ولسمشر غني پرون (دوشنبه د غویی  ۲۷)  د امریکا پي بي اس ټلویزیون ته ویلي، چې که طالبان له سولې ډډه نکوي؛ باید داسې سوله وغواړي، چې په کې د تېرو دوه لسیزو لاسته راوړنې او د وګړیو په ځانګړي توګه د ښځو حقونه خوندي شي.

غني ويلي، چې که طالبان د جنګ او زور له لارې واک ته رسیدل غواړي او پر خلکو یو دیکتاتور رژیم تپي؛ نو وروستۍ پرېکړه به د جګړې په ډګر رامنځته شي.

غني زیاته کړې؛ له افغانستان څخه د امریکايي سرتېرو له وتلو وروسته، امنیتي ځواکونه له هېواده د دفاع وړتیا لري.

هغه په دې اړه ویلي؛ مونږ تر میاشتو چمتووال لرو.

اشرف غني وایي: جګړه به آسانه شي؛ ځکه، چې د هغوی ټولې دسیسې او په افغانستان کې د هغوی د دایمي پاتې کېدو نړیواله هیله پای ته رسیدلې. مونږ اړ یو، چې ګډ کار وکړو.

غني زیاته کړې، د سیمې هېوادونه له افغانستان څخه د امریکايي ځواکونو پر وتلو خوښ دي.

دی وایي: که څه هم طالبان په ولایتونو کې د سیمې د نیولو هڅې کوي؛ خو مونږ باید یوه ګډه ستراتیژي خپله کړو.

ولسمشر پهدې اند دی، چې طالبان هره خوا بریدونه کوي او یو ویجاړونکی ځواک دی.

هغه څرګنده کړې: ارغنداب د کندهار يوازنۍ ولسوالۍ وه، چې طالبانوغوښتل خپله ولکه پرې ټینګه کړي؛ اوس ترې خلک کرکه لري.

د سولې خبرو په اړه ولسمشر اشرف غني ویلي؛ طالبان باید د ټاکنو پر بنسټ سیاسي سیسټم ومني.

نوموړي ویلي: دا یوه بنسټیزه موضوع ده؛ نور شیان د خبرو اترو او بحث وړ دي. که دا بنسټیزه موضوع ونه منل شي؛ نو د تېرو ۲۰ کلونو لاسته راوړنې، د ښځو، ځوانانو، اقلیتونو او ټولو حقونه به تر پوښتنې لاندې راشي.

ولسمشر خبرداری ورکړې؛ که جګړه همداسې روانه ږي، نو واک و ځواک به خوشې نکړي.

هغه په دې اړه وایي: که جګړه روانه وي؛ زه اعلی سر قومندان یم، خپل خلک او امنیتي ځواکونه نه پریږدم. زه چمتو یم، چې د خپل هېواد لپاره مرګ ومنم.  زه له واک سره مینه نلرم، زه قانون غواړم او افغان ټولنه نظم غواړي.

ولسمشر څرګندوي، چې تروریستي ګواښونه له مینځه نه دي تللي، بلکې بدل شوي دي.

هغه زیاته کړې؛ ترهګریزې شبکې یوازې د سیمې ندي، بلکې د داعش ښځې او ماشومان، چې په افغانستان کې نیول شوي د ۱۶ بېلابېلو هېوادونو وګړي دي.

یوې امنیتي سرچینې آریانا نیوز ته منلې؛ د لوګر ولایت د برکي برک ولسوالۍ د استوګنې پر یوه کور د هاوان مرمۍ لګېدلې، چې له کبله یې دوه ماشومان وژل شوي او درې نور ټپیان دي.

سرچینې زیاته کړې، چې د هاوان دا مرمۍ افغان ځواکونو توغولې ده.

ځایي اوسېدونکیو څرګنده کړې، تېره شپه پر یوه کور د هاوان مرمې د لګېدو له کبله درې ملکي کسان وژل شوي او شپږ نور ټپیان دي.

دا په داسې حال کې ده، چې د یکشنبې پر ورځ د افغان ځواکونو په توپچي ډزو کې د لغمان د دولت شاه ولسوالۍ امنیه قومندان عبدالظاهر له خپل ساتونکي سره وژل شوی دی.

د لغمان والي رحمت الله یارمل په دې اړه آریانا نیوز ته ویلي، چې افغان ځواکونو د وسلوالو مرکزونه ویشتل؛ خو د تخنیکي ستونزې له کبله د هاوان ګولۍ په سیمه کې امنیه قومندان ته نږدې لګېدلې ده.

یارمل دا هم منلې، چې په دې پیښه کې د ظاهر یو ساتونکی هم وژل شوی دی.

په افغانستان کې د امریکایي ځواکونو قومندان جنرال سکاټ میلر ویلي، چې د طالبانو درې ورځنی اوربند د شنبې پر نیمه شپه پای ته رسیدلی او ښایي، چې د ولایتونو پر مرکزونو د طالبانو د تاوتریخوالي کچه نوره هم لوړه شي.

له بې بي سي سره په یوه مرکه کې جنرال سکاټ میلر ویلي: دوی به د تاوتریخوالي د کچې د راټیټولو لپاره خپلې هڅې روانې وساتي؛ ځکه دا هغه څه دي، چې د افغانستان خلک یې غواړي.

هغه زیاته کړې؛ ښایي هغوی ډېر ژر د تاوتریخوالي لار غوره کړي.

هغه دا هم ویلي؛ اوس هغه وخت رارسیدلی، چې افغان امنیتي ځواکونه پخپلو پښو ودریږي.

له افغانستان څخه د بهرنیو ځواکونو وتل له می میاشتې پیل شوي، چې دا بهیر به د سپټمبر تر ۱۱ بشپړ شي. تر دې دمه په کابل، کندهار، هلمند او بلخ ولایتونو کې امریکا خپلې پوځي اډې افغان اردو ته سپارلې دي.

امریکایانو ويلي، چې له افغانستان څخه د بهرنیو ځواکونو له وتلو سره د دغه هېواد راتلونکی له خطر سره مخ دي.

د نوموړي د څرګندونو له مخې، ائتلافي ځواکونه اوس هم له افغان امنیتي ځواکونو سره مرسته کوي. ان د وتلو پرمهال یې هم له ملاتړه خبر ورکړ شوی دی.

امریکایي ځواکونه په افغانستان کې د داعش او القاعدې د ډېریدو په اړه هم اندېښمن دي.

د امریکا د استخباراتو د ادارې پخوانی غړی برډ جانسن  ویلي؛ جو بایډن له ترهګرۍ سره د مبارزې لپاره ټولې اړینې سرچینې او هڅې وباسي. په داسې حال کې، چې اوس داعش، القاعده او طالبان مخ پر ډېریدو دي.

د جو بایدن د نوې پرېکړې له مخې؛ د بهرنیو ځواکونو وتل په می میاشت کې پیل شوي او د سپټمبر پر ۱۱ به پای ته ورسیږي؛ خو سیمه او نړۍ هڅه کوي، چې د سرتېرو له بشپړ وتلو مخکې افغان حکومت او طالبان یوې سیاسي هوکړې ته نږدې کړي؛ ځکه، چې د سولې بهیر نه بري د کورنۍ جګړې د احتمال په اړه اندېښنې راپورته کړي دي.