د افغانستان د سولې لپاره د امریکا ځانګړي استازي او د ناتو ځواکونو عمومي قومندان سکات میلر  تېره شپه په دوحه کې د طالبانو د سیاسي دفتر له مشر ملا عبدالغني برادر سره لیدلي دي.

په دوحه کې د طالبانو د سیاسي دفتر ویاند ويلي، چې د خوشې شویو طالب زندانیانو د بېرته نیولو لپاره شپني عملیات او د طالبانو په خلاف هوايي بریدونه د دې لامل شوي، چې تاوتریخوالی ډېر شي.

د هغه په وینا ملا برادر له امریکايي پلاوي سره د ملګرو ملتونو د امنیت شورا له تور نوملړه د طالب رهبرانو د نومونو پر ایستلو هم خبرې وکړې.

په قطر کې د طالبانو د سیاسي دفتر ویاند محمد نعیم وردګ په خپل یوه تویت کې څرګنده کړې، چې د امریکا ځانګړي استازي زلمي خلیلزاد تېره شپه د سیاسي مرستیال ملا برادر سره د امریکا او طالبانو د هوکړې د پوره پلي کیدو، د نورو بندیانو خوشې کیدو او د تاوتریخوالي د زیاتیدو پر لاملونو بحث او خبرې وکړې.

نوموړي زیاته کړې؛ له خلیلزاد سره یې د ملګرو ملتونو د امنیت شورا له تور نوملړه د طالب رهبرانو پر لرې کولو هم خبرې کړي دي.

ټاکل شوې چې زلمی خلیلزاد به په دوحه کې د حکومت د خپلمنځي خبرو له پلاوي سره هم خبرې وکړي.

د امریکا د بهرنیو چارو وزارت ویلي، چې خلیلزاد به پر دواړو غاړیو فشار راوړي، چې ژر تر ژره د تاوتریخوالي پر کمولو سلا وکړي. په داسې حال کې، چې تر دې دمه د تاوتریخوالي د کمولو لپاره د امریکا او نړیوالې ټولنې هڅې بریالۍ نه وې.

زلمي خلیلزاد په افغانستان کې د تاوتریخوالي زیاتیدو ته په نغوته او اشاره کې ویلي، چې په افغانستان کې سیاسي توافق ته د رسیدو دروازه به د تل لپاره نه وي پرانیستې.

دا په داسې حال کې ده، چې د افغانستان له ۲۰ څخه په ډېرو ولایتونو کې سخته جګړه روانه ده او د دواړو خواوو پر تلفاتو سرېره هره ورځ لسګونه ملکیانو ته هم مرګ و ژوبله اوړي.

د ملګرو ملتونو یوه چارواکي ویلي؛ سره له دې، چې طالبانو د روان کال په فبرورۍ  میاشت کې ژمنه کړې، چې له القاعدې سره به اړیکې پرې کړي؛ خو دوی اوس هم په افغانستان کې له طالبانو سره پراخې اړیکې لري او درنه ډله شمېرل کیږي.

د ملګرو ملتونو د اسلامي دولت، د القاعدې او طالبانو د نظارت ډلو همغږي کوونکي ادموند فتن براون له بي بي سي سره په خبرو کې، ویلي، چې په دوحه کې د امریکا او طالبانو ترمنځ لاسلیک له لاسلیک شوي ټړون سره سره اوس هم د القاعده او طالبانو ترمنځ د منظمو اړیکو د رناوی کیږي.

نوموړي ویلي؛ طالبان په منظم ډول او په لوړه کچه له القاعده سره خبرې کوي او هغوی ته یې ډاډ ورکړی، چې د دوی تاریخي اړیکو ته به درناوی وکړي.

د هغه د څرګندونو له مخې؛ د القاعدې او طالبانو ترمنځ اړیکې له امریکا سره د معاملې له کبله بدلې شوي.

هغه ویلي: القاعده په لویه کچه له طالبانو سره ګډې هڅې لري او ورسره د پوځي روزنې چارې تر سره کوي، چې دا کار یې ندی بدل شوی.

د بي بي سي په راپور کې راغلي، چې که څه هم په تېره لسیزه کې د القاعده ځواک او وړتیا په لویدیز کې کمه شوې؛ خو د دې ډلې مشر ایمن الظواهري اوس هم په افغانستان کې له یو شمېر نورو مشرانو سره د طالبانو تر ملاتړ لاندې میشت دی.

فتن براون څرګنده کړې، چې پر دغه راز مخینې سربېره القاعده اوس هم مقاومت کوي او خطرناک پاتې دي.

فتن براون بي بي سي ته په ډاګه کړې؛ په دې اړه یې وروستي راپورونه په ګوته کړي، چې په افغانستان کې له پاکستانیو جنګیالیو غوښتل شوي، چې له دوی سره ځان ثبت او پر کړنلاره یې عمل وکړي.  

فتن براون دا خبرداری هم ورکړی؛ که څه هم د سولې بهیر په دوحه کې روان ساتل شوی؛ خو د ټوټه کیدو وېره یې شته شي. القاعده او داعش د نړیوال خطر د رامنځته کولو لپاره پراخه هیلې لري.

دا په داسې حال کې ده، چې د طالبانو پخواني قومندان رحمت الله اندړ او اوس د افغان حکومت د ملي امنیت شورا ویاند له بي بي سي سره په خبرو کې خبرداری ورکړی، چې د القاعده او نورو نړیوالو وسلوالو ډلو د بیا راپورته کیدلو ګواښ پر ځای دی. امریکایان فکر کوي، چې دوی له طالبانو سره لاسلیک کړي هرڅه به له سره تنظیم کړي؛ خو وخت به دا په ګوته کړي، چې داسې نده..

د هرات سیمه ییزو چارواکو نن پنجشنبه د لړم ۸ څرګنده کړې؛ د دې ولایت په مرکزي محبس کې د بندیانو او امنیتي ځواکونو د نښتې په پایله کې اته تنه بندیان وژل شوي او د څلور پولیس ساتونکیو په ګډون ۱۲ نور ټپیان دي.

د ډزو غږ پرون ماښام د هرات د محبس له ودانۍ واوریدل شو او د چارواکو په وینا؛ په زندان کې ګډودي تېره شپه پای ته ورسیده.

د سیمه ییزو چارواکو د څرګندونو له مخې؛ د پېښې قربانیان مرکزي روغتون ته لیږدول شوي دي.

د بندیانو د پاڅون انګیزه اوس هم په ډاګه شوې نده؛ خو ویل کیږي، چې شاوخوا ۳۰۰۰ بندیان د هرات محبس په ودانۍ کې ساتل کیږي، چې د دغه شمېر بندیان د ساتنې وړتیا نلري.

له دې مخکې د هرات امبولانس د خدماتو مشرابراهیم محمدي د پنجشنبې پر سهار ویلي وه، چې د پولیسو یو ساتونکی او یو زنداني مړه شوي او ۱۸ نو ټپیان دي.

د محبس د دغې پېښې په اړه نور جزئیات ندي ورکړ شوي، خو نا تائید شوي راپورونه ښیي؛ جګړه په داسې حال کې پیل شوې، چې پولیسو په زندان کې د بندیانو د ناقانونه پلورنځیو د تړلو هڅه وکړه؛ خو د دې کار د بندیانو غصه راوپاروله او اړوند مرګو ژوبله رامنځته شوه.

د راپورونو له مخې؛ په دې ګډوډۍ کې د زندان یوې برخې ته اور هم اچول شوی و.

پولیسو او د زندان چارواکو تر دې دمه په دې اړه نور جزئیات ندي وړاندې کړي.

دا په داسې حال کې ده، چې زندان د هرات ښار په زړه کې موقعیت لري او د سیمې اړوند استوګن هم ټوله شپه له ډزو اندېښمن شوي وه.