ساینس او ټیکنالوژي
د شمالي کوریا څارګره سپوږمکۍ فعاله ده – هالنډي کارپوه
د هالنډ یوه فضايي کارپوه تائید کړې، چې د شمالي کوریا څارګره سپوږمکۍ ژوندۍ او فعاله ده.
د رویټرز د څرګندونو له مخې؛ دې کارپوه د شمالي کوریا د سپوږمکۍ په مدار کې د بدلونونو له موندلو وروسته ویلي، چې پیونګ یانګ دا وسیله بریالۍ څاري؛ د شمالي کوریا لومړنۍ څارګره سپوږمکۍ ژوندۍ ده، که څه هم د هغې وړتیاوې ناڅرګندې دي.
په هالنډ کې د ډلفټ ټکنالوژۍ پوهنتون د سپوږمکۍ کارپوه مارکو لانګبروک، لیکلي؛ خو اوس مونږ کولی شو پرېکنده ووایو، چې سپوږمکۍ ژوندۍ او فعاله ده.
لانګبروک د امریکا پر مشرۍ له ګډو فضایي عملیاتو مرکز څخه د معلوماتو پر حواله څرګنده کړې، چې سپوږمکۍ د فبرورۍ له نولسمې څخه تر څلیریشتمې پورې په مدار کې د ځای موندلو لپاره له ۳۸۸ کیلومټرو څخه ۴۹۷ کیلومټرو ته کښته او پورته شوې ده.
هغه وایي: دا هڅې ښیي، چې د مالیګیونګ یو څارګره سپوږمکۍ ویجاړه شوې نهده او شمالي کوریا خپله سپوږمکۍ څاري.
له دوه ناکامو هڅو وروسته شمالي کوریا بریالۍ شوه، چې په نومبر کې مالیګیونګ یو سپوږمکۍ مدار ته وتوغوي.
د پیونګ یانګ دولتي رسنیو ادعا کړې، چې سپوږمکۍ په سویلي کوریا، امریکا او نورو سیمو کې له حساسو نظامي او سیاسي موخو انځورونه اخیستي؛ خو د دې ادعا کوم انځور خپور شوی نهدی. له دې مخکې د دې سپوږمکۍ وړتیا د سیګنال د نه رسیدو له کبله تر پوښتنې لاندې راغلې وه.
ساینس او ټیکنالوژي
د ډونالډ ټرمپ له ملاتړ وروسته ټیکټاک بېرته په امریکا کې د لاسرسي وړ شو
ټیکټاک خپلو کاروونکو ته په یوه پیغام کې ویلي: “د ټرمپ له هڅو څخه مننه، ټیکټاک په امریکا کې بېرته فعالیږي.”
له هغې وروسته، چې د امریکا منتخب ولسمشر ډونالډ ټرمپ وویل، چې سپینې ماڼۍ ته له ستنېدو وروسته به ټیکټاک اپلیکیشن ته لاسرسی بېرته خوندي کوي؛ نو ټیکټاک د یکشنبې پر ورځ اعلان وکړ، چې په امریکا کې خپل خدمات بېرته د لاسرسي وړ ګرځوي.
ټیکټاک خپلو کاروونکو ته په یوه پیغام کې ویلي: "د ټرمپ له هڅو څخه مننه، ټیکټاک په امریکا کې بېرته فعالیږي."
ټیک ټاک هم په یوه خبرپاڼه کې ویلي؛ امریکایي کاروونکي توانېدلي، چې د چینایي شرکت اوبپاڼې ته لاسرسی ومومي.
د شنبې پر شپه د امریکايي کاروونکو لپاره ټیکټاک ته لاسرسی وځنډول شو.
امریکایي چارواکو خبرداری ورکړی و، چې د چینایي شرکت بایټډنس تر ملکیت لاندې د چین حکومت د امریکایانو له معلوماتو څخه د ناوړه ګټې اخیستنې احتمال شته.
د ټرمپ لخوا د ټیکټاک بیارغونه د هغه د لومړۍ دورې پر پرتله د هغه په دریځ کې یو بدلون ګڼل کیږي. په ۲۰۲۰ کال کې هغه د چین حکومت لخوا د امریکایانو شخصي معلوماتو ته د لاسرسي په اړه د اندېښنو له کبله د اپلیکیشن د بندولو هڅه وکړه.
په دې وروستیو کې، ټرمپ ویلي، چې "ټیکټاک مې په زړه کې ځانګړی ځای لري" ځکه، چې د ۲۰۲۴ کال په ټاکنو کې یې د ځوانو رای ورکوونکو د جذبولو لپاره ترې ګټه پورته کړه.
د هغه قانون له مخې، چې تېر کال تصویب او د جمعې پر ورځ د امریکا سترې محکمې لخوا تائید شو؛ نو تر یکشنبې پورې ټیکټاک وخت درلود، چې د چینایي شرکت بایټډنس سره اړیکې پرې کړي او په امریکایي پېرودونکو وپلورل شي.
امریکایی قانون جوړونکي اندېښمن دي، چې د چین حکومت کولی شي ټیکټاک اړ کړي، چې د چینایي قانون پراساس د امریکایي وګړو په اړه معلومات وروسپاري.
ساینس او ټیکنالوژي
چینایي هیکرانو د امریکا د خزانې وزارت اسناد غلا کړل
په لیک کې ویل شوي، چې هیکرانو د سایبر امنیتي خدماتو چمتوکوونکي سیسټم مات کړی او غیر محرم اسنادو ته یې لاسرسی موندلی ده.
د چین له ملاتړه برخمنو هیکرانو د امریکا د خزانې وزارت د کمپیوټر سیسټم مات کړی او هغه محرم اسناد یې غلا کړي، چې د خزانې وزارت د کانګرس غړیو ته په یوه لیک " لویه پیښه" یاده کړې ده.
په لیک کې ویل شوي، چې هیکرانو د سایبر امنیتي خدماتو چمتوکوونکي سیسټم مات کړی او غیر محرم اسنادو ته یې لاسرسی موندلی ده.
بیاندټراسټ په خپله اوبپاڼه کې ویلي، چې په دې وروستیو کې یې یوه "امنیتي پیښه" پیېندلې، چې د شرکت سافټویر پر یوې کیلۍ له لرې څخه اغېزمن شوی دی.
د رویټرز د څرګندونو له مخې؛ په واشنګټن کې د چین د سفارت ویاند هم د تبصرې غوښتنې ته ځواب ندی ویلی؛ ځکه، چې بیجینګ په منظم ډول د سایبر جاسوسۍ پیښو مسوولیت ردوي.
ویل کیږي، چې دا لویه پېښه د روان کال د ډسمبر په لومړیو کې رامنځته شوې ده.
ساینس او ټیکنالوژي
ټیکټاک د یو څه وخت لپاره په امریکا کې د پاتې کېدو ارزښت لري – ډونالډ ټرمپ
رویټرز لیکلي، چې د ډونالډ ټرمپ دا څرګندونې یو له قوي پیغامونو څخه دی، چې هغه د امریکا له بازار څخه د چینایي ټولنیز پلیټ فارم د احتمالي وتلو مخالف دی.
د امریکا منتخب ولسمشر ډونالډ ټرمپ د یکشنبې پر ورځ ( د لیندۍ دوهیمه) ویلي، چې په امریکا کې ټیکټاک ته تر یو وخته لېواله دی.
رویټرز لیکلي، چې د ډونالډ ټرمپ دا څرګندونې یو له قوي پیغامونو څخه دی، چې هغه د امریکا له بازار څخه د چینایي ټولنیز پلیټ فارم د احتمالي وتلو مخالف دی.
د امریکا سنا د روان کال په اپریل کې یو قانون تصویب کړ، چې بایټډانس ته د ټیک ټاک د مور خطاب کېږي؛ د ملي امنیت د اندېښنو له کبله به د دغه ټولنیز پلیټ فارم مالکیت امریکایانو ته وسپاري.
د ټیک ټاک مالکین د دې قانون د لغو کولو غوښتونکي دي او د امریکا سترې محکمې د دې قضیې په اړه موافقه کړې ده؛ خو که محکمه د بایټډانس په ګټه رای ورنکړي، دا اپلیکیشن به د راتلونکي کال د جنوري پر نولسمه د ټرمپ له راتګه یوه ورځ بند شي.
اوس دا څرګنده نده، چې ډونالډ ټرمپ به څنګه د ټیک ټاک د بندېدو امر بېرته واخلي، چې په سنا کې په پراخه کچه تصویب شوی دی.
د دوشنبې پر ورځ ټرمپ د ټیک ټاک له اجرائیوي رییس سره هم وکتل. له دې غونډې وروسته او په همدې ورځ یې په یوه خبري کنفرانس کې وویل، چې په دې اپلیکیشن کې د هغه د ټاکنیز کمپاین د بریالیتوب لپاره ټیک ټاک غوره رول ولوباوه.
د امریکا عدلیې وزارت استدلال کړی، چې ټیک ټاک د چین ملکیت او د امریکا ملي امنیت ته ګواښ دی؛ دا یو داسې دریځ دی، چې د امریکا قانون جوړوونکي ترې ملاتړ کوي.
-
تازه خبرونه5 days ago
بایډن د افغانستان د بشري بحران له کبله ملي بېړنی حالت وغځاوه
-
تازه خبرونه1 day ago
د راتلونکي ادارې په چوکاټ کې به امریکایي ځواکونه افغانستان ته ستانه نشي
-
سیمه ییز خبرونه5 days ago
د اسرائیل او حماس د اوربند له اعلان وروسته په غزه کې هوايي بریدونه وشول
-
تازه خبرونه5 days ago
د افغانستان او قطر د کاري کمیټې ګډه ناست ترسره شوه
-
تازه خبرونه2 days ago
۲۰۰ افغانان د ویزې ترلاسه کولو وروسته له فیلیپین څخه امریکا ته ولاړل
-
نړۍ2 days ago
په نایجریا کې د تېلو ټانکر د چاودنې کبله لږ تر لږه ۷۰ کسان ووژل شول
-
نړۍ16 hours ago
ټرمپ د لوړې له مراسمو مخکې د کډوالۍ د مخنیوي ژمنه وکړه
-
ساینس او ټیکنالوژي14 hours ago
د ډونالډ ټرمپ له ملاتړ وروسته ټیکټاک بېرته په امریکا کې د لاسرسي وړ شو