دهقانان پاکستانی نگرانی خود را در مورد تأمین آب در آینده ابراز کرده‌اند، پس از آن‌که هند روز چهارشنبه معاهده آب‌های سند (Indus Waters Treaty) سال ۱۹۶۰، که توسط بانک جهانی میانجیگری شده بود و آب ۸۰ درصد از زمین‌های زراعتی پاکستان را تأمین می‌کند، به حالت تعلیق درآورد.

هند اعلام کرد که این تعلیق ادامه خواهد داشت تا زمانی که “پاکستان به طور قابل اعتماد و غیرقابل برگشت حمایت خود از تروریزم فرامرزی را کنار بگذارد.”

این اقدام پس از حمله هفته گذشته در کشمیر صورت گرفته است. هند پاکستان را به دخالت در این حمله متهم کرده و گفته که دو تن از سه مهاجمی که به گردشگران حمله کرده و ۲۶ تن را کشته‌اند، پاکستانی بوده‌اند.

اسلام‌آباد هر گونه نقش خود را رد کرده و هشدار داده است که “هرگونه تلاش برای متوقف کردن یا تغییر مسیر جریان آب متعلق به پاکستان … به عنوان اقدام جنگی تلقی خواهد شد.”

این معاهده، درای سند و شاخه‌های آن را بین این دو رقیب دارای سلاح هسته‌ای تقسیم کرده بود.

مقامات دولتی و کارشناسان در هر دو کشور می‌گویند که هند نمی‌تواند جریان آب را فوراً متوقف کند، زیرا معاهده به آن اجازه داده بود که فقط نیروگاه‌های برق‌آبی بدون ذخیره‌سازی عمده یا بند بر سه رود تخصیص یافته به پاکستان بسازد. اما ممکن است طی چند ماه آینده تغییراتی رخ دهد.

چندراکنت راغوناث پاتیل، وزیر منابع آبی هند، در شبکه اجتماعی ایکس نگاشته است که: «ما اطمینان حاصل خواهیم کرد که حتی یک قطره از آب رود سند به پاکستان نرسد.»

او به نگرانی‌های مطرح شده در پاکستان پاسخ نداد.

دو مقام دولتی هند که نخواستند نام‌شان فاش شود، گفتند که این کشور می‌تواند طی چند ماه آینده آب را به سمت مزارع خود منحرف کند و در عین حال برنامه‌ریزی برای ساخت بندهای برق‌آبی که ممکن است چهار تا هفت سال طول بکشد را آغاز نماید.

به گفته کوشویندر وهرا، رئیس پیشین کمیسیون مرکزی آب هند، در کوتاه‌مدت، هند ارائه اطلاعاتی مانند جریان‌های هیدرولوژیکی دریاها، هشدارهای سیلاب، و شرکت در جلسات سالانه کمیسیون دائمی آب سند را متوقف خواهد کرد.

وهرا که قبلاً کمیسار هند در امور آب‌های سند نیز بود و اکنون به صورت مشورتی با دولت همکاری می‌کند، گفت: «آنان دیگر اطلاعات زیادی نخواهند داشت که چه مقدار آب و در چه زمانی وارد می‌شود.»

وی افزود که: «بدون این اطلاعات، برنامه‌ریزی برای آنان دشوار خواهد بود.»

اقتصاددانان هشدار داده‌اند که علاوه بر زراعت، کمبود آب می‌تواند تولید برق را نیز تحت تأثیر قرار داده و اقتصاد را فلج کند.

وقار احمد، اقتصاددان و رئیس تیم در شرکت مشاوره‌ای آکسفورد پالیسی منجمنت در بریتانیا، گفت که پاکستان تهدید خروج هند از معاهده را دست کم گرفته بود.

او افزود: «هند در حال حاضر زیرساخت کافی برای توقف جریان آب‌ها، به ویژه در زمان سیلاب‌ها، ندارد؛ بنابراین این دوره یک فرصت حیاتی برای پاکستان ایجاد می‌کند تا ناکارآمدی‌های بخش آب خود را برطرف کند.»

در سال‌های اخیر، دولت نارندرا مودی، صدراعظم هند، در تلاش بوده است تا معاهده را بازنگری کند و هر دو کشور اختلافات خود درباره اندازه منطقه ذخیره آب نیروگاه‌های برق‌آبی کیشنگنگا و راتله را در محکمه لاهه حل کنند.

وهرا گفت: “اکنون می‌توانیم پروژه‌های خود را با اراده آزاد دنبال کنیم.»

در نامه‌ای که روز پنجشنبه ارسال شد، هند به پاکستان اعلام کرد که شرایط از زمان امضای معاهده تغییر کرده است، از جمله افزایش جمعیت و نیاز به منابع انرژی پاک‌تر، مانند انرژی برق‌آبی.

همزمان با افزایش تنش‌ها میان هند و پاکستان در مورد حمله بر گردشگران در کشمیر، نیروهای این دو کشور امروز (شنبه) برای دومین روز متوالی به تبادل آتش پرداختند.

به گزارش رویترز، اردوی هند اعلام کرده که نیروهایش به تیراندازی «بی‌دلیل» از چندین پوسته اردوی پاکستان که حوالی نیمه‌شب جمعه در امتداد مرز آغاز شد، واکنش نشان دادند.

اردوی هند اعلام کرده که نیروهای پاکستانی همچنین حوالی نیمه‌شب پنجشنبه دست به تیراندازی پراگنده زدند. اردوی هند اعلام کرد که هیچ تلفاتی در هند رخ نداده است.

اردوی پاکستان هنوز اظهار نظری نکرده است.

پولیس کشمیر سه مظنون، از جمله دو تبعه پاکستانی، را در ارتباط به حمله روز سه‌شنبه هفته گذشته، شناسایی کرده است. پاکستان هرگونه دخالتی را رد کرده و وزیر دفاع این کشور گفته است که تحقیقات بین‌المللی در مورد این حمله ضروری است.

پس از این حمله، هند و پاکستان مجموعه‌ای از اقدامات را علیه یکدیگر اتخاذ کرده اند، به طوری که پاکستان حریم هوایی خود را به روی خطوط هوایی هند بست و هند معاهده آب‌ دریای سند را به حالت تعلیق درآورد.

نیویارک تایمز گزارش داده که خواجه محمد آصف، وزیر دفاع پاکستان خواستار تحقیقات بین المللی در مورد کشته شدن ۲۶ نفر در یک مکان توریستی در کشمیر زیر اداره هند شده است.

آصف در مصاحبه‌ با این روزنامه گفته است که پاکستان «آماده همکاری» با «هرگونه تحقیقاتی است که توسط محققان بین‌المللی انجام شود.»

هند ادعا کرده که عناصر پاکستانی در حمله روز سه‌شنبه هفته گذشته نقش داشته‌اند، اما اسلام‌آباد هرگونه دخالتی را رد کرده است. هر دو کشور ادعای مالکیت این منطقه کوهستانی را دارند، اما هر کدام تنها بخشی از آن را در اختیار دارند.

از زمان این حمله، این دو کشور مجهز به سلاح هسته‌ای مجموعه‌ای از اقدامات را علیه یکدیگر اتخاذ کرده‌اند، به طوری که هند معاهده حیاتی آب سند را به حالت تعلیق درآورده و پاکستان حریم هوایی خود را به روی خطوط هوایی هند بسته است.

آصف به روزنامه نیویارک تایمز گفت که هند از عواقب حمله شبه‌نظامیان به عنوان بهانه‌ای برای تعلیق معاهده آب و برای اهداف سیاسی داخلی استفاده کرده است.

وی افزود که هند «بدون هیچ سندی، بدون هیچ تحقیقی» در حال انجام اقداماتی برای مجازات پاکستان است. آصف به این روزنامه گفت: «ما نمی‌خواهیم این جنگ شعله‌ور شود، زیرا شعله‌ور شدن این جنگ می‌تواند برای این منطقه فاجعه‌بار باشد.»

یک گروه شبه‌نظامی کمتر شناخته‌شده به نام «مقاومت کشمیر» در پیامی در رسانه‌های اجتماعی مسوولیت این حمله را بر عهده گرفته است.

نهاد‌های امنیتی هند می‌گویند «مقاومت کشمیر» که به نام «جبهه مقاومت» نیز معروف است، جبهه‌ای برای سازمان‌های شبه‌نظامی مستقر در پاکستان مانند لشکر طیبه و حزب‌المجاهدین است.

آصف اما این ادعا را رد کرده است. او گفته است که لشکر طیبه «از بین رفته» و هیچ توانایی برای برنامه‌ریزی یا انجام حملات از قلمرو تحت کنترول پاکستان ندارد.

او گفت: «آنها هیچ تشکیلاتی در پاکستان ندارند.»

این مقام پاکستانی افزود: «آن افراد، هر چه از آنها باقی مانده، مهار شده‌اند. برخی از آنها در حبس خانگی هستند، برخی از آنها در زندان هستند. آنها اصلاً فعال نیستند.»