په افغانستان کې د آزادو رسنیو ملاتړي بنسټونه پر حکومت تور لګوي، چې د وژل شویو خبریالانو د دوسیو څېړل یې له پامه غورزولي دي.

د افغانستان د آزادو رسنیو ملاتړي بنسټونه وایي، چې که څه هم څو خبریالان په وروستیو میاشتو کې وژل شوي؛ خو تر اوسه دولت د یوې پېښې په اړه هم بشپړ جزئیات په ډاګه کړي ندي.

د افغانستان له آزادو رسنیو د ملاتړ بنسټ مشرمجیب خلوتګر ویلي؛ په خواشینس، چې د خبریالانو پر وړاندې تاوتریخوالي ډېر شوی؛ ځکه، چې د وژل شویو خبریالانو دوسیې څېړل شوې ندي. که څه هم حکومت د دوشسیو د څېړلو ادعا کړې ده؛ خو باید په یاد ولرو، چې د یوې دوسیې اچول د هغې د څېړلو معنا نلري.              

د دغو بنسټونو د څرګندونو له مخې؛ د امنیتي ګواښونو له امله ځینې خبریالان اړ شوي، چې له هېواده ووځي.

په کندهار کې د اثر اوونیزې مسوول عبدالسمع غیرتمل څرګنده کړې؛ له تېرو څو اوونیو راپدیخوا د هېواد په لویدیځ کې یو شمېر خبریالانو د امنیتي ګواښونو له کبله دندې پریښي او یو شمېر نور له هېواده وتلي دي.              

خبریالان وایي، که  حالت ښه نشي؛ اړ دي له افغانستان ووځي.

صمیم فیضي هم د دې لپاره، چې ونه وژل شي؛ پر زرهي واسکټ د پېښو سیمو ته ځي.

نوموړي زیاته کړې؛ مونږ هره ورځ له ستونزو سره ډغرې وهو؛ حکومتي معلوماتو ته بشپړ لاسرسی نلرو او ګواښونه هم ډېر دي. که مو امنیتي خوندیتوب ته پاملرنه ونشي اړ یو له هېواده ووځو؛ ځکه د خبریالانو یوه دوسیه هم پوره څېړل شوې نده.

حسیب نومی خبریال، چې په کابل ښار کې هڅې تر سره کوي وایي؛ د راپور جوړولو لپاره هره ورځ ښار ته ځي او هیله نلري، چې ژوندی به کور ته ستون شي.

خبریال حسیب صابري زیاته کړې؛ بس یوازې زرهي واسکټونه تزر غاړې کوو، چې تن مو خوندي کړي.

کورنیو چارو وزارت ویلي، چې هیڅ داسې دوسیه نشته، چې څېړل شوي نه وي.

د کورنیو چارو وزارت ویاند  طارق آرین زیاته کړې؛ تاوتریخوالي ته د لاسرسي د همغږۍ مرکز د رسنیو له مسوولینو سره د خبریالانو او مدني مخکښانو دوسیې ګوري.             

تېر میلادي کال په هېواد کې ۱۱ خبریالان وژل شوي؛ په وروستیو کې امنیتي بنسټونو ویلي، چې څو کسان یې پر خبریالانو د بریدونو په شک نیولي؛ خو اوس هم د خبریالانو د موخه ییزو وژنو په اړه اندېښنې پخپل حال پاتې دي.

د اوبو د تنظيم ملی ادارې چارواکو ویلي؛ له کلونو انتظار وروسته د نیمروز د کمال خان او د بد خشان د شورابک د اوبو بندونو ودانیزې چارې بشپړې شوې او د اوبو زیرمه کول یې روان دي.

د اوبو د تنظيم  ملي ادارې مسوولینو ویلي، چې د هېواد په سهیل او لویدیځ کې د دوه بندونو کارونه بشپړ شوي او په نږ دې راتلونکي کې به په رسمي بڼه ګټې اخیستنې ته وسپارل شي.

 دوۍ زیاتوي، چې د کمال خان بند په افغانستان کې د اوبو د راګرزولو(مهارولو) یوه له اړینو پروژو څخه ده، چې  چارې  بشپړې شوي؛ لوړوالی یې ١٦ متره او د اوبو د زیرمې وړتیا یې ٥٢ میلیون مټرمکعبه ده، چې نږدې ۸۰ زره هکتاره ځمکه  به خړوبه  کړي.

د بد خشان د شورابک بند، چې ۷,۵ میګاواټه د برښنا تولیدي وړتیا لري ۱۵۰۰۰ کورنیو ته برښنا برابرولی او چارې یې بشپړې شوې دي.

د اوبو د تنظیم ملی ادارې ویاند نظام الدین خپلواک وایي: د کمال خان بند او د شوورابک بندونو چارې  بشپړې شوې او نږ دې دوه سوه میلیونه ډالر پرې ولګېدل. د دې بندونو پرانستل به مو دهېواد په اقتصادي  وده او پراختیا کې خورا  مثبت اغېز ولري.

د اقتصادي چارو کارپوهان هم افغان حکومت له دې هڅې هرکلی کوي  او زیاتوي، چې افغانستان د بندونو جوړولو په برخه کې ښه وړتیا لري او حکومت باید د بندونو د جوړولو لړۍ نوره  پراخه کړي.

د اقتصادي چارو کارپوه تاج محمد تلاش څرګنده کړې؛ د اوبو د تنظيم ادارې له هڅو هرکلی کوم. هېواد مو د اوبو د مهار لو او د انرژۍ د تولید لپاره خورا ښه وړتیا لري او باید د بندونو د جوو لو بهیر نور هم پراخ شي.

د خصوصي سکتور غړي هم  پدې باور دي، چې د هېواد د اقتصادي بحران د حل  یوازنۍ لار په هېواد کې د اوبو بندونو جوړولو، د اوبو مدیریت او د برښنا تولید ته پاملرنه ده.

د دغې ادارې د څرګندونو له مخې؛ د دغې پروژې له پرانستل کیدو سره به د لسګونه زره هېوادوالو په ژوند کې مثبت اقتصادي  بدلونو نه رامنځته شي.

د آریانا نیوز د ترلاسه شوي معلوماتو له مخې؛ له تېرو ۲۴ ګړیو راپدیخوا د افغانستان په ۱۹ ولایتونو کې لسګونه سرتېرو ته مرګ و ژوبله اوښتې ده.

د ملي دفاع وزارت مرستیال ویاند فواد امان وایي: له تېرو ۲۴ ګړیو راپدیخوا په ۱۹ ولایتونو کې امنیتي او دفاعي ځواکونو د طالبانو سلګونه وسلوال بریدونه شنډ کړي او د امنیتي ځواکونو په ځوابي بریدونو کې ۴۳ طالبان وژل شوي او لسګونه نور ټپیان دي.

د آریانا نیوز ړد موندنو له مخې؛ په تېرو څلیریشت ګړیو کې له طالبانو سره په نښتو کې لسګونه افغان ملي، امنیتي او دفاعي ځواکونو ته هم درنده مرګ و ژوبله اوښتې ده.  

د روان سږني ژمي په سړه هوا کې د تېرو دوه لسیزو پر پرتله بې ساري نښتې رامنځته شوې دي.

د راپورونو له مخې؛ نن د هلمند په نهر سراج کې شپږ پولیس وژل شوي او ۱۲ نور ټپیان دي.

دغه راز په لاندې ولایتونو کې هم له بریدونه راپور ورکړ شوی دی:

– په کندهار کې د ملي امنیت پر ورکشاپ ځانمرګی او ډله ییز برید.

ـ  دوه نښلیدونکي ماینونه چاودېدلي او په بغلان ولایت کې د تېلو څو ټانکرونه وسوځول شول؛ یو سرتېری وژل شوی او د پولیسو د استخباراتو مرستیال او له یو سرتېري سره ټپيان دي.

ـ د تخار د درقد ولسوالۍ پر مرکز د طالبانو په برید کې دوه سرتېري وژل شوي او شپږ نور ټپیان دي.

ـ د هرات په غوریان ولسوالۍ کې د طالبانو درې نفوذي کسانو ۱۲ سیمه ییز پاڅونوال وژلي دي.

– په کابل کې د نښلیدونکي ماین په چاودنه کې دوه پولیس وژل شوي.

ـ د کندهار ولایت په ارغنداب، ژیړۍ او پنجوايي ولسوالیو کې جګړه روانه ده.

ـ  د هلمند ولایت په څو بېلابېلو سیمو کې جګړه روانه ده.

ـ په سمنګان ولایت کې طالبانو بریدونه کړي.

ـ په جلال آباد کې د پولیسو پر مرکز برید شوی؛ یو پولیس وژل شوی او یو سرتېری ټپي دی.

له دې سره همهاله په قطر کې د حکومت او طالبانو ترمنځ د سولې خبرې روانې ساتل شوي؛ خو افغان امنیتي ځواکونو ويلي، چې د تاوتریخوالي کچه د حکومت له تمې ډېره ده.