این هفته در آپارات نسخه بازسازی شده فیلم ‘ناصرالدین‌شاه آکتور سینما’ ساخته محسن مخملباف به نمایش درمی‌آید. پس از آن آپارات گفتگویی با سازنده فیلم خواهد داشت.

درباره فیلم

‘ناصرالدین‌شاه آکتور سینما’ ساخته محسن مخملباف محصول سال ۱۳۷۰ است. فیلمی که حدود سی سال از ساخت‌اش می‌گذرد و در زمان خودش در جشنواره‌های بین‌المللی و داخلی فیلم به خوبی درخشید ولی بعد برای سازنده‌اش دردسر‌ساز شد و به محاق توقیف رفت. این فیلم سفری است در تاریخ سینمای ایران به روایت محسن مخملباف. آقای مخملباف سینماگر و داستان‌نویس برجسته ایرانی است که سال‌هاست در تبعید زندگی می‌کند و فیلم می‌سازد و کارنامه طولانی از فیلم‌های موفق در سبک‌های مختلف سینمایی را در کارنامه‌اش دارد و در دوره‌های مختلف کاری‌اش، فیلم‌های متفاوتی را در بیش از سی سال گذشته ساخته است. اما فیلم ‘ناصرالدین‌شاه آکتور سینما’ در بین این فیلم‌ها به لحاظ ساخت و موضوع فیلم بسیار متفاوتی است. این فیلم که حالا دیگر یکی از فیلم‌های برجسته تاریخ سینمای ایران به شمار می‌آید، به تازگی بازسازی شده و امکان دیدن مجددش با کیفیت خوب فراهم شده است.

ویژگی فیلم

‘ناصرالدین‌شاه آکتور سینما’ درامی کمدی در ده پرده با بازی به یاد‌ماندنی بزرگان از‌دست‌رفته‌ سینمای ایران هم‌چون عزت‌الله انتظامی و محمدعلی کشاورز است. یک فیلم با ساختار فراواقعی که ریشه در واقعیت دارد و حکایت نمادین و تمثیلی دوران مدرن ایران است. در این فیلم به یاد‌ماندنی مجموعه‌ای از بازیگران نام‌آور ایران به کار گرفته شده‌اند تا محسن مخملباف ستایشی پر از جادو از سینمای ایران و فیلم‌های ارزشمندش را به تصویر بکشد و در عین حال نقد خودش از حاکمان و نظام مسلط سانسور را مطرح کند.

کارگردان فیلم

محسن مخملباف سینماگر و داستان‌نویس شناخته‌شده ایران، فعالیت سینمایی خود را از پس از انقلاب و به صورت تجربی آغاز کرد و در دوره‌های مختلف کاری‌اش، فیلم‌های متفاوتی را در بیش از سی سال گذشته ساخته است. از فیلم‌های ایدیولوژیک و مذهبی اولیه که مورد حمایت و توجه نهادهای حکومتی در ایران بود تا فیلم‌های فلسفی، تابو‌شکن و متفکرانه‌ای که موجبات تکفیرش در همان حکومت را فراهم آورد و سبب شد که او امکان و اجازه فیلم ساختن در ایران را از دست بدهد و از سرزمین‌اش مهاجرت کند. او در طول این سال ها ۱۹ فیلم بلند سینمایی و هشت فیلم کوتاه و مستند ساخته، داستان‌ها و رمان‌ها و فیلم‌نامه‌های بسیار نوشته هم‌چنان در خارج از ایران مشغول فیلم‌سازی است. فیلم‌های او برنده بیش از ۴۴ جایزه بین‌المللی از جشنواره‌های مهم بین‌المللی شده‌اند. او به جز اینها خانواده‌اش را به شکلی ابتکاری در مدرسه فیلم‌سازی خانگی اش تعلیم داده و همه اعضای خانواده‌اش فیلم ساز شده‌اند. او برای روش منحصر به فردش در آموزش فیلم‌سازی مورد توجه قرار گرفته و به رغم آن که خودش مدرسه را به پایان نرسانده است، اما چند دانشگاه‌ معتبر جهانی به او به خاطر روش آموزش و همچنین آثارش به او دکترای افتخاری داده‌اند.

گفتگوی آپارات – ‘ناصرالدین‌شاه آکتور سینما’

گفتگوی آپارات با محسن مخملباف نویسنده و کارگردان فیلم ‘ناصرالدین‌شاه آکتور سینما’ را اینجا ببینید.

زمان پخش برنامه آپارات به وقت ایران :

جمعه ساعت ۲۱:۰۰ ایران

شنبه ساعت ۱۱:۰۰ ایران

یکشنبه ساعت ۲۴:۰۰ ایران

سه‌شنبه ساعت ۱۵ ایران

چهارشنبه ساعت ۲۴:۰۰ ایران

جمعه بعد ساعت ۲ بامداد

آرشیو برنامه های آپارات

برای دسترسی به صفحات برنامه‌های گذشته آپارات روی اینجاکلیک کنید.

آرشیو صفحه‌های آپارات

مشاهده برنامه از طریق وب‌سایت بی‌بی‌سی فارسی

این فیلم در ساعات اعلام شده در جدول فوق از طریق کلیک بر روی اینجا، لینک پخش زنده تلویزیون وب‌سایت بی‌بی‌سی فارسی

و یا اینجا، لینک پخش زنده تلویزیون بی‌بی‌سی فارسی در کانال بی‌بی‌سی فارسی در یو‌تیوب نیز قابل مشاهده است.

آدرس پست الکترونیک برنامه آپارات: aparat@bbc.co.uk

آدرس فیس بوک برنامه آپارات: https://www.facebook.com/bbcpersiantv

می توانید از طریق پنجره زیر هم با ما تماس بگیرید:

پلیس کالیفرنیا می‌گوید نایا ریورا، هنرپیشه مشهور سریال آمریکایی “گلی” که پسر ۴ ساله‌اش به تنهایی در قایقی در دریاچه‌ای در جنوب کالیفرنیا پیدا شد، به احتمال قوی غرق شده است.

پلیس ونچورا در کالیفرنیا گفته است این هنرپیشه ۳۳ ساله روز چهارشنبه قایقی را در دریاچه پیرو، در شمال غربی لس‌آنجلس اجاره کرده بود.

پلیس گفته است عملیات جست‌و‌جو همچنان ادامه دارد.

نایا ریورا، به خاطر ایفای نقش سانتانا لوپز در سریال گلی شهرت داشت.

سریال گلی از سال ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۵ از شبکه فاکس پخش شد و جوایز متعددی را از آن خود کرد.

شبکه خبری سی‌بی‌اس لس آنجلس می‌گوید سرنشین یک قایق دیگر، کودک ۴ ساله نایا ریورا را تنها روی قایق دید و ماجرا را گزارش داد. پسر او خواب بود.

پسر ۴ ساله این هنرپیشه آمریکایی گفته است او و مادرش در حال شنا بودند ولی مادرش به قایق برنگشت.

پلیس این دریاچه را بسته تا عملیات جست‌و‌جو ادامه داشته باشد. گروه‌های غواصی از مناطق مختلف در این عملیات شرکت دارند.

این احتمال داده شده که خانم ریورا “غرق” شده است.

یک مامور پلیس محلی گفته است “ما فرض می‌کنیم که حادثه‌ای رخ داده، ما فرض می‌کنیم که او در دریاچه غرق شده است.” پلیس گفته است هیچ نشانی دال بر عمل مجرمانه وجود ندارد.

روز سه‌شنبه ریورا عکسی از خود و پسرش توییت کرد و نوشت “فقط ما دو تا.”

https://twitter.com/NayaRivera/status/1280626721146826752

شماری از شخصیت‌های معروف از جمله هم‌بازی‌های او در سریال گلی به این خبر واکنش نشان داده‌اند.

• جسد هنرپیشه سریال پرطرفدار آمریکایی کشف شد

نایا ریورا کیست؟

ریورا فعالیت خود را به عنوان بازیگر کودک و مدل شروع کرد و در تبلیغات تلویزیونی در آمریکا ظاهر شد.

او در ۴ سالگی در سریال خانواده رویال بازی کرد و از آن پس در سریال‌های متعددی حاضر شد.

اما بازی در سریال گلی بود که او را به ستاره‌ای در آمریکا تبدیل کرد.

او با رایان درسی، هنرپیشه ازدواج کرد اما این دو در سال ۲۰۱۸ از هم جدا شدند.

کوری مونتیه، بازیگر این سریال در سال ۲۰۱۳ به خاطر مصرف بالای الکل و هروئین جان سپرد. مارک سلینگ، یک هنرپیشه دیگر گلی هم در سال ۲۰۱۸ خودکشی کرد.

• خبرهای بیشتر را در کانال تلگرام بی‌‌بی‌سی فارسی دنبال کنید

• یوسف لطیف‌پور
• روزنامه‌نگار سینمایی

انیو موریکونه، یکی از محبوب‌ترین، پرکارترین و پرافتخارترین آهنگسازان تاریخ سینما امروز در نود و یک سالگی در رم درگذشت. این آهنگساز ایتالیایی برای بیش از ۵۰۰ اثر سینمایی و تلویزیونی موسیقی تصنیف و طی هفتاد سال کار در سینما جوایز اسکار، گلدن گلوب، بفتا، گِرمی و شیر طلای افتخاری ونیز را دریافت کرده بود. او بیشتر برای موسیقی متن فیلم‌هایی مثل “خوب، بد، زشت”، “نبرد الجزیره”، و “سینما پارادیزو” شناخته می‌شود.

موسیقی‌های متن انیو موریکونه چنان متنوعند که انگار آهنگسازان متفاوتی آن‌ها‌ را تصنیف کرده‌اند و دقیقاً همین چندوجهی‌بودن و قابلیت تلفیق دنیاهای متضاد بود که او را چنین بین نسل‌های متوالی فیلمسازان، از سرجو لئونه تا کوئنتین تارانتینو، محبوب می‌کرد.

حتی با وجود تنوع درخشان آثار موریکونه، حساسیت مدیترانه‌ای در سازبندی، استادی سحرآمیز در خلق ملودی‌های فراموش‌نشدنی و تلفیق غیرمنتظره حزن با شوخ‌طبعی و هجو را می‌توان در کارهایش تشخیص داد.

انیو موریکونه در دهم نوامبر ۱۹۲۸ در رم متولد شد. او در کنسرواتوآر سانتا چیچیلیا درس موسیقی گرفت و هرگز تصور نمی‌کرد روزی از دنیای موسیقی کلاسیک به دنیای سینما پرتاب شود.

قبل از ورود به سینما، موریکونه که برای امرار معاش به گرفتاری خورده بود، دوره‌ای را به تنظیم آهنگ‌های پاپ گذراند. این دوره اهمیت زیادی در درآمدن آن نوای منحصر به فرد موریکونه‌ای داشت؛ با استفاده گسترده و خلاق از گروه کُر، هارمونی‌خوان‌های مرد و زن و سازهای الکترونیک موسیقی راک.

موسیقی پاپ به او آموخت چطور پیام موسیقایی را در سه دقیقه – یک روی یک صفحۀ ۴۵ دور – منتقل کند که در موسیقی فیلم کمک زیادی به او کرد.

لوچانو سالچه، کارگردان ایتالیایی، به او پیشنهاد نوشتن موسیقی فیلمی به نام “فاشیست” (۱۹۶۱) را داد که موفقیتش موریکونه را تا آخر عمر در سینما ماندگار کرد.

از همان کارهای اول،استفادۀ خلاق و گاه غیرمتعارف از سازهای مسی، گروه کر و سازهای ضربی تقریباً وجود داشت اگرچه با تغزل سال‌های بعد هنوز اندکی فاصله‌ داشت.

موسیقی موریکونه برای یک وسترن سه‌گانه، ساختۀ سرجو لئونه (“به خاطر یک مشت دلار”، “به خاطر چند دلار بیشتر” و “خوب، بد، زشت”)، بود که نامش را به عنوان یکی از محبوب‌ترین آهنگسازان تاریخ سینما ماندگار کرد.

این سه‌گانه، اولین وسترن‌های موریکونه نبود و سرجو لئونه دقیقاً به این خاطر سراغ او رفت که قبلاً دو کار وسترن از او شنیده بود که یکی از آن‌ها برای وسترنی اسپانیایی تصنیف شده بود. وقتی لئونه به دیدار موریکونه رفت، این موریکونه بود که به خاطر آورد که آن‌ها در کلاس سوم ابتدایی هم‌کلاس بوده‌اند و در حیاط مدرسه دزد و پلیس بازی می‌کرده‌اند. همکاری آن‌ها تا زمان مرگ لئونه ادامه پیدا کرد.

موسیقی موریکونه برای فیلم‌های لئونه، که خود تلفیقی از دنیاهای مختلف بودند، ترکیبی بود از هم‌آوایی طنزآمیز و محشر دنیاهایی متناقض. اولین فیلم سه‌گانه، فیلمی ایتالیایی بود بر اساس داستان فیلم ژاپنی (“یوجیمبو”ی آکیرا کوروسوا) که ژانر آمریکایی وسترن را در لوکیشن‌های اسپانیایی خلق می‌کرد.

در موسیقی این فیلم‌ها رنگ‌آمیزی‌های صوتی‌ای هست که معلوم نیست خود موریکونه چطور آن‌ها را اول در ذهنش شنیده تا بعد روی کاغذ پیاده کند. او در این فیلم‌ها از تم‌های قدیمی‌اش که کارگردانان دیگر رد کرده بودند استفاده می‌کرد تا ثابت کند موریکونه تم بد یا ضعیف ندارد. حتی یکی از تم‌های اصلی فیلم یک لالایی قدیمی بود که موریکونه در اصل برای اجرای تلویزیونی از یکی از نمایشنامه‌های یوجین اونیل نوشته بود.

بیشتر بخوانید:

• درگذشت انیو موریکونه، خالق موسیقی‌های به‌یاد ماندنی سینما
• ‘خوب، بد، زشت’: لئونه و وسترن اسپاگتی
• تاریخ شگفت‌انگیز موسیقی فیلم؛ گذر به موزه شهر موسیقی پاریس

با این وجود، در نسخه‌‌های بین‌المللی سه‌گانۀ لئونه، نام‌های ایتالیایی (از جمله اسم خود لئونه) با اسم‌های ساختگی آنگلوساکسون عوض شده بود تا فیلم آمریکایی به نظر برسد. به همین خاطر، استاد موسیقی فیلم، نه با نام موریکونه، بلکه با نام لئو نیکولز به جهانیان معرفی یا در واقع هویتش پنهان شد.

موریکونه در دهۀ شصت میلادی بعضی از زیباترین و پیچیده‌ترین شاهکارهایش را در سینما تصنیف کرد، از جمله وسترنی دیگر از سرجو لئونه به نام “روزی روزگاری در غرب” که کاری بس فاخر و حماسی بود و موسیقی “نبرد الجزیره”، که روح انقلاب الجزایر را در خود داشت.

در همان دهه موریکونه همکاری‌ با کارگردان‌های سینمای نوین ایتالیا را آغاز کرد از جمله دو فیلم با مارکو بلوکیو، “حرم” (مارکو فره‌ری) و موسیقی‌ای متفاوت و مبتنی بر سازهای زهی برای “تئورما” ساختۀ پیر پائولو پازولینی.

موریکونه در دهۀ هفتاد همکاری مستمر و ثمربخشی با کارگردانانی مثل مائورو بولونینی، داریو آرجنتو، الیو پتری، آنری ورنوی و دامیو دامیانی داشت و برای فیلم “۱۹۰۰” ساختۀ برناردو برتولوچی موسیقی نوشت.

دهه ۱۹۸۰، سال‌های جهانی شدن موریکونه بود. او با این که در دهۀ هفتاد به واسطۀ کلینت ایستوود برای فیلم‌هایی مثل “دو قاطر برای خواهر سارا” در هالیوود کار کرده بود، اما بعد از فیلم‌هایی مثل “روزهای بهشت” (ترنس مالیک، ۱۹۷۸) و “روزی روزگاری در آمریکا” (سرجو لئونه، ۱۹۸۴)، خواهان زیادی در تولیدات آمریکایی یا بین‌المللی پیدا کرد و موسیقی متن فیلم‌هایی مثل “مأموریت” (۱۹۸۷، برندۀ جایزۀ گلدن گلوب) و “تسخیرناپذیرها” (۱۹۸۸، برندۀ جایزۀ گرمی) را نوشت.

یکی از آخرین کارهای موریکونه، تصنیف موسیقی متن برای فیلم وسترن کوئنین تارانتینو، “هشت نفرت‌انگیز” (۲۰۱۶)، بود که هر سه جایزۀ اسکار، گلدن گلوب و بفتا را از آن خودش کرد.

موسیقی موریکونه تقریباً همیشه بالاتر از فیلم می‌ایستاد، به خصوص وقتی فیلم خوب نبود. باید صادقانه گفت که تعداد نسبتاً قابل‌توجهی فیلم‌‌های تجاری کم‌ارزش در کارنامۀ موریکونه وجود دارند که دقیقاً فقط به خاطر موسیقی اوست که قابل تحمل یا حتی دیدنی می‌شوند.

این استاد کهنه‌کار، مردی خجالتی بود که با دنیای موسیقی‌اش تفاوت‌های عمده‌ای داشت. موریکونه، هارمونی‌های غیرمنتظره و نواهای دورریختنی‌ را در ترکیبی نفس‌گیر به کار می‌برد. او می‌توانست از صدای یک سطل آب و پاره کردن کاغذ هم موسیقی بسازد. در “خوب، بد، زشت”، سازها و دنیاهای متنافر فلوت آمریکای جنوبی، سوت، طبل سرخپوستی، ساز دهنی، گیتار برقی، زنبورک، و اُبوا (که این ساز آخری به یکی از مشخصه‌های کلیدی موسیقی موریکونه بدل شد) را چنان طبیعی تلفیق کرده بود که احتمالاً خیلی‌های متوجه نبوغ این آهنگساز نشدند.

با این وجود مزد معنوی موریکونه جایی پرداخت می‌شد که بیننده‌ای بعد از بیرون زدن از سالن سینما و در راه خانه، موسیقی متن موریکونه را با سوت زمزمه می‌کرد؛ معمولاً یک ‌بار دیدن فیلم برای ابدی شدن نغمه‌های موریکونه در ذهن بیننده کافی بود. از این نظر موریکونه در موسیقی فیلم درست مثل چاپلین در بازیگری بود، هنرمندی که از مرزهای رسانه سینما فراتر رفت و تنها آهنگساز فیلمی شد که حتی آن‌هایی که اهل سینما یا موسیقی نبودند کارهایش را شنیده بودند.