در آستانهٔ مذاکرات بین ایران و امریکا که قرار است روز شنبه ( ۲۳ حمل) در عمان برگزار شود، خبرگزاری رویترز در گزارشی به بررسی چشم‌انداز این گفت‌گوها از نگاه شهروندان ایرانی پرداخته است.

رویترز می‌نویسد: «ایرانی‌ها خسته از سال‌های طولانی تحریم‌ها و نگران تهدیدات امریکا برای اقدام نظامی، با امیدواری مذاکرات آخر هفته را دنبال می‌کنند؛ مذاکراتی که باعث رونق بازار سهام و بالا رفتن ارزش پول شده است.»

محور مذاکرات عمان رسیدگی به اختلاف طولانی بین ایران و غرب بر سر برنامۀ هسته‌ای‌ جمهوری اسلامی است، هرچند که مقامات ایرانی نسبت به پیشرفت در این زمینه تردید دارند و دونالد ترمپ، رئیس‌جمهور امریکا، هم بارها تهدید کرده که در صورت عدم دستیابی به توافق، ایران بمباران خواهد شد.

بسیاری از مردم ایران که رویترز با آن‌ها تیلیفونی صحبت کرده است، نسبت به آینده بدبین هستند، اما حتی چانس کمِ توافق با یک رئیس‌جمهور غیرقابل پیش‌بینی در ایالات متحده، که اغلب به مهارت‌های خود در مذاکره می‌بالد، تعدادی از افراد را تا حدودی خوشبین کرده است.

دونالد ترمپ خبر انجام این مذاکرات را روز دوشنبه ۱۸ حمل اعلام کرد. ارزش واحد پول ایران که به پایین‌ترین سطح خود یعنی ۱۰۵ هزار تومان به ازای هر دالر امریکا رسیده بود، در روز سه‌شنبه اندکی تقویت شد و به زیر صد هزار تومان رسید.

بورس تهران در روز سه‌شنبه ۲.۱۶ درصد رشد کرد که بهترین عملکرد از ماه جنوری تاکنون است، زیرا سرمایه‌گذاران از پناهگاه‌های امن طلا و ارز به سمت سهام داخلی روی آورده‌اند. این بازار در معاملات اولیهٔ روز چهارشنبه ۱.۱ درصد دیگر رشد کرد.

ایران در دهه‌های پس از انقلاب سال ۱۳۵۷ روابط پرتنشی با قدرت‌های غربی و دیگر کشورهای بزرگ داشته است، به‌ویژه از سال ۲۰۰۳ که مناقشه بر سر برنامه غنی‌سازی اورانیوم تهران در کانون توجه قرار گرفت.

امیر حمیدیان، کارمند بازنشستهٔ دولت در تهران، به خبرگزاری رویترز گفت: «سال‌هاست که ما از این درگیری رنج می‌بریم. زمان پایان دادن به این بن‌بست فرا رسیده است. ما می‌خواهیم یک زندگی عادی و بدون دشمنی و به ویژه بدون فشار اقتصادی داشته باشیم.»

او که پدر سه فرزند، و حقوق ماهانه‌اش معادل ۱۲۰ دالر است، افزود: «من نمی‌خواهم کشورم بمباران شود… زندگی نسبت به قبل بسیار گران‌تر شده. قدرت خرید من روز به روز در حال کاهش است».

چهار مقام ایرانی در ماه مارچ به خبرگزاری رویترز گفتند که نظام روحانی‌سالار جمهوری اسلامی به‌رغم لفاظی‌های تند خود، به خاطر ترس از این‌که وضعیت رو به وخامت اقتصادی باعث بروز اعتراضات شود، مجبور است که با مذاکرات موافقت کند.

کارشناسان اقتصادی بر این باورند که لغو تحریم‌ها می‌تواند هزینه‌های واردات را کاهش دهد و قیمت‌های صادرات برای شرکت‌های ایرانی را تقویت کند، اما سرمایه‌گذاران محتاط، در بحبوحهٔ تردید پیرامون نتیجهٔ مذاکرات برنامه‌ریزی‌شده برای روز شنبه، به شرط‌بندی‌های کوتاه‌مدت امید بسته‌اند.

بسیاری از مردم عادی ایران که شاهد تلاش‌های بی‌ثمر مکرر برای حل بن‌بست بین ایران با غرب بوده‌اند، اعتقاد چندانی به نتیجهٔ مذاکرات ندارند.

مینو ۳۲ ساله، خانم خانه و مادر دو فرزند در اصفهان، نسبت به خروجی مذاکرات بدبین است.

او گفت: «هیچ توافقی حاصل نخواهد شد. شکاف بزرگی بین طرفین وجود دارد. ترمپ قصد دارد ما را بمباران کند. چه باید بکنیم؟ کجا باید برویم؟ من تمام پس‌اندازم را از بانک برداشته‌ام تا در صورت حملهٔ امریکا یا اسرائیل به ایران پول نقد در خانه داشته باشم».

دونالد ترمپ بازگشت به سیاست «فشار حداکثری» در قبال تهران را در دستور کار خود قرار داده است، رویکردی که در اولین دوره ریاست‌جمهوری‌اش در سال‌های ۲۰۱۷- ۲۰۲۱ منجر به تحریم صادرات نفت و سقوط شاخص‌های اقتصادی ایران انجامید، هرچند تهران راه‌هایی برای فرار از تحریم نیز پیدا کرده است.

مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران، بارها گفته که تحریم‌ها مشکلات اقتصادی کشور را حتی از زمان جنگ ایران و عراق در دهه ۱۹۸۰ چالش‌برانگیزتر کرده است.

مهسا، ۲۲ ساله، محصل پوهنتون در شهر ساری، گفت: «من تا حد مرگ نگران هستم. دیگر بس است. فقط به یک توافق برسید و به بدبختی ما پایان دهید».

ایرانیان از از ماه جدی سال ۱۳۹۶، تظاهرات دوره‌ای سراسری را در واکنش به استانداردهای ضعیف زندگی برگزار کرده و خواستار «تغییر رژیم» شده‌اند. اما برخی از تندروها به آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، ایمان دارند که در ساختار پیچیدهٔ قدرت در نظام جمهوری اسلامی حرف آخر را در مورد امور کشور می‌زند.

محمدامین حسینی، ۲۷ ساله، اهل مشهد، گفت: «مقام معظم رهبری کاملاً از وضعیت آگاه هستند و ما را از مشکلات خارج می‌کند. هر چه تصمیم بگیرد، ما از آن حمایت خواهیم کرد.»

پیت هگست، وزیر دفاع ایالات متحده گفته است ایران تصمیم بگیرد که استقرار بمب افکن های بی-۲ در منطقه پیامی برای تهران باشد یا نه. او ابراز امیدواری کرد که مذاکرات ایالات متحده و ایران بر سر برنامه هسته‌ای تهران به صورت صلح آمیز حل و فصل شود.

مقامات امریکایی به رویترز گفته اند که همزمان با بمباران یمن توسط امریکا و تشدید تنش ها با ایران، شش بمب افکن بی-۲ در ماه مارچ به پایگاه نظامی امریکا و بریتانیا در جزیره دیگو گارسیا در اقیانوس هند منتقل شدند.

تنها ۲۰ بمب افکن بی-۲ در اختیار نیروی هوایی امریکا قرار دارد، بنابراین معمولاً از آنها کمتر استفاده می‌شود.

کارشناسان می‌گویند که طیارات بی-۲ دارای تکنالوژی رادارگریز بوده و مجهز به حمل سنگین ترین بمب ها و سلاح های هسته ای ایالات متحده می‌باشند.

هگست در پاسخ به این سوال که آیا بی-۲ پیامی برای ایران می‌فرستد، گفت: «ما به آنها اجازه می دهیم تصمیم بگیرند.»

او در سفر به پانامه به خبرنگاران گفت: «این یک دارایی بزرگ است… پیامی را برای همه ارسال می کند.»

او تصریح کرد: «رئیس جمهور ترمپ صریح گفته است… ایران نباید بمب هسته‌ای داشته باشد. ما بسیار امیدواریم – رئیس جمهور بر انجام این کار به صورت مسالمت آمیز متمرکز است.»

ترمپ روز دوشنبه اعلام کرد که ایالات متحده و ایران در آستانه آغاز مذاکرات مستقیم درباره برنامه هسته‌ای تهران در روز شنبه هستند و هشدار داد که در صورت ناموفق بودن مذاکرات، ایران در خطر بزرگی قرار خواهد گرفت.

ایران که در هفته‌های اخیر خواسته های ترمپ را رد کرده بود، گفت که مذاکرات غیرمستقیم در عمان برگزار خواهد شد و بر اختلافات بین دو کشور تاکید نمود.

ترمپ روز چهارشنبه بار دیگر تهدید به استفاده از نیروی نظامی در صورت عدم موافقت ایران با پایان دادن به برنامه هسته‌ای خود کرد.

ترمپ به خبرنگاران گفت: «من چیز زیادی نمی‌خواهم… اما آنها نمی‌توانند سلاح هسته‌ای داشته باشند. اگر نیاز به اردو باشد، ما اردو داریم. مسلماً اسرائیل رهبر آن خواهد بود. هیچ کس ما را رهبری نمی کند. ما هر کاری  را که می خواهیم انجام می دهیم.»

او از بیان زمان آغاز هرگونه اقدام نظامی خودداری کرد.

قدرت‌های غربی ایران را متهم می‌کنند که برنامه‌ای مخفیانه برای تولید تسلیحات هسته‌ای از طریق غنی‌سازی یورانیم دارد.

تهران اما می‌گوید که برنامه هسته‌ای اش کاملاً برای مقاصد انرژی غیرنظامی است.

وزیر انرژی امریکا روز سه شنبه، ۱۹حمل، تهران را به وضع تحریم در صورت عدم دست یابی به توافق میان دو کشور تهدید کرد.

به نقل از خبرگزاری رویترز، کریس رایت انرژی امریکا ادعا کرد: «در صورت عدم توافق بر سر برنامه هسته‌ای تهران، ایالات متحده تحریم‌های شدیدتری را علیه این کشور از جمله در بخش نفت اعمال خواهد کرد.»

وزیر انرژی امریکا در مصاحبه با شبکه سی‌ان‌بی‌سی مدعی شد: «انتظار اعمال تحریم‌های سخت علیه ایران را دارم به نحوی که آنها را به سوی دست کشیدن از برنامه هسته‌ای شان حرکت دهد.»

تهدید‌های این وزیر امریکایی در حالی مطرح می‌شود که مقامات امریکایی پیشتر به وضوح اذعان کردند که سیاست فشار و تحریم واشنگتن بر تهران بی اثر بوده است.