دونالد ترمپ، رئیس‌ جمهور ایالات متحده، در مصاحبه‌ای با مجله تایم گفت که آماده دیدار با رهبر یا رئیس‌جمهور ایران است و باور دارد که دو کشور می‌توانند به توافقی جدید بر سر برنامه هسته‌ای مورد مناقشه تهران دست یابند.

با این حال، ترمپ که در سال ۲۰۱۸ ایالات متحده را از توافق هسته‌ای ایران با قدرت‌های جهانی خارج کرد، بار دیگر تهدید به اقدام نظامی علیه ایران کرد، مگر اینکه به‌زودی توافق جدیدی برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای حاصل شود.

ترامپ در مصاحبه‌ای که در تاریخ ۲۲ اپریل انجام و روز جمعه منتشر شد، گفت: «فکر می‌کنم قرار است با ایران به توافق برسیم.» این اظهارات پس از مذاکرات غیرمستقیم هفته گذشته میان امریکا و ایران مطرح شد که به گفته یکی از مقامات امریکایی، پیشرفت «بسیار خوبی» در آن حاصل شده و طرفین برای تدوین چارچوبی برای توافق احتمالی به توافق رسیده‌اند.

وقتی از ترمپ پرسیده شد که آیا مایل به دیدار با آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر ایران که منتقد سرسخت غرب است، یا رئیس‌جمهور اصلاح‌طلب مسعود پزشکیان است، پاسخ داد: «البته.»

مذاکرات در سطح کارشناسی قرار است روز شنبه در عمان، کشوری که نقش میانجی میان دو دشمن دیرینه را ایفا می‌کند، از سر گرفته شود. همچنین قرار است در همان روز دور سوم مذاکرات سطح بالا پیرامون برنامه هسته‌ای برگزار شود.

اسرائیل، متحد نزدیک ایالات متحده و دشمن اصلی ایران در خاورمیانه، برنامه غنی‌سازی اورانیوم ایران را که ممکن است به ساخت بمب اتمی منجر شود، «تهدیدی وجودی» توصیف کرده است.

بنیامین نتانیاهو، صدراعظم اسرائیل، خواستار برچیدن کامل ظرفیت هسته‌ای ایران شده و گفته است که اقدامات نیم‌بند نمی‌تواند امنیت اسرائیل را تضمین کند.

وقتی از ترمپ پرسیده شد که آیا نگران است نتانیاهو امریکا را به جنگ با ایران بکشاند، پاسخ داد: «نخیر».

اما در پاسخ به این پرسش که آیا در صورت اقدام نظامی اسرائیل، امریکا وارد جنگ با ایران خواهد شد، گفت: «اگر نتوانیم توافق کنیم، شاید خیلی هم با رغبت وارد شوم. اگر توافقی نداشته باشیم، من نفر اولی خواهم بود که وارد می‌شود.»

در ماه مارچ، ایران در پاسخ به نامه‌ای از ترمپ که در آن خواستار مذاکره برای توافق جدید شده بود، اعلام کرد که تحت فشار حداکثری و تهدید نظامی وارد مذاکرات مستقیم نخواهد شد، اما مانند گذشته آماده گفتگوهای غیرمستقیم است.

اگرچه گفتگوهای کنونی غیرمستقیم و با میانجی‌گری عمان انجام شده‌اند، اما مقامات امریکایی و ایرانی پس از دور اول مذاکرات در ۱۲ اپریل، به‌طور مختصر رودررو نیز صحبت کرده‌اند.

آخرین مذاکرات رودرروی شناخته‌شده میان دو کشور در دوران ریاست‌جمهوری باراک اوباما و در جریان دیپلوماسی منتهی به توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ انجام شد.

قدرت‌های غربی ایران را متهم می‌کنند که برنامه هسته‌ای‌اش اهداف پنهانی برای تولید سلاح هسته‌ای دارد و اورانیوم را تا سطحی فراتر از نیازهای برنامه صلح‌آمیز غنی‌سازی می‌کند.

تهران تأکید دارد که برنامه هسته‌ای‌اش کاملاً صلح‌آمیز است. توافق ۲۰۱۵ فعالیت غنی‌سازی ایران را در ازای لغو تحریم‌های بین‌المللی محدود کرد، اما پس از خروج امریکا از آن توافق به رهبری ترمپ در سال ۲۰۱۸، ایران این فعالیت‌ها را از سر گرفت و تسریع کرد.

خبرگزاری رویترز گزارش داده که شورای مرکزی فلسطین ایجاد پست معاونیت رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین را تایید کرده است که مسوول آن، احتمالاً جانشین محمود عباس خواهد شد.

رویترز به نقل از خبرگزاری فلسطینی وفا نوشته است که ۱۷۰ عضو شورای مرکزی فلسطین به این تصمیم رأی مثبت دادند، در حالی که یک عضو به آن رأی منفی و دیگری رأی ممتنع داد.

هیچ فردی بلافاصله برای این سمت تعیین نشد. بربنیاد این تصمیم، محمود عباس حق دارد وظایفی را به معاون محول، او را از سمتش برکنار یا استعفای او را بپذیرد.

عباس، ۸۹ ساله، از زمان مرگ یاسر عرفات در سال ۲۰۰۴، ریاست سازمان آزادی‌بخش فلسطین و تشکیلات خودگردان فلسطین را بر عهده داشته است، اما سال‌هاست که در برابر اصلاحات داخلی، از جمله تعیین جانشین، مقاومت کرده است.

تشکیلات خودگردان فلسطین که مورد حمایت غرب است، حاکمیت محدودی در کرانه باختری زیر اشغال اسرائیل دارد و از زمان جنگ داخلی با حماس در سال ۲۰۰۷، غزه را اداره نکرده است.

وزیر خارجه ایالات متحده بار دیگر بر راه حل دیپلوماتیک برای حل پرونده هسته‌ای ایران تاکید کرد و همچنین گفت که تحت هر توافقی، ایران باید غنی‌سازی اورانیوم را متوقف کند و تنها می‌تواند مواد هسته‌ای لازم برای برنامه‌ای غیرنظامی را وارد کند.

مارکو روبیو در گفتگو با بری وایس، مجری پادکست معروف «آنستلی» که شامگاه چهارشنبه سوم ثور پخش شد تاکید کرد: «ما جنگ نمی‌خواهیم.»

او گفت دونالد ترمپ، رئیس جمهور ایالات متحده، به صراحت گفته است که ایران نباید به سلاح هسته‌ای دست یابد و هر راهی برای جلوگیری از این اتفاق محفوظ است «اما ترجیح می‌دهد که نیازی به توسل به نیروی نظامی، از طرف ما یا هر کس دیگر، نباشد».

آقای روبیو که در آستانه دور بعدی مذاکرات هسته‌ای تهران و واشینگتن سخن می‌گفت، با اشاره به اینکه «ما هر فرصتی را می‌دهیم که این چالش به طور صلح‌آمیز حل و فصل شود» در عین حال تاکید کرد: «اولویت‌های ما ثابت می‌ماند.»

او افزود: «اگر ایران خواهان برنامه هسته‌ای غیرنظامی است، می‌تواند همان را داشته باشد که بسیاری از کشورهای دیگر جهان دارند؛ و آن هم واردات است.»

ایران بارها تصریح کرده است که «حق غنی‌سازی اورانیوم» را قابل مذاکره نمی‌داند.

چند روز پیش نیز عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، در واکنش به اظهارات استیو ویتکاف، فرستاده خاص رئیس جمهور امریکا، گفت: «برای اعتمادسازی در خصوص نگرانی‌های احتمالی آمادگی داریم، اما اصل موضوع غنی‌سازی قابل مذاکره نیست.»

استیو ویتکاف حدود ده روز پیش در مصاحبه با فاکس نیوز گفت که ایران نیازی به غنی‌سازی بالاتر از ۳.۶۷ درصد ندارد؛ او یک روز پس از آن تاکید کرد که ایران باید برنامه غنی‌سازی و تسلیحاتی هسته‌ای خود را متوقف کرده و از بین ببرد.

مارکو روبیو در پاسخ به پرسش مجری پادکست آنستلی درباره اظهارات آقای ویتکاف گفت: «استیو بعدا توضیح داد که منظورش محدودیتی است که آنها مجاز به واردات [اورانیوم حداکثر ۳.۶۷ درصد غنی‌شده] برای برنامه داخلی خود هستند و همین حالا هم این کار را انجام می‌دهند.»

آقای روبیو افزود: «اما اگر آنها بر غنی‌سازی پافشاری کنند، تنها کشوری در جهان خواهند بود که “برنامه تسلیحاتی” ندارد اما در حال غنی‌سازی است؛ بنابر این فکر می‌کنم این مشکل‌ساز است.»

وزیر خارجه امریکا همچنین از علاقه‌مندی ایران به گفتگو و مذاکره استقبال کرد و در مورد نماینده ایالات متحده هم گفت: «افراد خوبی داریم که در حال مذاکره‌اند و دخیل در این کار هستند».

روز چهارشنبه موسسه علوم و امنیت بین‌المللی با استناد به تصاویر ماهواره‌ای گزارش داد که ایران اخیرا یک حصار امنیتی عظیم پیرامون تونل‌های عمیق در جنوب تاسیسات هسته‌ای نطنز کشیده است.

با این حال عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران که به چین سفر کرده است، این گزارش را بخشی از تلاش‌های اسرائیل و دیگران برای به شکست کشاندن دیپلوماسی خواند.

ایران و امریکا در دو هفته گذشته دو دور مذاکره هسته‌ای در مسقط و روم انجام داده‌اند و دور سوم این گفتگوها قرار است روز شنبه ششم ثور بار دیگر در پایتخت عمان برگزار شود.

مقام‌های ایران هر دو دور مذاکرات قبلی را «سازنده و رو به جلو» خوانده‌اند و رئیس جمهور امریکا هم از «گفتگوهای خوب با ایران» سخن گفته است.

آقای ترمپ گفته است که در صورت امتناع ایران از توافق هسته‌ای با امریکا، به گزینه اقدام نظامی روی خواهد آورد اما ترجیح او مذاکره و توافق است.

پس از خروج امریکا از توافق برجام در سال ۱۳۹۷، ایران برخی تعهدات خود ذیل این توافق را کنار گذاشت و سطح غنی‌سازی اورانیوم را به ۶۰ درصد رساند که بسیار نزدیک به سطح ۹۰ درصد، میزان غنای لازم برای تولید سلاح اتمی، است.