړ.

دغه وزارت د پکتيکا ولايت په برمل ولسوالۍ کې د پاکستانيو ځواکونو د وروستي هوايي بريد د غندلو تر څنګ پاکستاني ډيپلوماټ ته د " سخت اعتراضي يادښت" وړاندې کړ.

په دې لیک کې ټینګار شوی، چې د افغانستان د ځمکني بشپړتیا ساتنه د اسلامي امارت لپاره یوه « سره کرښه» ده او خبرداری ورکوي، چې دا ډول بې پروايي به بدې پایلې ولري.

د سې‌شنبې پر ورځ د پکتیکا ولایت د برمل ولسوالۍ په اړوند سیمو کې پاکستان هوایي بریدونه وکړل، چې له کبله یې ۴۶ کسان د ښځو او ماشومانو په ګډون ووژل شول او شپږ نور ټپیان دي.

Continue Reading

تازه خبرونه

اسلامي امارت د جدي شپږمه د شوروي اتحاد یرغل وغانده

د ارګ‌ په خبرپاڼه کې راغلي: « له نن څخه ۴۵ کاله وړاندې د ۱۳۵۸ کال د جدې پر شپږم تاریخ د پخواني شوروي اتحاد سرو لښکرو د خپلو لاسپوڅو پر ملتیا پر افغانستان تېری وکړ؛ خو د افغانستان مېړني ولسونه یې پر وړاندې ټینګ ودرېدل.»

Published

on

د افغانستان اسلامي امارت پر افغانستان د شوروي اتحاد د یرغل د پیل د ۴۵ کلیزې په مناسبت په خبربانه کې  د جدي شپږمه د شوروي اتحاد یرغل غاندلی او د افغانانو مباره یې ستایلې ده.

د ارګ‌ په خبرپاڼه کې راغلي: « له نن څخه ۴۵ کاله وړاندې د ۱۳۵۸ کال د جدې پر شپږم تاریخ د پخواني شوروي اتحاد سرو لښکرو د خپلو لاسپوڅو پر ملتیا پر افغانستان تېری وکړ؛ خو د افغانستان مېړني ولسونه یې پر وړاندې ټینګ ودرېدل.»

د خبرپاڼې له مخې؛ افغانان له ۹ کاله مبارزې او جهاد وروسته داسې ورځ  ولیده، چې سرو لښکرو په افغانستان کې ماتې وخوړه او له افغانستان څخه ووتل.

اسلامي امارت ویلي، چې راتلونکي نسلونه باید تل د دین، خپلواکۍ او وطن په دفاع کې د خپلو پخوانیو اسلافو پیروي وکړي او د هر ډول تېري او ظلم پر وړاندې ودریږي.

Continue Reading
Advertisement

Trending

Copyright © 2024 Ariana News. All rights reserved!