شماری از روان شناسان کشور میگویند که بازی پاپجی به دلیل داشتن هیجان بیش از حد باعث اختلال های روانی می شود.

به گفته آنان این بازی همچنان می توانند ذهن انسان را پرخاشگر بسازد و در دراز مدت حتی می تواند سبب مرگ شود.

این بازی هرچند سرگرمی داغ این روز ها برای جوانان و نواجوانان گفته می شود و حدود یک میلیون کاربر فعال در افغانستان دارد. اما خانواده ها از استفاده این بازی شکایت دارند؛ از این رو اداره «اترا» تصمیم به مسدود کردن این بازی گرفته است.

سعید شینواری سخنگوی اداره اترا میگوید: “ما تصمیم گرفتیم تا این بازی مسدود شود این خواست خانواده ها بوده است ولی به شرکت های مخابراتی گفته ایم که این بازی را در سایت های انترنتی محدود سازند.”

در همین حال شماری از روان شناسان میگویند که هیجان بیش از حد در این بازی پر اضطراب، باعث شده در ده ها بازیگر از این سرگرمی اختلال روانی پیدا شود.

ام المبنین سادات روانشناس میگوید: ” این بازی به گونه کلی خطرناک است و سبب اختلالات روانی و شکاف های مغزی می شود.”

اما روان پزشکان به این باور نیستند، آنان می‌گویند استفاده از بازی های سرگرم کننده یک نوع ارایه آزادی به جوانان است؛ اما مهم این است که روند استفاده از آن مدیریت شود.

بشیر احمد سرور مسوول بخش صحت روانی وزارت صحت عامه میگوید: “این بازی ها همانند تکنالوژی است و مفیدیت های خودش را دارد. برای پیش گیری از ضرر هایش باید روند بازی مدیریت شود.”

اما نهاد نی حمایت کننده رسانه های آزاد از تصمیم اداره اترا مبنی بر مسدود کردن بازی پابجی استقبال می کند اما از این اداره ضمانت برای مصوونیت دیگر سایت های انترنتی می خواهد.

مجیب خلوتگر رییس اجرایی دیدبان حمایت کننده رسانه های آزاد افغانستان میگوید: “این اداره می تواند همانند پابجی دیگر سایت ها را هم مسدود کند از این رو باید تضمین کنند که دیگر سایت ها مسدود نگردد.”

سازمان صحی جهان در دروان قرنطینه استفاده از پابجی را یک راه حل برای بیرون آوردن جوانان از انزواع در این دوران گفته بود، پابجی از دوران شیوع ویروس کرونا در جهان تا کنون نزدیک به  ۳۰۰ میلیون بازیگر در کل جهان پیدا کرده است.

بنیاد مجادله با بیماری سرطان امروز (پنجشنبه، ۳۰ ثور) در کابل گفت که سالانه ۱۵۰۰۰ تن در افغانستان از اثر بیماری سرطان جان‌های شان را از دست میدهند.

مسوولان این بنیاد میگوید که نبود مراکز تشخیص سرطان، پایین بودن ظرفیت متخصصین، عدم مصوونیت غذایی، دارویی و محیط زیست سبب افزایش این بیماری شده است.

نسرین اوریاخیل، رییس بنیاد مجادله با بیماری سرطان، در این باره گفت:” سالانه ۲۰ هزار نفر به بیماری سرطان دچار می‌شومد. از این میان ۱۵ هزار نفر جان های شانرا از دست می‌دهند. نبود مراکز تشخیص سبب افزایش این بیماری شده است.”

به گفته مسوولان نبود ظرفیت‍‌های انسانی باعث شده که سالانه هزارها نفر برای تداوی سرطان به کشورهای همسایه بروند.

رولا غنی، بانوی نخست کشور، نیز افزایش بیماری سرطان در کشور را نگران کننده می‌داند و می‌گوید که هنوز هم آگاهی عامه میان مردم در پیوند به این بیماری صورت نگرفته است.

رولا غنی همچنان همکاری کشورهای جهان در این بخش را مهم می‌گوید.

او در این باره گفت:”حکومت به تنهایی نمیتواند با بیماری سرطان مبارزه کند. کشورهای جهان در ابن بخش با حکومت افغانستان همکاری کند.”

با این حال وزارت صحت عامه هرچند از مبتلایان و جان باخته‌گان به بیماری سرطان آمار دقیق در دسترس ندارد اما می‌گوید که بسته بودن مرزهای افغانستان به دلیل شیوع ویروس کرونا سبب افزایش این بیماری شده است.

نبود منابع انسانی و عدم هماهنگی میان مراکز تشخیص سرطان و وزارت صحت از دیگر چالش‌های است که دامنگیر وزارت صحت شده است.

وحید مجروح، سرپرست وزارت صحت عامه، در این باره گفت:”هنوز هم چالش‌ها در تشخیص بیماری سرطان در کشور وجود دارد. نبود منابع انسانی مشکل دیگری است که ما با او موجه استیم.”

وزارت صحت عامه همچنان می‌گوید که بر بنیاد تفاهمنامه با عربستان سعودی، به زودی یک مرکز بزرگ تشخیص بیماری سرطان در کابل ساخته خواهد شد.

سازمان جهانی صحت  امروز(دوشنبه، ۲۷ ثور) گفته که سالانه هزاران تن از اثر کارهای طولانی زنده‌گی خود را از دست میدهند و این روند با شیوع ویروس کرونا سرعت یافته است.

بر بنیاد پژوهش  این سازمان از هر ۱۰ نفر در جهان یک نفر ۵۵ ساعت یا بیشتر از آن در هفته کار می کند.

بر بنیاد این تحقیق در سال ۲۰۱۶ بیش از ۷۴ هزار تن از اثر قرار گرفتن در معرض ساعت‌های طولانی کار جان شان را از دست داده اند. 

جیان لی، استاد دانشگاه، در این باره گفت:”ما دریافتیم که ۵۵ ساعت یا بیشتر کار کردن در هفته، خطر مرگ ناشی از بیماری‌های قلبی پس از ۱۰ سال ۱۷ درصد افزایش می یابد. این تحقیق بر بنیاد یافته‌های از ۳۴۰۰۰۰ شرکت کننده در ۲۲ مطالعه گروهی در سطح جهان بوده است. ما همچنین دریافتیم ۵۵ ساعت کار یا بیشتر در هفته خطر سکته مغزی را ۳۵ درصد افزایش می دهد.”

تحقیق این سازمان نشان می دهد که در سال ۲۰۱۶ حدود ۴۸۰ میلیونه تن در جهان بیشتر از ۵۵ ساعت در هفته کار می کنند و از شروع قرنطین در شماری از کشورها ۱۰ درصد این رقم بیشتر شده است.

فرانگ پگاه، یک ممور تخنیکی، در این باره گفت:”اگر ما واقعا ساعت‌های زیاد کار کنیم استرس بیشتر پیدا می کنیم و کمتر مفید واقع می شویم نسبت به انکه ساعت کم و با صحت خوب کار کنیم. بنا گزینش هوشمندانه خواهد بود که جریان ساعت‌های کاری مان را بیشتر نسازیم.”

با لمس کردن صفحه کلید کامپیوتر ، و ساعت‌ها نشستن روی چوکی اداری ، تصویری است که برای خیلی‌ها آشنا است اما انجام کارهای طولانی مدت همه ساله باعث کشته شدن صدها هزار نفر می شود.