سازمان‌های جهانی از پیامدهای قطع کمک‌ها در بخش صحی و کاهش بودجه نهادهای امداد رسان برای افغانستان هشدار می‌دهند.

نهادهای مربوط به سازمان ملل گفته‌اند که دستور کامل قطع کمک‌های دولت ایالات متحده و کاهش بودجه سال ۲۰۲۵، باعث تعلیق یا بسته‌شدن نزدیک به دو هزار مرکز صحی در افغانستان خواهد شد.

از سویی هم، دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل (اوچا) هشدار داده است که اگر تنها ۲۵ درصد از بودجه تأمین شود، از میان ۹.۳ میلیون نفر که به خدمات صحی نیاز دارند، ۷ میلیون نفر از این خدمات محروم خواهند شد.

این گزارش خاطرنشان ساخته که بدون تأمین فوری و بودجه کافی، میزان مرگ ومیر کودکان ممکن است به طور چشمگیری افزایش یابد، زیرا سوءتغذیه همچنان یکی از علل اصلی مرگ‌ و میر در کودکان زیر پنج سال است.

برنامه جهانی غذا نیز هشدار داده که افغانستان با بحران شدید سوء‌تغذیه در میان کودکان روبه‌رو است و پیش‌بینی می‌شود که در سال ۲۰۲۵، تعداد کودکان مبتلا به سوء تغذیه به ۳.۵ میلیون نفر برسد.

گزارش‌های جدید برنامه جهانی غذا نشان می‌دهند که از هر۱۰ خانواده در افغانستان، ۸ خانواده قادر به تأمین یک رژیم غذایی کافی نیستند و از هر چهار خانواده، سه خانواده برای خرید مواد غذایی اولیه مجبور به قرض گرفتن پول می‌شوند.

نهادهای سازمان ملل بر لزوم توجه فوری جامعه جهانی به وضعیت انسانی در افغانستان و ارائه کمک‌های بشردوستانه تأکید کرده‌اند.

این درحالی است که پیشتر وزارت اقتصاد گزارش‌های برخی نهادهای بین‌المللی در مورد گسترش فقر در افغانستان را اغراق آمیز و دور از واقعیت دانسته بود.

وزارت صحت عامه اعلام کرده که نورجلال جلالی، سرپرست این وزارت با مُردف القاشوطی، شارژدافیر سفارت قطر در کابل دیدار نموده و در مورد ساخت شفاخانه ۴۰۰ بستر از سوی آن کشور، تأمین تجهیزات برای شفاخانه‌ها و ارتقای ظرفیت کارمندان صحی در ولایت کندهار گفتگو کرده است.

در خبرنامه وزارت صحت آمده است: «در این دیدار، تأمین تجهیزات برای شفاخانه‌‌ها، ساخت شفاخانه ۴۰۰ بستر از سوی کشور قطر در ولایت کندهار و ارتقاء ظرفیت کارمندان صحی مورد بحث قرار گرفت. سرپرست وزارت صحت عامه ارتقای ظرفیت کارمندان صحی و تجهیز شفاخانه‌ها به‌ صورت معیاری را برای رسیدگی بهتر به مشکلات مریضان و ارائه خدمات صحی مهم دانسته و همکاری قطر را یک نیاز می‌داند.»

در این دیدار، آقای القاشوطی از همکاری قطر در بخش‌‌های گوناگون صحی در افغانستان اطمینان داده است.

پیش از این در نومبر ۲۰۲۳، وزارت صحت عامه اعلام کرده بود که قطر قصد دارد یک شفاخانه ۴۰۰ بستر در کندهار بسازد.

در سپتمبر ۲۰۲۳، گزارش‌هایی نیز مبنی بر تعهد بنیاد خیریه قطر برای ساخت این شفاخانه منتشر شد.

با این حال، تاکنون قطر عملاً کار ساخت این شفاخانه را آغاز نکرده است.

پیش از این، سازمان‌های جهانی بارها هشدار داده‌اند که به نظام صحی افغانستان توجه شود زیرا این کشور بدون کمک سازمان‌های جهانی نمی‌تواند به گونه‌ای درست به مریضان رسیدگی و با برخی امراض ساری مانند فلج کودکان ویا توبرکلوز مبارزه کند.

سازمان صحی جهان درافغانستان می‌گوید که با کمبود بودجه امکان دارد هشتاد درصد از خدمات مراقبت‌های صحی اساسی که این سازمان از آنها حمایت می‌کند متوقف شود که منجر به عدم دسترسی ۱.۸ میلیون افغان دیگر به خدمات صحی ابتدایی می‌شود. 

این سازمان در گزارشی بیان داشته که میلیون‌ها نفر از جمله اقشار آسیب پذیر مانند زنان، اطفال، سالمندان، آوارگان وعودت کنندگان بدون دسترسی به این خدمات حیاتی خواهند ماند و با بسته شدن این مراکز مادران به زایمان ایمن، کودکان به واکسین‌های نجات جان خود دسترسی نخواهند داشت و جوامع در برابر شیوع بیماری‌های مرگبار محافظت نخواهند داشت.

پس از آنکه ۱۶۷مرکز صحی به دلیل کمبود بودجه مسدود شدند و دسترسی ۱.۶ ملیون تن به خدمات صحی نجات بخش در ۲۵ ولایت افغانستان قطع شد حالا سازمان جهانی صحت در افغانستان با ابراز نگرانی می‌گوید با کمبود بودجه امکان دارد هشتاد فیصد از خدمات مراقبت‌های صحی اساسی که این سازمان از آنها حمایت می‌کند متوقف شود.

بر بنیاد گزارش این سازمان میلیون‌ها نفر از جمله اقشار آسیب پذیر مانند زنان، اطفال، سالمندان، آوارگان وعودت کنندگان بدون دسترسی به این خدمات حیاتی خواهند ماند.

در بخشی از گزارش سازمان جهانی صحت آمده است که: «سازمان جهانی صحت در افغانستان عمیقاً نگران است که کمبود منابع مالی ممکن است منجر به تعطیلی ۸۰درصد از خدمات صحی ضروری شود. میلیون‌ها نفر، از جمله جمعیت‌های آسیب‌پذیر مانند زنان، کودکان، سالمندان، آوارگان و بازگشت‌کنندگان، بدون دسترسی به مراقبت‌های صحی حیاتی خواهند ماند.»

دفتر سازمان صحی جهان درافغانستان می‌گوید اگر مداخله صورت نگیرد بیش از ۲۲۰ مرکز دیگر ممکن است تا ماه جون ۲۰۲۵ بسته شود و ۱.۸ میلیون افغان دیگر از دسترسی به مراقبت‌های صحی اولیه محروم شوند و با بسته شدن این مراکز مادران به زایمان ایمن، کودکان به واکسین‌های نجات جان خود دسترسی نخواهند داشت وجوامع در برابر شیوع بیماری‌های مرگبار محافظت نخواهند داشت.

سازمان صحی جهان می‌گوید درشمال، غرب وشمال شرق افغانستان که بیشترین آسیب را دیده اند بیش از یک ثلث مراکز مراقبت‌های صحی تعطیل شده و یک وضعیت هشدار دهنده از بحران انسانی قریب الوقوع به میان آمده است.

با این حال، نیازهای صحی همچنان در سطح کلان باقی است و حمایت‌های کنونی برای حفظ خدمات صحتی اساسی برای میلیون‌ها افغان کافی نیست. وزارت صحت عامه در مورد این نگرانی سازمان جهانی صحت چیزی نگفته اما پیش از این گفته است که می‌خواهند مراکز صحی بیشتری را در مناطق دور دست کشور بسازند.