۳۶۵ روز پیش در بیست و چهارم اسد سال ۱۴۰۰ امارت اسلامی پس از بیست سال مبارزه بار دیگر به قدرت رسید و تمام ساختارهای نظام جمهوریت در کشور از هم پاشید.

یک سال گذشته برای دولت جدید افغانستان پُر از فراز و نشیب‌های سیاسی بود.

امارت اسلامی در حالی که بیست روز از حاکمیت‌اش می گذشت، کابینه سرپرست خود را به تاریخ شانزدهم ماه سنبله سال ۱۴۰۰ اعلام کرد، کابینه که واکنش‌های زیادی را نسبت به عدم همه شمول بودنش در داخل و خارج از کشور به دنبال داشت.

انعام الله سمنگانی، رییس مرکز اطلاعات و رسانه‌های حکومت می‌گوید که:"امارت اسلامی افغانستان سال گذشته در این روزها درحالی زمام کشور را بدست گرفت که یک نظام دست نشانده از هم فروپاشید و امارت اسلامی بگونه ناگهانی و فوری زمام امور را در دست گرفت و امور کشور را به پیش برد. الحمدالله علا رغم همه تحریم‌ها و مشکلات دست آوردهای زیادی داریم."

با روی کار آمدن امارت اسلامی در کشور بسیاری از رهبران سیاسی، مقام‌های رهبری دولت پیشین، وکلای پارلمان، مدافعان حقوق بشر، و برخی فعالان مدنی کشور را ترک و به خارج از افغانستان پناهنده شدند. اما رهبر امارت اسلامی برای مهار وضعیت فرمان عفو عمومی را صادر کرد.

در حالی که چهار ماه از حاکمیت امارت اسلامی در کشور می گذشت دولت جدید افغانستان همچنان در انزوای سیاسی و اقتصادی قرار داشت و با گذشت هر روز بر فشارها و تحریم‌های جهانی در برابر امارت اسلامی نیز افزوده می شد.

پس از چهار ماه، امیرخان متقی، سرپرست وزارت خارجه در راس یک هیئت برای نخستین بار به ایران سفر کرد و ضمن دیدار با مقام‌های ایرانی با محمد اسماعیل خان از رهبران پیشین جهادی و احمد مسعود رهبر جبهه موسوم به مقاومت ملی دیدار نموده و از آنها خواست که به کشور برگردند.

دولت جدید افغانستان با همه دشواری‌های که در برابرش قرارداشت حاکمیت خود را مستحکم تر ساخت و پس از نه ماه کمیسیونی را زیر نام تماس و دعوت از شخصیت‌های افغان به اساس فرمان رهبر امارت اسلامی شکل گرفت، کمیسیونی که زمینه برگشت شخصیت‌های افغان به شمول سیاسیون و مقام‌های دولت پیشین را دوباره به کشور مساعد ساخت و ده‌ها تن به شمول برخی مقام ارشد دولت پیشین از طریق این کمیسیون به کابل برگشتند.

در یک سال گذشته عدم شکل گیری حکومت همه شمول، وضع محدودیت‌ها در برابر زنان و دختران و  نقض حقوق بشری از برجسته ترین موارد انتقادی در برابر امارت اسلامی بوده است.

برخی از چهره‌های سیاسی هم با برگزاری نشست‌ها در بیرون از افغانستان یکی از شرایط بازگشت به کشور و مشروعیت دانستن امارت اسلامی را وابسته به عملی شدن همین موارد بیان کردند.

پس از ده ماه حاکمیت امارت اسلامی در کشور، بزرگترین نشست علما با حضور حدود سه هزار عالم دینی از ولایت‌های مختلف کشور در کابل برگزار شد و برای نخستین بار ملا هبت الله آخند زاده، رهبر امارت اسلامی وارد کابل شده و در این نشست سخنرانی کرد. و سخنرانی رهبر امارت اسلامی در این نشست بگونه صوتی از طریق رادیو تلویزیون ملی افغانستان پخش شد.

رهبر امارت اسلامی تاکید کرد که آماده تعامل با جهان استند اما قوانین اسلامی برای شان خط سرخ است.

امارت اسلامی در یک سال گذشته همچنان بارها از مداخله‌های بیرونی در مسایل داخلی افغانستان انتقاد کرد و از کشورهای منطقه و جهان خواست که دست مداخله در مسایل داخلی افغانستان بردارند.

وزارت خارجه افغانستان هم می‌گوید که دولت جدید افغانستان اکنون مستقل است و نباید دولت‌های دیگر چشم مداخله به مسایل داخلی افغانستان را داشته باشند.

با این حال دولت جدید افغانستان با گذشت یک سال هنوزهم در بحران مشروعیت جهانی به سر می برد تا کنون نتوانسته منحیث یک دولت جایگاه رسمی خود را در سازمان ملل بدست بیاورد.