زلمی خلیلزاد، نماینده خاص امریکا برای افغانستان می‌گوید که قبل از فروپاشی نظام قبلی، توافق شده بود که قدرت میان طرف‌ها تقسیم شود، اما سران امارت اسلامی در راس دولت باشند.

آقای خلیلزاد در گفتگو با مجله فارن پالیسی می‌گوید که فرار اشرف غنی همه چیز را برهم زد و باعث دخول نیروهای امارت اسلامی به کابل شد.

خلیلزاد می‌گوید که ملا عبدالغنی برادر و چند وزیر کابینه فعلی توافق کرده بودند که ظرف دو هفته وارد کابل نمی‌شوند و در این مدت هیاتی با ترکیب حامد کرزی، عبدالله عبدالله، عبدالسلام رحیمی، معصوم ستانکزی که از سوی اشرف غنی به آنها صلاحیت مذاکره داده شده بود، به دوحه روند و روی پروسه انتقال قدرت با سران امارت اسلامی گفت‌وگو کنند.

خلیلزاد در این باره گفت:" آنها یعنی طالبان تعدادی از نیروهای را که قبلا در کابل داشتند بیرون می‌کشند ، در دروازه‌های کابل می‌مانند و یک هیات از کابل برای گفتگو به دوحه می‌آید، از جمله رییس جمهور سابق حامد کرزی، عبدالله عبدالله، عبدالسلام رحیمی، محمد معصوم استانکزی و چند تن دیگر."

جک میدگلی، کارشناس نظامی امریکا، در این مورد گفت:"ناکامی ما در تشخیص فساد در افغانستان است، هم دولت ایالات متحده و هم وزارت دفاع بتوانند عمیقاً در مورد مساله افغانستان بر اساس حقایق تمل کرده و بحث کنند."

اما به گفته‌ای خلیلزاد، ساعاتی پس از توافق اشرف غنی با انتقال قدرت و اعلام دولت همه‌شمول، خبر فرار اشرف غنی همه چیز را برهم زد.

 این مقام امریکایی، اما از بقیه رهبران نظامی وسیاسی افغان می‌پرسد که چرا پس از فرار اشرف غنی برای کشور شان جنگ نکردند و فرار کردند.

زلمی خلیلزاد، نماینده خاص امریکا درامور افغانستان، در این مورد گفت:" اعداد و ارقام روی کاغذ چشمگیر بود، امکانات موجود بود، سلاح‌های داخلی، نیروی هوایی - به خصوص نیروهای کماندو اردو، که ما فکر می‌کردیم بسیار مهم و توانا و اختصاص داده شده است، برخی از آنها، به عنوان افراد، به عنوان واحدها، بسیار شجاعانه عمل می‌کنند.  نیروهای برای سازمان‌های مختلف دیگر ما کار می‌کردند که همه آنجا بودند. چی شد؟"

درهمین حال، مایک پامپیو وزیر خارجه پیشین امریکا که خود از طرفداران توافق نامه دوحه بود، هشدار میدهد که این ماجرا همینجا به پایان نمی‌رسد و احتمال آن وجود دارد که امریکا در آینده تاوان اشتباه جوبایدن را پرداخت خواهد کرد.

پامپیو در این باره گفت:" ما به سختی کار می‌کردیم تا به نتیجه برسیم. یکی از محورهای استراتیژی ما این بود که سعی کنیم طالبان را متقاعد کنیم که با همشهریان افغانی خود پای میز بنشیند؛ زنان با رهبران ارشد طالبان نشسته بودند، ما فقط با طالبان قرارداد امضاء نکردیم و من با دولت افغانستان قرارداد امضاء کردیم."

خلیلزاد سه سال گذشته را در واشنگتن، کابل ، دوحه و دیگر پایتخت‌های جهان گذراند تا صلح و ثبات به افغانستان بیاورد، اما  حالا بسیاری‌ها در واشنگتن و کابل این ماموریت خلیلزاد را به چالش می‌کشند و اوضاع کنونی را نتیجه عملکردهای او میدانند.