زلمی خلیلزاد، فرستاده پیشین امریکا برای صلح افغانستان گفته است که افغانستان به یک نظام غیر متمرکز نیاز دارد و اگر دولت جدید تنوع قومی را بازتاب ندهد و به تمرکز زدایی و فراگیری اقتصادی تجدید توجه نکند، جنگ در این کشور تکرار خواهد شد.

آقای خلیلزاد این مطلب را در مجمع گفتگوهای امنیتی اسلام آباد بیان کرده است.

او گفته است که دولت فعلی همه افغانستان را کنترول می کند اما به یک دولت مشروع براساس یک توافق سیاسی تبدیل نشده است.

آقای خلیلزاد گفت: "خروج امریکا ازافغانستان پی آمدهای مثبت ومنفی داشت. نکته مثبت این بود که جنگ پایان یافت ودولتی به وجود آمد که کل افغانستان را کنترول می کند، اما پی آمد منفی آن این است که دولت مشروع به میان نیامد، به این معنی که طالبان به تعهد خود برای پایان جنگ از طریق سیاسی عمل نکردند."

او افزود: "فکر می کنم برای ایجاد چنین دولت وقت نیازاست درغیرآن جنگ تکرارخواهد شد ودیگر اینکه افغانستان نیاز به تمرکز زدایی دارد هرچند این کارافغان هاست اما دولت فعلی بسیارمتمرکزاست."

از سوی هم، لوی درستیز پاکستان جامعه جهانی را به گفتگوهای مستقیم با حکومت سرپرست فرا خوانده وتاکید کرده است که برای جامعه جهانی مهم است تا دولت فعلی که جاگزین دیگری ندارد را زنده نگهدارند.

امارت اسلامی اما ادعای متمرکزبودن نظام را رد می کند.

انعام الله سمنگانی، معاون سخنگوی امارت اسلامی تاکید کرده است که دولت به انکشاف متوازن در سراسر افغانستان تعهد دارد و نیز برای فراگیری بیشتر دولت کار می کنند.

لوی درستیزپاکستان دراین نشست، جامعه جهانی را به گفتگوهای مستقیم با حکومت سرپرست فرا خواند.

جنرال قمرجاوید بجوا، لوی درستیز پاکستان گفت: " سهل انگاری درمورد افغانستان می تواند این کشور را دوباره به کانون تروریزم تبدیل کند و ممکن منجر به تکرار حوادثی چون ۱۱ سپتامبر شود. باید افغان‌ها را برای کار مثبت و تغییر رفتارشان تشویق کنیم. برای جامعه جهانی مهم است تا دولت فعلی که جاگزین دیگری ندارد را زنده نگهدارند."

صدر اعظم پاکستان اما گفته است که کشورش به دلیل همکاری با امریکا و ناتو درجنگ ۲۰ سال گذشته درافغانستان اصول خود را نقض کرده است.

عمران خان، صدر اعظم پاکستان گفت: "ما با اشتراک درجنگ افغانستان وایستادن در کنار امریکا اصول خود را نقض کردیم. منفعت آن چیزی نبود اما زیان آن این بود که پاکستان ازخطرناک ترین کشورها درجهان معرفی شد. همه کشورهای منطقه ازما پیشی گرفتند اما ما به خاطر چند میلیون دالر سالانه از سوی امریکا دراین جنگ عقب ماندیم. اگر سیاست خارجی مستقل نداشته باشیم نمی توانیم ازمنافع خود محافظت کنیم."

وزیرخارجه پاکستان نیز از دولت جدید خواست است که با تمکین به خواست های جهانی زمینه تعامل جهان با افغانستان را فراهم کند.

شاه محمود قریشی گفت که پس از ۴۰ سال، حالا جنگ داخلی در افغانستان وجود ندارد و حکومت بر تمام کشور مسلط است.

آقای قریشی گفت: "این فرصتی برای ایجاد ثبات وصلح پایدار است. جامعه جهانی به این هدف ازطریق تعامل با حکومت سرپرست، رهایی دارایی ها وکمک به انکشاف اقتصادی این کشوردست یابد. برای حکومت سرپرست هم مهم است تا با تمکین به خواست های جهانی به شمول همه شمولیت، حقوق بشر وحقوق زنان ومبارزه با تروریزم رضایت آنها را به دست آورد."

آگاهان به این باروند تنها راه که دولت جدید می تواند ازطریق آن با جامعه جهانی وارد تعامل شود، تمکین به خواست های مبتنی بر منافع افغانستان و با در نظر داشت فرموده های اسلامی وشرعی است.